Hóa đại cương - Ôn thi đại học

n tố X có tổng số hạt electron trong phân lớp p là 7. Số hạt mang điện của một nguyên tử Y nhiều hơn số hạt mang điện của X là 8 hạt. Các nguyên tố X, Y lần lượt là A. Fe và Cl B. Na và Cl C. Al và Cl D. Al và P Giải: X có cấu h́nh e: 1s22s22p63s23p1 do X có tổng số hạt electron trong phân lớp p là 7 " ZX = 13 " X là nhôm Số hạt mang điện của một nguyên tử Y nhiều hơn số hạt mang điện của X là 8 hạt " 2ZY – 2ZX = 8 mà ZX = 13 " ZY = 17 " Y là clo. Chọn C Câu 4. Cho biết cấu h́nh electron nguyên tử của các nguyên tố sau: X: 1s22s22p63s23p4; Y: 1s22s22p63s23p63d104s24p5; Z: 1s22s22p63s23p6. Kết luận đúng là A. X là kim loại, Y là phi kim, Z là khí hiếm B. X, Y là kim loại, Z là khí hiếm C. X, Y, Z là phi kim D. X, Y là phi kim, Z là khí hiếm Giải: X: 1s22s22p63s23p4 " X: phi kim (6e lớp ngoài cùng) Y: 1s22s22p63s23p63d104s24p5 " Y: phi kim (7e lớp ngoài cùng) Z: 1s22s22p63s23p6 " Z: khí hiếm (8e lớp ngoài cùng). Chọn D Câu 5. Trong phân tử oxit R2O có: - Tổng số các loại hạt là 140 - Tổng số hạt mang điện nhiều hơn tổng số hạt không mang điện là 44. Công thức oxit là A. Na2O B. N2O C. Cu2O D. K2O Giải: Ta có: ZO = NO = 8 và . Chọn D. Câu 6. Phân tử AB3 có tổng số hạt là 124, trong đó hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 36 hạt; nguyên tử B có số hạt mang điện tích dương ít hơn số hạt mang điện tích dương của nguyên tử A là 4 hạt. Nguyên tử A, B lần lượt là A. Fe và H2 B. N2 và H2 C. Al và F D. P và H2 Giải: . Chọn C 1.2. Đồng vị. Câu 1: Trong tự nhiên, nguyên tố đồng có hai đồng vị và . Nguyên tử khối trung b́nh của đồng là 63,54. Thành phần phần trăm tổng số nguyên tử của đồng vị là A. 27% B. 50% C. 54% D. 73% Giải: . Chọn D Câu 2. Nguyên tố X có hai đồng vị, tỉ lệ số nguyên tử của đồng vị thứ nhất, đồng vị thứ nh́ là 31 : 19. Đồng vị thứ nhất có 51p, 70n và đồng vị thứ nh́ hơn đồng vị thứ nhất 2 nơtron. Nguyên tử khối trung b́nh của X là A. 121,76 B. 112, 76 C. 121, 67 D. 118,75 Giải: . Chọn A Câu 3. Nguyên tố Bo có 2 đồng vị và . Nguyên tử khối trung b́nh của Bo là 10,812. Khi có 94 nguyên tử th́ số nguyên tử của là A. 106 B. 604 C. 406 D. 610 Giải: . Chọn C 1.3. Cấu h́nh, vị trí, biến thiên, tính chất. Kiến thức cơ bản: - STT ô = số hiệu nguyên tử Z = số p = số e - STT chu ḱ = số lớp e - STT nhóm = số electron hóa trị - STT nhóm A = số electron lớp ngoài cùng; STT nhóm B = số electron hóa trị - Chú ư. Một nguyên tố nhóm B có cấu h́nh electron cuối là + Nếu x + y < 8 th́ nguyên tố này ở nhóm (x + y) + x + y = 8; 9; 10 th́ nguyên tố này ở nhóm VIIIB + x + y > 10 th́ nguyên tố này ở nhóm (x + y - 10) - Nhóm A gồm các nguyên tố s và p - Nhóm B gồm các nguyên tố d và f - Trong một chu ḱ (từ trái sang phải): “Trong một nhóm (từ trên xuống dưới) th́ ngược lại” + Bán kính nguyên tử giảm + Năng lượng ion hóa thứ nhất tăng + Độ âm điện tăng + Tính kim loại giảm + Tính phi kim tăng Câu 1. Dăy gồm các ion X+, Y- và nguyên tử Z đều có cấu h́nh electron 1s22s22p6 là A. Na+, Cl-, Ar B. Li+, F-, Ne C. Na+, F-, Ne D. K+, Cl-, Ar Giải: 1s22s22p6 " Z là Ne (10) (loại ...) ZX = 10 + 1 = 11 (Na); ZY = 10 - 1 = 9 (F). Chọn C Câu 2. Anion X- và cation Y2+ đều có cấu h́nh electron lớp ngoài cùng là 3s23p6. Vị trí của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học là A. X có số thứ tự 18, chu kỳ 3, nhóm VIIA (phân nhóm chính nhóm VII); Y có số thứ tự 20, chu kỳ 3, nhóm IIA (phân nhóm chính nhóm II) B. X có số thứ tự 17, chu kỳ 4, nhóm VIIA (phân nhóm chính nhóm VII); Y có số thứ tự 20, chu kỳ 4, nhóm IIA (phân nhóm chính nhóm II) C. X có số thứ tự 18, chu kỳ 3, nhóm VIA (phân nhóm chính nhóm VI); Y có số thứ tự 20, chu kỳ 4, nhóm IIA (phân nhóm chính nhóm II) D. X có số thứ tự 17, chu kỳ 3, nhóm VIIA (phân nhóm chính nhóm VII); Y có số thứ tự 20, chu kỳ 4, nhóm IIA (phân nhóm chính nhóm II) Giải: không nên đọc ĐA, mà viết cấu h́nh e của X, Y: X: 1s22s22p63s23p5 " X có số thứ tự 17, chu kỳ 3, nhóm VIIA (phân nhóm chính nhóm VII) Y: 1s22s22p63s23p64s2 " Y có số thứ tự 20, chu kỳ 4, nhóm IIA (phân nhóm chính nhóm II) Chọn D Câu 3. Cấu h́nh electron của ion X2+ là 1s22s22p63s23p63d6. Trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học, nguyên tố X thuộc A. chu ḱ 4, nhóm VIIIB. B. chu ḱ 4, nhóm VIIIA. C. chu ḱ 3, nhóm VIB. D. chu ḱ 4, nhóm IIA. Giải: Cấu h́nh X là: 1s22s22p63s23p63d64s2 cấu h́nh cuối x + y = 8; 9; 10 th́ nguyên tố này ở nhóm VIIIB. Chọn A Câu 4. Bán kính nguyên tử của các nguyên tố: được sắp xếp theo thứ tự tăng dần từ trái sang phải là A. F, Na, O, Li B. F, O, Li, Na C. F, Li, O, Na D. F, O, Li, Na Giải: Li: 1s22s22p4; 9F: 1s22s22p5 ; 11Na: 1s22s22p63s1 Từ cấu h́nh e nhận thấy: Na ở chu ḱ 3 nên bán kính lớn nhất. Li, O, F cùng chu ḱ 2 nên khi điện tích hạt nhân tăng th́ bán kính nguyên tử giảm. Chọn B Hoặc bán kính nguyên tử tăng theo tính khử của kim loại. Câu 5. Cho các nguyên tố: K (Z = 19), N (Z = 7), Si (Z = 14), Mg (Z = 12). Dăy gồm các nguyên tố được sắp xếp theo chiều giảm dần bán kính nguyên tử từ trái sang phải là A. N, Si, Mg, K B. Mg, K, Si, N C. K, Mg, N, Si D. K, Mg, Si, Ni Giải: Cấu h́nh e: K: 1s22s22p63s23p64s1: chu ḱ 4 bán kính lớn nhất Mg: 1s22s22p63s2: chu ḱ 3, nhóm IIA; Si: 1s22s22p63s23p2: chu ḱ 3 nhóm IVA N: 1s22s22p4: chu ḱ 2, nhóm VIA....Chọn D Câu 6. Dăy các nguyên tố sắp xếp theo chiều tăng dần tính phi kim từ trái sang phải là A. P, N, F, O B. N, P, F, O C. P, N, O, F D. N, P, O, F Giải: Các Halogen có tính phi kim mạnh nhất: ...Br < Cl < F Trong cùng một chu kỳ: ...< N < O < F Trong cùng một nhóm: P < N. Chọn C Câu 7. Trong một nhóm A (phân nhóm chính), trừ nhóm VIIIA (phân nhóm chính nhóm VIII), theo chiều tăng của điện tích hạt nhân nguyên tử th́ A. tính phi kim giảm dần, bán kính nguyên tử tăng dần. B. tính kim loại tăng dần, độ âm điện tăng dần. C. độ âm điện giảm dần, tính phi kim tăng dần. D. tính kim loại tăng dần, bán kính nguyên tử giảm dần. Giải: Chọn A Câu 8. Nguyên tử của nguyên tố X có electron ở mức năng lượng cao nhất là 3p. Nguyên tử của nguyên tố Y cũng có electron ở mức năng lượng 3p và có một electron ở lớp ngoài cùng. Nguyên tử X và Y có số electron hơn kém nhau là 2. Nguyên tố X, Y lần lượt là A. kim loại và kim loại. B. phi kim và kim loại. C. kim loại và khí hiếm. D. khí hiếm và kim loại. Giải: Y có 1 e ngoài cùng " Y là kim loại. Cấu h́nh Y: 1s22s22p63s23p64s1 Nguyên tử X và Y có số electron hơn kém nhau là 2 " Cấu h́nh X: 1s22s22p63s23p5 " X là phi kim (5e ngoài cùng) Câu 9. Cho các nguyên tố M (Z = 11), X (Z = 17), Y (Z = 9) và R (Z = 19). Độ âm điện của các nguyên tố tăng dần theo thứ tự A. M < X < Y < R B. R < M < X < Y C. Y < M < X < R D. M < X < R < Y Giải: Nên học thuộc điện tích hạt nhân từ Li " Zn M, R: kim loại; X, Y: phi kim. Với phi kim, độ âm điện X ZY và cùng nhóm VIIA) Với kim loại, độ âm điện R ZM và cùng nhóm IA). Chọn B 1.4. Hóa trị cao nhất với oxi, trong hợp chất khí với hidro. Kiến thức cơ bản: - Đối với một nguyên tố th́: Hóa trị đối với hidro + Hóa trị cao nhất với oxi = 8 Câu 1. Công thức phân tử của hợp chất khí tạo bởi nguyên tố R và hidro là RH3. Trong oxit mà R có hóa trị cao nhất th́ oxi chiếm 74,07% về khối lượng. Nguyên tố R là A. S B. As C. N D. P Giải: Đối với H là RH3 " với oxi là R2O5. Ta có: . Chọn C Câu 2. Nguyên tử của nguyên tố X có cấu h́nh electron lớp ngoài cùng là ns2np4. Trong hợp chất khí của nguyên tố X với hiđrô, X chiếm 94,12% khối lượng. Phần trăm khối lượng của nguyên tố X trong oxit cao nhất là A. 27,27%. B. 40,00%. C. 60,00%. D. 50,00%. Giải: Nguyên tố X thuộc nhóm VIA. Hợp chất với Hiđro là H2X và oxit cao nhất là XO3. Từ giả thiết, ta có: Do đó, trong oxit XO3, ta có: %m X = Chọn B 1.5. Dự đoán liên kết, xác định số liên kết, độ phân cực liên kết, mạng tinh thể. Kiến thức cơ bản: - Hiệu độ âm điện : Liên kết ion - Hiệu độ âm điện : Liên kết cộng hóa trị không cực - Hiệu độ âm điện : Liên kết cộng hóa trị có cực - Liên kết cho nhận là liên kết cộng hóa trị nhưng cặp electron dùng chung giữa hai nguyên tử chỉ do một nguyên tử đóng góp - Các kiểu lai hóa thường gặp: Hợp chất Lai hóa Số liên kết H́nh dạng BeH2, BeCl2, CO2, C2H2, CO ... sp 2 thẳng hàng BF3, AlCl3, C2H4, SO2, SO3 ... sp2 3 tam giác CH4, H2O, NH3, CCl4, SiH4 sp3 4 tứ diện - Tinh thể ion: h́nh thành do các ion mang điện tích trái dấu - Tinh thể nguyên tử: H́nh thành từ các nguyên tử - Tinh thể phân tử: H́nh thành từ các phân tử - Tinh thể kim loại: LK Kl + e tự do Câu 1. Hợp chất trong phân tử có liên kết ion là A. HCl B. NH3 C. H2O D. NH4Cl Giải: Chọn D Câu 2. Nguyên tử của nguyên tố X có cấu h́nh electron 1s22s22p63s23p64s1, nguyên tử của nguyên tố Y có cấu h́nh electron 1s22s22p5. Liên kết hoá học giữa nguyên tử X và nguyên tử Y thuộc loại liên kết A. kim loại B. ion C. cộng hoá trị D. cho nhận Giải: X là K, Y là F " Chon B Câu 3. Dăy gồm các chất trong phân tử chỉ có liên kết cộng hoá trị phân cực là: A. O2, H2O, NH3. B. H2O, HF, H2S. C. HCl, O3, H2S. D. HF, Cl2, H2O Giải: Chọn B Câu 4. Phát biểu nào sau đây đúng? A. Nước đá thuộc loại tinh thể phân tử B. Ở thể rắn, NaCl tồn tại ở dạng tinh thể phân tử C. Photpho trắng có cấu trúc tinh thể nguyên tử D. Kim cương có cấu trúc tinh thể phân tử Giải: NaCl: Tinh thể ion; P trắng: tinh thể phân tử; kim cương: tinh thể nguyên tử. Chọn A 2. Phản ứng oxi hóa – khử, tốc độ phản ứng, cân bằng hóa học: Kiến thức cơ bản: Chất Thực hiện quá tŕnh Tên gọi quá tŕnh Chất khử (chất bị oxi hóa) Cho e – Tăng số oxi hóa Quá tŕnh oxi hóa Chất oxi hóa (chất bị khử) Nhận e – Giảm số oxi hóa Quá tŕnh khử - Phản ứng thế luôn là phản ứng oxi hóa khử; c̣n phản ứng trao đổi không phải là phản ứng oxi hóa khử - Phản ứng tỏa nhiệt ... - Phản ứng thu nhiệt ... - Công thức tính tốc độ phản ứng: - Các yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng: + Tốc độ phản ứng tỉ lệ thuận với nồng độ của chất tham gia + Tăng nhiệt độ th́ tốc độ phản ứng tăng + Đối với phản ứng mà tổng số mol trước phản ứng lớn hơn tổng số mol sau phản ứng, th́ khi tăng áp suất tốc độ phản ứng tăng + Đối với phản ứng mà tổng số mol trước phản ứng nhỏ hơn tổng số mol sau phản ứng, th́ khi tăng áp suất tốc độ phản ứng giảm + Tốc độ phản ứng tỉ lệ thuận với diện tích bề mặt + Chất xúc tác làm thay đổi tốc độ phản ứng, nhưng vẫn c̣n nguyên vẹn về tính chất và hàm lượng sau khi kết thúc phản ứng - Cân bằng hóa học: STT Yếu tố Thay đổi Cân bằng chuyển dịch theo chiều ồđộấ Tăng Giảm [A] Giảm Tăng [A] ệđộ Tăng Thu nhiệt Giảm Tỏa nhiệt ấ Tăng Giảm số mol khí của hệ Giảm Tăng số mol khí của hệ - Chất xúc tác không ảnh hưởng đến cân bằng hóa học 2.1. Vai tṛ oxh – khử, cân bằng phương tŕnh. Câu 1. Cho các phản ứng sau: a) FeO + HNO3 (đặc, nóng) " b) FeS + H2SO4 (đặc, nóng) " c) Al2O3 + HNO3 (đặc, nóng) " d) Cu + dung dịch FeCl3 " e) CH3CHO + H2 f) gluco zơ + AgNO3 (hoặc Ag2O) trong dung dịch NH3 " g) C2H4 + Br2 " h) glixerol (glixerin) + Cu(OH)2 " Dăy gồm các phản ứng đều thuộc loại phản ứng oxi hóa - khử là A. a, b, c, d, e, h B. a, b, c, d, e, g C. a, b, d, e, f, g D. a, b, d, e, f, h Giải: Chọn C Câu 2. Cho từng chất: Fe, FeO, Fe(OH)2, Fe(OH)3, Fe3O4, Fe2O3, Fe(NO3)2, Fe(NO3)3, FeSO4, Fe2(SO4)3, FeCO3 lần lượt phản ứng với HNO3 đặc, nóng. Số phản ứng thuộc loại phản ứng oxi hóa - khử là A. 7 B. 6 C. 8 D. 5 Giải: đếm Chọn A Câu 3. Cho các phản ứng: Số phản ứng oxi hóa - khử là A. 5 B. 2 C. 3 D. 4 Giải: Dựa vào sự thay đổi số oxi hóa của nguyên tố. Chọn D Câu 4. Tổng số (các số nguyên, tối giản) của tất cả các chất trong phương tŕnh phản ứng giữa Cu với dung dịch HNO3 đặc, nóng là A. 11 B. 9 C. 10 D. 8 Giải: Tạo NO2. Chọn C Câu 5. Cho phương tŕnh hóa học: Fe3O4 + HNO3 ® Fe(NO3)3 + NxOy + H2O Sau khi cân bằng phương pháp hóa học trên với hệ số của các chất là những số nguyên, tối giản th́ hệ số của HNO3 là A. 46x – 18y B. 45x – 18y C. 13x – 9y D. 23x – 9y Giải: Áp dụng phương pháp cân bằng electron, ta có: x (5x – 2y) x 1 Áp dụng định luật bảo toàn nguyên tố N, ta có: nN trong HNO3 = nN trong muối + nN trong NxOy = 3 x 3 x (5x – 2y) + x = 46x – 18y Câu 6. Trong phản ứng đốt cháy CuFeS2 tạo ra sản phẩm CuO, Fe2O3 và SO2 th́ một phân tử CuFeS2 sẽ A. nhận 13 electron B. nhận 12 electron C. nhường 13 electron D. nhường 12 electron Giải: Chất nhường e là một phân tử; Xác định số oxi hóa: " Fe nhường 1e, S nhường 12e. Chọn C Câu 7. Cho biết các phản ứng xảy ra như sau: ; A. tính khử của Cl mạnh hơn của Br- B. tính oxi hóa của Br2 mạnh hơn của Cl2 C. tính khử của Br- mạnh hơn của Fe2+ D. tính oxi hóa của Cl2 mạnh hơn của Fe3+ Giải: Pt 1: ; Pt 2: . Chọn D Câu 8. Cho dăy các chất và ion: Zn, S, FeO, SO2, N2, HCl, Cu2+, Cl-. Số chất và ion có cả tính oxi hóa và tính khử là A. 4 B. 6 C. 5 D. 7 Giải: Nguyên tắc là: chất vừa có tính oxh, vừa có tính khử thường là chất có mức oxh trung gian (chưa phải cao nhất, chưa phải thấp nhất). Nhưng c̣n 1 nguyên tắc nữa là: tính chất hóa học của 1 chất là do tính chất của các bộ phận cấu tạo nên chất đó và tương tác giữa các bộ phận đó gây ra (có thể là tính chất của các ion, của gốc – nhóm chức, của các nguyên tử, …) . Chọn C. Câu 9. Cho dăy các chất và ion: Cl2, F2, SO2, Na+, Ca2+, Fe2+, Al3+, Mn2+, S2-, Cl-. Số chất và ion trong dăy đều có tính oxi hóa và tính khử là A. 3 B. 4 C. 6 D. 5 Giải: Cl2, SO2, Fe2+, Mn2+. Chọn B 2.2. Tốc độ phản ứng. Câu 1. Cho chất xúc tác MnO2 vào 100 ml dung dịch H2O2, sau 60 giây thu được 3,36 ml khí O2 (ở đktc). Tốc độ trung b́nh của phản ứng (tính theo H2O2) trong 60 giây trên là A.2,5.10-4 mol/(l.s) B.5,0.10-4 mol/(l.s) C.1,0.10-3 mol/(l.s) D.5,0.10-5 mol/(l.s) Giải: 0,003 ! 0,0015 [H2O2 pu] = 0,003 : 0,1 = 0,03 mol/l . Chọn B Câu 2. Cho phương tŕnh hoá học của phản ứng tổng hợp amoniac Khi tăng nồng độ của hiđro lên 2 lần, tốc độ phản ứng thuận A. tăng lên 8 lần B. giảm đi 2 lần C. tăng lên 6 lần D. tăng lên 2 lần Giải: Tốc độ phản ứng thuận: Khi tăng nồng độ của hiđro lên 2 lần, tốc độ phản ứng thuận: . Chọn A 2.3 Hằng số cân bằng, chuyển dịch cân bằng. Câu 1. Một b́nh phản ứng có dung tích không đổi, chứa hỗn hợp khí N2 và H2 với nồng độ tương ứng là 0,3 M và 0,7 M. Sau khi phản ứng tổng hợp NH3 đạt trạng thái cân bằng ở t0C, H2 chiếm 50% thể tích hỗn hợp thu được. Hằng số cân bằng KC ở t0C của phản ứng có giá trị là A. 2,500 B. 0,609 C. 0,500 D. 3,125 Giải: Gọi nồng độ N2 phản ứng là x. Trước pu: 0,3 0,7 pu: x 3x 2x Sau pu: (0,3 - x) (0,7 - x) 2x Hệ số cân bằng Chọn D Câu 2. Cho cân bằng hóa học: ; phản ứng thuận là phản ứng tỏa nhiệt. Phát biểu đúng là A. Cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận khi giảm áp suất hệ phản ứng B. Cân bằng chuyển dịch theo chiều nghịch khi giảm nồng độ O2 C. Cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận khi tăng nhiệt độ D. Cân bằng chuyển dịch theo chiều nghịch khi giảm nồng độ SO3 Giải: Chọn B Câu 3. Cho cân bằng (trong b́nh kín) sau: Trong các yếu tố: (1) tăng nhiệt độ; (2) thêm một lượng hơi nước; (3) thêm một lượng H2; (4) tăng áp suất chung của hệ; (5) dùng chất xúc tác. Dăy gồm các yếu tố đều làm thay đổi cân bằng của hệ là: A. (1), (4), (5). B. (1), (2), (3) C. (2), (3), (4) D. (1), (2), (4) Giải: Chọn B Câu 4. Cho cân bằng hoá học: N2 (k) + 3H2 (k) 2NH3 (k); phản ứng thuận là phản ứng toả nhiệt. Cân bằng hoá học không bị chuyển dịch khi A. thay đổi nồng độ N2 B. thêm chất xúc tác Fe C. thay đổi nhiệt độ D. thay đổi áp suất của hệ Giải: Chọn B Câu 5. Cho các cân bằng hoá học: N2 (k) + 3H2 (k) 2NH3 (k) (1) H2 (k) + I2 (k) 2HI (k) (2) 2SO2 (k) + O2 (k) 2SO3 (k) (3) 2NO2 (k) N2O4 (k) (4) Khi thay đổi áp suất những cân bằng hóa học bị chuyển dịch là: A. (1), (2), (3) B. (1), (3), (4) C. (2), (3), (4) D. (1), (2), (4) Giải: Chọn B Câu 6. Cho các cân bằng sau: Khi thay đổi áp suất, nhóm gồm các cân bằng hoá học đều không bị chuyển dịch là A. (1) và (2) B. (1) và (3) C. (3) và (4) D. (2) và (4) Giải: Chon C Câu 7. Cho cân bằng sau trong b́nh kín: (màu nâu đỏ) (không màu) Biết khi hạ nhiệt độ của b́nh th́ màu nâu đỏ nhạt dần. Phản ứng thuận có: A. DH 0, phản ứng tỏa nhiệt C. DH > 0, phản ứng thu nhiệt D. DH < 0, phản ứng tỏa nhiệt Giải: Chọn D Câu 8. Hằng số cân bằng của phản ứng xác định chỉ phụ thuộc vào A. nhiệt độ B. áp suất C. chất xúc tác D. nồng độ Giải: Áp suất và nồng độ: chỉ làm thay đổi chuyển dịch của cân bằng. Nhiệt độ: làm thay đổi hằng số cân bằng Chất xúc tác: không làm thay đổi chuyển dịch cân bằng và không làm thay đổi hằng số cân bằng. Chọn A 3. Sự điện li: 3.1. pH, α, Ka, Kb. Kiến thức cơ bản: - Bảo toàn điện tích: Tổng số điện tích dương = Tổng số điện tích âm - Tổng số điện tích trước phản ứng = Tổng số điện tích sau phản ứng - Tổng số mol điện tích dương = Tổng số mol điện tích âm - Khối lượng chất tan trong dung dịch = Khối lượng các ion - Al(OH)3, Zn(OH)2, Be(OH)2, Cr(OH)3 không có điện tích, nên tổng điện tích bằng không - pH = -lg[H+] " [H+] = 10-pH - pH + pOH = 14; [H+].[OH-] = 10-14 - α = số phân tử điện li/ số phân tử ban đầu - α = số mol điện li/ số mol ban đầu - α = nồng độ điện li/ nồng độ ban đầu - Khi pha loăng dung dịch: + Trước khi pha (C1), sau khi pha (C2) th́ hoặc Câu 1. Dung dịch HCl và dung dịch CH3COOH có cùng nồng độ mol/l, pH của hai dung dịch tương ứng là x và y. Quan hệ giữa x và y là (giả thiết, cứ 100 phân tử CH3COOH th́ có 1 phân tử điện li) A. y = x + 2 B. y = x - 2 C. y = 2x D. y = 100x Giải: lg100 = 2 và y > x. chọn A Câu 2. Cho dung dịch X chứa hổn hợp gồm CH3COOH 0,1M và CH3COONa 0,1M. Biết ở 250C Ka của CH3COOH là 1,75.10-5 và bỏ qua sự phân li của nước. Giá trị pH của dung dịch X ở 250C là A. 1,00 B. 4,24 C. 2,88 D. 4,76 Giải: ; 0,1 - x x x 0,1 0,1 0,1 Chọn D 3.2. Vai tṛ, môi trường dung dịch muối, tồn tại các ion. Kiến thức cơ bản: Chất và ion lưỡng tính thường gặp: Kim loại Al Zn Be --- Cr Oxit Al2O3 ZnO BeO Cr2O3 Hidroxit Al(OH)3 Zn(OH)2 Be(OH)2 Cr(OH)3 Ion Muối amoni Amino-axit .... - Cu(OH)2 tác dụng được NaOH đặc nóng. - Ion có tính axit: - Ion của những axit yếu là bazơ mạnh " pH > 7 - Ion của những bazơ yếu là axit mạnh " pH < 7 - Dung dịch muối trung tính tạo bởi axit mạnh và bazơ mạnh " pH = 7 - Ion của gốc axit c̣n H là axit mạnh " pH < 7 () - Phản ứng axit - ba zơ là phản ứng của ion axit và ion bazơ: + + (NH3 là ba zơ, H2O là axit) + Câu 1. Cho dăy các chất: KAl(SO4)2.12H2O, C2H5OH, C12H22O11 (saccarozơ), CH3COOH, Ca(OH)2, CH3COONH4. Số chất điện li là A. 2 B. 4 C. 5 D. 3 Giải: Chất không điện li: saccarozơ, rượu. Chọn B Câu 2. Cho dăy các chất: Ca(HCO3)2, NH4Cl, (NH4)2CO3, ZnSO4, Al(OH)3, Zn(OH)2. Số chất trong dăy có tính lưỡng tính là A. 4 B. 5 C. 2 D. 3 Giải: Trừ NH4Cl, ZnSO4. Chọn A Câu 3. Cho dăy các chất: Cr(OH)3, Al2(SO4)3, Mg(OH)2, Zn(OH)2, MgO, CrO3. Số chất trong dăy có tính chất lưỡng tính là A. 5 B. 3 C. 2 D. 4 Giải: Chọn C Câu 4. Các hợp chất trong dăy chất nào dưới đây đều có tính lưỡng tính? A. Cr(OH)3, Fe(OH)2, Mg(OH)2. B. Cr(OH)3, Zn(OH)2, Pb(OH)2. C. Cr(OH)3, Zn(OH)2, Mg(OH)2. D. Cr(OH)3, Pb(OH)2, Mg(OH)2. Giải: Chọn B Câu 5. a8 Cho các chất: Al, Al2O3, Al2(SO4)3, Zn(OH)2, NaHS, K2SO3, (NH4)2CO3. Số chất đều phản ứng được với dung dịch HCl, dung dịch NaOH là A. 7 B. 6 C. 5 D. 4 Giải: Chất phản ứng được với dung dịch HCl, dung dịch NaOH " lưỡng tính. Chọn C Câu 6. Dăy gồm các chất vừa tan trong dung dịch HCl, vừa tan trong dung dịch NaOH là: A. NaHCO3, MgO, Ca(HCO3)2 B. NaHCO3, ZnO, Mg(OH)2 C. NaHCO3, Ca(HCO3)2, Al2O3 D. Mg(OH)2, Al2O3, Ca(HCO3)2 Giải: Chọn C Câu 7. Trong số các dung dịch: Na2CO3, KCl, CH3COONa, NH4Cl, NaHSO4, C6H5ONa, những dung dịch có pH > 7 là A. Na2CO3, C6H5ONa, CH3COONa B. Na2CO3, NH4Cl, KCl C. KCl, C6H5ONa, CH3COONa D. NH4Cl, CH3COONa, NaHSO4 Giải: Chọn A Câu 8. Cho các dung dịch có cùng nồng độ: Na2CO3 (1), H2SO4 (2), HCl (3), KNO3 (4). Giá trị pH của các dung dịch được sắp xếp theo chiều tăng từ trái sang phải là: A. (1), (2), (3), (4) B. (2), (3), (4), (1) C. (3), (2), (4), (1) D. (4), (1), (2), (3) Giải: Chọn B 3.3. Hỗn hợp axit tác dụng hỗn hợp bazơ, phương tŕnh ion thu gọn, bảo toàn điện tích. Câu 1. Cho 4 phản ứng: (1) Fe + 2HCl " FeCl2 + H2 (2) 2NaOH + (NH4)2SO4 " Na2SO4 + 2NH3 + 2H2O (3) BaCl2 + Na2CO3 " BaCO3 + 2NaCl (4) 2NH3 + 2H2O + FeSO4 " Fe(OH)2 + (NH4)2SO4 Các phản ứng thuộc loại phản ứng axit - bazơ là A. (2), (4) B. (3), (4) C. (2), (3) D. (1), (2) Giải: Chọn B Câu 2. Cho các phản ứng sau: Các phản ứng đều có cùng một phương tŕnh ion thu gọn là A. (1), (2), (3), (6) B. (3), (4), (5), (6) C. (2), (3), (4), (6) D. (1), (3), (5), (6) Giải: Chọn A Câu 3. Trộn lẫn V ml dung dịch NaOH 0,01M với V ml dung dịch HCl 0,03 M được 2V ml dung dịch Y. Dung dịch Y có pH là A. 1 B. 2 C. 4 D. 3 Giải: Đưa thêm số liệu: V = 1 lít ; pu: " [H+] = " pH = -lg[H+] = -lg 10-2 = 2. Chọn B Câu 4. Trộn 100 ml dung dịch (gồm Ba(OH)2 0,1M và NaOH 0,1M) với 400 ml dung dịch (gồm H2SO4 0,0375M và HCl 0,0125M), thu được dung dịch X. Giá trị pH của dung dịch X là A. 7 B. 2 C. 1 D. 6 Giải: ; pu: " [H+] = " pH = -lg[H+] = -lg 10-2 = 2. Chọn B Câu 5. Trộn 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm H2SO4 0,05M và HCl 0,1M với 100 ml dung dịch hợp hợp gồm NaOH 0,2M và Ba(OH)2 0,1M thu được dung dịch X. Dung dịch X có pH là A. 1,2 B. 1,0 C. 12,8 D. 13,0 Giải: ; pu: " [OH-] = " [H+] = 10-13 " pH = -lg[H+] = -lg 10-13 = 13. Chọn D Câu 6. Trộn 100 ml dung dịch có pH = 1 gồm HCl và HNO3 với 100 ml dung dịch NaOH nồng độ a (mol/l) thu được 200 ml dung dịch có pH = 12. Giá trị của a là (biết trong mọi dung dịch [H+].[OH-] = 10-14) A. 0,30 B. 0,12 C. 0,15 D. 0,03 Giải: pH = 1 " [H+] = 0,1 pH = 12 " pOH = 2 " [OH-]dư = Chọn B Câu 7. Cho dung dịch chứa 0,1 mol (NH4)2CO3 tác dụng với dung dịch chứa 34,2 gam Ba(OH)2. Sau phản ứng thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là A. 19,7 B. 39,4 C. 17,1 D. 15,5 Giải: " Chọn A. Câu 8. Một dung dịch chứa 0,02 mol Cu2+, 0,03 mol K+, x mol Cl– và y mol . Tổng khối lượng muối tan có trong dung dịch là 5,435 gam. Giá trị của x và y lần lượt là A. 0,03 và 0,02 B. 0,05 và 0,01 C. 0,01 và 0,03 D. 0,02 và 0,05 Giải: Bảo toàn điện tích: Theo khối lượng: Giải (1) và (2): x = 0,03; y = 0,02. Chọn A Câu 9. Ḥa tan hoàn toàn hỗn hợp gồm 0,12 mol FeS2 và a mol Cu2S vào axit HNO3 (vừa đủ) thu được dung dịch X (chỉ chứa hai muối sunfat) và khí duy nhất NO. Giá trị của a là A. 0,12 B. 0,04 C. 0,075 D. 0,06 Giải: Bảo toàn nguyên tố S (lưu huỳnh) (1) , mà (BTNT đồng) (BTNT sắt) Vậy: = 2a + 3.0,06 = 2a + 0,18 (2) Từ (1) và (2) " a = 0,06. Chọn D Câu 10. Hỗn hợp X chứa Na2O, NH4Cl, NaHCO3 và BaCl2 có số mol mỗi chất đều bằng nhau. Cho hỗn hợp X vào H2O (dư), đun nóng, dung dịch thu được chứa A. NaCl, NaOH, BaCl2 B. NaCl, NaOH C. NaCl, NaHCO3, NH4Cl, BaCl2 D. NaCl Giải: Gọi a là số mol mỗi chất. Phản ứng: " có 2a mol OH-, tác dụng vừa đủ với a mol , và a mol tạo ra a mol . a mol tác dụng vừa đủ với a mol tạo kết tủa BaCO3. " dung dịch sau phản ứng chỉ chứa NaCl. chọn D Câu 11. Trong các dung dịch: HNO3, NaCl, Na2SO4, Ca(OH)2, KHSO4, Mg(NO3)2, dăy gồm các chất đều tác dụng được với dung dịch Ba(HCO3)2 là: A. HNO3, NaCl, Na2SO4 B. HNO3, Ca(OH)2, KHSO4, Na2SO4 C. NaCl, Na2SO4, Ca(OH)2 D. HNO3, Ca(OH)2, KHSO4, Mg(NO3)2 Giải: Ba(HCO3)2 là chất lưỡng tính nên tác dụng được với: axit, bazơ, hợp chất chứa ion . Chọn B Câu 12. Dung dịch X chứa các ion: Fe3+, , NH4+, Cl-. Chia dung dịch X thành hai phần bằng nhau: - Phần một tác dụng với lượng dư dung dịch NaOH, đun nóng thu được 0,672 lít khí (ở đktc) và 1,07 gam kết tủa; - Phần hai tác dụng với lượng dư dung dịch BaCl2, thu được 4,66 gam kết tủa. Tổng khối lượng các muối khan thu được khi cô cạn dung dịch X là (quá tŕnh cô cạn chỉ có nước bay hơi) A. 3,52 gam B. 3,73 gam C. 7,04 gam D. 7,46 gam Giải: Phần 1: " ; Phần 2: " Trong X có: ; ; ; (BTĐT) Khối lượng muối khan: . Chọn C Câu 13. Khi ḥa tan hiđroxit kim loại M(OH)2 bằng một lượng vừa đủ dung dịch H2SO4 20% thu được dung dịch muối trung hoà có nồng độ 27,21%. Kim loại M là A. Cu B. Zn C. Fe D. Mg Giải: a a a Khối lượng dung dịch sau phản ứng: Nồng độ muối: . Chọn A B. HÓA HỌC VÔ CƠ: 4. Halogen, oxi - lưu huỳnh, cacbon - silic, nitơ - photpho: 4.1. Điều chế, nhận biết, tính chất hóa học. 4.2. Halogen. 4.3. trong H+, nhiệt phân muối nitrat. 4.4. Phản ứng tạo NH4NO3. 5. Đại cương về kim loại: 5.1. Dăy thế điện cực chuẩn. 5.2. Ăn ṃn điện hóa. 5.3. Điện phân, điều chế, tinh chế 5.4. Kim loại tác dụng với axit HCl, H2SO4 loăng. 5.5. Kim loại tác dụng với axit HNO3, H2SO4 đặc. 5.6. Kim loại tác dụng với dung dịch muối. 5.7. Kim loại tác dụng với phi kim. 5.8. Phản ứng nhiệt luyện. 5.9. Kim loại kiềm, kiềm thổ, nhôm, sắt. 5.10. Tính chất hóa học, sơ đồ phản ứng. 5.11. Nước cứng. 5.12. Kim loại tác dụng với nước, axit, bazơ, muối. 5.13. CO2, SO2, P2O5 tác dụng dung dịch kiềm. 5.14. tác dụng H+. 5.16. Tính lưỡng tính của Al(OH)3, Zn(OH)2. 5.17. Phản ứng nhiệt nhôm.