Giáo án Địa lý lớp 10 - Vai trò, đặc điểm, các nhân tô ảnh hưởng tới phân bố nông nghiệp, một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp

Vai trò, đặc điểm, các nhân tô ảnh hưởng tới phân bố nông nghiệp. Một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp. A. Mục tiêu bài học: Sau khi học xong bài học, học sinh phải cần: - Hiểu và trình bày được vai trò, đặc điểm của nông nghiệp. - Phân tích được ảnh hưởng của các nhân tố tự nhiên, kinh tế - xã hội tới sự phát triển và phân bố nông nghiệp. - Biết phân tích sơ đồ, bảng thống kê để tìm kiến thức. - Tham gia, ủng hộ tích cực vào việc thực hiện các chính sách phát triển nông nghiệp cụ thể ở địa phương. B. Thiết bị dạy học: - Sơ đồ các nhân tố ảnh hưởng tới phân bố nông nghiệp. - Một số hình ảnh về các vùng nông nghiệp điển hình, về sử dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật trong nông nghiệp. C. Hoạt động dạy học: Kiểm tra 1 số kiến thức cũ đã học. Mở bài: Nông nghiệp là ngành sản xuất vật chất xuất hiện sớm nhất, nông nghiệp có vai trò như thế nào với đời sống và sản xuất? Sản xuất nông nghiệp có đặc điểm gì? Sự phân bố nông nghiệp chịu ảnh hưởng của những nhân tố nào? Đó là những câu hỏi chúng ta phải trả lời trong bài học hôm nay. Hoạt động của GV và HS Nội dung chính HĐ 1: Làm việc cả lớp. HS dựa vào SGK, vốn hiểu biết để trả lời các câu hỏi: - Nông nghiệp theo nghĩa rộng gồm những ngành nào? - Nông nghiệp xuất hiện từ khi nào? - Nông nghiệp có vai trò gì đối với đời sống và sản xuất? - Câu hỏi ở mục 1 trong SGK. I. Vai trò và đặc điểm của nông nghiệp. 1. Vai trò của nông nghiệp. - Vai trò quan trọng, không thay thế được. - Cung cấp lương thực thực phẩm. - Cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp. - Nguồn hàng xuất khẩu, thu ngoại tệ 2. Đặc điểm của sản xuất nông nghiệp. a. Đất trồng là tư liệu sản xuất chủ yếu và không thay thế được (quan trọng nhất và không thể sản xuất nông nghiệp được nếu không có đất đai). HĐ 2: Cá nhân/cặp. Bước 1: HS dựa vào SGK trình bày đặc điểm của sản xuất nông nghiệp. Bước 2: HS trình bày, GV chuẩn xác kiến thức. - Sản xuất nông nghiệp có tính mùa vụ là đặc điểm điển hình của nông nghiệp. HĐ 3: Cặp/nhóm. Bước 1: HS dựa vào kênh chữ trong SGK, vốn hiểu biết thảo luận để hoàn thành các bài tập sau: - Có những nhóm nhân tố nào ảnh hưởng tới sự phát triển và phân bố nông nghiệp? b. Đối tượng của sản xuất nông nghiệp là cây trồng, vật nuôi. c. Sản xuất nông nghiệp có tính mùa vụ. d. Sản xuất nông nghiệp phụ thuộc chặt chẽ vào điều kiện tự nhiên. e. Trong nền kinh tế hiện đại, nông nghiệp trở thành hàng hoá. II. Các nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển và phân bố nông nghiệp. 1. Nhân tố tự nhiên. - Đất: ảnh hưởng đến quy mô sản xuất, cơ cấu và phân bố cây trồng, vật nuôi, năng suất. - Khí hậu - nước: ảnh hưởng đến thời vụ, cơ cấu cây trồng vật nuôi, khả năng xen canh tăng vụ, tính ổn định hay bếp bênh của sản xuất nông nghiệp. - Sinh vật: Cơ sở tạo nên các giống cây trồng vật nuôi; cơ sở thức ăn cho gia súc. 2. Nhân tố kinh tế - xã hội. Mỗi nhóm có những nhân tố nào? - Phân tích ảnh hưởng của từng nhân tố tới phân bố nông nghiệp, lấy ví dụ cụ thể để chứng minh. Bước 2: HS trình bày, gv có thể giúp HS hoàn thành bảng hệ thống về các nhân tố (như phần phụ lục). HĐ 4: Cả lớp Bước 1: GV yờu cầu hs đọc sgk trả lời. - Cỏc hỡnh thức tổ chức lónh thổ nụng nghiệp cú vai trũ gỡ? - Cú những hỡnh thức nào? Đặc điểm của - Dân cư - lao động: ảnh hưởng đến cơ cấu và sự phân bố cây trồng, vật nuôi. - Các quan hệ sở hữu ruộng đất: ảnh hưởng đến con đường phát triển nông nghiệp, các hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp. - Tiến bộ khoa học - kỹ thuật: giúp chủ động trong sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng và sản lượng. - Thị trường tiêu thụ: ảnh hưởng đến giá cả nông sản; điều tiết sản xuất và hướng chuyên môn hoá. III. Một số hỡnh thức tổ chức lónh thổ nụng nghiệp. 1. Vai trũ. Tạo ra những tiền đề cần thiết nhằm sử dụng hợp lớ cỏc điều kiện tư nhiờn và kinh tế xó hội. 2. Một số hỡnh thức. - Trang trại. - Thể tổng hợp nụng nghiệp. cỏc hỡnh thức đú? Bước 2: HS trỡnh bày. - Vựng nụng nghiệp. Đánh giá. 1. Trình bày vai trò và đặc điểm của ngành sản xuất nông nghiệp. 2. Phân tích ảnh hưởng của các nhân tố tới sự phát triển và phân bố nông nghiệp. 3. Vì sao với các nước đang phát triển và đông dân thì đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp là nhiệm vụ hàng đầu? Bài tập về nhà. HS làm bài tập 1, 3 SGK Phụ lục. Bảng hệ thống kiến thức của hoạt động 3: Nhóm nhân tố Nhân tố Phạm vi ảnh hưởng tới sự phát triển và phân bố nông nghiệp 1. Tự nhiên - Đất - Khí hậu và nước - Quy mô sản xuất, cơ cấu và phân bố cây trồng, vật nuôi, năng suất. - Thời vụ, cơ cấu cây trồng vật nuôi, khả năng xen canh tăng vụ, tính ổn định hay bấp bênh của 2. Kinh tế - xã hội - Sinh vật - Dân cư và nguồn lao động. - Quan hệ sở hữu ruộng đất. - Tiến bộ khoa học- kĩ thuật. - Thị trường tiêu thụ. sản xuất nông nghiệp. - Cơ sở tạo nên các giống cây trồng vật nuôi; là cơ sở thức ăn cho gia súc. - Cơ cấu và sự phân bố cây trồng, vật nuôi. - Con đường phát triển nông nghiệp, các hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp. - Giúp chủ động trong sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng và sản lượng. - Giá cả nông sản; điều tiết sản xuất và hướng chuyên môn hoá. Rỳt kinh nghiệm sau bài dạy................................................................................... ................................................................................................................................. ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ----------------------------------------------