Giáo án lớp 4 môn Lịch sử - Bài 9: Nhà lí dời đô ra Thăng Long

GIÁO ÁN LỊCH SỬ LỚP 4 BÀI 9: NHÀ LÍ DỜI ĐÔ RA THĂNG LONG I.MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: - Nêu được những lí do khiến Lý Công Uẩn dời đô từ Hoa Lư ra Đại La: vùng trung tâm của đất nước, đất rộng lại bằng phẳng, nhân dân không khổ vì ngập lụt. - Vài nét về công lao của Lý Công Uẩn : người sáng lập ra vương triều Lý, có công dời đô ra Đại La và đổi tên kinh đô là Thăng Long. 2. Kĩ năng: Rèn cho học sinh cách xem bản đồ. 3. Thái độ: GD học sinh tinh thần yêu nước. II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC: - Phiếu học tập của HS. - Hình ảnh Lý Công Uẩn, hình ảnh một số hiện vật của kinh đô Thăng Long, các ảnh chụp kinh thành Thăng Long III.CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC: TG HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1’ 3’ 1’ 7’ 10’ 8’ 5’ 4’ 1’ 1. Ổn định: Khởi động: Hát 2. Kiểm tra bài cũ: - Hỏi: Em hãy trình bày kết quả cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược? - GV: Cuộc kháng chiến chống quân Tống thắng lợi, nhờ đó đã chặn được âm mưu xâm lược của nhà Tống. Độc lập nước nhà được giữ vững, đem lại cho nhân dân niềm tự hào, lòng tin ở sức mạnh dân tộc - Nhận xét việc học bài ở nhà của HS. 3. Bài mới. *Giới thiệu: - Yêu cầu quan sát hình 1 trang 30: Hình chụp tượng ai? - GV: Đây là hình chụp tượng Lý Thái Tổ, là người đã sáng lập ra nhà Lý. Để hiểu hơn về công lao của ông trong sự nghiệp dựng nước, chúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay, bài 9 “Nhà Lý dời đô ra Thăng Long” - Gọi HS nhắc lại tên bài học - Ghi bảng “Bài 9: Nhà Lý dời đô ra Thăng Long” 3.1. Hoạt động 1: Hoàn cảnh ra đời của nhà Lý - Yêu cầu HS đọc sách giáo khoa. Từ năm 1005 đến nhà Lý bắt đầu từ đây. - Thảo luận nhóm đôi: + Câu 1: Sau khi Lê Đại Hành mất tình hình nước ta như thế nào? + Câu 2: Vì sao khi Lê Long Đĩnh mất, Các quan trong triều lại tôn Lí Công Uẩn lên làm vua? - Cho HS trả lời - Yêu cầu HS nhận xét - GV nhận xét : Sau khi Lê Đại Hành mất, Lê Long Đĩnh lên làm vua, nhà vua tính tình bạo ngược nên lòng người rất oán giận. - GV: Vì Lý Công Uẩn là một viên quan trong triều, ông vốn thông minh, văn võ đều tài, đức độ cảm hóa được lòng người. Do vậy khi vua Lê Long Đĩnh mất, các quan trong triều đã tôn Lý Công Uẩn lên làm vua. - Ghi bảng: + Sau khi Lê Đại Hành mất, Lê Long Đĩnh lên ngôi vua. Nhà vua tính tình bạo ngược => lòng dân oán hận + Sau khi Lê Long Đĩnh mất, các quan trong triều đã tôn Lý Công Uẩn lên làm vua. 3.2. Hoạt động 2: Nhà Lý dời đô ra Đại La - Kinh đô nhà Đinh - Tiền Lê được đặt ở đâu? - GV: ở Hoa Lư (Ninh Bình) -Vương triều nhà Lý bắt đầu năm nào? - GV: Từ năm 1009 - Năm 1010 Lý Công Uẩn quyết định dời đô từ đâu đến đâu? - GV: Từ Hoa Lư ra thành Đại La và đổi tên thành Thăng Long. - Treo bản đồ hành chính Việt Nam yêu cầu HS chỉ vị trí vùng Hoa Lư (Ninh Bình) đến Thăng Long (Hà Nội) trên bản đồ. - GV nhận xét - Chia lớp thành 6 nhóm (2 bàn là một nhóm), thảo luận điền phiếu học tập: *Hãy so sánh vị trí địa lí và địa hình của vùng đất Hoa Lư với Đại La theo bảng sau: Vùng đất Hoa Lư Đại La Vị trí địa lí Địa hình địa thế - Yêu cầu HS trình bày kết quả - Yêu cầu HS nhận xét - GV nhận xét: Vùng đất Hoa Lư Đại La Vị trí địa lí Không nằm ở trung tâm đất nước Nằm ở trung tâm đất nước Địa hình địa thế Rừng núi hiểm trở chật hẹp Đồng bằng rộng lớn, màu mỡ - Vì sao Lý Thái Tổ dời đô từ Hoa Lư ra Đại La - GV: vì đây là vùng nằm ở trung tâm đất nước, đất đai rộng lớn màu mỡ - Mở rộng: Vào tháng 7 năm 1010 (tức năm Thuận Thiên thứ nhất) thì khởi sự dời đô. Khi thuyền mới đến đậu ở dưới thành, thấy có con rồng vàng hiện ra, nhân thế, Lý Công Uẩn đặt tên nước là Thăng Long, có nghĩa là rồng bay lên. Đến đời vua Lý Thánh Tông, nước ta đổi tên là Đại Việt. - Ghi bảng: + Vương triều nhà Lý bắt đầu từ năm 1009 + Năm 1010 Lý Công Uẩn quyết định dời đô từ Hoa Lư ra Đại La và đổi tên thành Thăng Long. 3.3. Hoạt động 3: Kinh thành Thăng Long dưới thời Lý - Cho HS quan sát các hình ảnh chụp kinh thành Thăng Long - Nhà Lý đã xây dựng kinh thành Thăng Long như thế nào? - GV: Tại kinh thành Thăng Long, nhà Lý cho xây dựng nhiều lâu đài, cung điện, đền chùa. Nhân dân tụ họp làm ăn ngày càng đông, tạo nên nhiều phố, nhiều phường nhộn nhịp, vui tươi. Từ đó, Thăng Long (Hà Nội ngày nay) với hình ảnh “Rồng bay lên” ngày càng đẹp đẽ và trở thành niềm tự hào của người dân Việt - Em có biết Thăng Long còn có tên gọi nào khác không? - GV: Thăng Long còn có các tên gọi khác như: Tống Bình, Đại La, Đông Đô, Đông Quan, Đông Kinh, Bắc Thành, Tràng An, - Ngày nay Thăng Long có tên là gì? - GV: Hà Nội Hà Nội ngày nay là một thành phố lớn, đồng thời là thủ đô của nước Việt Nam chúng ta, các cơ quan đầu não nước ta được đặt ở đó. -Ghi bảng : + Tại kinh thành Thăng Long, nhà Lý cho xây dựng nhiều lâu đài, cung điện, đền chùa. + Nhân dân tụ họp làm ăn ngày càng đông, tạo nên nhiều phố, nhiều phường nhộn nhịp, vui tươi. - Yêu cầu 2-3 HS đọc ghi nhớ: Được tôn lên làm vua, Lý Công Uẩn (Lý Thái Tổ) dời kinh đô ra Đại La và đổi tên thành Thăng Long. Sau đó Lý Thánh Tông đổi tên nước là Đại Việt Thăng Long có nhiều lâu đài, cung điện, đền chùa. Dân cư tụ họp về Thăng Long ngày một đông. 4. Củng cố, dặn dò: 4.1. Trò chơi: Ai nhanh hơn? Luật chơi: Chia lớp thành hai đội A, B. Sau khi GV đọc xong câu hỏi, đội nào giơ tay trước sẽ giành được quyền trả lời. Trả lời đúng ghi điểm, trả lời sau thì đội còn lại có quyền trả lời cho câu hỏi đó. 1. Nhà Lý dời đô vào năm nào? A. 1009 B. 1010 C. 1015 2. “Thăng Long ” có nghĩa là gì? A. Rồng bay lên B. Rồng lượn C. Rồng đáp xuống 3. Vì sao Lý Thái Tổ chọn vùng đất Đại La làm kinh đô? A. Vì là nơi có thể tránh được các thế lực thù địch B. Địa hình hiểm trở, chật hẹp C. Vì nằm ở trung tâm đất nước, đồng bằng rộng lớn màu mỡ 4. Đến đời vua nào nước ta đổi tên là Đại Việt? A. Lý Thường Kiệt B. Lý Chiêu Hoàng C. Lý Thánh Tông 5. Ngày nay Thăng Long có tên là gì? A. Tràng An C. Hà Nội D. Bắc Thành 4.2. Dặn dò: - Nhận xét tiết học - Dặn HS học bài và chuẩn bị bài tiếp theo “Bài 10: Chùa thời Lý” - HS trả lời - Lắng nghe - Trả lời - Lắng nghe - Nhắc lại tên bài học - Đọc thầm - Thảo luận - Trả lời - Nhận xét - Lắng nghe - Ghi bài vào vở - Trả lời - Lắng nghe - Trả lời - Lắng nghe - Trả lời - Lắng nghe - HS chỉ bản đồ - Lắng nghe - Làm việc nhóm - Đại diện một trình bày - HS nhóm khác nhận xét - Lắng nghe - Trả lời - Lắng nghe - Ghi bài vào vở - Quan sát - Trả lời - Lắng nghe - Trả lời - Lắng nghe - Trả lời - Lắng nghe - Ghi bài vào vở - 2 đến 3 HS đọc - Lắng nghe