Giáo án Hóa học 11 - Bài 35: Benzen và đồng đẳng, một số hiđrocacbon khác (tiết 2)

Ngày soạn: Ngày dạy: Tiết: Bài 35: BENZEN VÀ ĐỒNG ĐẲNG. MỘT SỐ HIĐROCACBON KHÁC. (Tiết 2) 1. Mục tiêu a. Về kiến thức Biết được : - Cấu tạo phân tử, tính chất vật lí, tính chất hoá học của stiren (tính chất của hiđrocacbon thơm ; Tính chất của hiđrocacbon không no : Phản ứng cộng, phản ứng trùng hợp ở liên kết đôi của mạch nhánh). b. Về kĩ năng - Viết công thức cấu tạo, từ đó dự đoán được tính chất hoá học của stiren. - Viết được các phương trình hố học minh hoạ tính chất hố học của stiren. - Phân biệt một số hiđrocacbon thơm bằng phương pháp hóa học. - Tính khối lượng sản phẩm thu được sau phản ứng trùng hợp. c. Về thái độ - HS có thái độ nghiêm túc, hứng thú khi tiếp thu bài học, tích cực hoạt động. - Biết nhận xét và đánh giá bài làm của bạn cũng như tự đánh giá kết quả học tập của mình. - Có tinh thần hợp tác trong học tập. Linh hoạt trong mọi vấn đề. Bảng mô tả các năng lực cần phát triển Nội dung chủ đề Nhận biết Thông hiểu Vận dụng thấp Vận dụng cao Tính chất hóa học của benzen và stiren. Benzen và đồng đẳng benzen. Một số hiđrocacbon khác. Mô tả cấu tạo của stiren. Cơ chế phản ứng cộng. phản ứng oxi hóa của benzen, toluen. Trung tâm phản ứng, cơ chế phản ứng của stiren. Viết CTCT, CTPT của stiren. Từ CTCT dự đoán được các tính chất có thể có của stiren. Viết phương trình hóa học và xác định sản phẩm chính. Tính toán các bài tập liên quan đến tính chất hóa học của benzen và đồng đẳng, stiren. Nội dung trọng tâm của bài - CTCT và cấu trúc phân tử của stiren. - Phản ứng cộng và phản ứng oxi hóa của stiren. - Tính chất hóa học của stiren. 2. Chuẩn bị của GV và HS a. Chuẩn bị của GV: Bài soạn, dồ dùng dạy học: máy chiếu,.. b. Chuẩn bị của HS: Sách giáo khoa, đồ dùng học tập,.. 3. Tiến trình bài dạy a. Kiểm tra bài cũ và đặt vấn đề vào bài mới. Mục tiêu: Kiểm tra bài cũ. GV: Câu 1: có tên gọi là: 1-etyl-2,3-đimetylbenzen 1,2-đimetyl-3-etylbenzen 1-etyl-5,6-đimetylbenzen 3-etyl-1,2-đimetylbenzen Đáp án: D Câu 2: Tính chất hóa học đặc trưng của benzen và dãy đồng đẳng là: Dễ thế, dễ cộng, bền với các chất oxi hóa. Dễ thế, khó cộng, không bền với các chất oxi hóa. Dễ thế, khó cộng, bền với các chất oxi hóa. Đáp án khác. + Dễ thế + Khó cộng Đáp án: C Benzen có - CTCT : + Bền với các chất oxi hóa GV: Nhận xét. Buổi trước chúng ta đã tìm hiểu về phản ứng đặc trưng cho khả năng thế vào nguyên tử H của vòng benzen và nguyên tử H của mạch nhánh rồi, hôm nay chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu thêm về phản ứng cộng và phản ứng oxi hóa của chúng. Hoạt động của Giáo viên Hoạt động của Học sinh Nội dung Hoạt động 2: Phản ứng cộng Mục tiêu: - Biết viết được phản ứng cộng của benzen. Phương pháp: Gợi mở, vấn đáp. Phương tiện: Trình chiếu Cách tổ chức học tập: Học sinh độc lập suy nghĩ trả lời Sản phẩm cần đạt được: HS viết được các phản ứng cộng của benzen. —Cộng hiđro GV gợi ý HS viết PTHH và lưu ý HS về điều kiện của phản ứng. —Cộng clo - GV hướng dẫn cho HS viết phương trình phản ứng - Lưu ý HS: đây là phản ứng dùng để điều chế thuốc trừ sâu 666 2. Phản ứng cộng a) Cộng hidro b) Cộng clo ( khói trắng ) Chú ý: Phản ứng này được dùng để sản xuất thuốc trừ sâu 666 nhưng do chất này có độc tính cao và phân hủy chậm nên ngày nay không được sử dụng. Hoạt động 2: Phản ứng oxi hóa Mục tiêu: - Viết được phản ứng oxi hóa của benzen và đồng đẳng Phương pháp: Vấn đáp. Phương tiện: Trình chiếu Cách tổ chức học tập: Học sinh độc lập suy nghĩ trả lời Sản phẩm cần đạt được: Áp dụng phương trình phản ứng oxi hóa của benzen và đồng đẳng trong các bài tập tính toán. - GV cho HS quan sát thí nghiệm phản ứng oxi hóa không hoàn toàn của benzen và toluen. Yêu cầu HS nhận xét hiện tượng và viết PTPU. - GV yêu cầu HS viết PT phản ứng đốt cháy của benzen tương tự như ankan, ankin,.... GV: qua phương trình trên các em thấy nCO2>nH2O Từ những tính chất hóa học trên GV hướng dẫn HS rút ra nhận xét chung 3 Phản ứng oxi hóa a) Phản ứng oxi hóa không hoàn toàn b) Phản ứng oxi hóa hoàn toàn CnH2n-6+3n-32O2tonCO2+(n-3)H2O nCO2>nH2O Benzen tương đối dễ tham gia phản ứng thế hơn so với các chất oxi hóa. Đó cũng chính là tính chất hóa học đặc trưng chung của các hiđrocacbon thơm nên được gọi là tính thơm Hoạt động 3: Hiđrocacbon thơm khác: Stiren Mục tiêu: - Biết dựa vào cấu trúc phân tử của stiren dự đoán được tính chất hóa học: Trung tâm phản ứng là vòng benzen và gốc vinyl. - Biết được tính chất hóa học của stiren. - Viết được các phương trình phản ứng mô tả tính chất hóa học của stiren. Phương pháp: Gợi mở, vấn đáp, hoạt động nhóm. Phương tiện: Trình chiếu, phiếu học tập Cách tổ chức học tập: Học sinh độc lập suy nghĩ và hoạt động nhóm. Sản phẩm cần đạt được: Viết được các PTHH mô tả tính chất hóa học của stiren, tính toán các bài tập liên quan. - GV: Yêu cầu HS tìm hiểu SGK và cho biết tính chất vật lí của stiren. - Stiren có CTPT C8H8 và có 1 vòng benzen.Yêu cầu HS lên bảng viết CTCT của stiren. - GV: Em hãy so sánh cấu tạo phân tử của stiren với các hidrocacbon đã học. Từ đó nhận xét về tính chất hóa học của stiren. - GV nhận xét và kết luận. - GV chia lớp thành 4 nhóm và giao nhiệm vụ cho từng nhóm. Nhóm 1,3: Dựa vào SGK và các kiến thức đã học, hãy cho biết các phản ứng có thể xảy ra ở phần mạch nhánh của stiren. Nhóm 2,4: Dựa vào SGK và các kiến thức đã học, hãy cho biết các phản ứng có thể xảy ra ở phần vòng benzen của stiren. - GV nhận xét và kết luận kết quả của HS. - GV yêu cầu HS nêu các ứng dụng của một số hiđrocacbon thơm - Chất lỏng không màu, sôi ở 146oC, không tan trong nước nhưng tan nhiều trong các dung môi hữu cơ. CTCT: stiren Hs nêu được: Stiren có đặc điểm phần nhánh giống etilen, phần vòng giống benzen. Vì vậy, stiren thể hiện tính chất hóa học giống etilen ở phần mạch nhánh và thể hiện tính chất giống benzen ở phần nhân thơm. HS nhóm 1,4 báo cáo. Các nhóm còn lại nhận xét và bổ sung. Nhóm 1,3: + Phản ứng cộng + Phản ứng trùng hợp + Phản ứng oxi hóa Nhóm 2,4: + Phản ứng thế nguyên tử H ở vòng benzen B. Hiđrocacbon thơm khác 1. Cấu tạo và tính chất vật lí a) Cấu tạo: Stiren có CTPT: C8H8 CTCT: stiren b) Tính chất vật lí - Chất lỏng không màu, sôi ở 146oC, không tan trong nước nhưng tan nhiều trong các dung môi hữu cơ. 2. Tính chất hóa học a) Phản ứng cộng b) Phản ứng trùng hợp c) Phản ứng oxi hóa C. Ứng dụng của một số hiđrocacbon thơm (SGK)