Giáo án Địa lý lớp 9 - Vùng Bắc Trung Bộ

VÙNG BẮC TRUNG BỘ I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Về kiến thức: - HS cần hiểu được đặc điểm vị trí địa lí , hình dáng lãnh thổ, những điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên , đặc điểm dân cư , xã hội của vùng. - Cần thấy được những khó khăn do thiên tai, hậu quả chiến tranh để lại cần khắc phục và triển vọng phát triển kinh tế trong thời kì công nghiệp hoá, hiện đại hoá. 2. Về kĩ năng: - HS phải xác định được ranh giới của vùng, vị trí một số tài nguyên quan trọng, phân tích và giải thích được một số chỉ tiêu phát triển kinh tế- xã hội 3. Về tư tưởng: Giáo dục lòng yêu thiên nhiên, lòng tự hào dân tộc II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS - Bản đồ tự nhiên của vùng Bắc Trung Bộ - Bản đồ tự nhiên hoặc bản đồ hành chính Việt Nam - Một số tranh ảnh vùng III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1.Kiểm tra bài cũ 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS Nội dung chính HĐ 1: Tìm hiểu về vị trí địa lý và giới hạn lãnh thổ: GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK và lược đồ hình 20.1để xác định ranh giới vùng Bắc Trung Bộ . CH: Dựa vào lược đồ để nhận xét chung về lãnh thổ của vùng Bắc Trung Bộ . GV cho HS đọc tên các tỉnh ở vùng , về diện tích và dân số CH: Nêu ý nghĩa vị trí địa lí của vùng - Vùng Bắc Trung Bộ hình dáng hẹp ngang kéo dài theo hướng TB-ĐN với quốc lộ 1A và đường sắt Thống Nhất B-N Bắc Trung I. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ VÀ GIỚI HẠN LÃNH THỔ - Vùng Bắc Trung Bộ là dải đất hẹp ngang, kéo dài từ dãy Tam Đi phía bắc tới dãy Bạch Mã ở phía nam. - Phía tây là dải Trường Sơn B giáp Lào, phía đông là Biển Đông . * Ýnghĩa vị trí địa lí của vùng - Là cầu nối Bắc Bộ với các v phía nam, cửa ngõ của các nước, tiểu vùng sông Mê Công ra Biển Đông và ngược lại. Hoạt động của GV và HS Nội dung chính Bộ được coi là cầu nối giữa Bắc Bộ với phía nam của đất nước, do đó vấn đề giao thông vận tải có tầm quan trọng hàng đầu. - Bắc Trung Bộ là cửa ngõ của các nước láng giềng phía tây hướng ra biển đông và ngược lại, Bắc Trung Bộ được coi là cửa ngõ của hành lang đông-tây của tiểu vùng sông Mê Công HĐ 2: Tìm hiểu về điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên CH: Quan sát hình 23.1 và dựa vào kiến thức đã học, hãy cho biết dải núi Trường Sơn Bắc ảnh hưởng như thế nào đến khí hậu Bắc Trung Bộ? Gv gợi ý HS nhớ lại kiến thức lớp 8 phía đông Trường Sơn Bắc là sườn đón gió gây mưa lớn Trường Sơn Bắc là nguyên nhân II. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN 1. Điều kiện tự nhiên - Địa hình từ tây sang đông đều có núi, gò đồi, đồng bằng , biển v đảo -Khí hậu có sự phân hoá đông tây, Hoạt động của GV và HS Nội dung chính gây nên hiệu ứng phơn - GV vẽ dải núi Trường Sơn Bắc và giải thích hiệu ứng phơn CH: Dựa vào bảng 23.1 và quan sát hình 23.2, hãy nhận xét về tiềm năng tài nguyên rừng và khoáng sản giữa phía bắc và phía nam dãy Hoành Sơn. *Sự khác biệt giữa phía bắc và phía nam dãy Hoành Sơn. Để nhận thức điều đó Gv Y/C HS đọc kĩ hình 23.1 và 23.2 để rút ra nhận xét về tiềm năng rừng, khoáng sản (sắt,crôm,thiếc, đá xây dựng) phía bắc dãy Hoành Sơn lớn hơn so với phía nam dãy núi này. Vườn quốc gia Phong Nha-kẻ Bàng với động Phong Nha được UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới, là tài nguyên thiên nhiên quan trọng để phát triển du lịch mùa 2. Tài nguyên thiên nhiên: -Tài nguyên khoáng sản , rừng, biển, du lịch khá phong phú. Hoạt động của GV và HS Nội dung chính phía nam dãy Hoàng Sơn. CH: Bằng kiến thức đã học, hãy nêu các loại thiên tai thường xảy ra ở Bắc Trung Bộ? *Khó khăn: Bão, lũ lụt, lũ quét, hạn hán gió Lào, cát lấn… * Điều quan trọng từ 3 vấn đề trên GV gợi ý HS rút ra được giải pháp phát triển kinh tế xã hội trong điều kiện tự nhiên khó khăn ở Bắc Trung Bộ HĐ3 CH: Nhận xét về sự phân bố dân cư ở Bắc Trung bộ? CH: Quan sát bảng 23.1, hãy cho biết những khác biệt trong phân bố dân cư và hoạt động kinh tế theo hướng từ đông sang tây ở Bắc Trung bộ? Người kinh sinh sống chủ yếu III. ĐẶC ĐIỂM DÂN CƯ VÀ X HỘI - BẢNG 23.1 SGK/84 Hoạt động của GV và HS Nội dung chính bằng nghề gì? Các dân tộc ít người sinh sống chủ yếu bằng nghề gì?Sự khác biệt này phản ánh điều gì? (phản ánh ảnh hưởng của dải Trường Sơn Bắc) CH: Dựa vào số liệu hình 23.2, hãy tính xem mật độ dân số của Bắc Trung Bộ so với mật độ trung bình của cả nước, của vùng đồng bằng sông Hồng Qua bảng thống kê Gv gợi ý HS đọc và nhận xét thực trạng khó khăn của dân cư Bắc Trung Bộ 3. Củng cố, đánh giá 1. Điều kiện tự nhiên của Bắc Trung Bộ có những thuận lợi và khó khăn gì cho sự phát triển kinh tế – xã hội ? 2. Phân bố dân cư ở Bắc Trung Bộ có những đặc điểm gì?