Khóa luận Quy hoạch sử dụng đất lâm, nông nghiệp cho xã Trung Minh, huyện Kỳ Sơn, tỉnh Hoà Bình

ng trång thuÇn loµi trªn, t«i tiÕn hµnh ®iÒu tra, ®o ®Õm trªn 2 « tiªu chuÈn ®iÓn h×nh 1000m2 c¸c chØ tiªu: loµi c©y, mËt ®é, ®­êng kÝnh ngang ngùc, chiÒu cao vót ngän. Sau khi xö lý, tÝnh to¸n t«i thu ®­îc biÓu tæng hîp tr÷ l­îng cho 1 ha nh­ sau: BiÓu 05: Tæng hîp tr÷ l­îng rõng trång STT Loµi c©y Tuæi N(c©y/ha) V(m3) M(m3) 1 B¹ch ®µn 8 1150 13,47 12,1 0,0851 97,865 2 Keo 9 1020 13,77 10,95 0,098 99,96 Ngoµi ra trong n¨m 2004 võa qua, x· ®· trång míi ®­îc 78 ha keo tai t­îng, ®¹t tû lÖ sèng kh¸ cao (96%), hiÖn nay ®ang trong giai ®o¹n ch¨m sãc b¶o vÖ. Qua ®iÒu tra kh¶o s¸t thùc tÕ, t«i nhËn thÊy mét sè khu vùc nªn chuyÓn ®æi môc ®Ých sö dông nh»m ®¸p øng nhu cÇu ®Æt ra s¾p tíi. Khu vùc suèi Cñ cã diÖn tÝch kho¶ng 56 ha, hiÖn ®ang lµ rõng trång keo vµ b¹ch ®µn, nh­ng do ®©y lµ nguån n­íc tù nhiªn cung cÊp mét phÇn nhu cÇu n­íc t­íi cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, nªn trong thêi gian s¾p tíi khi ®Õn tuæi khai th¸c cÇn chuyÓn môc ®Ých sö dông kh¸c, cô thÓ lµ trång rõng phßng hé, duy tr× nguån n­íc tù nhiªn nãi trªn. Khu vùc rõng trång gÇn khu hå Ngäc s¾p tíi nªn thay thÕ c©y trång hiÖn t¹i b»ng loµi c©y kh¸c võa kÕt hîp s¶n xuÊt, võa ®¸p øng nhu cÇu phßng hé võa t¹o ®­îc m«i tr­êng c¶nh quan sinh th¸i ®Ñp gãp phÇn lµm ®Ñp thªm khu hå Ngäc, thu hót kh¸ch tham quan du lÞch. 4.2.2.1.2. HiÖn tr¹ng sö dông ®Êt n«ng nghiÖp Tæng quü ®Êt n«ng nghiÖp cña x· Trung Minh hiÖn cã lµ 233,15 ha, chiÕm 15,49% diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn. Trong ®ã diÖn tÝch ®· giao cho c¸c hé gia ®×nh c¸ nh©n lµ 210,76 ha chiÕm 90,4% ®Êt n«ng nghiÖp, ®Êt do uû ban nh©n d©n qu¶n lý sö dông lµ 22,39 ha. §Êt n«ng nghiÖp bao gåm c¸c lo¹i sau: *) §Êt trång c©y hµng n¨m DiÖn tÝch ®Êt trång c©y hµng n¨m lµ 160,93 ha, chiÕm tû lÖ kh¸ cao 69,02% diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp. Trong ®ã chñ yÕu lµ ®Êt ruéng lóa, mµu 120,04 ha, chiÕm 74,59% ®Êt trång c©y hµng n¨m, cßn l¹i lµ ®Êt trång c©y hµng n¨m kh¸c 40,89 ha ( chñ lµ trång c¸c lo¹i c©y mµu nh­ mÝa, ng«..). Trong x· ch­a cã diÖn tÝch ®Êt 3 vô, diÖn tÝch ®Êt 2 vô lóa cßn chiÕm tû lÖ thÊp (35,88% diÖn tÝch ®Êt ruéng lóa, lóa mµu), víi diÖn tÝch lµ 43,07 ha, cßn l¹i 76,97 ha lµ ®Êt mét vô lóa ( chiÕm 64,12% ). Nh×n chung diÖn tÝch ®Êt trång c©y hµng n¨m cña x· nhá, hÖ sè sö dông ®Êt thÊp ( 1,4 lÇn ), tr×nh ®é s¶n xuÊt, canh t¸c ch­a ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn t×nh tr¹ng trªn vÉn lµ thiÕu ®Çu t­ kü thuËt, ph©n bãn, nhiÒu m¶nh ruéng ch­a ®­îc trång kÝn. PhÇn lín ®Êt canh t¸c ph©n bæ däc quèc lé 6 ( kÑp gi÷a ®ª bao vµ quèc lé 6), khu ®ång nµy cã diÖn tÝch kho¶ng 100 ha. Trong ®ã cã kho¶ng trªn 40 ha ë khu vùc th­îng nguån ®· s¶n xuÊt ®­îc 2 vô lóa ¨n ch¾c, cßn l¹i kho¶ng 60 ha khu vùc cuèi nguån s¶n xuÊt 2 vô ( mét vô lóa mét vô mµu ) nh­ng ch­a ®¶m b¶o an toµn. Vô mïa th­êng bÞ ngËp óng vµo mïa lò ( th¸ng 6, 7, 8 trong n¨m ), do vËy trong t­¬ng lai nÕu gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò tiªu óng th× phÇn diÖn tÝch nµy sÏ s¶n xuÊt ®­îc 2 vô lóa ¨n ch¾c. Khu vùc ®ång trong xãm MiÒu cã diÖn tÝch kho¶ng 12 ha chØ cÊy ®­îc 1 vô do chÞu ¶nh h­ëng cña viÖc x¶ lò s«ng §µ. Khu vùc nµy khã kh¾c phôc v× cã liªn quan tíi ®Êt n«ng nghiÖp cña thÞ trÊn Kú S¬n, ®ßi hái ph¶i cã sù gi¶i quyÕt ®ång bé gi÷a x· vµ thÞ trÊn Kú S¬n. C¸c khu vùc kh¸c cã diÖn tÝch Ýt h¬n n»m s©u trong c¸c khe suèi, nguån n­íc t­íi chñ yÕu tõ c¸c suèi tù ch¶y do vËy cã nh÷ng n¨m bÞ h¹n h¸n, n¨ng suÊt thÊp. PhÇn diÖn tÝch ngoµi ®ª ®­îc trång mµu vµ trång mÝa, tuy nhiªn vÉn bÞ s¹t lë do chÞu ¶nh h­ëng cña viÖc x¶ lò s«ng §µ, do vËy cÇn cã biÖn ph¸p kh¾c phôc ®¶m b¶o gi÷ ®Êt kh«ng bÞ cuèn tr«i. *) §Êt v­ên t¹p cã diÖn tÝch 69,95 ha, chiÕm 30% diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp, lo¹i ®Êt nµy chñ yÕu n»m trong khu«n viªn c¸c hé gia ®×nh trong khu d©n c­, ®­îc sö dông trång c©y ¨n qu¶ nh­: v¶i, nh·n,na, b­ëi, m¬, hång b×…vµ rau c¸c lo¹i, mét sè hé trång hoa. Tuy nhiªn, diÖn nhá hÑp h×nh thøc sö dông chØ míi mang tÝnh tù ph¸t, ng­êi d©n tù kiÕm gièng vÒ trång, Ýt ®­îc ®Çu t­ ch¨m bãn nªn hiÖu qu¶ mang l¹i cßn thÊp. Do vËy, trong t­¬ng lai cÇn chuyÓn ®æi môc ®Ých sö dông vµ c¶i t¹o v­ên t¹p thµnh v­ên qu¶ tËp trung, thay thÕ gièng cò b»ng nh÷ng gièng míi cã n¨ng suÊt, chÊt l­îng cao h¬n. *) §Êt cã mÆt n­íc nu«i trång thuû s¶n cã diÖn tÝch nhá 2,27 ha, chñ yÕu lµ c¸c ao hå gÇn khu d©n c­, trong ®ã ®· giao l©u dµi cho c¸c hé n«ng d©n lµ 1,1 ha, cßn l¹i 1,17 ha do uû ban nh©n d©n x· qu¶n lý vµ giao kho¸n ®Êu thÇu cho c¸c hé, c¸ nh©n nu«i th¶ c¸. 4.2.2.2. HiÖn tr¹ng sö dông ®Êt phi n«ng nghiÖp Tæng diÖn tÝch ®Êt phi n«ng nghiÖp cña x· Trung Minh hiÖn nay lµ 119,34 ha, chiÕm 7,93% tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn, bao gåm: ®Êt thæ c­ 50,51 ha, ®Êt x©y dùng 20,47 ha, ®Êt quèc phßng an ninh 8,51 ha, ®Êt c«ng tr×nh c«ng céng (giao th«ng, thuû lîi ) lµ 37,37 ha vµ ®Êt nghÜa trang, nghÜa ®Þa 2,48 ha. Theo xu thÕ ph¸t triÓn s¾p tíi th× mét sè diÖn tÝch ®Êt nh­: ®Êt thæ c­, ®Êt x©y dùng, ®Êt giao th«ng, thuû lîi… sÏ kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ®Æt ra s¾p tíi, v× vËy cÇn ph¶i ®­îc ®Çu t­, n©ng cÊp më réng thªm. 4.2.2.3. HiÖn tr¹ng ®Êt ch­a sö dông vµ s«ng suèi HiÖn nay, toµn x· vÉn cßn 545,25 ha ®Êt ch­a sö dông vµ s«ng suèi, chiÕm 36,24% tæng diÖn tÝch tù nhiªn. Trong ®ã: - §Êt b»ng ch­a sö dông cã diÖn tÝch 9,01 ha, chñ yÕu lµ ®Êt cá hoang, ph©n bè kh«ng tËp trung, nh÷ng m¶nh cã diÖn tÝch lín h¬n 90 m2 lµ 7,06 ha, cßn l¹i ®Òu nhá h¬n 90 m2. Trong t­¬ng lai cã thÓ c¶i t¹o ®Êt nµy ®Ó trång c©y hµng n¨m. - §Êt ®åi nói ch­a sö dông cã 390,32 ha, chiÕm 96,54% ®Êt ch­a sö dông. Trªn diÖn tÝch nµy bao gåm c¸c tr¹ng th¸i Ia( 21,02 ha ), Ib( 213,1 ha ), Ic( 156,2 ha ) ph©n bè r¶i r¸c trªn c¸c ®åi cña x·, trong ®ã ®åi Thê 174,44 ha, nói Ch¹c Chß 130,56 ha, nói Lß RÌn 55,25 ha, cßn l¹i ph©n bè trªn ®åi Bå §éi, ®åi C©y §a. Qua ®iÒu tra kh¶o s¸t, ®¸nh gi¸ cho thÊy phÇn diÖn tÝch ®åi nói ch­a sö dông cña x· ®Òu cã kh¶ n¨ng sö dông vµo môc ®Ých l©m nghiÖp. V× vËy, trong t­¬ng lai cÇn ph¶i cã kÕ ho¹ch trång rõng phñ xanh ®Êt trèng ®åi nói träc, hoÆc chuyÓn sang môc ®Ých sö dông kh¸c. - §Êt mÆt n­íc ch­a sö dông cã diÖn tÝch lµ 4,98 ha cã kh¶ n¨ng khai th¸c sö dông vµo môc ®Ých nu«i trång thuû s¶n nh­: B·i T¨ng (0,97 ha ), ®ång T»m Te (0,78 ha ), vµ mét sè mÆt n­íc ph©n bè r¶i r¸c kh¸c. - PhÇn diÖn tÝch s«ng suèi cßn l¹i kho¶ng 140,94 ha kh«ng cã kh¶ n¨ng ®­a vµo s¶n xuÊt, do vËy x· cÇn cã biÖn ph¸p b¶o vÖ nh»m duy tr× nguån n­íc, ®iÒu tiÕt chÕ ®é thuû v¨n trong x·. 4.2.3. NhËn xÐt chung vÒ t×nh h×nh qu¶n lý, sö dông ®Êt ®ai cña x· Trung Minh Nh×n chung, c«ng t¸c qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ ®Êt l©m, n«ng nghiÖp cña x· trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cã nh÷ng tiÕn triÓn râ rÖt, c¸c néi dung qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ ®Êt ®ai ®· tõng b­íc ®­îc triÓn khai thùc hiÖn, tuy nhiªn bªn c¹nh ®ã vÉn cßn mét sè tån t¹i yÕu kÐm. Trong t­¬ng lai, x· cÇn ph¸t huy nh÷ng mÆt m¹nh, cã kÕ ho¹ch kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ nh»m ®­a c«ng t¸c nµy t­¬ng xøng víi nh÷ng nhiÖm vô ®Æt ra trong thêi gian tíi. VÒ c¬ b¶n, ®Êt ®ai trong x· ®· ®­îc ®­a vµo sö dông víi nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau, nh­ng chñ yÕu vÉn ®­îc sö dông vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt l©m, n«ng nghiÖp. Lµ mét x· miÒn nói nh­ng diÖn tÝch ®Êt s¶n xuÊt l©m, n«ng nghiÖp kh«ng thùc sù lín (840,09 ha trong tæng sè 1504,68 ha ), diÖn tÝch ®Êt ch­a sö dông cßn kh¸ nhiÒu 404,31 ha cho thÊy sù mÊt c©n b»ng trong viÖc che phñ ®Êt ®ai, ch­a kÓ ®Õn viÖc cã nh÷ng ¶nh h­ëng tiªu cùc ®Õn m«i tr­êng, nh­ xãi mßn, röa tr«i, chÕ ®é thuû v¨n nguån n­íc bÞ x¸o trén, ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn cuéc sèng cña ng­êi d©n. C¸c diÖn tÝch ®Êt trªn ®åi nói tr­íc ®©y lµ rõng tù nhiªn, nay cßn l¹i rÊt Ýt, chÊt l­îng kÐm, ®· cã nh÷ng diÖn tÝch ®­îc thay thÕ b»ng rõng trång c©y nguyªn liÖu giÊy, phÇn cßn l¹i vÉn trong t×nh tr¹ng bá hoang, trong t­¬ng lai cÇn cã kÕ ho¹ch sö dông triÖt ®Ó diÖn tÝch nµy. DiÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp cña x· chiÕm tû lÖ Ýt, hÖ sè sö dông ®Êt ch­a cao, s¶n l­îng l­¬ng thùc chØ ®ñ ®¸p øng nhu cÇu l­¬ng thùc cho c¸c hé n«ng nghiÖp trong x·. Trªn c¸c diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp viÖc ®Çu t­ th©m canh t¨ng vô ch­a cã hiÖu qu¶, ch­a khai th¸c hÕt tiÒm n¨ng ®Êt ®ai. 4.2.4. T×nh h×nh sö dông l©m s¶n ngoµi gç vµ nhu cÇu gç cñi Trong nh÷ng n¨m qua do ®êi sèng ngµy cµng ®­îc n©ng lªn, nhÊt lµ nh÷ng hé phi n«ng nghiÖp, cho nªn nhu cÇu vÒ l©m s¶n ngoµi gç còng nh­ gç cñi kh«ng cßn cÊp thiÕt nh­ tr­íc ®©y. Tuy nhiªn, chóng vÉn lµ nh÷ng s¶n phÈm thiÕt yÕu cho cuéc sèng hµng ngµy cña ng­êi d©n n¬i n«ng th«n miÒn nói. 4.2.4.1. T×nh h×nh sö dông l©m s¶n ngoµi gç Víi ®Æc ®iÓm lµ mét x· miÒn nói nªn Trung Minh cã mét nguån tµi nguyªn l©m s¶n ngoµi gç kh¸ lín, bao gåm nhiÒu lo¹i kh¸c nhau víi nh÷ng c«ng dông kh¸c nhau nh­: tre, b­¬ng, m¨ng, chæi chÝt, c¾ng c©y, s¶, mËt ong, méc nhÜ, sa nh©n, l¸ rong, v.v… Ng­êi d©n chñ yÕu khai th¸c mét c¸ch tù ph¸t tre nøa ®Ó c¾m rµo, ®an l¸t, lµm t¨m tre… phôc vô cho cuéc sèng lµ chÝnh. Phôc vô cho nhu cÇu l­¬ng thùc, thùc phÈm chñ yÕu lµ m¨ng, ngoµi dïng trong c¸c b÷a ¨n cßn ®­îc ®em tiªu thô ngoµi thÞ tr­êng. HiÖn nay, cã mét sè hé tiÕn hµnh thö nghiÖm ph¸t triÓn trång m¨ng tre B¸t §é, b­íc ®Çu cho thÊy loµi c©y nµy kh¸ thÝch hîp. Ngoµi ra, ng­êi d©n cßn thu h¸i mét sè lo¹i l©m s¶n ngoµi gç kh¸c phôc vô cho nhu cÇu l­¬ng thùc, thùc phÈm, thuèc ch÷a bÖnh n­íc uèng, phôc vô tiÓu thñ c«ng nghiÖp ( lµm chæi chÝt ), nh­ng møc ®é kh«ng nhiÒu, chñ yÕu lµ c¸c hé lµm l©m, n«ng nghiÖp. C¸c lo¹i l©m s¶n ngoµi gç trªn chñ yÕu ®­îc khai th¸c tõ rõng tù nhiªn, cßn l¹i mét sè ®­îc trång trong v­ên nhµ hoÆc trång d­íi h×nh thøc n«ng, l©m kÕt hîp nh­: rong, giÒng, s¶, ng¶i cøu… MÆc dï hiÖn nay trong x· ®· cã quy chÕ b¶o vÖ rõng nh­ng do nhu cÇu cuéc sèng, mét sè ng­êi d©n vÉn lÐn lót vµo rõng tù nhiªn khai th¸c l©m s¶n ngoµi gç, viÖc khai th¸c mét c¸ch bõa b·i nµy sÏ ¶nh h­ëng kh«ng tèt ®Õn sè, chÊt l­îng tµi nguyªn rõng. V× vËy, trong t­¬ng lai x·, cÇn ph¶i quan t©m h¬n n÷a ®Õn viÖc b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn l©m s¶n ngoµi gç. 4.2.4.2. Nhu cÇu gç cñi Nh×n chung, trªn ®Þa bµn x· Trung Minh nhu cÇu vÒ gç cñi lµ kh«ng cao. §a phÇn ng­êi d©n ®· cã nhµ x©y b»ng g¹ch nªn møc ®é sö dông gç vµo x©y dùng kh«ng lín, khi cÇn dùng nhµ hä th­êng mua gç th­¬ng phÈm ®Ó sö dông. Nguêi d©n chØ sö dông gç lµm chuång tr¹i, ®å dïng th«ng th­êng trong gia ®×nh, chñ yÕu lµ c¸c lo¹i gç t¹p Ýt gi¸ trÞ ®­îc ng­êi d©n tËn dông c¸c s¶n phÈm thõa hoÆc tõ khai th¸c, tØa th­a rõng trång. HiÖn t­îng khai th¸c gç trém tõ rõng tù nhiªn kh«ng cßn x¶y ra, cã ®­îc nh­ vËy lµ do thu nhËp cña ng­êi d©n tõng b­íc ®­îc c¶i thiÖn, sè hé cã cuéc sèng dùa vµo rõng kh«ng nhiÒu, ý thøc b¶o vÖ rõng cña ng­êi d©n ®­îc n©ng cao. Møc ®é sö dông cñi nhiÒu chñ yÕu tËp trung ë c¸c hé s¶n xuÊt l©m, n«ng nghiÖp t¹i c¸c xãm, cßn c¸c hé sèng ë hai phè T©n LËp 1 vµ T©n LËp 2 ®a phÇn kh«ng sö dông cñi hoÆc cã sö dông nh­ng rÊt Ýt. C¸c hé sèng ë c¸c xãm do ®êi sèng thu nhËp cßn thÊp, hä cã nhËn nh÷ng diÖn tÝch rõng ®­îc giao kho¸n, kÕt hîp víi ch¨n nu«i trong gia ®×nh nªn th­êng sö dông nhiÒu cñi cho viÖc ®un nÊu hµng ngµy, nÊu c¸m, nÊu r­îu... Ng­êi d©n kiÕm cñi ë c¸c diÖn tÝch rõng mµ m×nh ®­îc giao kho¸n, tõ s¶n phÈm tËn thu rõng trång, tõ c¸c c©y mäc lÎ hoÆc nhÆt nh¹nh quanh v­ên nhµ, chØ cã mét sè Ýt ng­êi d©n vµo rõng tù nhiªn chÆt cñi nh­ng møc ®é kh«ng ®¸ng kÓ. B×nh qu©n mçi hé sö dông 20-25 kg cñi/ ngµy, ë c¸c hé ch¨n nu«i nhiÒu, kÕt hîp víi nÊu r­îu th× møc ®é sö dông cñi nhiÒu h¬n. Do cñi lµ nguån nguyªn liÖu dÔ kiÕm ®­îc l¹i kh«ng mÊt tiÒn, Ýt tèn c«ng søc, ®ång thêi cã thÓ tranh thñ lóc rçi r·i, n«ng nhµn ®Ó ®i kiÕm nªn møc ®é ­a dïng cßn rÊt cao. Ng­êi d©n khai th¸c cñi theo h×nh thøc tù ph¸t lµ chÝnh vµ th­êng Ýt chó ý ®Õn viÖc sö dông l©u dµi, còng nh­ nh÷ng t¸c ®éng xÊu ®Õn m«i tr­êng xung quang do khai th¸c bõa b·i cñi g©y ra. V× vËy, s¾p tíi cÇn khuyÕn khÝch ng­êi d©n chuyÓn sang dïng c¸c lo¹i chÊt ®èt kh¸c nh­: dïng than, ga, ®iÖn, ®ång thêi tÝch cùc trång rõng ®Ó cã thÓ tËn dông s¶n phÈm tØa th­a, s¶n phÈm sau khai th¸c nh»m ®¸p øng nhu cÇu cñi cho c¸c hé gia ®×nh, lµm gi¶m søc Ðp lªn tµi nguyªn rõng. 4.2.5. ThÞ tr­êng l©m, n«ng s¶n Víi vÞ trÝ thuËn lîi, cã tuyÕn ®­êng quèc lé quan träng ch¹y qua nèi liÒn gi÷a thÞ trÊn Kú S¬n vµ thÞ x· Hoµ B×nh ®· gióp cho Trung Minh cã ®iÒu kiÖn th«ng th­¬ng, trao ®æi hµng ho¸ víi c¸c khu vùc xung quanh, nhÊt lµ hai thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng nãi trªn. MÆt kh¸c víi sè d©n kh¸ ®«ng 6277 ng­êi, ®©y còng lµ nguån tiªu thô s¶n phÈm lín nhÊt lµ c¸c s¶n phÈm l©m, n«ng nghiÖp nh­: thãc, g¹o, rau xanh, m¨ng, cñ, qu¶, thÞt, c¸ c¸c lo¹i… C¸c s¶n phÈm trªn ®­îc s¶n xuÊt ra ngoµi dïng vµo cuéc sèng hµng ngµy, cßn phÇn lín ng­êi s¶n xuÊt mang ra c¸c khu chî ë phè T©n LËp 2, phè Ngäc vµ chî trung t©m huyÖn Kú S¬n ( c¸ch trung t©m x· 2 km vÒ phÝa thÞ trÊn Kú S¬n ). Møc ®é tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ l©m, n«ng nghiÖp ë c¸c chî nµy kh¸ cao, do ®©y lµ n¬i tËp trung ®«ng c¸c hé gia ®×nh mµ ®a phÇn lµ c¸c hé phi n«ng nghiÖp cã thu nhËp cao, l­¬ng thùc, thùc phÈm ®Òu ph¶i mua ngoµi thÞ tr­êng, mÆt kh¸c do nhu cÇu ngµy cµng cao cña ng­êi d©n c¶ vÒ sè, chÊt l­îng s¶n phÈm hµng ho¸ l©m, n«ng nghiÖp. Mét sè hé cã s¶n l­îng l­¬ng thùc, thùc phÈm nhiÒu cßn ®em giao cho c¸c ®Çu mèi tiªu thô hoÆc trùc tiÕp ®i b¸n trªn thÞ x· Hoµ B×nh. Do cã ®iÒu kiÖn vÒ nh©n lùc, giao th«ng l¹i thuËn lîi nªn ng­êi d©n th­êng trùc tiÕp mang ®i b¸n, cã b¸n t¹i nhµ th× còng thuËn mua võa b¸n nªn th­êng Ýt bÞ t­ th­¬ng Ðp gi¸. Víi c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi nh­ vËy s¶n phÈm l©m, n«ng nghiÖp s¶n xuÊt ra ®Õn ®©u tiªu thô hÕt ®Õn ®Êy, gi¸ c¶ l¹i Ýt bÊp bªnh, nguån thu ®¶m b¶o ®· gãp phÇn vµo viÖc duy tr× s¶n xuÊt l©m, n«ng nghiÖp, ng­êi d©n chó t©m h¬n n÷a trong viÖc ®Çu t­ th©m canh, më réng diÖn tÝch, t¨ng n¨ng suÊt, chÊt l­îng s¶n phÈm. 4.2.6. §¸nh gi¸ tiÒm n¨ng ®Êt ®ai vµ kh¶ n¨ng thÝch nghi c©y trång cña x· Trung Minh Lµ mét x· miÒn nói nªn Trung Minh cã tiÒm n¨ng ®Êt ®ai phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh l©m, n«ng nghiÖp lµ kh¸ lín. §èi víi ®Êt n«ng nghiÖp cßn mét sè diÖn tÝch ch­a ®­a vµo sö dông, c¸c diÖn tÝch ®· sö dông hiÖu qu¶ ch­a cao. Nguyªn nh©n lµ do viÖc ®Çu t­ ph©n bãn cho s¶n xuÊt cßn thÊp, c«ng t¸c thuû lîi, hÖ thèng kªnh m­¬ng t­íi tiªu ch­a ®­îc hoµn tÊt ®· lµm h¹n chÕ rÊt nhiÒu n¨ng lùc s¶n xuÊt cña ®Êt. Do vËy, nÕu gi¶i quyÕt tèt c«ng t¸c thuû lîi th× viÖc th©m canh hoµn toµn cã thÓ thùc hiÖn ®­îc. C¸c loµi c©y n«ng nghiÖp hiÖn nay ®ang ®­îc sö dông nh­: khang d©n, nhÞ ­u 838, t¹p giao, tÎ th¬m; c¸c gièng ng« nh­: VN10, BE 9698… vµ c¸c gièng rau ®Òu tá ra thÝch hîp víi ®Êt ®­îc ng­êi d©n ­a dïng. §èi víi ®Êt ®åi nói, ngoµi diÖn tÝch ®Êt rõng tù nhiªn hiÖn cã, c¸c diÖn tÝch cßn l¹i ®Òu cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn s¶n xuÊt l©m nghiÖp. Nh×n chung chÊt l­îng ®Êt vµo lo¹i trung b×nh, ®é dÇy tÇng ®Êt trung b×nh thÝch hîp víi nhiÒu lo¹i c©y trång nh­: Lim, L¸t, SÊu, Tr¸m, Keo, B¹ch §µn, Nh·n, V¶i, Na, MËn, M¬, Xoµi… Mét sè diÖn tÝch cã ®é dèc thÊp, tÇng ®Êt dÇy, c¹nh c¸c khe suèi cã thÓ ph¸t triÓn trang tr¹i, n«ng l©m kÕt hîp. Nh­ vËy trong t­¬ng lai kh¶ n¨ng ph¸t triÓn s¶n xuÊt l©m, n«ng nghiÖp cña x· Trung Minh lµ rÊt lín, nÕn thùc hiÖn ®­îc ®iÒu ®ã th× kh«ng nh÷ng ®êi sèng ng­êi d©n tõng b­íc ®­îc n©ng lªn mµ m«i tr­êng sinh th¸i ngµy cµng ®­îc b¶o vÖ, ph¸t triÓn bÒn v÷ng. 4.2.7. Ph©n tÝch SWOT c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn quy ho¹ch sö dông ®Êt l©m, n«ng nghiÖp cña x· Trung Minh Qua kÕt qu¶ tæng hîp ®iÒu tra, ®¸nh gi¸ vÒ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n còng nh­ t×nh h×nh qu¶n lý, sö dông ®Êt ®ai vµ mét sè yÕu tè kh¸c cã liªn quan, t«i tiÕn hµnh ph©n tÝch ®¸nh gi¸ theo ph­¬ng ph¸p SWOT, kÕt qu¶ ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng sau: §iÓm m¹nh ( S ) C¬ héi ( O ) - Toµn bé diÖn tÝch ®Êt ®ai cña x· ®· cã chñ. - 100% sè hé nhËn ®Êt ®· cã giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt. - Ng­êi d©n cã kinh nghiÖm s¶n xuÊt l©u ®êi. - VÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi, cã ®­êng quèc lé ch¹y qua - Khoa häc kü thuËt ngµy cµng ph¸t triÓn §iÓm yÕu ( W ) Th¸ch thøc ( T ) - X· ch­a cã quy ho¹ch sö dông ®Êt l©m, n«ng nghiÖp. - Ch­a cã kÕ ho¹ch s¶n xuÊt l©m, n«ng nghiÖp ®Õn tõng xãm - Tr×nh ®é nhËn thøc cña ng­êi d©n ch­a cao. - C¬ cÊu tæ chøc thiÕu ®ång bé, chÆt chÏ - Mét sè chÝnh s¸ch cßn chËm ®­îc triÓn khai - Vèn ®Çu t­ cho s¶n xuÊt l©m, n«ng nghiÖp cßn Ýt, chËm ®Õn tay ng­êi d©n Tõ viÖc ph©n tÝch ®iÓm m¹nh ( S ), ®iÓm yÕu ( W ), c¬ héi ( O ) vµ th¸ch thøc (T) trªn sÏ lµ ®Þnh h­íng tèt h¬n cho viÖc tiÕn hµnh quy ho¹ch sö dông ®Êt l©m, n«ng nghiÖp tiÕp sau. 4.3. Quy ho¹ch sö dông ®Êt l©m, n«ng nghiÖp x· Trung Minh giai ®o¹n 2005-2015 4.3.1. C¨n cø quy ho¹ch sö dông ®Êt l©m, n«ng nghiÖp - C¨n cø vµo chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc còng nh­ nh÷ng v¨n b¶n, nghÞ quyÕt cã liªn quan nh­: LuËt ®Êt ®ai n¨m 2003, luËt b¶o vÖ rõng vµ ph¸t triÓn rõng (2004)… - C¨n cø vµo ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña §¶ng uû, UBND x· trong giai ®o¹n tíi. - C¨n cø vµo quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sö dông ®Êt cña huyÖn. - C¨n cø vµo ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ- x· héi cña x·. - C¨n cø vµo hiÖn tr¹ng sö dông vµ tiÒm n¨ng ®Êt l©m, n«ng nghiÖp cña x· n¨m 2005. - C¨n cø vµo c¸c quy tr×nh, quy ph¹m cã liªn quan kh¸c. - C¨n cø vµo nhu cÇu l­¬ng thùc, nhu cÇu ®Êt ë vµ c¸c nhu cÇu cña ng­êi d©n trong t­¬ng lai. 4.3.2. Nguyªn t¾c ph©n bæ ®Êt ®ai Trong viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh doanh l©m, n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp vµ dÞch vô, nhÊt lµ ®èi víi c¸c x· miÒn nói nh­ x· Trung Minh th× tµi nguyªn ®Êt ®ai ®ãng vai trß rÊt quan träng, do ®ã, khi tiÕn hµnh quy ho¹ch ph©n bæ ®Êt ®ai cho c¸c môc ®Ých sö dông kh¸c nhau cÇn ph¶i tu©n theo c¸c nguyªn t¾c sau: - Ph¶i ®¶m b¶o hîp lý, ®óng ®èi t­îng vµ môc ®Ých sö dông ®Ó ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao trªn c¬ së ­u tiªn ®Êt cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. - Ph¶i ®¸p øng kÞp thêi c¸c yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi, an ninh quèc phßng trong giai ®o¹n tr­íc m¾t vµ l©u dµi, phï hîp lîi Ých kinh tÕ nhµ n­íc vµ c¸c chñ sö dông kh¸c ®Ó khuyÕn khÝch s¶n xuÊt l©m, n«ng nghiÖp. - Ph¶i ®i ®«i víi viÖc c¶i t¹o, b¶o vÖ, båi d­ìng ®Êt, b¶o vÖ m«i tr­êng vµ hÖ sinh th¸i khu vùc ®Ó s¶n xuÊt æn ®Þnh vµ ®Êt ®ai ngµy cµng mµu mì h¬n. - Ph¶i tÝnh ®Õn ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ- x· héi cña vïng, cña x·. 4.3.3. §Þnh h­íng sö dông ®Êt l©m, n«ng nghiÖp Trªn c¬ së nghiªn cøu c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ- x· héi x· Trung Minh ®Ó ph¸t huy néi lùc cña x·, tõng b­íc gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm ®Ó n©ng cao ®êi sèng cho nh©n d©n vµ ®¶m b¶o m«i tr­êng sinh th¸i th× ®Þnh h­íng sö dông ®Êt l©m, n«ng nghiÖp nh­ sau: *) §Þnh h­íng ph¸t triÓn, sö dông ®Êt l©m nghiÖp - B¶o vÖ tèt diÖn tÝch rõng tù nhiªn hiÖn cã nh»m ph¸t huy tèi ®a t¸c dông phßng hé cña rõng. - TiÕn hµnh trång rõng, phñ xanh ®Êt trèng ®åi nói träc trªn ®Þa bµn toµn x·. - B¶o vÖ vµ ch¨m sãc c¸c diÖn tÝch rõng trång c©y nguyªn liÖu. - Trång c©y ph©n t¸n trong c¸c khu d©n c­, n¬i c«ng céng nh»m lµm ®Ñp c¶nh quan thiªn nhiªn, b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i. - Bè trÝ vµ khai th¸c rõng trång hîp lý ®Ó ®¶m b¶o ®é che phñ cña rõng. *) §Þnh h­íng ph¸t triÓn, sö dông ®Êt n«ng nghiÖp - §Èy m¹nh ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, th©m canh t¨ng vô, ®­a gièng míi, n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l­îng s¶n phÈm n«ng nghiÖp. - VËn ®éng nh©n d©n chuyÓn ®æi diÖn tÝch n«ng nghiÖp tõ c¸c thöa nhá manh món, ph©n t¸n thµnh c¸c « thöa lín liÒn bê, liÒn kho¶nh, t¹o nªn vïng chuyªn canh lín. - ¸p dông khoa häc, c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµo s¶n xuÊt, thùc hiÖn c¬ giíi ho¸ s¶n xuÊt. - ChuyÓn ®Êt v­ên t¹p kh«ng hiÖu qu¶ sang trång c©y ¨n qu¶. 4.3.4. Quy ho¹ch ph©n bè sö dông ®Êt l©m, n«ng nghiÖp Trªn c¬ së ph©n tÝch hiÖn tr¹ng, c¸c c¨n cø, nguyªn t¾c ph©n bæ ®Êt ®ai vµ ®Þnh h­íng sö dông ®Êt l©m, n«ng nghiÖp còng nh­ ph­¬ng h­íng, môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi cña x· Trung Minh trong 10 n¨m tíi, t«i ®Ò xuÊt quy ho¹ch sö dông ®Êt l©m, n«ng nghiÖp nh­ sau: 4.3.4.1. Quy ho¹ch sö dông ®Êt l©m nghiÖp §Ó ®¶m b¶o cho môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi trong ®Þa bµn x·, ®ång thêi b¶o vÖ nguån tµi nguyªn ®Êt,n­íc, b¶o vÖ ®­îc m«i tr­êng sinh th¸i, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ph¸t triÓn l©m, n«ng nghiÖp bÒn v÷ng, t«i tiÕn hµnh quy ho¹ch nh­ sau: §èi víi ®Êt rõng tù nhiªn cÇn gi÷ nguyªn diÖn tÝch lµ 155 ha, ®ång thêi cÇn cã c¸c biÖn ph¸p t¸c ®éng khoanh nu«i t¸i sinh nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng phßng hé cña rõng. §èi víi c¸c diÖn tÝch trång b¹ch ®µn vµ Keo tai t­îng ®· khai th¸c (260,5 ha ) do chÊt l­îng rõng chåi kh«ng ®¶m b¶o cÇn ®­îc khai th¸c vµ trång míi l¹i, ®ång thêi tËn dông s¶n phÈm thu ®­îc phôc vô cho nhu cÇu gç cñi cña ng­êi d©n. Trong ®ã, sÏ bè trÝ trång rõng s¶n xuÊt kÕt hîp phßng hé vµ t¹o c¶nh quan sinh th¸i cho kho¶ng 60 ha quanh khu hå Ngäc. §èi víi diÖn tÝch rõng trång cã tr÷ l­îng (113,44 ha ) tiÕp tôc b¶o vÖ, theo kÕ ho¹ch th× trong 2 n¨m tíi sÏ tiÕn hµnh khai th¸c phôc vô nguyªn liÖu giÊy, sau khai th¸c cÇn ®­îc trång míi l¹i ngay. §­a toµn bé 390,32 ha ®Êt ®åi nói ch­a sö dông vµo sö dông phôc vô cho c«ng t¸c trång rõng nguyªn liÖu vµ trång rõng phßng hé. ChuyÓn mét phÇn diÖn tÝch ®Êt rõng trång c©y nguyªn liÖu sang sö dông vµo môc ®Ých kh¸c cô thÓ sang x©y dùng m« h×nh trang tr¹i (14,6 ha ), ®Êt du lÞch, dÞch vô (2 ha ), trång rõng phßng hé 56 ha (khu vùc suèi Cñ) vµ sang ®Êt nghÜa trang nghÜa ®Þa 0,5 ha ( do nhu cÇu më réng diÖn tÝch ®Êt nµy lªn ). Nh­ vËy, tæng diÖn tÝch ®Êt l©m nghiÖp ®Õn n¨m 2015 lµ 980,16 ha, chiÕm 65,14% tæng diÖn tÝch tù nhiªn, t¨ng 373,22 ha so víi hiÖn t¹i. 4.3.4.2. Quy ho¹ch sö dông ®Êt n«ng nghiÖp §Ó thùc hiÖn cho môc ®Ých ph¸t triÓn hÖ thèng giao th«ng, thuû lîi vµ ®Êt ë tõ nay ®Õn n¨m 2015 ®· lÊy vµo ®Êt n«ng nghiÖp 4,23 ha, ®ång thêi b»ng c¸c biÖn ph¸p c¶i t¹o ®Êt ®­a 9,01 ha ®Êt b»ng ch­a sö dông vµo trång c©y hµng n¨m vµ 4,98 ha ®Êt cã mÆt n­íc vµo nu«i trång thuû s¶n, ngoµi ra cßn ®­îc chuyÓn vµo tõ ®Êt l©m nghiÖp 14,6 ha ®Ó x©y dùng m« h×nh trang tr¹i trång trät, ch¨n nu«i. Do ®ã, tæng diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp trong kú quy ho¹ch lµ 257,51 ha, chiÕm 17,11% tæng diÖn tÝch tù nhiªn, t¨ng 24,36 ha so víi n¨m 2005, ®­îc bè trÝ sö dông nh­ sau: a) §Êt trång c©y hµng n¨m: HiÖn t¹i trªn ®Þa bµn x· ch­a cã ruéng 3 vô, tuy nhiªn sau khi c¶i t¹o, hoµn thiÖn hÖ thèng thuû lîi, ch©n ruéng 3 vô cã thÓ bè trÝ trªn c¸c khu ®ång xãm Ngäc, xãm Chu, xãm Trung víi diÖn tÝch kho¶ng 40 ha ®­îc chuyÓn tõ ®Êt 2 vô sang, chiÕm 15,53% ®Êt n«ng nghiÖp , víi c«ng thøc lu©n canh dù kiÕn lµ: Lóa xu©n + lóa mïa + c©y vô ®«ng. §Êt 2 vô lóa sÏ chuyÓn sang ®Êt 3 vô 40 ha, sang ®Êt giao th«ng 0,03 ha (më réng ®­êng xãm Ngäc) vµ ®­îc chuyÓn vµo tõ ®Êt 1 vô 46,96 ha. Nh­ vËy, diÖn tÝch ®Êt 2 vô ®Õn n¨m 2015 sÏ lµ 50 ha, chiÕm 19,42% ®Êt n«ng nghiÖp, víi c«ng thøc lu©n canh dù kiÕn lµ: Lóa xu©n + lóa mïa §Êt 1 vô lóa sau khi chuyÓn sang ®Êt 2 vô 46,96 ha, chuyÓn sang ®Êt thuû lîi 0,21 ha, diÖn tÝch cßn l¹i lµ 29,8 ha, chiÕm 11,57% ®Êt n«ng nghiÖp víi c«ng thøc lu©n canh dù kiÕn: Lóa xu©n + c©y mµu §èi víi ®Êt trång c©y hµng n¨m kh¸c ( ®Êt chuyªn mµu ) sau khi ®­a 9,01 ha ®Êt b»ng ch­a sö dông vµo trång mµu th× diÖn tÝch dù kiÕn lµ 49,9 ha, chiÕm 19,38% ®Êt n«ng nghiÖp. C¸c loµi c©y ®­îc trång chñ yÕu lµ ng«, mÝa. Nh­ vËy, tæng diÖn tÝch ®Êt trång c©y hµng n¨m ®Õn n¨m 2015 sÏ lµ 169,7 ha t¨ng 8,77 ha so víi hiÖn nay. b) §Êt v­ên t¹p Trong kú quy ho¹ch sÏ chuyÓn 0,65 ha ®Êt v­ên t¹p sang ®Êt giao th«ng (nh»m më réng c¸c tuyÕn ®­êng trong c¸c xãm, phè), chuyÓn sang ®Êt ë 3,34 ha, ®Êt v­ên c©y ¨n qu¶ tËp trung 10,2 ha, cßn l¹i 55,76 ha (gi¶m 14,19 ha) c¶i t¹o ®Ó tiÕp tôc sö dông vµo môc ®Ých trång c©y ¨n qu¶. c) §Êt trång c©y l©u n¨m Sau khi chuyÓn tõ ®Êt l©m nghiÖp sang 14,6 ha vµ tõ ®Êt v­ên t¹p 10,2 ha th× diÖn tÝch ®Êt trång c©y ¨n qu¶ sÏ lµ 24,8 ha, chiÕm 9,63% ®Êt n«ng nghiÖp, trong ®ã cã 14,6 ha lµ trång theo m« h×nh trang tr¹i, 10,2 ha lµ v­ên c©y ¨n qu¶ tËp trung. d) §Êt cã mÆt n­íc nu«i trång thuû s¶n §Õn n¨m 2015 diÖn tÝch ®Êt cã mÆt n­íc nu«i trång thuû s¶n lµ 7,25 ha, t¨ng thªm 4,98 ha do khai th¸c ®Êt mÆt n­íc ch­a sö dông vµo nu«i th¶ c¸, nh»m ®¸p øng nhu cÇu thùc phÈm t­¬i sèng cho thÞ truêng. 4.3.4.3. Quy ho¹ch sö dông ®Êt phi n«ng nghiÖp 4.3.4.3.1. Quy ho¹ch sö dông ®Êt thæ c­ 1. Dù b¸o møc ®é gia t¨ng d©n sè Qua sè liÖu ®iÒu tra cho thÊy tû lÖ ph¸t triÓn d©n sè x· Trung Minh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· cã chiÒu h­íng gi¶m tÝch cùc. N¨m 2005 toµn x· cã 6277 ng­êi víi 1474 hé, tû lÖ ph¸t triÓn d©n sè lµ 1%. C¨n cø môc tiªu ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi trong kú quy ho¹ch dù kiÕn ®Õn n¨m 2015 t×nh h×nh d©n sè nh­ sau: BiÓu 06: Dù tÝnh d©n sè x· Trung Minh giai ®o¹n 2005 – 2015 STT N¨m Tû lÖ t¨ng d©n sè (%) Sè khÈu Sè hé 1 2005 1 6277 1474 2 2006 0.97 6338 1488 3 2007 0.95 6398 1502 4 2008 0.92 6457 1516 5 2009 0.9 6515 1530 6 2010 0.87 6572 1543 7 2011 0.85 6628 1556 8 2012 0.82 6682 1569 9 2013 0.8 6735 1582 10 2014 0.77 6787 1594 11 2015 0.75 6838 1606 2. Dù b¸o nhu cÇu ®Êt ë Sè hé cã nhu cÇu ®Êt ë ®­îc tÝnh trªn c¬ së sè hé tån ®äng vµ sè hé ph¸t sinh trong kú quy ho¹ch. Cô thÓ c¨n cø vµo tËp qu¸n chung sèng d­íi mét nãc nhµ, tËp qu¸n x©y dùng gia ®×nh ë ®Þa ph­¬ng, sè hé cã kh¶ n¨ng thõa kÕ gia s¶n cña bè mÑ, sè hé cã kh¶ n¨ng tù d·n trªn ®Êt v­ên t¹p ( ®èi víi nh÷ng hé cã ®Êt khu«n viªn tõ 600 m2 trë lªn ). Qua biÓu 07 ta thÊy sè hé cña x· ®Õn n¨m 2015 lµ 1606 hé, ph¸t sinh thªm 132 hé, ngoµi ra sè hé cßn tån ®äng hiÖn nay lµ 65 hé. §ång thêi, qua ®iÒu tra kh¶o s¸t thùc tÕ t¹i ®Þa ph­¬ng cho thÊy