MỤC LỤC
Mục lục : 1
Lời nói đầu : 2
Chương 1 : Tổng quan về TRC . 4
1.1 : TRC là gì ? 4
1.2 : Sự làm việc đồng thời giữa hệ thống ABS và TRC . 6
1.3 : Các thông số đặc trưng của xe MAGNUS -CLASSIC . 9
Chương 2 : Các bộ phận chính của TRC . 10
2.1 : Các loại cảm biến dùng trong TR 10 2.2 : Bộ chấp hành bướm ga phụ . 15
2.3 : Bộ chấp hành ABS . 18
2.4 : Bộ chấp hành phanh TRC . 20
2.5 : ECU TRC . 24
2.6 : Nguyên lý hoạt động . 28
Chương 3 : Bảo Dưỡng , sửa chữa . 31
3.1 : Kiểm tra - hệ thống chẩn đoán . 31
3.2 : Các hư hỏng và biện pháp khắc phục . 38
3.3 : Những điểm đặc biệt khi làm việc với TRC . 39
Chương 4 : Tính toán ổn định cho xe có hệ thống TRC . 41
Kết luận : 54
Tài liệu tham khảo : 55
56 trang |
Chia sẻ: lethao | Lượt xem: 2363 | Lượt tải: 3
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đồ án Khai thác kỹ thuật hệ thống điều khiển lực kéo của xe MAGNUS, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Môc lôc
Trang
Môc lôc : 1
Lêi nãi ®Çu : 2
Ch¬ng 1 : Tæng quan vÒ TRC . 4
: TRC lµ g× ? 4
: Sù lµm viÖc ®ång thêi gi÷a hÖ thèng ABS vµ TRC . 6
: C¸c th«ng sè ®Æc trng cña xe MAGNUS -CLASSIC . 9
Ch¬ng 2 : C¸c bé phËn chÝnh cña TRC . 10
2.1 : C¸c lo¹i c¶m biÕn dïng trong TR 10 2.2 : Bé chÊp hµnh bím ga phô . 15
2.3 : Bé chÊp hµnh ABS . 18
2.4 : Bé chÊp hµnh phanh TRC . 20
2.5 : ECU TRC . 24
2.6 : Nguyªn lý ho¹t ®éng . 28
Ch¬ng 3 : B¶o Dìng , söa ch÷a . 31
3.1 : KiÓm tra - hÖ thèng chÈn ®o¸n . 31
3.2 : C¸c h háng vµ biÖn ph¸p kh¾c phôc . 38
3.3 : Nh÷ng ®iÓm ®Æc biÖt khi lµm viÖc víi TRC . 39
Ch¬ng 4 : TÝnh to¸n æn ®Þnh cho xe cã hÖ thèng TRC . 41
KÕt luËn : 54
Tµi liÖu tham kh¶o : 55 Lêi nãi ®Çu
HiÖn nay giao th«ng ë níc ta gi÷ vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ vµ ®êi sèng x· héi . Sè lîng , chñng lo¹i « t« ngµy cµng t¨ng , chÊt lîng ®êng giao th«ng kh«ng ngõng ®îc n©ng cao ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vËn chuyÓn hµng ho¸ vµ hµnh kh¸ch to lín trong níc . Tèc ®é chuyÓn ®éng cña « t« ngµy cµng ®îc n©ng cao , do ®ã viÖc ®¶m b¶o an toµn giao th«ng cµng cã tÇm quan träng ®Æc biÖt ®Ó tr¸nh tai n¹n trªn ®êng . Nhµ níc vµ c¸c cÊp qu¶n lý giao th«ng ®· ban hµnh c¸c chØ thÞ c¸c tiªu chuÈn quy ®Þnh vÒ an toµn kü thuËt vµ vËn hµnh cho c¸c ph¬ng tiÖn giao th«ng trªn ®êng .
Tõ sau nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû XX , nhê ¸p dông nh÷ng thµnh tùu míi cña c«ng nghÖ ®iÖn tö , c¸c hÖ thèng an toµn trªn xe ngµy cµng ®îc sö dông réng r·i nh : HÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe ( ABS ), hÖ thèng tói khÝ , hÖ thèng ®iÒu khiÓn lùc kÐo ( TRC ) . C¸c hÖ thèng nµy ®· vµ ®ang ®îc c¸c h·ng s¶n suÊt « t« trªn thÕ giíi sö dông nh: DAEWOO , TOYOTA , FORD ...
Víi ®Ò tµi " Khai th¸c kü thuËt hÖ thèng ®iÒu khiÓn lc kÐo cña xe MAGNUS " em ®· gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh lµ :
Ch¬ng I : Kh¸i qu¸t chung vÒ hÖ thèng ®iÒu khiÓn lùc kÐo .
Ch¬ng II : C¸c bé phËn chÝnh cña hÖ thèng ®iÒu khiÓn lùc kÐo .
Ch¬ng III : B¶o dìng , söa ch÷a nh÷ng h háng thêng s¶y ra .
Ch¬ng IV : TÝnh æn ®Þnh cña « t« cã hÖ thèng ®iÒu khiÓn lùc kÐo .
Trong thêi gian lµm ®å ¸n em ®· cã nhiÒu cè g¾ng , tÝch cùc vµ chñ ®éng häc hái , vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô ®îc giao. Em ®· ®îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o híng dÉn nãi riªng còng nh c¸c thÇy gi¸o trong bé m«n « t« nãi chung . Tuy nhiªn do tr×nh ®é vµ kh¶ n¨ng cã h¹n nªn ®å ¸n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt . Em rÊt mong nhËn ®îc sù chØ b¶o cña c¸c thÇy c« gi¸o cïng c¸c b¹n ®Ó ®å ¸n ®îc hoµn thiÖn h¬n .
Cuèi cïng em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o -kĩ sư nguyÔn v¨n anh nãi riªng , c¸c thÇy gi¸o trong bé m«n « t« nãi chung ®· gióp em hoµn thµnh ®å ¸n nµy . Ngoµi ra em còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n ®¹i diÖn cña c¸c h·ng : DAEWOO , TOYOTA , FORD ... ®· cung cÊp cho em nh÷ng tµi liÖu ®Ó hoµn thµnh ®å ¸n nµy .
Ch¬ng I : tæng quan vÒ trc
I.1 : TRC lµ g× ?
Trong qu¸ tr×nh « t« lµm viÖc , ®iÒu kiÖn chuyÓn ®éng cña xe thay ®æi liªn tôc . Nã phô thuéc vµo lo¹i mÆt ®êng , vµo gãc dèc vµ vµo híng giã. Sù thay ®æi ®iÒu kiÖn chuyÓn ®éng dÉn ®Õn sù thay ®æi tèc ®é cña « t« thËm chÝ c¶ trong nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt ( khi « t« chuyÓn ®éng trªn nh÷ng ®o¹n ®êng hoµn toµn tèt ) th× tèc ®é vµ gi¸ trÞ lùc kÐo vÉn cßn thay ®æi trong suèt qu¸ tr×nh « t« chuyÓn ®éng .
Khi « t« chuyÓn ®éng trªn nh÷ng ®o¹n ®êng sÊu yªu cÇu lùc kÐo ë b¸nh xe chñ ®éng ph¶i lín . Nh vËy tÊt c¶ c¸c nguyªn nh©n lµm gi¶m c«ng suÊt cña ®éng c¬ vµ t¨ng lùc c¶n trong hÖ thèng truyÒn lùc ( c¸c chi tiÕt bÞ mßn , ®Æt lùc kh«ng ®óng , ®iÒu chØnh c¸c chi tiÕt trong hÖ thèng truyÒn lùc kh«ng ®óng , yªu cÇu kü thuËt vµ thay ®æi nhiªn liÖu còng nh dÇu b«i tr¬n ) ®Òu ¶nh hëng ®Õn tÝnh n¨ng c¬ ®éng cña « t« . §Æc biÖt ®iÒu kiÖn b¸m cña b¸nh xe víi mÆt ®êng xÊu vµ lùc c¶n l¨n t¨ng cã ¶nh hëng ®¸ng kÓ ®Õn tÝnh n¨ng c¬ ®éng cña « t« . §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy , ®èi víi c¸c xe thêng lµm viÖc trªn lo¹i ®êng sÊu ta ph¶i chän ®êng kÝnh vµ bÒ réng cña lèp t¨ng lªn , gi¶m ¸p suÊt kh«ng khÝ trong lèp . Gi¶m ¸p suÊt kh«ng khÝ trong lèp ®Ó ®¹t ®îc lùc c¶n l¨n nhá nhÊt , ®iÒu ®ã lµm cho sù biÕn d¹ng cña lèp l¹i t¨ng lªn , lµm t¨ng m« men b¸m , dÉn ®Õn mÆt ®êng bÞ ph¸ háng lµm cho b¸nh xe chñ ®éng bÞ trît quay . Ngîc l¹i , khi t¨ng ¸p suÊt kh«ng khÝ trong lèp l¹i lµm t¨ng sù biÕn d¹ng cña ®êng .
Nh vËy ë ®êng cã hÖ sè ma s¸t thÊp nh ®êng tuyÕt , ®êng b¨ng , ®êng ít b¸nh xe chñ ®éng sÏ bÞ quay t¹i chç nÕu xe khëi hµnh hay t¨ng tèc nhanh , lµm mÊt m¸t m« men chñ ®éng vµ cã thÓ lµm trît xe . ViÖc ®¶m b¶o m« men phï hîp víi hÖ sè ma s¸t trong c¸c trêng hîp nµy ®«i khi kh«ng dÔ dµng ®èi víi ngêi l¸i . ë phÇn lín c¸c trêng hîp khi khëi hµnh xe ®ét ngét ngêi l¸i ®¹p ch©n ga qu¸ m¹nh vµ lµm b¸nh xe bÞ trît quay mÊt m¸t lùc kÐo vµ m« men .
ChÝnh v× vËy ë mét sè xe hiÖn nay cã bè trÝ hÖ thèng ®iÒu khiÓn lùc kÐo ( gäi t¾t lµ hÖ thèng TRC hay TCS -Traction control system .) . HÖ thèng TRC xÏ gi¶m m« men xo¾n cña ®éng c¬ khi b¸nh xe b¾t ®Çu trît quay , kh«ng phô thuéc vµo ý ®Þnh cña ngêi l¸i . Cïng lóc ®ã nã ®iÒu khiÓn hÖ thèng phanh , v× vËy gi¶m m« men truyÒn ®Õn mÆt ®êng tíi mét gi¸ trÞ thÝch hîp . V× vËy cã thÓ khëi hµnh hay t¨ng tèc mét c¸ch nhanh chãng vµ æn ®Þnh
C¸c b¸nh xe sau trît quay
®iÒu khiÓn vµ ®¸nh gi¸
®iÒu khiÓn m« men xo¾n ®éng c¬
ChuyÓn ®éng ªm
dÞu
HÖ thèng TRC bao gåm c¸c bé phËn chÝnh sau :
* Bé chÊp hµnh bím ga phô : Cã nhiÖm vô ®iÒu khiÓn gãc më bím ga phô theo tÝn hiÖu tõ ECU ABS vµ TRC .
* Bé chÊp hµnh phanh TRC : Cã nhiÖm vô t¹o , tÝch vµ cung cÊp ¸p suÊt dÇu ®Õn bé chÊp hµnh ABS theo tÝn hiÖu tõ ECU ABS vµ TRC
* Bé chÊp hµnh ABS : §iÒu khiÓn ¸p suÊt dÇu ®Õn c¸c xi lanh phanh b¸nh xe sau bªn ph¶i vµ bªn tr¸i mét c¸ch riªng rÏ theo tÝn hiÖu tõ ECU ABS vµ TRC .
* C¸c c¶m biÕn vÞ trÝ bím ga : Ph¸t hiÖn gãc më bím ga chÝnh vµ bím ga phô råi göi tÝn hiÖu ®Õn ECU ABS vµ TRC.
* ECU ABS vµ TRC : §¸nh gi¸ ®iÒu kiÖn chuyÓn ®éng dùa trªn tÝn hiÖu tõ c¶m biÕn tèc ®é tríc vµ sau , dùa vµo tÝn hiÖu vÞ trÝ bím ga råi göi tÝn hiÖu ®Õn bé chÊp hµnh bím ga phô vµ bé chÊp hµnh phanh TRC . Cïng lóc ®ã nã göi tÝn hiÖu ®Õn ECU ®éng c¬ ®Ó b¸o r»ng TRC ho¹t ®éng .
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng th× ECU liªn tôc nhËn ®îc c¸c tÝn hiÖu tõ 4 c¶m biÕn tèc ®é b¸nh xe cïng lóc ®ã nã íc lîng tèc ®é xe trªn c¬ së tèc ®é cña 2 b¸nh tríc vµ ®Æt ra mét tèc ®é ®iÒu khiÓn tiªu chuÈn . NÕu ®¹p ga ®ét ngét trªn mÆt ®êng tr¬n vµ c¸c b¸nh sau ( b¸nh chñ ®éng ) b¾t ®Çu trît quay , tèc ®é b¸nh xe sau xÏ vît qu¸ tèc ®é tiªu chuÈn . V× vËy ECU göi tÝn hiÖu ®ãng bím ga phô ®Õn bé chÊp hµnh bím ga phô , cïng lóc ®ã nã göi mét tÝn hiÖu ®Õn bé chÊp hµnh TRC ®Ó cÊp dÇu phanh cao ¸p ®Õn c¸c xi lanh phanh b¸nh sau . Van ®iÖn 3 vÞ trÝ cña bé chÊp hµnh ABS ®îc chuyÓn chÕ ®é ®Ó ®iÒu khiÓn ¸p suÊt dÇu phanh b¸nh sau . V× vËy tr¸nh cho b¸nh sau kh«ng bÞ trît quay .
I.2 Sù lµm viÖc ®ång thêi gi÷a ABS vµ TRC .
I.2.1 ABS lµ g× ?
Chøc n¨ng cña hÖ thèng phanh th«ng thêng lµ gi¶m tèc ®é hay dõng h¼n xe b»ng c¸ch sö dông 2 lo¹i lùc c¶n . Lùc c¶n thø nhÊt lµ lùc c¶n gi÷a m¸ phanh vµ ®Üa phanh ( hay gi÷a m¸ phanh vµ trèng phanh ) . Loai thø hai lµ lùc c¶n gi÷a lèp vµ mÆt ®êng .
Phanh cã thÓ ®îc ®iÒu khiÓn æn ®Þnh nÕu mèi liªn hÖ gi÷a lùc c¶n trong hÖ thèng phanh vµ lùc c¶n gi÷a lèp vµ mÆt ®êng s¶y ra
Lùc c¶n hÖ thèng phanh
Lùc c¶n gi÷a lèp vµ mÆt ®êng
Tuy nhiªn nÕu mèi liªn hÖ trªn bÞ ®¶o ngîc l¹i b¸nh xe sÏ bÞ bã cøng vµ xe b¾t ®Çu bÞ trît . KÕt qu¶ lµ nÕu c¸c b¸nh tríc bÞ bã cøng nã xÏ lµm cho xe kh«ng thÓ l¸i ®îc . NÕu c¸c b¸nh sau bÞ bã cøng , do sù kh¸c nhau gi÷a hÖ sè ma s¸t gi÷a b¸nh bªn ph¶i vµ b¸nh bªn tr¸i víi mÆt ®êng nªn xÏ lµm cho ®u«i xe bÞ l¹ng .
Trong thùc tÕ ë mét sè xe con ®êi míi ®îc trang bÞ hÖ thèng chèng bã cøng b¸nh xe ( gäi t¾t lµ hÖ thèng ABS ) . HÖ thèng ABS xÏ ®iÒu khiÓn ¸p suÊt dÇu t¸c dông lªn c¸c xi lanh b¸nh xe ®Ó ng¨n kh«ng cho nã bÞ bã cøng khi phanh trªn ®êng tr¬n hay khi phanh gÊp . Nã còng ®¶m b¶o tÝnh æn ®Þnh dÉn híng trong qu¸ tr×nh phanh nªn xe vÉn cã thÓ l¸i ®îc . HÖ thèng ABS ECU liªn tôc nhËn c¸c tÝn hiÖu ®îc göi ®Õn tõ c¸c c¶m biÕn tèc ®é b¸nh xe . ABS ECU theo dâi t×nh tr¹ng c¸c b¸nh xe b»ng c¸ch tÝnh tèc ®é xe vµ sù thay ®æi tèc ®é b¸nh xe tõ tèc ®é gãc cña b¸nh xe . Khi b¾t ®Çu phanh b¸nh xe quay víi tèc ®é quay gi¶m dÇn . Khi b¸nh xe ®¹t tíi gi¸ trÞ gÇn bã cøng , tÝn hiÖu cña c¶m biÕn chuyÓn vÒ bé ®iÒu khiÓn trung t©m . M¸y tÝnh lùa chän chÕ ®é vµ ®a ra tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn van ®iÒu chØnh ¸p suÊt c¾t ®êng dÇu tõ xi lanh chÝnh tíi xi lanh b¸nh xe do ®ã lùc phanh ë c¬ cÊu phanh kh«ng t¨ng ®îc n÷a . B¸nh xe cã su híng l¨n víi tèc ®é cao h¬n . TÝn hiÖu tõ c¶m biÕn l¹i ®a vÒ bé ®iÒu khiÓn trung t©m , bé ®iÒu khiÓn ®iÒu khiÓn van ®iÒu chØnh ®Ó më ®êng dÇu , t¨ng thªm ¸p suÊt dÉn ra xi lanh b¸nh xe thùc hiÖn t¨ng lùc phanh g©y ra do c¬ cÊu phanh nhê ®ã b¸nh xe l¹i bÞ phanh vµ gi¶m tèc ®é quay tíi khi gÇn bÞ bã cøng . Qu¸ tr×nh s¶y ra ®îc lÆp l¹i theo chu kú liªn tôc tíi khi b¸nh xe dõng h¼n .
Mét chu kú ®iÒu khiÓn thùc hiÖn kho¶ng 1/10 gi©y , ®ång thêi nhê c¸c bé tÝch dÇu ¸p suÊt thÊp , cao , van mét chiÒu vµ b¬m dÇu . §é chËm , trÔ t¸c dông chØ nhá h¬n 1/1000 gi©y do vËy hÖ thèng ABS lµm viÖc rÊt hiÖu qu¶ , tr¸nh ®îc hiÖn tîng bã cøng b¸nh xe .
c¸c b¸nh sau trît quay
c¶m biÕn
TRC ECU
ABS ECU
®iÒu khiÓn m« men xo¾n ®éng c¬
Gi¶m m« men nhê bím ga phô
®iÒu khiÓn phanh b¸nh sau
phanh b¸nh sau
ChuyÓn ®éng ªm dÞu
I.2.2 Sù lµm viÖc ®ång thêi gi÷a ABS vµ TRC
ë nh÷ng ®êng cã hÖ sè ma s¸t thÊp , khi ngêi l¸i ®ét ngét ®¹p ch©n ga qu¸ m¹nh hoÆc khi khëi hµnh xe ®ét ngét xÏ lµm cho b¸nh xe bÞ trît quay . Th«ng qua c¸c c¶m biÕn ®Æt ë b¸nh xe vµ c¶m biÕn vÞ trÝ bím ga , c¸c tÝn hiÖu thu ®îc tõ c¸c c¶m biÕn nµy ®îc göi ®Õn ECU TRC . ECU TRC sÏ so s¸nh , ®¸nh gi¸ vµ ®iÒu khiÓn m« men xo¾n cña ®éng c¬ th«ng qua bé chÊp hµnh bím ga phô . Cïng lóc ®ã nã xÏ göi tÝn hiÖu ®Õn bé chÊp hµnh phanh TRC ®Ó c¾t dÇu phanh cao ¸p ®Õn c¸c xi lanh phanh b¸nh sau . Th«ng qua bé chÊp hµnh ABS sÏ ®iÒu khiÓn ¸p suÊt dÇu phanh v× vËy tr¸nh cho b¸nh xe kh«ng bÞ trît quay . Nh vËy hÖ thèng TRC xÏ ®iÒu khiÓn m« men xo¾n cña ®éng c¬ tr¸nh lµm mÊt m¸t lùc kÐo vµ m« men . Cïng lóc th× hÖ thèng ABS xÏ ®iÒu khiÓn ¸p suÊt dÇu phanh ®Ó c¸c b¸nh xe kh«ng bÞ bã cøng do ®ã sÏ ®¶m b¶o cho « t« chuyÓn ®éng ªm dÞu h¬n .
Víi : 10 - C«ng t¾c c¾t TRC
11 - §Ìn b¸o TRC OFF .
12 - §Ìn b¸o TRC .
13 - ABS vµ TRC ECU .
14 - Engine vµ ECT ECU .
15 - Bé chÊp hµnh phanh TRC .
16 - Bé chÊp hµnh ABS .
I . 3 C¸c th«ng sè ®Æc trng cña xe MAGNUS -classis .
§éng c¬ / Engine
KiÓu
4 xilanh th¼ng hµng ,DOHC
Tû sè nÐn
9,6 +/-0.2
Dung tÝch xilanh (cc )
1,998
C«ng suÊt cùc ®¹i ( kw/v/p )
148/5,400
M« men xo¾n cùc ®¹i (n.m/v/p )
180/4000
Dung tÝch b×nh x¨ng ( l )
65
HÖ thèng truyÒn ®éng
Ly hîp
®Üa kh« , ®¬n
H« sè
5 sè tay
Phanh tríc vµ sau
Phanh ®Üa
HÖ thèng nhón
Tríc
Mcpherson strut
Sau
Thanh liªn kÕt
KÝch thíc vµ träng lîng
Dµi * réng * cao ( mm )
4,770 *1,815 *1,440
ChiÒu dµi c¬ së ( mm )
2,700
Kho¶ng s¸ng gÇm xe ( mm )
164
VÖt b¸nh xe (tríc /sau)
1,550/1535
Träng lîng xe kh«ng t¶i ( kg )
1,360 - 1,410
Träng lîng xe cã t¶i ( kg )
1,735
Sè ngêi
5
Kh¶ n¨ng leo dèc ( tg()
0,633
B¸n kÝnh quay vßng ( m )
5.2
VËn tèc tèi ®a ( Km/h )
206
B¸nh xe vµ lèp
B¸nh xe
6.0J*16
Lèp
205/55R16
ThiÕt bÞ an toµn
HÖ thèng chèng bã cøng ( ABS )
HÖ thèng ®iÒu khiÓn kÐo ( TCS )
Hai tói khÝ
Ch¬ng II : c¸c bé phËn chÝnh cña TRC
II. 1 . C¸c lo¹i c¶m biÕn .
§èi víi nh÷ng xe dïng bé chÕ hoµ khÝ , ®Ó thay ®æi tû lÖ khÝ - nhiªn liÖu cho thÝch hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng cña ®éng c¬ , th× ë bé chÕ hoµ khÝ dïng mét vµi hÖ thèng nh : HÖ thèng phao , hÖ thèng kh«ng t¶i , hÖ thèng c«ng suÊt , hÖ thèng gia tèc ... nhng ®èi víi c¸c xe dïng hÖ thèng phun x¨ng ®iÖn tö ( EFI ), ®Ó thay ®æi tû lÖ khÝ - nhiªn liÖu phï hîp víi ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng cña ®éng c¬ th× trªn xe ®Òu ®îc bè trÝ c¸c lo¹i c¶m biÕn nh : C¶m biÕn vÞ trÝ bím ga , c¶m biÕn tèc ®é ®éng c¬ , c¶m biÕn nhiÖt ®é níc lµm m¸t ...C¸c lo¹i c¶m biÕn nµy sÏ nhËn biÕt tèc ®é chuyÓn ®éng cña « t« , vÞ trÝ më cña bím ga , còng nh c¸c ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng cña ®éng c¬ .Tõ ®ã sÏ göi c¸c tÝn hiÖu nµy ®Õn ECU , ECU xÏ tÝnh to¸n vµ ®a ra c¸c tÝn hiÖu ®Ó ®iÒu khiÓn sù thay ®æi tû lÖ khÝ - nhiªn liÖu cho phï hîp .
II .1.1 C¶m biÕn tèc ®é b¸nh xe .
Chøc n¨ng : C¶m biÕn tèc ®é b¸nh xe tríc vµ sau cã chøc n¨ng lµ ph¸t hiÖn tèc ®é b¸nh xe vµ göi tÝn hiÖu nµy ®Õn c¸c ECU .
CÊu t¹o :
C¶m biÕn tèc ®é b¸nh xe tríc vµ sau lµ lo¹i c¶m biÕn ®iÖn tõ tù ph¸t , c¶m biÕn t¹o ra mét tõ trêng quanh ®Çu cña nã . Khi mçi r¨ng cña vµnh r¨ng ®i ngang qua tõ trêng trong c¶m biÕn sÏ suÊt hiÖn mét tÝn hiÖu ®iÖn ¸p .
Bé c¶m biÕn bao gåm 2 bé phËn chÝnh :
R« to : Gåm mét ®Üa nam ch©m vÜnh cöu ®îc nèi víi lâi thÐp c¶m øng n»m trong cuén d©y r«to ®îc g¾n vµo may¬ cña b¸nh xe . V× vËy r«to lu«n quay cïng mét vËn tèc gãc víi b¸nh xe . PhÝa ngoµi lµ ®Üa c¶m øng tõ cã thiÕt diÖn thay ®æi kiÓu vµnh r¨ng .
Nam ch©m vÜnh cöu Cuén d©y
Lâi
§Çu ghi tÝn hiªu : Bao gåm mét cuén d©y vµ lâi tõ lµm b»ng nam ch©m vÜnh cöu ®îc g¾n bªn ngoµi vµnh c¶m øng cña r«to .§Çu ghi lµ bé ph¸t tÝn hiÖu b»ng dßng c¶m øng sinh ra khi r«to quay t¹o ra tõ trêng thay ®æi .
Nguyªn lý lµm viÖc : Khi b¸nh quay r«to quay theo t¹o ra tõ trêng biÕn ®æi t¸c dông vµo ®Çu ghi tÝn hiÖu . §Çu ghi tÝn hiÖu ph¸t ra mét dßng c¶m øng xoay chiÒu cã tÇn sè thay ®æi t¬ng øng víi vËn tèc quay cña r«to hay vËn tèc gãc cña b¸nh xe . TÝn hiÖu soay chiÒu nµy ®îc truyÒn vÒ bé sö lý ECU TRC lµm tÝn hiÖu ®Çu vµo , tõ ®ã ECU sÏ sö lý vµ ®iÒu khiÓn .
Nam ch©m vÜnh cöu
R« to c¶m biÕn Cuén d©y
ë tèc ®é cao ë tèc ®é thÊp
H×nh vÏ m« t¶ tÝn hiÖu ph¸t ra tõ ®Çu ghi , vËn tèc quay cña b¸nh xe cµng cao th× tÇn sè dßng soay chiÒu cµng cao vµ ngîc l¹i .
II.1.2 . C¶m biÕn vÞ trÝ bím ga .
Chøc n¨ng : C¶m biÕn vÞ trÝ bím ga ®îc g¾n víi trôc cña bím ga . Nã biÕn ®æi gãc më cña bím ga thµnh tÝn hiÖu ®iÖn ¸p vµ göi tÝn hiÖu ®iÖn ¸p nµy ®Õn ECU TRC .
.
CÊu t¹o vµ nguyªn lý : C¶m biÕn vÞ trÝ bím ga lµ mét biÕn trë hay mét triÕt ¸p . Nã cã mét cuén ®iÖn trë cã d¹ng nöa vßng trßn , mét ®Çu nèi mass vµ ®Çu kia nèi víi nguån ®iÖn ¸p tõ ECU . Mét l¸ trît nèi víi trôc soay cña bím ga trît trªn cuén d©y ®iÖn trë . Khi vÞ trÝ bím ga thay ®æi l¸ trît trªn cuén ®iÖn trë thay ®æi . NÕu bím ga ®ãng l¸ trît sÏ ë cuèi phÝa nèi mass cña cuén ®iÖn trë , chØ cã mét tÝn hiÖu ®iÖn ¸p nhá göi ®Õn ECU . Khi bím ga më cµng réng th× l¸ trît vÒ phÝa ®Çu cuén ®iÖn trë nèi nguån cµng nhiÒu , tÝn hiÖu ®iÖn ¸p göi ®Õn ECU t¨ng lªn . §é lín cña tÝn hiÖu ®iÖn ¸p cho ECU biÕt vÞ trÝ cña bím ga .
M¹ch ®iÖn cña c¶m biÕn vÞ trÝ bím ga : C¶m biÕn vÞ trÝ bím ga chÝnh vµ bím ga phô ®îc nèi theo s¬ ®å nh h×nh vÏ .
ECU ECU TRC
C¶m biÕn
VÞ trÝ
Bím ga
phô
II.2 . Bé chÊp hµnh bím ga phô .
II.2.1 . Kh¸i niÖm .
Ngµy nay trªn c¸c « t« hÇu hÕt sö dông mét trong hai thiÕt bÞ hay hÖ thèng ®Ó cung cÊp hçn hîp khÝ - nhiªn liÖu víi mét tû lÖ chÝnh x¸c ®Õn c¸c xilanh cña ®éng c¬ t¹i tÊt c¶ c¸c d¶i tèc ®é ( tû lÖ khÝ - nhiªn liÖu ®îc coi lµ tèi u lµ 14,7:1 ) . Mét sè xe sö dông bé chÕ hoµ khÝ , sè cßn l¹i sö dông hÖ thèng phun x¨ng ®iÖn tö ( EFI ) , c¶ hai hÖ thèng ®Òu sö dông thiÕt bÞ ®o lu lîng khÝ n¹p mµ sù thay ®æi cña nã phô thuéc chñ yªó vµo gãc më cña bím ga .
Trong hÖ thèng EFI , hÖ thèng ®Ó do lu lîng khÝ n¹p lµ mét c¶m biÕn ®o lu lîng khÝ, dùa vµo tÝn hiÖu lîng khÝ n¹p mµ c¶m biÕn ®o lu lîng khÝ göi vÒ bé ®iÒu khiÓn ®iÖn tö vµ tÝn hiÖu tèc ®é quay cña ®éng c¬. ECU sÏ ®a ra mét tÝn hiÖu ®Õn c¸c vßi phun , vßi phun sÏ phun mét lîng nhiªn liÖu thÝch hîp vµo cöa n¹p cña tõng xilanh . Do ®ã khi l¸i xe muèn t¨ng tèc th× hçn hîp khÝ - nhiªn liÖu ®ßi hái ph¶i ®Ëm h¬n , khi ®ã gãc më cña bím ga ®îc t¨ng lªn , mét lîng khÝ lín h¬n ®îc ®a vµo ®êng èng n¹p .
Nh vËy khi xe khëi hµnh hay t¨ng tèc ë nh÷ng ®êng cã hÖ sè ma s¸t thÊp , c¸c b¸nh xe chñ ®éng bÞ trît quay . Khi ®ã ®Ó ®iÒu khiÓn ®îc c«ng suÊt cña ®éng c¬ th× ngêi l¸i ph¶i gi¶m bít lîng khÝ n¹p b»ng c¸ch ®ãng bít bím ga nhng ®ãng bím ga nh thÕ nµo ®Ó ®¶m b¶o tèc ®é chuyÓn ®éng cña « t« lµ tèi u , sù trît cña c¸c b¸nh xe chñ ®éng kh«ng s¶y ra , ®¶m b¶o tÝnh kinh tÕ nhiªn liÖu cho «t« lu«n lu«n g©y ra khã kh¨n cho l¸i xe ngay c¶ ®èi víi nh÷ng ngêi cã nhiÒu kinh nghiÖm .
§Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy , ë mét sè xe hiÖn nay ( nh MANUS -classes , BMW -5 series ...) cã l¾p thªm bé chÊp hµnh bím ga phô . Còng gièng nh bím ga chÝnh, bé chÊp hµnh bím ga phô còng ®îc g¾n ë häng giã, ®iÒu khiÓn lîng khÝ n¹p vµo ®éng c¬ . Nhng kh¸c víi bím ga chÝnh( ®é më cña bím ga chÝnh hoµn toµn phô thuéc vµo ngêi l¸i ) th× ë bím ga
phô gãc më cña nã hoµn toµn phô thuéc vµo tÝn hiÖu tõ ECU TRC mµ kh«ng phô thuéc vµo ngêi l¸i . Do ®ã khi mµ sù trît gi÷a b¸nh xe chñ ®éng víi mÆt ®êng s¶y ra ( do t¨ng tèc hoÆc khëi hµnh ...) ECU sÏ nhËn biÕt ®îc sù trît nµy th«ng qua c¸c c¶m biÕn ®Æt t¹i c¸c b¸nh xe , ECU sÏ tÝnh to¸n ®Ó ®iÒu khiÓn bé chÊp hµnh bím ga phô ®ãng mét phÇn hay ®ãng hoµn toµn bím ga phô . Nh vËy sÏ gi¶m ®îc m« men xo¾n cña ®éng c¬ , gi¶m m« men kÐo ë b¸nh xe chñ ®éng , gi¶m ®îc sù trît quay cña b¸nh xe chñ ®éng .
II.2.2 CÊu t¹o vµ ho¹t ®éng .
Bé chÊp hµnh bím ga phô bao gåm mét nam ch©m vÜnh cöu , mét cuén d©y vµ mét trôc r«to , bé chÊp hµnh nµy thùc chÊt lµ mét m« t¬ bíc . Trªn trôc cña r«to ®îc g¾n mét b¸nh r¨ng chñ ®éng ®îc ¨n khíp víi b¸nh r¨ng cam ( b¸nh r¨ng cam nµy ®îc g¾n ë ®Çu trôc cña bím ga phô) . Khi mµ tÝn hiÖu tõ ECU TRC ®îc göi ®Õn bé chÊp hµnh bím ga phô th× nã lµm quay b¸nh r¨ng chñ ®éng , th«ng qua sù ¨n khíp víi b¸nh r¨ng cam sÏ ®iÒu khiÓn ®îc gãc më bím ga phô .
Khi mµ sù trît gi÷a b¸nh xe chñ ®éng víi mÆt ®êng kh«ng s¶y
ra th× bé chÊp hµnh bím ga phô kh«ng ho¹t ®éng hay bím ga phô më hoµn toµn . NghÜa lµ toµn bé lîng khÝ n¹p qua bím ga chÝnh sÏ ®îc ®a ®Õn ®êng èng n¹p cña ®éng c¬ .
Khi mµ sù trît s¶y ra côc bé hoÆc hoµn toµn th× bé chÊp hµnh bím ga phô ho¹t ®éng . Tuú theo tÝn hiÖu ®iÖn ¸p göi ®Õn bé chÊp hµnh mµ bé chÊp hµnh bím ga phô sÏ ®iÒu khiÓn gãc më bím ga phô ®ãng mét phÇn hay ®ãng hoµn toµn , lµm gi¶m lîng nhiªn liÖu ®a vµo ®êng èng n¹p cña ®éng c¬ .
II.2.3 R¬ le ®iÒu khiÓn bé chÊp hµnh bím ga phô .
Khi kh«ng cã h háng trong hÖ thèng TRC hay trong hÖ thèng ®iÒu khiÓn ®iÖn tö . R¬ le bím ga sÏ bËt khi kho¸ ®iÖn bËt ON . Nhng r¬ le nµy t¾t khi kho¸ ®iÖn t¾t ( OFF ) . NÕu ECU ph¸t hiÖn cã h háng trong hÖ thèng TRC th× nã sÏ t¾t c¸c r¬ le nµy .
ECU TRC
§Õn m« t¬
®iªï khiÓn
II.3 Bé chÊp hµnh ABS .
II.3.1 kh¸i niÖm :
Bé chÊp hµnh ABS cÊp hay ng¾t ¸p suÊt tõ xilanh phanh chÝnh ®Õn mçi xilanh phanh b¸nh xe theo tÝn hiÖu tõ ECU ®Ó ®iÒu khiÓn tèc ®é b¸nh xe .
II.3.2 CÊu t¹o :
Bé chÊp hµnh ABS bao gåm 2 bé phËn chÝnh :
Van ®iÖn 3 vÞ trÝ : Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña hÖ thèng ABS , ABS sÏ lùa chän mét trong ba chÕ ®é t¨ng ¸p , gi¶m ¸p hoÆc gi÷ tuú theo tÝn hiÖu tõ ECU ABS .
B×nh chøa vµ b¬m : Cã nhiÖm vô khi ¸p suÊt gi¶m , dÇu phanh håi vÒ tõ c¸c xilanh b¸nh xe vµ nã ®îc ®a ®Õn xilanh chÝnh nhê b¬m vµ vµo b×nh dÇu bé chÊp hµnh .
II.3.3 Ho¹t ®éng cña van ®iÖn 3 vÞ trÝ :
A - Trong qu¸ tr×nh phanh b×nh thêng .
Trong qu¸ tr×nh phanh b×nh thêng ECU kh«ng göi dßng ®iÖn ®Õn cuén d©y cña van ®iÖn 3 vÞ trÝ , do ®ã van ®iÖn 3 vÞ trÝ bÞ Ên suèng bëi lß xo håi vÞ vµ cöa A vÉn më trong khi cöa B vÉn ®ãng . khi ®¹p phanh , ¸p suÊt dÇu trong xilanh phanh chÝnh t¨ng , dÇu phanh ch¶y tõ cöa A ®Õn cöa C trong van ®iÖn råi tíi xilanh b¸nh xe . Khi nh¶ phanh , dÇu phanh håi tõ xilanh phanh b¸nh xe vÒ xilanh chÝnh qua cöa C vµ ®Õn cöa A trong van ®iÖn 3 vÞ trÝ .
B - Khi phanh gÊp .
a - ChÕ ®é " gi¶m ¸p " : Khi mét b¸nh xe gÇn bÞ bã cøng ECU göi dßng ®iÖn ( 5A) ®Õn cuén d©y cña van ®iÖn , lµm sinh ra mét lùc tõ m¹nh , van 3 vÞ trÝ chuyÓn ®éng lªn phÝa trªn , cöa A ®ãng trong khi cöa B vÉn më . Kªt qu¶ lµ dÇu phanh tõ xilanh b¸nh xe qua cöa C tíi cöa B trong van ®iÖn 3 vÞ trÝ ch¶y vÒ b×nh dÇu .
b - ChÕ ®é "gi÷ " : Khi ¸p suÊt bªn trong xilanh gi¶m hay t¨ng , c¶m biÕn tèc ®é b¸nh xe göi tÝn hiÖu b¸o r»ng tèc ®é b¸nh xe ®· ®¹t ®Õn gi¸ trÞ mong muèn . ECU cÊp dßng ®iÖn 2A ®Õn cuén d©y cña van ®iÖn ®Ó gi÷ ¸p suÊt cña xilanh b¸nh xe kh«ng ®æi . Khi dßng ®iÖn cÊp cho cuén d©y cña van ®iÖn 3 vÞ trÝ bÞ gi¶m tõ 5A xuèng cßn 2A , lùc ®iÖn tõ sinh ra trong cuén d©y còng gi¶m . Van ®iÖn 3 vÞ trÝ dÞch chuyÓn xuèng vÞ trÝ gi÷a nhê lùc cña lß xo håi vÞ lµm ®ãng cöa B .
c- ChÕ ®é " t¨ng ¸p " : Khi cÇn t¨ng ¸p suÊt trong xilanh b¸nh xe ®Ó t¹o lùc phanh lín , ECU ng¾t dßng ®iÖn cÊp cho cuén d©y cña van ®iÖn 3 vÞ trÝ . V× vËy cöa A cña van ®iÖn 3 vÞ trÝ më vµ cöa B ®ãng. DÇu phanh ch¶y qua cöa A vµ cöa C cña van ®iÖn 3 vÞ trÝ .
II.4 Bé chÊp hµnh phanh TRC .
II.4.1. Kh¸i niÖm .
HÖ thèng phanh cã chøc n¨ng gi¶m tèc ®é chuyÓn ®éng cña xe tíi vËn tèc chuyÓn ®éng nµo ®ã , dõng h¼n hoÆc gi÷ xe ë mét vÞ trÝ nhÊt ®Þnh . Qu¸ tr×nh phanh xe ®îc tiÕn hµnh b»ng c¸ch t¹o ma s¸t gi÷a phÇn quay vµ phÇn ®øng yªn cña xe nh gi÷a tang trèng vµ m¸ phanh , hoÆc ®Üa phanh víi m¸ phanh . Nh vËy ®éng n¨ng chuyÓn ®éng cña xe biÕn thµnh nhiÖt n¨ng cña c¬ cÊu ma s¸t , nhiÖt n¨ng sÏ truyÒn ra m«i trêng xung quanh ®Ó kh«ng lµm h háng c¬ cÊu ma s¸t .
C¸c c¬ cÊu phanh thêng ®Æt gÇn b¸nh xe thùc hiÖn chøc n¨ng cña c¬ cÊu ma s¸t , c¬ cÊu phanh lµm viÖc tuú thuéc vµo hÖ thèng ®iÒu khiÓn . ë tr¹ng th¸i kh«ng phanh c¸c c¬ cÊu phanh kh«ng t¹o nªn ma s¸t , c¸c b¸nh xe ®îc quay tr¬n . Khi phanh c¸c c¬ cÊu ma s¸t lµm viÖc , ®éng n¨ng tiªu hao lµm gi¶m tèc ®é chuyÓn ®éng cña xe . Víi hÖ thèng phanh thuû lùc , bµn ®¹p phanh vµ bé trî lùc phanh t¹o nªn ¸p suÊt chÊt láng trong xilanh chÝnh vµ truyÒn tíi c¸c xilanh thõa hµnh ( xilanh c«ng t¸c ®Æt t¹i c¬ cÊu phanh ) ®iÒu khiÓn sù lµm viÖc cña c¬ cÊu phanh . Xilanh chÝnh lµ mét b¬m piston tÞnh tiÕn ®¶o chiÒu , nã t¹o ra t¸c ®éng Ðp trong hÖ thèng thuû lùc khi ngêi l¸i xe nhÊn bµn ®¹p th¾ng nã chuyÓn ®æi lùc c¬ khÝ tõ pªdan th¾ng thµnh ¸p suÊt thuû lùc ®Æt vµo c¸c th¾ng ë c¸c b¸nh xe . Khi pªdan th¾ng ®îc nhÊn xuèng dÇu th¾ng ®îc Ðp tõ xilanh chÝnh ®i qua c¸c ®êng èng ®Õn c¸c th¾ng . Khi ¸p suÊt thuû lùc gia t¨ng guèc th¾ng hoÆc ®Öm th¾ng bÞ ®Èy ¸p vµo trèng th¾ng hay ®Üa th¾ng , sù ma s¸t lµm cho b¸nh xe ch¹y chËm hoÆc dõng .
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Khai thác kỹ thuật hệ thống điều khiển lực kéo của xe MAGNUS.doc
- ban ve.rar