Giáo án Hoá Học 10 - Giáo viên: Nguyễn Quốc Phong

1:Xaùc ñònh soá oxi hoaù cuûa 1 soá nguyeân toá trong phaûn öùng ñeå tìm chaát khöû vaû chaát oxi hoaù. 2.Böôùc 2: Vieát quaù trình oxi hoaù vaø quaù trình khöû,caân baèng phaûn öùng oxi hoaù – khöû. 3.Böôùc 3: Tìm heä soá thích hôïp cho chaát oxi haùo vaø chaát khöû sao cho toång soá (e) cho baèng toång soá (e) nhaän. 4.Böôùc 4: Ñaët caùc heä soá cuûa chaát oxi hoaù vaø chaát khöû. Kieåm tra heä soá caân baèng. Hoaït ñoäâng 6: Neâu yù nghóa cuûa pöù oxi hoaù – khöû trong thöïc tieãn? -HS ñoïc öùng duïng trong sgk cho caû lôùp nghe. III.YÙ nghóa cuûa phaûn öùng oxi hoaù- khöû trong thöïc tieãn.(sgk) 4.Cuõng coá: -> Tieát 29: -ÑN chaát khöû, chaát oxi hoaù, söï khöû, söï oxi hoaù -ÑN phaûn öùn goxi hoaù – khöû? Vd? -> Tieát 30:- Ñeå laäp pthh cuûa pöù oxi hoaù – khöû can coù maáy böôùc? - Caân baèng pöù oxi hoaù – khöû baèng phöông phaùp thaêng baèng (e) : Cu + HNO3 -> Cu(NO3) + NO + H2 5.Daëên doø: -> Tieát 29: Laøm BT soá: 4,5 trang 83 -> Tieát 30: Laøm BT soá: 1,2,7,8 trang 83 *Chuaån bò baøi 18 : phaân loaïi phaûn öùng trong hoaù hoïc voâ cô Tuaàn 15: Tieát 31- Baøi 18: PHAÂN LOAÏI PHAÛN ÖÙNG TRONG HOAÙ HOÏC VOÂ CÔ I.Muïc ñích yeâu caàu: -Hoïc sinh naém ñöôïc kieán thöùc cô baûn : -phaûn öùnghoaù hôïp , phaûn öùng phaân huyû coù theå thuoäc loaïi phaûn öùng oxi hoa-ù khöû vaø cuõng coù theå khoâng thuoäc loaïi phaûn öùng oxi hoaù – khöû -Phaûn öùng theá luoân thuoäc loaïi phaûn öùng oxi hoaù- khöû vaø phaûn öùng trao ñoåi luoân khoâng thuoäc loaïi phaûn öùng oxi hoaù – khöû. -Döïa vaøo soá oxi hoaù coù theå chia caùc phaûn öng hoaù hoïc thaønh 2 loaïi chính laø phaûn öùng coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù vaø phaûn öùng khoâng coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù. -Hoïc sinh vaän duïng ñöôïc:Vieát vaø caân baèng phaûn öùng oxi hoaù- khöû baèng phöông phaùp thaêng baèng (e). II . Phöông phaùp: Dieãn giaûng- phaùt vaán III.Chuaån bò: -Giaùo vieân: Soaïn baøi töø sgk,sbt,stk -Hoïc sinh: Hoïc baøi cuõ tröôùc khi ñeán lôùp vaø chuaån bò baøi môùi IV. Noäi dung: 1.OÅn ñònh lôùp:kieåm tra só soá, ñoàng phuïc, giôùi thieäu giaùo vieân döï giôø (neáu coù) 2.Baøi cuõ: (8 phuùt) *Caân baèng phaûn öùng oxi hoaù- khöû sau baèng phöông phaùp thaêng baèng (e). -GV goïi 3 hs leân baûng: a, H2 + O2 -> H2O b,KClO3 -> KCl + O2 c, Zn + CuSO4 -> Cu + ZnSO4 3.Baøi môùi: Baøi 18 : PHAÂN LOAÏI PHAÛN ÖÙNG TRONG HOAÙ HOÏC VOÂ CÔ Hoaït ñoäng cuûa Thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Noäi dung Hoaït ñoäng 1: -HS nhaéc laïi ÑN phaûn öùng hoaù hôïp. -HS laáy 2 VD veà phaûn öùng hoaù hôïp(1 VD coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù, 1VD khoâng coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù) VD1: H20 + O2 0-> H2+ O- -Phaûn öùng coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù VD2: Ca+2 O+C+4 O2 -> Ca+2 C +4 O3 -Phaûn öùng khoâng coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù I.Phaûn öùng coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù vaø phaûn öùng khoâng coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù. 1.Phaûn öùng hoaù hôïp: -Trong p haûn öùng hoaù hôïp soá oxi hoaù cuûa caùc nguyeân toá coù theå thay ñoåi hoaëc khoâng theå thay ñoåi. Hoaït ñoäng 2: -HS nhaéc laïi ÑN phaûn öùng phaân huyû . -HS laáy 2 VD veà phaûn öùng hoaù hôïp(1 VD coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù, 1VD khoâng coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù) -HS xaùc ñònh soá oxi hoaù töø 2 VD vaø ruùt ra keát luaän. VD1: KCl+5 O3-2 -> KCl- + O20 -Phaûn öùng coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù VD2: CaCO3 ->CaO + CO2 -Phaûn öùng khoâng coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù 2.Phaûn öùng phaân huyû: -Trong phaûn öùng phaân huyû soá oxi hoaù cuûa caùc nguyeân toá coù theå thay ñoåi hoaëc khoâng theå thay ñoåi. Hoaït ñoäng 3: -GV laáy 2 VD phaûn öùng theá -HS xaùc ñònh soá oxi hoaù töø 2 VD vaø ruùt ra keát luaän VD1:Zn0 +Cu+2 SO4-> Cu 0+Zn+2 SO4 VD2: Zn0 + H+ Cl -> Zn+2 Cl2 + H20 -2 Phaûn öùng ñeàu coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù. 3.Phaûn öùng theá: -Trong phaûn öùng theá soá oxi hoaù cuûa caùc nguyeân toá bao giôø cuõng coù theå thay ñoåi. Hoaït ñoäng 4: -GV laáy 2 VD phaûn öùng Trao ñoåi -HS xaùc ñònh soá oxi hoaù töø 2 VD vaø ruùt ra keát luaän. VD1: AgNO3 + NaCl -> AgCl + NaNO3 VD2: CaCO3 + HCl -> CaCl2 +CO2 + H2O 4.Phaûn öùng Trao ñoåi: *ÑK phaûn öùng: Saûn phaåm phaûi laø chaát keát tuûa,chaát bay hôi hoaëc chaát ñieän li yeáu. -Trong phaûn öùng trao ñoåi soá oxi hoaù cuûa caùc nguyeân toá khoâng thay ñoåi. Hoaït ñoäng 5: -Döïa vaøo söï thay ñoåi soá oxi hoaù, coù theå chia phaûn öùng hoaù hoïc thaønh maáy loaïi? *Chia thaønh 2 loaïi: -Phaûn öùng coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù -Phaûn öùng khoâng coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù II.Keát Luaän: *Phaûn öùng hoaù hoïc coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù laø phaûn öùng oxi hoaù – khöû( phaûn öùng theá , 1 soá phaûn öùng hoaù hôïp vaø 1 soá phaûn öùng phaân huyû) *Phaûn öùng hoaù hoïc khoâng coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù khoâng phaûi laø phaûn öùng oxi hoaù – khöû(phaûn öùng trao ñoåi, 1 soá phaûn öùng hoaù hôïp vaø 1 soá phaûn öùng phaân huyû) 4.Cuõng coá:- Phaûn öùng hoaù hôïp, phaûn öùng phaân huyû; 1soá phaûn öùng coù thay ñoåi soá oxi hoaù vaø 1 soá phaûn öùng khoâng coù thay ñoåi soá oxi hoaù -Phaûn öùng theá: soá oxi hoaù bao giôø cuõng coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù. - Phaûn öùng trao ñoåi: Soá oxi hoaù tröôùc vaø sau phaûn öùng khoâng thay ñoåi 5.Daën doø:HS laøm baøi taäp trang 86-87 -Chuaån bò caâu hoûi Baøi 19: LUYEÄN TAÄP -PHAÛN ÖÙNG OXI HOAÙ - KHÖÛ (1) Theá naøo laø söï oxi hoaù , söï khöû, chaát oxi hoaù ,chaát khöû, phaûn öùng oxi hoaù – khöû. (2) Reøn luyeän kó naêng vieát vaø caân baèng phöông trình hoaù hoïc cuûa phaûn öùng oxi hoaù – khöû baèng phöông phaùp thaêng baèng (e)? => coù maáy böôùc? Neâu thöù töï caùc böôùc? VD? Tieát 32-33 Baøi 19: LUYEÄN TAÄP -PHAÛN ÖÙNG OXI HOAÙ - KHÖÛ I.Muïc ñích yeâu caàu: *Hoïc sinh naém ñöôïc kieán thöùc cô baûn : -Söï oxi hoaù , söï khöû, chaát oxi hoaù ,chaát khöû, ÑN phaûn öùng oxi hoaù – khöû. -Caùc böôùc caân baèng phaûn öùng oxi hoaù – khöû *Hoïc sinh vaän duïng ñöôïc: -Xaùc ñònh caùc loaïi phaûn öùng hoaù hoïc -Xaùc ñònh soá oxi hoaù ,chaát khöû, chaát oxi hoaù, söï khöû, söï oxi hoaù. -Caân baèng thaønh thaïo phaûn öùng oxi hoaù- khöû. - Laøm 1 soá baøi toaùn cô baûn. II . Phöông phaùp: Dieãn giaûng- phaùt vaán III.Chuaån bò: -Giaùo vieân: Soaïn baøi töø sgk,sbt,stk -Hoïc sinh: Hoïc baøi cuõ tröôùc khi ñeán lôùp vaø chuaån bò baøi môùi IV. Noäi dung: 1.OÅn ñònh lôùp: Kieåm tra só soá, ñoàng phuïc, giôùi thieäu giaùo vieân döï giôø (neáu coù) 2.Baøi cuõ:(8 phuùt) *Xaùc ñònh soá oxi hoaù cuûa caùc nguyeân toá: -Nitô trong: NO, NO2 , N2O5 , HNO3 , HNO2 ,NH3 , NH4Cl -Clo trong: HCl , HClO , HClO2 , HClO3 , HClO4 ,CaOCl2 3.Baøi môùi: Baøi 19: LUYEÄN TAÄP -PHAÛN ÖÙNG OXI HOAÙ – KHÖÛ Hoaït ñoäng cuûa Thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Noäi dung Hoaït ñoäng 1 : -Chaát khöû laø gì? Chaát oxi hoaù laø gì? -Söï khöû ?söï oxi hoaù? - ÑN phaûn öùng oxi hoaù – khöû? HS traû lôøi: -Chaát nhöôøng (e) laø chaát khöû -Chaát nhaän (e) laø chaát oxi hoaù. - Söï oxi hoaù laø söï nhöôøng (e) -Söï khöû laø söï nhaän (e) *Phaûn öùng oxi hoaù – khöû laø phaûn öùng coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù cuûa 1 soá nguyeân toá A. KIEÁN THÖÙC CAÀN NAÉM VÖÕNG. 1.Chaát khöû (chaát bò oxi hoaù) laø chaát nhöôøng (e) *Söï oxi hoaù (qt oxi hoaù) laø quaù trình nhöôøng (e) => Soá oxi hoaù taêng. 2.Chaát oxi hoaù (chaát bò khöù) laø chaát nhaän (e) *Söï khöû (qt khöû) laø quaù trình nhaän (e) => Soá oxi hoaù giaûm 3.Phaûn öùng oxi hoaù – khöû laø phaûn öùng coù söï thay ñoåi soá oxi hoaù cuûa 1 soá nguyeân toá Hoaït ñoäng 2 : -Söï khöû vaø söï oxi hoaù xaûy ra coù baûn chaát gioáng nhau hay khaùc nhau? -Döïa vaøo soá oxi hoaù , ngöôøi ta chia phaûn öùng ra thaønh maáy loaïi? à 2 quaù trình coù baûn chaát traùi ngöôïc nhau àDöïa vaøo soá oxi hoaù , ngöôøi ta chia phaûn öùng ra thaønh 2 loaïi. 4.Söï oxi hoaù vaø söï khöû xaûy ra ñoàng thôøi trong cuøng 1 luùc vaø coù baûn chaát traùi ngöôïc nhau. 5.Töø soá oxi hoaù ,ngöôøi ta chia phaûn öùng ra laøm 2 loaïi, ñoù laø: -Phaûn öùng oxi hoaù – khöû - Phaûn öùng khoâng thuoäc oxi hoaù – khöû. Hoaït ñoäng 3 : -Giaùo vieân goïi 1 soá HS leân baûng laøm BT . -Ñoái vôùi 1 soá daïng baøi taäp lí thuyeát thì giaùo vieân goïi HS ñöùng daäy taïi choã kieåm tra BT ,ñoàng thôøi kieåm tra vôû BT luoân. -Phaûn öùng trao ñoåi: VD: NaCl + AgNO3 -> AgCl + NaNO3 B. BAØI TAÄP : Baøi 1 (Trang 88)Loaïi phaûn öùng coù soá oxi hoaù khoâng thay ñoåi laø phaûn öùng gì? -Phaûn öùng theá: VD: Mg +2 HCl ->MgCl2 + H2 Baøi 2 (Trang 89)Phaûn öùng naøo luoân luoân laø phaûn öùng oxi hoaù – khöû? * x = 3 Baøi 3 (Trang 89) Cho phaûn öùng: M2Ox + HNO3 -> M(NO3) + . X coù gía trò laø bao nhieâu thì phaûn öùng treân khoâng phaûi laø phaûn öùng oxi hoaù – khöû? *Mn+4 O2 , KMn+7 O4 , K2Mn+6 O4 , Mn+2 SO4 . *K2Cr2+6 O7 , Cr2+3 (SO4)3 ,Cr2+3 O3. *: H2S-2 , S+4 O2 , H2S+4 O3 , H2S+6 O4, FeS-2 , FeS2-1 . Baøi 5 (Trang 89) Xaùc ñònh soá oxi hoaù cuûa caùc nguyeân toá: -Mn trong :MnO2 , KMnO4 , K2MnO4 , MnSO4 . -Cr trong :K2Cr2O7 , Cr2(SO4)3 ,Cr2O3. -S trong: H2S , SO2 , H2SO3 , H2SO4, FeS , FeS2 . a , Cu0 + 2 Ag+ NO3 -> Cu+2 (NO3) + 2 Ag0 Cu0 -> Cu+2 +2(e) (Söï oxi hoaù) Ag+ +1(e) -> Ag0 (Söï khöû) b ,Fe0 + Cu+2 SO4 -> Fe+2 SO4 + Cu0 Fe0 ->Fe+2+2(e) (Söï Oxi hoaù) Cu+2 +2(e)-> Cu0 (Söï khöû) c , 2Na0 + 2 H2+ O -> 2Na+ OH + H20. Na0 ->Na+ +1(e) (Söï oxi hoaù) H2+ +1*2(e) ->H20 (Söï khöû) Baøi 6 (Trang 89): Cho bieát ñaõ xaûy ra söï oxi hoaù, söï khöû , nhöõng chaát naøo trong phaûn öùng theá sau? a , Cu + 2 AgNO3 -> Cu(NO3) + 2 Ag b ,Fe + CuSO4 -> FeSO4 + Cu c , 2Na + 2 H2O -> 2NaOH + H2. Hoaït ñoäng 4 : -Phaûn öùng theá: AX + B -> AB + X -Phaûn öùng hoaù hôïp: A + B -> C -Phaûn öùng trao ñoåi: AB + CD -> AD + BC -Mg + 2 HCl->MgCl2 +H2 -Mg + Cl2 -> MgCl2 -Mg(OH)2 +HCl -> MgCl2 +H2O Baøi 10 (Trang90) Coù theå ñieàu cheá MgCl2 baèng: -Phaûn öùng theá -Phaûn öùng hoaù hôïp -Phaûn öùng trao ñoåi Hoaït ñoäng 5 : *GV höôùng daãn: M FeSO4 . 7H2O n FeSO4 = m/M Vieát ptpö: -> CM = n/V => V = n/CM M FeSO4 . 7H2O=278 (ñvc) n FeSO4 = n/M = 1,39/278 = 0,005(mol) 10FeSO4 +2KMnO4 + 8 H2SO4 -> 5Fe2(SO4) + 2MnSO4 + K2SO4 + 8H2O nKMnO4 = 0,005*2/10 = 0,001(mol) -> CM = n/V => V = n/CM =0,001/0,1 =0,01(l) = 10ml Baøi 12 (Trang90) Hoaø tan 1,39 gam muoái FeSO4 .7 H2O trong dung dòch H2SO4 (l) dö .Cho dung dòch naøy taùc duïng vôùi dung dòch KMnO4 0,1M .Tính theå tích dung dòch KMnO4 tahm gia phaûn öùng? 4.Cuõng coá: *Tieát 32: Lyù thuyeát : -Chaát khöû, chaát oxi hoaù ,söï khöû, söï oxihoaù -Phaûn öùng oxi hoaù – khöû vaø BT 9/90 *Tieát 33: Caùc BT trang 88-89-90 (sgk) -Caùch xñ soá oxi hoaù, chaát khöû, chaát oxi hoaù vaø BT 7,8 -Laøm 1 soá BT cô baûn (Baøi 12/90) 5.Daën doø: -VN oân taäp chöông I,II,III,IV Tieát35-35B-35C: OÂN TAÄP HOÏC KÌ I I.Muïc ñích yeâu caàu: *Hoïc sinh naém ñöôïc kieán thöùc cô baûn : -Caáu taïo voû nguyeân töû, thaønh phaàn nguyeân töû -Caáu hình (e), baûng tuaàn hoaøn caùc nguyeân toá hoaù hoïc vaø ñònh luaät tuaàn hoaøn -Lieân keát hoaù hoïc -Phaûn öùng oxi hoaù – khöû. *Hoïc sinh vaän duïng ñöôïc: -Xaùc ñònh thaønh phaàn vaø caáu taïo voû nguyeân töû,vieát thaønh thaïo caáu hình (e) -Xaùc ñònh vò trí cuûa caùc nguyeân toá trong Baûng tuaàn hoaøn -Xaùc ñònh kieåu lieân keát hoaù hoïc -Ñònh nghóa phaûn öùng oxi hoaù – khöû, caân baèng phaûn öùng oxi hoaù – khöû baèng phöông phaùp thaêng baèng (e) II . Phöông phaùp: Dieãn giaûng – Phaùt vaán III.Chuaån bò: -Giaùo vieân: Soaïn baøi töø sgk,sbt,stk -Hoïc sinh: Hoïc baøi cuõ tröôùc khi ñeán lôùp vaø chuaån bò baøi môùi,ñeà cöông IV. Noäi dung: 1.OÅn ñònh lôùp: Kieåm tra só soá, ñoàng phuïc, giôùi thieäu GV döï giôø (neáu coù) 2.Baøi cuõ: (8 phuùt) *Tieát 35: Cho d=10m => D=? (D=104 * d=104 * 10 = 105) *Tieát 35B: Cho ÑAÑ Na = 0,93;ÑAÑ Cl= 3,16 -Haõy tính hieäu soá ÑAÑ NaCl =? *Tieát 35C: Caân baèng phaûn öùng oxi hoaù – khöû baèng phöông phaùp thaêng baèng (e) : SO2 + O2 + H2O -> H2 SO4 Baøi môùi: OÂN TAÄP HOÏC KÌ I Hoaït ñoäng cuûa Thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Noäi dung Hoaït Ñoäng 1: *mP +me +mn = m nguyeân töû P= e = Z *A= Z + n -Töø Z => caáu hình (e) -Töø Hieäu ÑAÑ =>kieåu lieân keát hoaù hoïc Ví duï1: *mP +me +mn = mAl = 40 P= e = Z = 13 A= Z + n = 27 Z= 13: 1s22s22p63s23p1 Ví duï 2:Töø Hieäu ÑAÑ =>Xñ kieåu lieân keát hoaù hoïc cuûa AlCl3 ? *ÑAÑ Al = 1,61, ÑAÑ Cl = 3,16 Hieäu ÑAÑ AlCl3 = 1,55 <1,7 =>LK CHT coù cöïc. A ,LYÙ THUYEÁT: 1, Quan heä giöõa soá p, soá e, soá n ,soá z vôùi vò trí caùc nguyeân toá vaø vôùi quy luaät bieán thieân caùc nguyeân toá trong baûng tuaàn hoaøn 2, Lieân keát hoaù hoïc vaø ÑAÑ *Coù 4 loaïi pöù: -phaûn öùng hoaù hôïp -phaûn öùng phaân huyû -phaûn öùng theá -phaûn öùng trao ñoåi 3, Phaûn öùng oxi hoaù – khöû vaø phaân loaïi phaûn öùng hoaù hoïc Hoaït Ñoäng 2:Vieát kí hieäu nguyeân töû cuûa nguyeân toá X XZ A -Trong ñoù: A :soá khoái, Z : Soá hieäu nguyeân töû P=e=Z = 19 N=20 =>A=39 (M laø nguyeân töû K) Kí hieäu nguyeân töû: K1939 B ,BAØI TAÄP : Baøi 1:Nguyeân töû cuûa nguyeân toá M coù 19 (e) vaø 20 n .Vieát kí hieäu nguyeân töû cuûa nguyeân toá M Hoaït Ñoäng 3: -Soá ñôn vò ñieän tích haït nhaân = Z = STT -Ñieän töû ngoaøi cuøng naèm treân phaân lôùp naøo thì loaïi nguyeân toá thuoäc phaân lôùp ñoù. Fe(Z= 26): 1s22s22p63s23p64s23d6. Fe laø nguyeân toá d Baøi 2: Soá ñôn vò ñieän tích haït nhaân cuûa nguyeân töû Fe laø 26 .Fe thuoäc loaïi nguyeân toá gì? Hoaït Ñoäng 4: Trong PNC, ñi töø treân xuoáng döôùi , theo chieàu taêng cuûa Z , khaû naêng nhöôøng (e) taêng vì soá loùp (e) taêng -> baùn kính nguyeân töû taêng. -Nguyeân nhaân: Do soá loùp (e) taêng laøm Rnguyeân töû caùc nguyeân toá taêng nhanh Baøi 3: Trong nhoùm IA ,ñi töø Li -> Cs khaû naêng nhöôøng (e) cuûa nguyeân töû caùc nguyeân toá taêng daàn . Nguyeân nhaân laø do ñaâu? Hoaït Ñoäng 5:Trong chu kì, ñi töø traùi sang phaûi, theo chieàu taêng cuûa Z ,ÑAÑ taêng, R nguyeân töû giaûm -Töø Na->Cl: Z taêng, ÑAÑ taêng, RNguyeân töû giaûm, tính bazô giaûm Baøi 4: Trong daõy caùc nguyeân toá thuoäc chu kì 3 ,khi ñi töø Na -> Cl ,ÑAÑ ,tính khöû, baùn kính nguyeân töû , tính bazô bieán ñoåi nhö theá naøo? Cl(Z= 17):1s22s22p63s23p5 Cl thuoäc chu kì 3, nhoùm VIIA Baøi 5: Soá thöù töï cuûa Cl = 17 .Cl thuoäc nhoùm maáy vaø chu kì maáy? Hoaït Ñoäng 6: *0<=Hieäu ÑAÑ < 0,4: LK CHT khoâng cöïc *0,4<=Hieäu ÑAÑ < 1,7: LK CHT coù cöïc *Hieäu ÑAÑ >=1,7: LK Ion Hieäu ÑAÑ MgCl2 = = 3,16-1,31= 1,85 > 1,7 -MgCl2 laø lieân keát Ion Baøi 6: ÑAÑ Mg =1,31;ÑAÑ Cl = 3,16. Lieân keát hoaù hoïc trong MgCl2 laø lieân keát gì? Hoaït Ñoäng 7:Xaùc ñònh soá oxi hoaù, xem soá oxi hoaù coù thay ñoåi khoâng. Töø ñoù, xaùc ñònh loaïi phaûn öùng hoaù hoïc 2KMn+7 O4-2 -> K2Mn+6 O4 + Mn+4 O2 + O20 . -Laø phaûn öùng phaân huyû, thuoäc loaïi phaûn öùng oxi hoaù – khöû Baøi 7: Cho phaûn öùng: 2KMnO4 -> K2MnO4 + MnO2 + O2 . thuoäc loaïi phaûn öùng gì? Hoaït Ñoäng 8:Xaùc ñònh soá oxi hoaù, xem soá oxi hoaù coù thay ñoåi khoâng. Töø ñoù, xaùc ñònh chaát khöû hoaëc chaát oxi hoaù trong phaûn öùng hoaù hoïc 3Cl20 + 6 KOH ->KCl+5 O3 + 5KCl- + 3H2O Cl2 vöøa laø chaát khöû, vöøa laø chaát oxi hoaù. Baøi 8: Trong phaûn öùng hoaù hoïc: 3Cl2 + 6 KOH ->KClO3 + 5KCl + 3H2O .Cl2 ñoùng vai troø gì? Hoaït Ñoäng 9: GV goïi 1 HS leân baûng laøm baøi taäp 9 a, F(Z= 9):1s22s22p5 N(Z= 7):1s22s22p3 P(Z= 15):1s22s22p63s23p3 b,So saùnh tính phi kim cuûa F, P: F >P c,Vieát CT oxít cao nhaát: N2O5 , F2O7 , P2O5 CT hôïp chaát khí vôùi hiñro: NH3 ,HF , PH3 Baøi 9: Cho bieát Z cuûa N,F,P laàn löôït laø: 7,9,15 a, Vieát caáu hình (e). b, So saùnh tính phi kim cuûa F, P c,Vieát CT oxít cao nhaát, CT hôïp chaát khí vôùi hiñro? Hoaït Ñoäng 10: -Vieát ptpöù -Tính : n=? m=? => %C=? *Gv goïi 2 HS leân baûng laøm laàn löôït 2 phaàn a, b. a,Fe + H2SO4 ->FeSO4 + H2 FeO + H2SO4 ->FeSO4 + H2O 10 FeSO4 + 2KMnO4 +8H2SO4 -> 5Fe2(SO4)3 +2 MnSO4 +K2SO4+ 8H2O b,Toång n Fe = toång n FeSO4 = 5n KMnO4 = *0,043*37,5*10-3 = 7,5*10-3 (mol) mFe = 7,5*10-3 *56 = 0,42(g) mO= 0,45-0,42 = 0,03 (g) mFeO = 0,03*72/16= 0,135(g) %FeO= 0,135*100/0,45=30% %Fe= 100-%FeO= 70% Baøi 10: Hoaø tan hoaøn toaøn 0,45 gam hoãn hôïp Fe vaø FeO trong dung dòch H2SO4 (loaõng , dö) .Sau ñoù theâm töø töø dung dòch KMnO4 0,04M vaøo dung dòch thu ñöôïc vaø laéc lieân tuïc cho ñeán khi maøu tím baét ñaàu xuaát hieän thì heát 37,5ml dung dòch KMnO4 . a, Vieát caùc ptpö xaûy ra b,Tính % Fe ,%FeO=? (Fe = 56 , O = 16 , Mn = 55) Hoaït Ñoäng 11: P+e+n = 28 (P=e=Z) -Soá haït mang ñieän laø P, e -Soá haït khoâng mang ñieän laø n -Giaûi Heä Pt , tìm Z hoaëc P,e =>A,vieát kí hieäu hoaù hoïc cuûa nguyeân toá X,vieát caáu hình (e) cuûa nguyeân toá X, Neâu tính chaát hoaù hoïc ñaëc tröng cuûa X vaø vieát 1 Ptpö minh hoaï. a.Ta coù: P+e+n = 28 maø (P=e=Z) =>2Z +n = 28 (1) P =1+, e =1- neân : (P +e) –n = 8 =>2Z – n = 8 (2) Giaûi heä (1) vaø (2), ta ñöôïc: Z= 9, n= 10 A= 9+10 = 19 b. X coù Z = 19 neân X laø F F919 c.F(Z= 9):1s22s22p5 d.F thuoäc nhoùm halogen, F coù tính oxi hoaù maïnh nhaát PtPö: 3F2 +2Al->2AlF3 Baøi 11:Toång soá haït cô baûn cuûa nguyeân töû nguyeân toá X laø 28. Bieát soá haït mang ñieän nhieàu hôn soá haït khoâng mang ñieän laø 8. a, Haõy tìm soá khoái A=? b, Vieát kí hieäu hoaù hoïc cuûa nguyeân toá X c, Vieát caáu hình (e) cuûa nguyeân toá X d, Neâu tính chaát hoaù hoïc ñaëc tröng cuûa X, Vieát 1 Ptpö minh hoaï? 4.Cuõng coá: *Tieát 35: Quan heä giöõa P, n, e , Z Xaùc ñònh vò trí cuûa caùc nguyeân toá trong BTH *Tieát 35B: Xaùc ñònh 4 loaïi pö hoaù hoïc caên cöù vaøo soá oxi hoaù Caân baèng pö oxi hoaù – khöû theo phöông phaùp thaêng baèng (e) *Tieát 35C: Hs laøm Bt vaän duïng (Bt 9,10,11) 5.Daën doø: VN oân taäp kó lí thuyeát vaø baøi taäp, xem laïi caùc baøi kieåm tra 15 phuùt vaø 1 tieát => tuaàn sau thi hoïc kì. Tieát 37: CHÖÔNG V - NHOÙM HALOGEN Baøi 21- KHAÙI QUAÙT VEÀ NHOÙM HALOGEN I.Muïc ñích yeâu caàu: *Hoïc sinh naém ñöôïc kieán thöùc cô baûn : -Nhoùm X2 goàm nhöõng nguyeân toá naøo?ñöùng ôû vò trí naøo trong BTH? -Lôùp (e) ngoaøi cuøng cuûa nguyeân toá X2 coù ñaëc ñieåm gì gioáng nhau?caùc phaân töû X2 coù caáu taïo nhö theá naøo? -Tính chaát hoaù hoïc cô baûn cuûa X2 *Hoïc sinh vaän duïng ñöôïc: - So saùnh tính chaát cuûa caùc nguyeân toá nhoùm halogen -Vieát ñöôïc ptpöù minh hoaï II . Phöông phaùp: -Diễn giảng, phát vấn,đàm thoại III.Chuaån bò: -Giaùo vieân: Soaïn baøi töø sgk,stk, sbt.. -Hoïc sinh: Chuaån bò baøi môùi tröôùc khi ñeán lôùp IV. Noäi dung: 1.OÅn ñònh lôùp: Kiểm tra sĩ số,đồng phục, giới thiệu giáo viên dự giờ (nếu có) 2.Baøi cuõ: (0 phuùt) 3.Baøi môùi: Baøi 21- KHAÙI QUAÙT VEÀ NHOÙM HALOGEN Hoaït ñoäng cuûa Thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Noäi dung Hoaït ñoäng 1: -Nhoùm Halogen goàm nhöõng nguyeân toá naøo? -Vò trí cuûa caùc nguyeân toá trong BTH? -F,Cl,Br,I,At* -Nhoùm X2 ñöùng beân phaûi (saùt nhoùm VIIIA trong BTH) I.Vò Trí Cuûa Nhoùm HaLoGen Trong Baûng Tuaàn Hoaøn. -Nhoùm Halogen :F,Cl,Br,I,At* -Nhoùm X2 ñöùng ôû cuoái caùc chu kì,ngay tröôùc nguyeân toá khí hieám. Hoaït ñoäng 2: -Vieát caáu hình (e) ngoaøi cuøng cuûa caùc nguyeân toá Halogen =>Caáu hình (e) chung -Vieát nguyeân töû X,phaân töû X2 töông öùng =>CTCT,CTe cuûa Cl2 -HS leân baûng vieát caáu hình e cuûa F,Cl,Br,I. =>Caáu hình (e) chung:ns2np5 (n=2->5) Phaân töû X2 Cl2 Nguyeân töû X Cl CTCT X-X Cl-Cl CTe X:X Cl:Cl II.Caáu Hình electron Nguyeân Töû,Caáu Taïo Phaân Töû. -Nhoùm X2 thuoäc nhoùm VIIA . -Caáu hình (e) chung lôùp ngoaøi cuønglaø:ns2np5 =>coù 7 electron lôùp ngoaøi cuøng -CT nguyeân töû:X (CT phaân töû: X2 ) -Tính chaát hoaù hoïc cuûa X2 laø tính oxi hoaù maïnh. Hoaït ñoäng 3:Haõy nhaän xeùt veà tính chaát vaät lí cuûa caùc nguyeân toá nhoùm Halogen? -Maøu saéc: ñaäm daàn -Tnoùng chaûy ,Tsoâi :taêng daàn III.Söï Bieán Ñoåi Tính Chaát 1.Söï bieán ñoåi tính chaát vaät lí cuûa caùc ñôn chaát. +Töø F->I: -Theå khí chuyeån sang theå loûng vaø raén -Maøu saéc: ñaäm daàn -Tnoùng chaûy ,Tsoâi :taêng daàn Hoaït ñoäng 4: Xaùc ñònh soá oxi hoaù cuûa Cl trong hôïp chaát sau: HCl,Cl2 , HClO, HClO2 , HClO3 , HClO4 -HCl- ,Cl20 , HCl+1 O, HCl+3 O2 , HCl+5 O3 , HCl+7 O4 2.Söï bieán ñoåi ÑAÑ -Töø F -> I : Rnguyeân töû taêng, ÑAÑ giaûm -F chæ coù soá oxi hoaù laø: -1 -Cl,Br,I coù soá oxi hoaù laø: -1,+1,+3,+5,+7 Hoaït ñoäng 5: *Vieát PTPöù cho Na,H2 , H2O phaûn öùng vôùi Br2. -2Na + Br2 -> 2NaBr -Br2 + H2 -> 2 HBr -Br2 + H2O -> HBr + HBrO 3.Söï bieán ñoåi tính chaát hoaù hoïc cuûa caùc ñôn chaát. -Töø F->I : tính oxi hoaù giaûm daàn. a. Phaûn öùng vôùi kim loaïi: taïo muoái Halogennua Vd: 2Na + Cl2 ->2NaCl b.Phaûn öùng vôùi Hiñroâ: Taïo sp khí Hiñro halogennua Vd: H2 + Cl2 -> 2 HCl c.Phaûn öùng vôùi H2O: Vd:Cl2 + H2O -> HCl + HClO 4.Củng cố:Gv -Nhoùm X2 goàm nhöõng nguyeân toá naøo?ñöùng ôû vò trí naøo trong BTH? -Lôùp (e) ngoaøi cuøng cuûa nguyeân toá X2 coù ñaëc ñieåm gì gioáng nhau?caùc phaân töû X2 coù caáu taïo nhö theá naøo? -Tính chaát hoaù hoïc cô baûn cuûa X2 5.Dặn dò: VN : -VN làm hết bài tập trong sgk Trang 96 và sách bài tập. -Soạn bài mới Clo: (1): Clo laø nguyeân toá halogen tieâu bieåu vaø quan troïng nhaát. Clo coù tính chaát hoaù hoïc cô baûn laø gì?öùng duïng cuûa clo? (2): Ñieàu cheá Clo trong CN vaø trong PTN baèng phaûn öùng hoaù hoïc naøo? Vieát ptpö vaø caân baèng. Tiết 38: Baøi 22 - CLO I/ Muïc ñích – yeâu caàu: *HS biết: Tính chất vật lí, trạng thái tự nhiên và ứng dụng của clo, phương pháp điều chế clo trong phòng thí nghiệm và trong công nghiệp. * HS hiểu: Tính chất hoá học cơ bản của clo là tính phi kim mạnh, tính oxi hoá mạnh, clo còn thể hiện tính khử. *Rèn luyện kĩ năng: Dự đoán, kiểm tra, kết luận được về tính chất hóa học của clo Quan sát thí nghiệm hoặc hình ảnh thí nghiệm rút ra nhận xét Viết pthh minh họa tính chất hoá học và điều chế clo II/ PHƯƠNG PHÁP: -Diễn giảng, phát vấn,đàm thoại III/ CHUẨN BỊ 1.Giáo viên Điều chế sẵn bình khí clo Hóa chất và dụng cụ thí nghiệm 2.Học sinh Nắm được tính chất oxi hoà mạnh của các halogen Củng cố và phát triển khả năng xác định số oxi hoá. IV/ NỘI DUNG: 1.Ỏn định lớp: kiểm tra sĩ số,đồng phục, giới thiệu giáo viên dự giờ (nếu có) 2.Bài cũ: (8 phút) -Nhóm halogen gồm những nguyên tố nào? - Nêu cấu hình (e) chung của các nguyên tố? -Nêu tính chất hoá học đặc trưng cúa các nguyên tố nhóm Halogen? viết ví dụ minh hoạ? 3.Bài mới: Baøi 22 - CLO Hoaït ñoäng cuûa Thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Noäi dung Hoạt động 1 GV: -cho HS quan sát bình đựng khí clo ( bằng hình ảnh hoặc bình đựng khí clo thực) và trả lời về trạng thái và màu sắc -Tính tỉ khối hơi của clo so với không khí? Nhận xét? HS trả lời: -Clo là chất khí ,màu vàng lục -1 hs lên bảng tính tỉ khối hơi của clo so với không khí -> Clo nặng gấp 2.5 lần không khí I/ TÍNH CHẤT VẬT LÍ -Clo là chất khí màu vàng lục, rất độc và tan nhiều trong nước và các dung môi hữu cơ . - Clo nặng gấp 2.5 lần không khí Hoạt động 2 *Viếtcấu hình electron của clo? Nhận xét? *Tính chất hoá học cơ bản của clo là gì? Cl1735.5 : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p5 là: Tính oxi hóa mạnh II/ TÍNH CHẤT HOÁ HỌC Cl (z=17): 1s2 2s2 2p6 3s2 3p5 -> Có 7e lớp ngoài cùng nên dễ nhận 1(e) Tính oxi hóa mạnh. GV: -làm thí nghiệm đốt cháy Na, Cu, Fe trong khí clo? - HS quan sát và viết pthh - Đốt cháy Na, trong khí clo:Có ngọn lửa bốc cháy sáng pt: +) Đốt cháy Cu trong khí clo:Ngọn lửa cháy nhỏ hơn Pt: +) Đốt cháy Fe trong khí clo: Pt: 1.Tác dụng với kim loại: Tạo sản phẩm là muối clorua. + (Có ngọn lửa bốc cháy sang) + (Ngọn lửa cháy nhỏ hơn) + Gv: -Làm thí nghiệm khi cho Cl2 td với H2 (mô phỏng hình vẽ hoặc làm thí nghiệm ảo) -Vai trò của clo trong các phản ứng với kim loại, với hiđro? + HS quan sát và viết pthh Pt: +Vai trò của clo trong các pứ với kim loại, với hiđro là:Thể hiện tính oxi hoá +Cl2 Vừa có tính oxi hoá, vừa có tính khử khi pư với nước. 2.Tác dụng với hiđro : Tạo khí HiđrôClorua. ->Cl2 Thể hiện tính oxi hoá Hoạt động 3 GV: giới thiệu phản ứng? Vai trò của clo trong ptpư? GV:axit HClO là môt axit yếu ( yếu hơn H2CO3) và kém bền. Là một chất oxi hoá mạnh và có khả năng tẩy màu. 3. Tác dụng với H2O D Cl2 Vừa có tính oxi hoá, vừa có tính khử. Hoạt động 4 -Trong tự nhiên tại sao clo chỉ tồn tại ở dạng hợp chất? -Trong tự nhiên clo có mấy đồng vị ? HS: Clo trong tự nhiên tồn tại ở dạng hợp chất: chủ yếu là các muối clorua (nước biển và muối mỏ.) vì clo là 1 nguyên tố hoạt động hoá học mạnh. -có hai đồng vị . III/ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN - Clo là một nguyên tố hoạt động mạnh nên trong tự nhiên tồn tại ở dạng hợp chất: chủ yếu là các muối clorua có trong nước biển và muối mỏ. - Trong tự nhiên clo có hai đồng vị . Hoạt động 5 -Nước máy có mùi khi clo nhẹ, nước tẩy quần áo? -Nê