Giáo án Ngữ văn lớp 6 tiết 5: Văn bản: Thánh Gióng (truyền thuyết)

TUẦN 2 - TIẾT 5 Ngày soạn: BÀI 2 Ngày dạy:.. Văn bản: THÁNH GIÓNG (Truyền thuyết) I. Mức độ cần đạt : 1/-Kiến thức : _Nhân vật ,sự kiện ,cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết về đề tài giữ nước . _Những sự kiện và di tích ls đấu tranh giữ nước của ông cha ta được kể trong một tp truyền thuyết . 2/-Kỹ năng: _Đọc –hiểu vb TT theo đặc trưng thể loại . _Thực hiện thao tác phân tích một vài chi tiết nghệ thuật kì ảo trong vb . _Nắm bắt tác phẩm thông qua hệ thống các sự việc được kể theo trình tự thời gian. II.Chuẩn bị : GV : Sgk, tranh ,bảng phụ HS : Sgk, tập ghi, tập soạn,... III .Lên lớp 1. Ổn định: 2. Kiểm tra: - Nêu định nghĩa của truyền thuyết? - Trong vb CRCT có chi tiết nào tưởng tượng kì ảo? chi tiết nào có liên quan đến sự thật lịch sử? - Nêu ý nghĩa của truyện CRCT? 3.Bài mới:Giíi thiÖu bµi: Ngay tõ buæi ®Çu dùng n­íc, víi tinh thÇn d©n téc cao, nh©n d©n ta ®· kiªn c­êng chèng giÆc ngo¹i x©m ®Ó gi÷ n­íc. V× thÕ mµ chñ ®Ò ®¸nh giÆc cøu n­íc lµ chñ ®Ò lín, c¬ b¶n, xuyªn suèt lÞch sö v¨n häc ViÖt Nam nãi chung vµ v¨n häc d©n gian nãi riªng. §äc truyÒn thuyÕt, chóng ta kh«ng chØ thÊy ng­êi x­a gi¶i thÝch víi mét niÒm tù hµo vÒ nguån gèc d©n téc, ®Êt n­íc mµ cßn thÊy trong ®ã tinh thÇn, ý thøc vµ søc m¹nh ®¸nh giÆc cã tõ rÊt sím cña ng­êi ViÖt Cæ, thÊy ®­îc tµi n¨ng s¸ng t¹o nghÖ thuËt cña tËp thÓ nh©n d©n. Còng chÝnh nh÷ng trang truyÒn thuyÕt nµy ®· kh¬i dËy lßng yªu n­íc, niÒm tù hµo vµ quyÕt t©m b¶o vÖ ®Êt n­íc cña thÕ hÖ sau nµy. Hoạt động của thầy – trò Nội dung BS - GV: hd hs đọc: Rõ ràng, nhấn mạnh ở chi tiết kì lạ. - GV đọc – “đặt đâu nằm đấy” - 3hs đọc phần con lại - Kể tóm tắt vb? ( Truyện kể về ai? Có những sự việc gì?) - GV nhận xét bổ sung. - VB được chia làm mấy phần? + P1: Từ đầu " đặt đâu nằm đấy. " Sự ra đời của Gióng. + P2: Tiếp theo" cứu nước. " G đòi đi đánh giặc. + P3: Tiếp theo" bay lên trời. " G được nuôi lớn đánh thắng giặc. + P4: Phần còn lại. " Những di tích còn lại. - Trong 4 đoạn trên em thích nhất đoạn nào? Vì sao? - GV nx bổ sung – chuyển ý. - Truyện có những nhân vật nào? Nhân vật nào là chính? - Tìm những chi tiết tượng tượng, kì lạ về G? - HS khác nx – GV nx bổ sung. - Em có nhận xét gì n/v G? - GV bổ sung . - GV chuyển ý. ?Tìm những chi tiết miêu tả G ra trận đánh giặc ? - HS đọc câu hỏi 2 trong sgk? - HS thảo luận nhóm.(6 nhóm) - GV ghi các ý vào bảng phụ hs lên điền ý nghĩa vào ô trống. - Các nhóm khác n/x bổ sung - GV n/x. ?Tìm những chi tết tiêu biểu về Gvà cho biết ý nghĩa về những chi tiết đó? ?tiếng nói đầu tiên của Gcó ý nghĩa gi? ?Khi nào G lớn nhanh như thổi ?Chi tiết góp gạo nuôi G có ý nghĩa gi? ?Roi sắt gãy G nhổ tre bên đường đánh giặc có ý nghĩa gi? ?Nghệ thuật đặc sắc của truyện là gi? ?Nhận xét cách xâu chuỗi các sự kiện trong truyện ? - Qua tìm hiểu em hãy cho biết truyện có ý nghĩa gì? - GV: Dư âm khúc anh hùng ca chiến trận thời cổ đại vẫn vang vọng mãi như niềm kiêu hảnh của con người “Mỗi gié lúa đều muốn thêm nhiều hạt Gỗ trăm cây đều muốn hóa nên trầm Mỗi chú bé đều nằm mơ ngựa sắt Mỗi con sông đều muốn hóa Bạch Đằng” - 2 hs đọc ghi nhớ 4. Củng cố: - Hình ảnh nào của G là hình ảnh đẹp nhất trong tâm trí em? - Theo em, tại sao hội thi thể thao trong nhà trường phổ thông lại mang tên Hội Khỏe Phù Đổng I.Tìm hiểu chung. 1. Đọc- tìm hiểu chú thích. 2. Kể 3. Bố cục: 4 phần . II. Đọc- hiểu văn bản. 1. Hình tượng nhân vật Gióng. a.Sự ra đời và tuổi thơ của Gióng. - Bà mẹ ướm chân lên vết chân to, về thụ thai. - Ba tuổi, Gióng vẫn không biết nói, biết cười đặt đâu nằm đấy. - Tiếng nói đầu tiên của Gióng là đòi đi đánh giặc. - Gióng lớn nhanh như thổi - Gióng lớn nhanh như thổi. b. Gióng ra trận đánh giặc. - Vươn vai biến thành tráng sĩ. - Ngựa sắt phun lửa. - Roi sắt gãy, Gióng nhổ tre cạnh đường quật và giặc. c. Gióng bay về trời. [Rất khác thường, kì lạ. 2.Ý nghĩa một số chi tiết tiêu biểu. a. Tiếng nói đầu tiên của chú bé lên ba là tiếng nói đánh giặc. " Ca ngợi ý thức đánh giặc cứu nước – truyền thống yêu nước quật cường của dân tộc. b. Gióng đòi ngựa sắt, roi sắt, giáp sắt để đánh giặc. " Truyền thống yêu nước quật cường của dân tộc. c.Bà con xóm làng vui lòng góp gạo nuôi Gióng. " Tinh thần đoàn kết tạo sức mạnh. d. Gióng lớn nhanh như thổi vương vai thành tráng sĩ. " Sức mạnh ý chí, thái độ của tuổi trẻ trong phút giây đất nước lâm nguy. đ. Gậy sắt gãy Gióng nhổ tre bên đường đánh giặc. " Tinh thần tiến công mãnh liệt, cỏ cây cũng là vũ khí. e. Gióng đánh giặc xong, cởi áo giáp sắt để lại và bay thẳng lên trời. " Người anh hùng đánh giặc chiến công để lại cho nhân dân, không màng danh lợi 3.Nghệ thuật: _Xây dựng người anh hùng cứu nước trong truyện mang màu sắc thần kì với những chi tiết nghệ thuật kì ảo ,phi thường –hình tượng biểu tượng cho ý chí ,sức mạnh của cộng đồng người Việt trước hiểm họa xâm lăng. _Cách thức xâu chuỗi những sự kiện lịch sử trong quá khứ với những hình ảnh thiên nhiên đất nước :truyền thuyết Thánh Gióng còn lí giải về ao hồ ,núi Sóc ,tre đằng ngà.. 4. ý nghĩa của truyện . - Thánh Gióng ca ngợi người anh hùng đánh giặc tiêu biểu cho sự trỗi dậy của truyền thống yêu nước ,đoàn kết ,tinh thần anh dũng ,kiên cường của dân tộc ta. *Ghi nhớ: (Sgk/23) III. Luyện tập. Bài tập 1: Trong vb có nhiều chi tiết đẹp hs có thể chọn 1 trong những chi – Giải thích được vì sao. Bài tập2: - Để ghi công và tưởng nhớ người anh hùng trẻ tuổicứu nước . - Nhắc nhở tuổi trẻ không nguôi khát vọng vươn tới. - Nhắc nhở tuổi trẻ rền luyện sức khỏe để có thể “vươn vai” thần kì như Thánh Gióng. Khỏe để học tập tốt, lao động tốt góp phần vào nghiệp xd vào bảo vệ đất nước 5. Dặn dò - Học bài, đọc lại vb, tập kể. - Soạn “Từ mượn” - Trả bài: Từ và cấu tạo từ tiếng việt.