Giáo án lớp 4 môn Lịch sử - Bài 11: Cuộc kháng chiến chống quân tống xâm lược lần thứ hai (1075 - 1077)

BÀI 11: CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN TỐNG XÂM LƯỢC LẦN THỨ HAI (1075-1077) I.MỤC TIÊU: 1.Kiến thức: -Giải thích nguyên nhân của cuộc kháng chiến. -Trình bày diễn biến và kết quả của cuộc kháng chiến. -Phân tích nguyên nhân và ý nghĩa của cuộc kháng chiến. 2.Kĩ năng: -Xem và thuyết trình trên lược đồ. -Quan sát và làm việc nhóm. 3.Thái độ: -Thể hiện lòng từ hào dân tộc thông qua đoạn văn cảm nghĩ. -Tích cực trong tiết học. II.PHƯƠNG TIỆN: -GV: Lược đồ cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược lần thứ hai, video về trận đánh, sách, -HS: Sách, vở, III.TIẾN TRÌNH: HĐ GV HĐ HS PP 1.Ổn định lớp: 2.KTBC: Chùa thời Lý. -Vì sao nhiều chùa được xây dựng vào thời Lý? -Mô tả ngôi chùa vào thời Lý mà em biết. -HS theo dõi và trả lời. 3.Giới thiệu bài: 4.Dạy bài mới: HĐ 1: Nguyên nhân của cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược lần thứ 2. -GV yêu cầu HS đọc sách (2 đoạn đầu) trong 2 phút. -GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi trong 2 phút và trả lời câu hỏi: Nguyên nhân nào dẫn đến cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược lần thứ 2? -HS và GV nhận xét, chốt. -HS thực hiện. -HS trả lời: +Sau thất bại lần 1 (981), nhà Tống ráo riết chuẩn bị xâm lược nước ta nhằm giải quyết khó khăn của đất nước và phô trương thanh thế. +Lý Thường Kiệt chủ trương “ngồi yên đợi giặc không bằng đem quân đánh trước để chặn thế mạnh của giặc.” =>Cuộc kháng chiến nổ ra. Thảo luận nhóm. HĐ 2: Diễn biến và kết quả của cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược lần thứ 2. -GV hỏi: +Cuối 1075 diễn ra sự kiện gì? Nhằm mục đích gì? +Ngay khi trở về nước, Lý Thường Kiệt chuẩn bị gì cho cuộc kháng chiến? =>Chuẩn bị cho cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược lần thứ 2. (GV mở rộng: Tài dụng binh của Lý Thường Kiệt) -GV yêu cầu HS đọc sách (2 đoạn tiếp theo) và đặt một số câu hỏi gợi ý: +Thời gian diễn ra cuộc kháng chiến? +Địa điểm diễn ra cuộc kháng chiến? +Số lượng quân Tống? -GV hướng dẫn HS xem lược đồ (chú thích). -Gv cho HS xem video và yêu cầu HS kết hợp với kiến thức giáo khoa để tóm lược diễn biến cuộc kháng chiến chống quân Tống. -GV hướng dẫn diễn biến của cuộc kháng chiến kết hợp với lược đồ. -GV yêu cầu 02 HS ngồi cùng bàn trao đổi. -GV yêu cầu HS trình bày lại diễn biến cuộc kháng chiến với lược đồ. -HS và GV nhận xét. -Gv hỏi gợi mở: Ngay khi phòng tuyến sông Như Nguyệt lung lay, sự kiện gì xảy ra? Và giảng giải mở rộng: + Kể chuyện (*). +Giải thích nghĩa bài thơ. +Tác dụng của bài thơ: Ngay khi cả ta và quân Tống đang trong trạng thái căng thẳng, bài thơ như một đòn mạnh mẽ giáng xuống tinh thần của quân Tống, khiến chúng hoang mang, lo sợ tột độ. Nhất là lúc bấy giờ nhân dân rất tin quỷ thần và cuộc xâm lược của quân Tống vốn là sai trái. +Ngay lúc này, Lý Thường Kiệt đã làm gì để kết thúc cuộc kháng chiến? (GV mở rộng: Tài dụng binh của Lý Thường Kiệt) +Kết quả của cuộc kháng chiến như thế nào? -HS và GV nhận xét. -HS trả lời: +Lý Thường Kiệt cho quân đánh bất ngờ vào kho lương của quân Tống nhằm cắt đứt viện trợ của chúng trong trận đánh. +Lý Thường Kiệt cho xây dựng phòng tuyến sông Như Nguyệt vô cùng kiên cố. -HS trả lời: +Cuối năm 1076. +Bờ phía Nam sông Như Nguyệt. +10 vạn bộ binh, 1 vạn ngựa, 20 vạn dân phu, dưới sự chỉ huy của Quách Quỳ. -HS theo dõi. -HS quan sát và thực hiện. -HS quan sát và lắng nghe. -HS thực hiện. -HS thực hiện. -HS theo dõi. +HS trả lời: Lý Thướng Kiệt thúc quân bất ngờ đánh thẳng vào doanh trại giặc. +Quân giặc khiếp đảm trước đòn đánh tinh thần và cuộc phản công bất ngờ của quân ta, chúng không còn hồn vía chống cự, vội vã tìm đường tháo chạy. Cuộc kháng chiến thắng lợi. -HS theo dõi. Quan sát; Thực hành; Kể chuyện HĐ 3: Nguyên nhân và ý nghĩa thắng lợi của cuộc kháng chiến. -GV yêu cầu HS thảo luận nhóm 04 trong 3 phút và trả lời: Nêu nguyên nhân và ý nghĩa thắng lợi của cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược lần 2. -HS và GV nhận xét, chốt. -HS thực hiện: Bằng trí thông minh và lóng dũng cảm, nhân dân ta đoàn kết dưới sự chỉ huy của Lý Thường Kiệt, đã bảo vệ được nền độc lập của đất nước trước sự xâm lược của nhà Tống. -HS theo dõi. Thảo luận nhóm. 5.Củng cố, dặn dò: -HS đọc lại ghi nhớ. NVVN: Viết một đoạn văn nêu cảm nghĩ cũa em về tài dụng binh của Lý Thường Kiệt. -Nhận xét tiết học, tuyên dương. -HS thực hiện. -HS lắng nghe.