Lời cam đoan ii
Lời cảm ơn iii
Danh mục ký hiệu và chữ viết tắt iv
Mở dầu 1
1 Kiến thức cơ sở 9
1.1 Bài toán cân bằng vectơ và các trường hợp riêng 9
1.2 Một số dưới vi phân 15
1.3 Phép vô hướng hóa 25
1.4 Hàm lồi suy rộng 27
2 Điều kiện tối ưu cho bài toán cân bằng vectơ qua dưới vi
phân Michel—Penot 31
2.1 Diều kiện tối ưu cho các nghiệm hữu hiệu Hcnig địa
phương và nghiệm siêu hữu hiệu địa phương 32
2.1.1 Diều kiện tối ưu cho nghiệm hữu hiệu Hcnig địa
phương 33
2.2 Áp dụng cho bài toán bất đẳng thức biến phân vcctơ và
bài toán tối ưu vcctơ 44
3 Điều kiện tối líu cho bài toán bất dẳng thức biến phân
vectơ qua dưới vi phân suy rộng 51
109 trang |
Chia sẻ: honganh20 | Ngày: 07/03/2022 | Lượt xem: 340 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận án Điều kiện cần và đủ cho nghiệm của bài toán cân bằng vectơ qua dưới vi phân suy rộng, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
â,
(Λ ◦ Fx)(y) = 1
2
y22 + |y2|+ y31 −
1
2
y1,
∂MP (Λ ◦ Fx)(x) =
{
(−1
2
, ξ)T : −1 ≤ ξ ≤ 1
}
.
Vîi µ = (1, 1), i·u ki»n tèi ÷u (2.1) trong ffiành lþ 2.2 thäa m¢n t¤i
x = (0, 0)
(0, 0)T ∈
(
−1
2
ξ
)T
+ (1 1)
(
1 0
η ζ
)
+ R3−,
vîi ξ = η = −1
2
, ζ =
1
2
.
Vîi mët sè kh¡i ni»m v· h m lçi suy rëng ÷ñc tr¼nh b y trong Möc
1.4. Khi â, c¡c i·u ki»n õ cho nghi»m húu hi»u Henig cõa b i to¡n
(CVEP) l¦n l÷ñt ÷ñc ph¡t biºu nh÷ sau.
ffiành lþ 2.5. Cho x ∈ K v thäa m¢n Gi£ thi¸t 2.1. Gi£ sû tçn t¤i
Λ ∈ Q4(B); µi ≥ 0, vîi måi i ∈ I(x); vj ∈ R, vîi måi j ∈ J) sao cho
0 ∈ ∂MP (Λ ◦Fx)(x) +
∑
i∈I(x)
µi∂
MPgi(x) +
∑
j∈L
vj∇hj(x) +NC(x). (2.13)
Hìn núa, gi£ sû C-lçi, ¡nh x¤ Λ ◦ Fx l ∂MP -gi£ lçi t¤i x tr¶n C, c¡c
¡nh x¤ gi, vîi måi i ∈ I(x) l ∂MP - tüa lçi t¤i x tr¶n C v c¡c ¡nh x¤
h1, ..., h` tüa tuy¸n t½nh t¤i x tr¶n C. Khi â, vectì x l nghi»m húu hi»u
Henig cõa (CVEP).
Chùng minh. Tø (2.13), suy ra tçn t¤i ξ ∈ ∂MP (Λ◦Fx)(x), ζi ∈ ∂MPgi(x),
(∀i ∈ I(x)), η ∈ N(C;x) sao cho
ξ +
∑
i∈I(x)
µiζi +
∑
j∈L
γj∇hj(x) + η = 0.
Vîi måi x ∈ C, ta câ
〈ξ, x− x〉+
∑
i∈I(x)
µi 〈ζi, x− x〉+
∑
j∈L
γj 〈∇hj(x), x− x〉+ 〈η, x− x〉 = 0.
(2.14)
Vîi x ∈ K, ta câ gi(x) ≤ 0 = gi(x) (∀i ∈ I(x)). Do gi l ∂MP -tüa lçi t¤i
x, ta nhªn ÷ñc
〈ζi, x− x〉 ≤ 0 vîi måi i ∈ I(x). (2.15)
Vîi x ∈ K, ta câ hj(x) = 0 = hj(x). Do ±hj vîi måi i ∈ L l tüa tuy¸n
t½nh t¤i x, ta nhªn ÷ñc
〈∇hj(x), x− x〉 = 0 (j ∈ L). (3.16)
Hìn núa, do C lçi, ta suy ra T (K;x) = R+(C − x). V¼ vªy,
〈η, x− x〉 ≤ 0. (2.17)
Thay (2.15) v (2.16) v o (2.14), ta nhªn ÷ñc
〈ξ, x− x〉 ≥ 0, vîi måi x ∈ K.
Do λ ◦ Fx l ∂MP - gi£ lçi t¤i x, ta câ
(λ ◦ Fx)(x) ≥ 0, vîi måi x ∈ K. (2.18)
Ta c¦n chùng minh, x l nghi»m húu hi»u Henig cõa b i to¡n (CVEP).
Gi£ sû ng÷ñc l¤i, x khæng l nghi»m húu hi¶u Henig cõa (CVEP). Khi
â, tø (1.5) ta suy ra vîi måi l¥n cªn lçi tuy»t èi U cõa 0 vîi U ⊆ VB,
F (x,K) ∩ (−intQU(B)) 6= ∅.
V¼ vªy, vîi l¥n cªn lçi tuy»t èi U cõa 0 vîi U ⊆ VB, tçn t¤i x1 ∈ K sao
cho
Fx(x1) ∈ −intQU(B).
M°t kh¡c, theo Bê · 1.1, tçn t¤i l¥n cªn lçi tuy»t èi U1 cõa 0 vîi
U1 ⊆ VB sao cho Λ ∈ QU1(B)∗\ {0}, bði v¼ Λ ∈ Q4(B). Do â,
(Λ ◦ Fx)(x1) < 0,
i·u n y m¥u thu¨n vîi (2.18), ành lþ ÷ñc chùng minh.
T÷ìng tü ffiành lþ 2.5, trong tr÷íng hñp X, Y l c¡c khæng gian húu
h¤n chi·u, i·u ki»n õ tèi ÷u cho nghi»m húu hi»u Henig cõa (CVEP)
÷ñc ph¡t biºu qua ành lþ sau.
ffiành lþ 2.6. Gi£ sû X = Rn, Y = Rp, x ∈ K v thäa m¢n Gi£ thi¸t
2.1. Hìn núa,
(i) tçn t¤i λ ∈ Q4(B);µi ≥ 0, vîi måi i ∈ I(x); vj ∈ R, vîi måi j ∈ J
sao cho
0 ∈ λ∂JFx(x) +
∑
i∈I(x)
µi∂
MPgi(x) +
∑
j∈L
vj∇hj(x) +NC(x);
(ii) tªp C-lçi; ¡nh x¤ Λ ◦ Fx l ∂C-gi£ lçi t¤i x tr¶n C; c¡c ¡nh x¤
gi, vîi måi i ∈ I(x) l ∂MP -tüa lçi t¤i x tr¶n C v c¡c ¡nh x¤ h1, . . . , h`
tüa tuy¸n t½nh t¤i x tr¶n C. Khi â, x l nghi»m húu hi»u Henig cõa
(CVEP).
Vîi X, Y l c¡c khæng gian væ h¤n chi·u v Fx kh£ vi ch°t t¤i x, mët
i·u ki»n õ tèi ÷u kh¡c cho b i to¡n (CVEP) ÷ñc thi¸t lªp nh÷ sau.
ffiành lþ 2.7. Cho x ∈ K. Gi£ sû h m Fx kh£ vi ch°t t¤i x; gi, vîi måi
i ∈ I(x) l Lipschitz àa ph÷ìng t¤i x; hj, vîi måi j ∈ L l kh£ vi Fr²chet
t¤i x v
(i) tçn t¤i λ ∈ Q4(B);µi ≥ 0, vîi måi i ∈ I(x); vj ∈ R, vîi måi j ∈ J
sao cho
0 ∈ [DsFx(x)]∗ λ+
∑
i∈I(x)
µi∂
MPgi(x) +
∑
j∈L
vj∇hj(x) +NC(x);
(ii) tªp C lçi; ¡nh x¤ λ ◦ Fx gi£ lçi t¤i x tr¶n C; c¡c ¡nh x¤ gi, vîi måi
i ∈ I(x) l ∂MP - tüa lçi t¤i x tr¶n C v c¡c ¡nh x¤ h1, . . . , h` tüa tuy¸n
t½nh t¤i x tr¶n C. Khi â, x l nghi»m húu hi»u Henig cõa (CVEP).
Nhªn x²t 2.1. N¸u Q câ cì sð B l tªp âng bà ch°n th¼ i·u ki»n
λ ∈ Q4(B) trong c¡c ffiành lþ 2.6 v ffiành lþ 2.7 câ thº ÷ñc thay bði
λ ∈ intQ∗.
2.1.2. ffii·u ki»n KarushKuhnTucker cho nghi»m si¶u húu hi»u
àa ph÷ìng
Düa tr¶n c¡c k¸t qu£ thu ÷ñc trong Möc 2.1.1, c¡c i·u ki»n Karush
KuhnTucker cho nghi»m si¶u húu hi»u àa ph÷ìng cõa b i to¡n (CVEP)
÷ñc thi¸t lªp.
ffii·u ki»n c¦n tèi ÷u cho nghi»m si¶u húu hi»u àa ph÷ìng cõa b i
to¡n (CVEP) ÷ñc ph¡t biºu qua ành lþ sau.
ffiành lþ 2.8. Cho x l nghi»m si¶u húu hi»u àa ph÷ìng cõa (CVEP).
Gi£ sû Fx(x) = 0; H(x) l tªp âng y¸u*; Gi£ thi¸t 2.1 v i·u ki»n
ch½nh quy (CQ) thäa m¢n. Khi â, tçn t¤i µi ≥ 0, vîi måi i ∈ I(x);
vj ∈ R, vîi måi j ∈ L v h m li¶n töc, thu¦n nh§t d÷ìng Λ tr¶n Y thäa
m¢n (α), (β) trong ffiành lþ 2.2 sao cho
0 ∈ ∂MP (Λ ◦ Fx)(x) +
∑
i∈I(x)
µi∂
MPgi(x) +
∑
j∈L
vj∇hj(x) +NC(x).
Chùng minh. Theo Nhªn x²t 1.1, ta suy ra x l nghi»m húu hi»u Henig
àa ph÷ìng cõa b i to¡n (CVEP). Theo ffiành lþ 2.2, suy ra ành lþ ÷ñc
chùng minh.
Trong tr÷íng hñp X, Y l c¡c khæng gian húu h¤n chi·u, i·u ki»n
c¦n tèi ÷u cho nghi»m si¶u húu hi»u àa ph÷ìng cõa b i to¡n (CVEP)
÷ñc ph¡t biºu nh÷ sau.
ffiành lþ 2.9. Gi£ sû X = Rn, Y = Rp, x l nghi»m si¶u húu hi»u àa
ph÷ìng cõa b i to¡n (CVEP) v thäa m¢n c¡c gi£ thi¸t cõa ffiành lþ 2.2.
Khi â,
(i) tçn t¤i λ ∈ Q4(B);µi ≥ 0, vîi måi i ∈ I(x); vj ∈ R, vîi måi j ∈ J
sao cho
0 ∈ λ∂JFx(x) +
∑
i∈I(x)
µi∂
MPgi(x) +
∑
j∈L
vj∇hj(x) +NC(x); (2.20)
(ii) hìn núa, n¸u cì sð B cõa Q l tªp âng v bà ch°n th¼ λ ∈ intQ∗.
Chùng minh. Do x l nghi»m si¶u húu hi»u àa ph÷ìng cõa b i to¡n
(CVEP), theo Nhªn x²t 1.1, suy ra x l nghi»m húu hi»u Henig àa
ph÷ìng cõa b i to¡n (CVEP). Hìn núa, c¡c gi£ thi¸t cõa ffiành lþ 2.3
thäa m¢n. p döng ffiành lþ 2.3 ta suy ra tçn t¤i λ ∈ Q4(B), µi ≥ 0
(i ∈ I(x)), vj ∈ R (j ∈ J) sao cho (2.20) thäa m¢n. N¸u cì sð B cõa Q
l tªp âng v bà ch°n, theo Bê · 1.1, ta câ Q4(B) = intQ∗. Do â,
λ ∈ intQ∗, ành lþ ÷ñc chùng minh.
Vîi X, Y l c¡c khæng gian væ h¤n chi·u v Fx kh£ vi ch°t t¤i x, ta
câ ành lþ sau.
ffiành lþ 2.10. Gi£ sû x l nghi»m si¶u húu hi»u àa ph÷ìng cõa b i
to¡n (CVEP) v c¡c gi£ thi¸t cõa ffiành lþ 2.2 thäa m¢n. Hìn núa, gi£
sû r¬ng Fx kh£ vi ch°t t¤i x vîi ¤o h m ch°t DsFx(x). Khi â,
(i) tçn t¤i λ ∈ Q4(B);µi ≥ 0, vîi måi i ∈ I(x); vj ∈ R, vîi måi j ∈ J
sao cho
0 ∈ [DsFx(x)]∗ λ+
∑
i∈I(x)
µi∂
MPgi(x) +
∑
j∈L
vj∇hj(x) +NC(x); (2.21)
(ii) hìn núa, n¸u cì sð B cõa Q l tªp âng v bà ch°n th¼ λ ∈ intQ∗,
vîi intQ∗ l ph¦n trong cõa Q∗ theo tæpæ m¤nh trong Y ∗.
Chùng minh. Theo Nhªn x²t 1.1, do x l nghi»m si¶u húu hi»u cõa
(CVEP) th¼ x l nghi»m húu hi»u Henig cõa (CVEP). Chùng minh
t÷ìng tü nh÷ ffiành lþ 2.4, suy ra ành lþ ÷ñc chùng minh.
Sû döng c¡c k¸t qu£ trong Möc 2.1.1, ta nhªn ÷ñc c¡c i·u ki»n õ
tèi ÷u cho nghi»m si¶u húu hi»u cõa (CVEP).
ffiành lþ 2.11. Cho x ∈ K. Gi£ sû, Q câ cì sð B l tªp âng v bà ch°n
v thäa m¢n c¡c gi£ thi¸t cõa ffiành lþ 2.5. Khi â, x l nghi»m si¶u húu
hi»u cõa (CVEP).
Chùng minh. Theo ffiành lþ 2.5, ta suy ra x l nghi»m húu hi»u Henig
cõa b i to¡n (CVEP). Do cì sð B cõa Q l tªp âng v bà ch°n, n¶n
theo Nhªn x²t 1.1, suy ra x l nghi»m si¶u húu hi»u cõa (CVEP).
Trong tr÷íng hñp X, Y l c¡c khæng gian húu h¤n chi·u, i·u ki»n õ
cho nghi»m si¶u húu hi»u cõa (CVEP) ÷ñc ph¡t biºu nh÷ sau.
ffiành lþ 2.12. Gi£ sû X = Rn, Y = Rp, x ∈ K v thäa m¢n Gi£ thi¸t
2.1. Hìn núa, gi£ sû
(i) tçn t¤i λ ∈ Q4(B);µi ≥ 0, vîi måi i ∈ I(x); vj ∈ R, vîi måi j ∈ J
sao cho
0 ∈ λ∂JFx(x) +
∑
i∈I(x)
µi∂
MPgi(x) +
∑
j∈L
vj∇hj(x) +NC(x);
(ii) tªp C lçi; ¡nh x¤ λ ◦ Fx l ∂C-gi£ lçi t¤i x tr¶n C; c¡c ¡nh x¤
gi, vîi måi i ∈ I(x) l ∂MP - tüa lçi t¤i x tr¶n C v c¡c ¡nh x¤ h1, . . . , h`
tüa tuy¸n t½nh t¤i x tr¶n C.
Khi â, x l nghi»m si¶u húu hi»u cõa (CVEP).
Chùng minh. Tø k¸t qu£ cõa ffiành lþ 2.6, ta suy ra x l nghi»m húu
hi»u Henig cõa b i to¡n (CVEP). Theo Nhªn x²t 1.1, do x l nghi»m
húu hi»u Henig (CVEP) n¶n x l nghi»m si¶u húu hi»u (CVEP), ành
lþ ÷ñc chùng minh.
Trong tr÷íng hñp h m Fx kh£ vi ch°t, ta câ ành lþ sau.
ffiành lþ 2.13. Cho x ∈ K v gi£ thi¸t h m Fx kh£ vi ch°t t¤i x; cì sð
B cõa Q l tªp âng v bà ch°n; c¡c gi£ thi¸t cõa ffiành lþ 2.7 thäa m¢n.
Khi â, x l nghi»m si¶u húu hi»u cõa b i to¡n (CVEP).
Chùng minh. Tø k¸t qu£ cõa ffiành lþ 2.7, ta suy ra x l nghi»m húu
hi»u Henig cõa b i to¡n (CVEP). Theo Nhªn x²t 1.1, do x l nghi»m
húu hi»u Henig (CVEP) n¶n x l nghi»m si¶u húu hi»u (CVEP), ành
lþ ÷ñc chùng minh .
2.2 p döng cho b i to¡n b§t ¯ng thùc bi¸n ph¥n vectì v
b i to¡n tèi ÷u vectì
Trong ph¦n n y, chóng tæi ¡p döng c¡c k¸t qu£ ¢ nhªn ÷ñc trong
c¡c möc 2.1.1, 2.1.2 cho b i to¡n c¥n b¬ng vectì º nhªn ÷ñc c¡c k¸t
qu£ v· c¡c i·u ki»n c¦n v õ cho b i to¡n b§t ¯ng thùc bi¸n ph¥n
vectì (CVVI) v b i to¡n tèi ÷u vectì (CVOP).
2.2.1. p döng cho b i to¡n b§t ¯ng thùc bi¸n ph¥n vectì
(CVVI)
Mët i·u ki»n c¦n tèi ÷u cho nghi»m húu hi»u Henig v nghi»m si¶u
húu hi»u cõa b i to¡n (CVVI) ÷ñc ph¡t biºu nh÷ sau:
ffiành lþ 2.14. Cho x l nghi»m húu hi»u Henig àa ph÷ìng ho°c nghi»m
si¶u húu hi»u àa ph÷ìng cõa b i to¡n (CVVI). Gi£ sû H(x) l tªp âng
y¸u*; Gi£ thi¸t 2.1 v i·u ki»n ch½nh quy (CQ) thäa m¢n. Khi â,
(i) tçn t¤i λ ∈ Q4(B);µi ≥ 0, vîi måi i ∈ I(x); vj ∈ R, vîi måi j ∈ J
sao cho
0 ∈ [T (x)]∗ λ+
∑
i∈I(x)
µi∂
MPgi(x) +
∑
j∈L
vj∇hj(x) +NC(x);
(ii) hìn núa, n¸u cì sð B cõa Q l tªp âng v bà ch°n th¼ λ ∈ intQ∗,
trong â intQ∗ l ph¦n trong cõa Q∗ theo tæpæ m¤nh trong Y ∗.
Chùng minh. (i) x l nghi»m húu hi»u Henig àa ph÷ìng: D¹ d ng nhªn
th§y Fx(x) = 0. Do T (x) l ¡nh x¤ tuy¸n t½nh li¶n töc tø X v o Y ,
n¶n ¡nh x¤ â l kh£ vi ch°t. Theo ffiành lþ 2.4, ta suy ra ành lþ ÷ñc
chùng minh.
(ii) vectì x l nghi»m si¶u húu hi»u àa ph÷ìng: Sû döng Bê · 1.1 v
k¸t qu£ cõa ph¦n (i), ta suy ra i·u ph£i chùng minh.
ffii·u ki»n õ tèi ÷u cho nghi»m húu hi»u Henig cõa (CVVI) ÷ñc ph¡t
biºu nh÷ sau.
ffiành lþ 2.15. Cho x ∈ K v Q câ cì sð l B. Gi£ sû tçn t¤i λ ∈ Q4(B);
µi ≥ 0, vîi måi i ∈ I(x); vj ∈ R, vîi måi j ∈ J thäa m¢n
0 ∈ [T (x)]∗ λ+
∑
i∈I(x)
µi∂
MPgi(x) +
∑
j∈L
vj∇hj(x) +NC(x).
Hìn núa, tªp C-lçi; c¡c ¡nh x¤ gi (i ∈ I(x)) l ∂MP -tüa lçi t¤i x tr¶n C
v c¡c ¡nh x¤ h1, . . . , h` tüa tuy¸n t½nh t¤i x tr¶n C. Khi â, x l nghi»m
húu hi»u Henig cõa (CVVI).
Chùng minh. Ta câ T (x) l ¡nh x¤ tuy¸n t½nh n¶n ¡nh x¤ â kh£ vi ch°t,
do Fx(y) = T (x)(y − x), ta câ DsFx(x) = T (x). Vîi λ ∈ Q4(B), ¡nh
x¤ λ ◦ T (x) l tuy¸n t½nh v gi£ lçi. p döng ffiành lþ 2.7 cho b i to¡n
(CVVI), ta suy ra i·u ph£i chùng minh.
Ti¸p theo, ta câ h» qu£ v· i·u ki»n õ tèi ÷u cho nghi»m si¶u húu
hi»u cõa (CVVI).
H» qu£ 2.1. Cho x ∈ K. Gi£ sû, cì sð B cõa Q l tªp âng, bà ch°n
v c¡c gi£ thi¸t cõa ffiành lþ 2.15 thäa m¢n, trong â λ ∈ Q4(B) ÷ñc
thay th¸ bði λ ∈ intQ∗. Khi â, x l nghi»m si¶u húu hi»u cõa (CVVI).
Chùng minh. p döng ffiành lþ 2.15, ta th§y x l nghi»m húu hi»u Henig
cõa (CVVI). Tø Bê · 1.1, ta suy ra x l nghi»m si¶u húu hi»u cõa
(CVVI).
2.2.2. p döng cho b i to¡n tèi ÷u vectì (CVOP)
ffii·u ki»n c¦n KarushKuhnTucker cho nghi»m húu hi»u Henig v
nghi»m si¶u húu hi»u cõa (CVOP) ÷ñc ph¡t biºu nh÷ sau.
ffiành lþ 2.16. Cho x l nghi»m húu hi»u Henig àa ph÷ìng ho°c nghi»m
si¶u húu hi»u àa ph÷ìng cõa b i to¡n (CVOP). Gi£ sû H(x) l tªp âng
y¸u*; Gi£ thi¸t 2.1 v i·u ki»n ch½nh quy (CQ) thäa m¢n, trong â Fx
÷ñc thay bði f . Khi â,
(i) tçn t¤i λ ∈ Q4(B); µi ≥ 0, vîi måi i ∈ I(x); vj ∈ R, vîi måi j ∈ J
v mët h m li¶n töc thu¦n nh§t d÷ìng Λ tr¶n Y thäa m¢n (α), (β) trong
ffiành lþ 2.2 sao cho
0 ∈ ∂MP (Λ ◦ f)(x) +
∑
i∈I(x)
µi∂
MPgi(x) +
∑
j∈L
vj∇hj(x) +NC(x);
(ii) n¸u f kh£ vi ch°t t¤i x th¼ tçn t¤i λ ∈ Q4(B); µi ≥ 0, vîi måi
i ∈ I(x); vj ∈ R, vîi måi j ∈ J sao cho
0 ∈ [Dsf(x)]∗ +
∑
i∈I(x)
µi∂
MPgi(x) +
∑
j∈L
vj∇hj(x) +NC(x).
Hìn núa, n¸u cì sð B cõa Q l tªp âng v bà ch°n th¼ λ ∈ intQ∗;
(iii) n¸u X = Rn, Y = Rp v c¡c gi£ thi¸t cõa ffiành lþ 2.2 thäa m¢n th¼
tçn t¤i λ ∈ Q4(B); µi ≥ 0, vîi måi i ∈ I(x); vj ∈ R, vîi måi j ∈ J sao
cho
0 ∈ λ∂JFx(x) +
∑
i∈I(x)
µi∂
MPgi(x) +
∑
j∈L
vj∇hj(x) +NC(x).
Hìn núa, n¸u cì sð B cõa Q l tªp âng v bà ch°n th¼ λ ∈ intQ∗.
Chùng minh. (i) N¸u x l nghi»m húu hi»u Henig àa ph÷ìng cõa (CVOP),
¡p döng ffiành lþ 2.2 v chó þ r¬ng
∂MP (f − f(x))(x) = ∂MPf(x),
ta suy ra k¸t luªn (i). N¸u x l nghi»m si¶u húu hi»u cõa (CVOP), theo
Nhªn x²t 1.1, ta công suy ra k¸t luªn c¦n chùng minh.
(ii) N¸u x l nghi»m húu hi»u Henig àa ph÷ìng cõa (CVOP), sû döng
k¸t qu£ cõa ffiành lþ 2.4 suy ra k¸t luªn c¦n chùng minh. N¸u x l nghi»m
si¶u húu hi»u àa ph÷ìng cõa (CVOP), tø Nhªn x²t 1.1, ta suy ra k¸t
luªn (ii).
(iii) Sû döng k¸t qu£ cõa ffiành lþ 2.3 v Nhªn x²t 1.1, suy ra i·u ph£i
chùng minh.
Ta câ ành lþ v· i·u ki»n õ tèi ÷u cho b i to¡n (CVOP) nh÷ sau.
ffiành lþ 2.17. Cho x ∈ K v B l mët cì sð cõa Q. Gi£ sû, tçn t¤i
Λ ∈ Q4(B); µi ≥ 0, vîi måi i ∈ I(x); vj ∈ R, vîi måi j ∈ J sao cho
0 ∈ ∂MP (Λ ◦ f)(x) +
∑
i∈I(x)
µi∂
MPgi(x) +
∑
j∈L
vj∇hj(x) +NC(x).
Hìn núa, C lçi; ¡nh x¤ Λ ◦ f l ∂MP - gi£ lçi t¤i x tr¶n C; c¡c ¡nh x¤
gi, vîi måi i ∈ I(x) l ∂MP - tüa lçi t¤i x tr¶n C v c¡c ¡nh x¤ h1, . . . , h`
tüa tuy¸n t½nh t¤i x tr¶n C. Khi â, x l nghi»m húu hi»u Henig cõa
(CVOP).
Chùng minh. Bði v¼ x l nghi»m húu hi»u Henig cõa b i to¡n (CVEP)
vîi F (x, y) = f(y) − f(x), ta ¡p döng ffiành lþ 2.5, suy ra x l nghi»m
húu hi»u Henig cõa b i to¡n (CVOP).
Trong tr÷íng hñp f kh£ vi ch°t, i·u ki»n õ tèi ÷u cho nghi»m húu
hi»u Henig cõa (CVOP) ÷ñc ph¡t biºu nh÷ sau.
ffiành lþ 2.18. Cho x ∈ K v B l mët cì sð cõa Q. Gi£ sû, f kh£
vi ch°t t¤i x; tçn t¤i λ ∈ Q4(B); µi ≥ 0, vîi måi i ∈ I(x); vj ∈ R,
vîi måi j ∈ J sao cho
0 ∈ [Dsf(x)]∗ λ+
∑
i∈I(x)
µi∂
MPgi(x) +
∑
j∈L
vj∇hj(x) +NC(x).
Hìn núa, gi£ sû C lçi; ¡nh x¤ λ ◦ f -gi£ lçi t¤i x tr¶n C; c¡c ¡nh x¤
gi, vîi måi i ∈ I(x) l ∂MP -tüa lçi t¤i x tr¶n C v c¡c ¡nh x¤ h1, . . . , h`
tüa tuy¸n t½nh t¤i x tr¶n C. Khi â, x l nghi»m húu hi»u Henig cõa
(CVOP).
Chùng minh. p döng ffiành lþ 2.7 cho h m F (x, y) = f(y) − f(x), ta
suy ra i·u ph£i chùng minh.
Trong tr÷íng hñp X, Y l c¡c khæng gian húu h¤n chi·u, ta câ ành
lþ ÷ñc ph¡t biºu nh÷ sau.
ffiành lþ 2.19. Gi£ sû X = Rn, Y = Rp, x ∈ K. Gi£ sû, cì sð B cõa Q
l âng bà ch°n v Gi£ thi¸t 2.1 thäa m¢n. Hìn núa, gi£ sû r¬ng
(i) tçn t¤i λ ∈ Q4(B); µi ≥ 0, vîi måi i ∈ I(x)); vj ∈ R, vîi måi j ∈ J
sao cho
0 ∈ λ∂Jf(x) +
∑
i∈I(x)
µi∂
MPgi(x) +
∑
j∈L
vj∇hj(x) +NC(x);
(ii) tªp C lçi; ¡nh x¤ λ ◦ f l ∂C-gi£ lçi t¤i x tr¶n C; c¡c ¡nh x¤
gi, vîi måi i ∈ I(x) l ∂MP -tüa lçi t¤i x tr¶n C; c¡c ¡nh x¤ h1, . . . , h`
tüa tuy¸n t½nh t¤i x tr¶n C. Khi â, x l nghi»m húu hi»u Henig cõa
(CVOP).
Hìn núa, n¸u cì sð B cõa Q l tªp âng v bà ch°n, th¼ x l nghi»m
si¶u húu hi»u cõa (CVOP).
Chùng minh. p döng ffiành lþ 2.6 cho h m F (x, y) = f(y) − f(x) v
Nhªn x²t 1.1 vîi cì sð B cõa Q l tªp âng v bà ch°n, th¼ x l húu hi»u
Henig l nghi»m si¶u húu hi»u cõa (CVOP), ta suy ra i·u ph£i chùng
minh.
ffiº k¸t thóc ch÷ìng 2, chóng tæi tr¼nh b y mët v½ dö trong khæng gian
væ h¤n chi·u V½ dö 2.2 ([11], trang 20,21) nh¬m mæ t£ cho ffiành lþ 2.16.
V½ dö 2.2. Gi£ sû φ l ¡nh x¤ Rn×Rr → Rn, F : Rn×Rr → R. K½ hi»u
C(n) [a, b] l khæng gian c¡c ¡nh x¤ li¶n töc tø [a, b] v o Rn, C(r)∞ [a, b] l
khæng gian c¡c h m bà ch°n cèt y¸u tø [a, b] v o Rr .
X²t b i to¡n i·u khiºn tèi ÷u:
Cüc tiºu phi¸m h m t½ch ph¥n
∫ a
b F (x(t), u(t))dt tr¶n c¡c h m x(t) ∈
C(n) [a, b] thäa m¢n x˙(t) = φ(x(t), u(t)), trong â x˙(t) l ¤o h m cõa
x(t),u(t) l bi¸n i·u khiºn, u(t) ∈ U ⊂ Rr bà ch°n cèt y¸u
(
u(t) ∈ C(r)∞ [a, b]
)
.
B i to¡n n y quy ÷ñc v· mët b i to¡n tèi ÷u trong khæng gian væ
h¤n chi·u câ r ng buëc ¯ng thùc. Chó þ r¬ng, trong tr÷íng hñp cüc
tiºu h m væ h÷îng th¼ c¡c lo¤i cüc tiºu l tròng nhau.
X²t h m Hamilton cõa b i to¡n i·u khiºn tèi ÷u:
H(x, p) = sup
u∈U
{〈p, φ(x, u)〉 − F (x, u)} .
Gi£ sû x(t) l nghi»m cõa b i to¡n v H Lipschitz àa ph÷ìng t¤i x. Khi
â (xem [11], trang 20,21), tçn t¤i h m p : [a, b]→ Rn sao cho(−p˙(t)
x˙(t)
)
∈ ∂H (x(t), p(t)) ,
trong â ∂ k½ hi»u d÷îi vi ph¥n Clarke.
Trong tr÷íng hñp H kh£ vi li¶n töc, tø i·u ki»n tèi ÷u tr¶n ta nhªn
÷ñc ph÷ìng tr¼nh Hamilton cê iºn
p˙(t) = ∇xH (x(t), p(t)) ,
x˙(t) = ∇pH (x(t), p(t)) .
KT LUŁN CH×ÌNG 2
Ch÷ìng 2 ¢ nghi¶n cùu c¡c i·u ki»n tèi ÷u cho hai lo¤i nghi»m:
Nghi»m húu hi»u Henig àa ph÷ìng v nghi»m si¶u húu hi»u àa ph÷ìng
cõa b i to¡n c¥n b¬ng vectì qua d÷îi vi ph¥n MichelPenot. C¡c k¸t
qu£ ¤t ÷ñc gçm:
1. Thi¸t lªp c¡c i·u ki»n c¦n v õ tèi ÷u cho nghi»m húu hi»u Henig
àa ph÷ìng (ffiành lþ 2.2, ffiành lþ 2.3, ffiành lþ 2.4, ffiành lþ 2.5, ffiành
lþ 2.6, ffiành lþ 2.7) v nghi»m si¶u húu hi»u àa ph÷ìng (ffiành lþ
2.8, ffiành lþ 2.9, ffiành lþ 2.10, ffiành lþ 2.11, ffiành lþ 2.12, ffiành lþ
2.13) cõa b i to¡n c¥n b¬ng vectì câ c¡c r ng buëc qua d÷îi vi ph¥n
MichelPenot. V½ dö cö thº minh håa cho k¸t qu£ nhªn ÷ñc (V½
dö 2.1).
2. Thi¸t lªp c¡c i·u ki»n c¦n v õ tèi ÷u cho nghi»m húu hi»u Henig
àa ph÷ìng v nghi»m si¶u húu hi»u àa ph÷ìng cõa b i to¡n b§t
¯ng thùc bi¸n ph¥n vectì (ffiành lþ 2.14, ffiành lþ 2.15) v b i to¡n
tèi ÷u vectì (ffiành lþ 2.16, ffiành lþ 2.17, ffiành lþ 2.18, ffiành lþ 2.19)
câ c¡c r ng buëc qua d÷îi vi ph¥n MichelPenot.
C¡c k¸t qu£ thu ÷ñc ð Ch÷ìng 2 têng qu¡t hìn c¡c k¸t qu£ cõa X.H.
Gong [23] cho b i to¡n c¥n b¬ng vectì ch¿ vîi r ng buëc tªp, v k¸t cõa
X.X. Long, Q.Y. Huang v Y.Z. Peng [48] v· i·u ki»n tèi ÷u cho nghi»m
húu hi»u Henig cõa b i to¡n c¥n b¬ng vectì vîi c¡c h m kiºu C-d÷îi
g¦n lçi (subconvex-like functions).
Ch֓ng 3
ffii·u ki»n tèi ÷u cho b i to¡n b§t
¯ng thùc bi¸n ph¥n vectì qua d÷îi
vi ph¥n suy rëng
B i to¡n b§t ¯ng thùc bi¸n ph¥n vectì l mët tr÷íng hñp ri¶ng cõa
b i to¡n c¥n b¬ng vectì. B i to¡n b§t ¯ng thùc bi¸n ph¥n vectì ÷ñc
ùng döng rëng r¢i trong kinh t¸ kß thuªt. Vi»c nghi¶n cùu i·u ki»n tèi
÷u cho b i to¡n n y l mët v§n · c§p thi¸t. Ch÷a câ k¸t qu£ nghi¶n cùu
n o sû döng ngæn ngú d÷îi vi ph¥n suy rëng º thi¸t lªp c¡c i·u ki»n tèi
÷u cho nghi»m húu hi»u y¸u cõa b§t ¯ng thùc bi¸n ph¥n vectì theo mët
nân lçi âng. Kh¡i ni»m d÷îi vi ph¥n suy rëng l cæng cö tèt º thi¸t
lªp c¡c i·u ki»n tèi ÷u khæng trìn. Kh¡i ni»m d÷îi vi ph¥n suy rëng
compc ÷ñc · xu§t bði V.F. Demyanov [14]. V. Jeyakumar v D.T.
Luc [31], [32] ¢ ÷a ra kh¡i ni»m d÷îi vi ph¥n suy rëng âng khæng
lçi cõa h m gi¡ trà thüc v Jacobian x§p x¿ cõa c¡c h m vectì. Kh¡i
ni»m d÷îi vi ph¥n suy rëng l têng qu¡t hâa mët sè kh¡i ni»m d÷îi vi
ph¥n ¢ bi¸t nh÷: D÷îi vi ph¥n Clarke [11], d÷îi vi ph¥n MichelPenot
[50], d÷îi vi ph¥n Mordukhovich [51], d÷îi vi ph¥n Treiman [64]. Trong
nhi·u tr÷íng hñp, bao lçi cõa d÷îi vi ph¥n suy rëng cõa h m Lipschitz
àa ph÷ìng l tªp con thüc sü cõa d÷îi vi ph¥n Clarke v d÷îi vi ph¥n
MichelPenot.
Trong ch÷ìng n y, chóng tæi tr¼nh b y c¡c k¸t qu£ v· i·u ki»n tèi
51
÷u kiºu Fritz John v kiºu KarushKuhnTucker cho nghi»m húu hi»u
y¸u cõa b i to¡n b§t ¯ng thùc bi¸n ph¥n vectì câ r ng buëc nân lçi a
di»n, r ng buëc ¯ng thùc v r ng buëc tªp qua d÷îi vi ph¥n suy rëng.
Chó þ r¬ng, nghi»m húu hi»u y¸u ð ¥y ÷ñc x¡c ành theo mët nân lçi
âng nhån.
Nëi dung cõa ch÷ìng 3 ÷ñc tr¼nh b y düa v o nëi dung b i b¡o cõa
T.T. Mai v D.V. Luu [A3] (trong Danh möc c¡c cæng tr¼nh ¢ cæng
bè li¶n quan ¸n luªn ¡n) «ng trong t¤p ch½ Journal of Nonlinear and
Variational Analysis, 2 (2018), No 3, 379-389 (SCOPUS).
3.1 ffii·u ki»n c¦n Fritz John cho c¡c nghi»m húu hi»u y¸u
cõa b i to¡n b§t ¯ng thùc bi¸n ph¥n vectì
Trong möc n y, chóng tæi tr¼nh b y i·u ki»n c¦n tèi ÷u Fritz John
cho nghi»m húu hi»u y¸u cõa b i to¡n c¥n b¬ng vectì qua d÷îi vi ph¥n
suy rëng.
Gi£ sû X l khæng gian Banach v X∗ l khæng gian èi ng¨u cõa
khæng gian X. Gi£ sû C l tªp con âng trong X, g, h t÷ìng ùng l c¡c
¡nh x¤ tø X v o Rm, Rl. Khi â, g = (g1, . . . , gm), h = (h1, . . . , hl) vîi
gi, hj(i ∈ I := {1, . . . ,m}, j ∈ L := {1, . . . , l}) l c¡c h m gi¡ trà thüc
mð rëng tr¶n X. Gi£ sû g l Lipschitz àa ph÷ìng t¤i x ∈ C, S l nân
lçi a di»n trong Rm. X²t tªp hñp
M := {x ∈ C : g(x) ∈ S, h(x) = 0}.
Do S l nân lçi a di»n trong Rm, n¶n S ÷ñc vi¸t d÷îi d¤ng
S = {y ∈ Rm : 〈ai, y〉 ≥ 0, i = 1, . . . , r} (ai ∈ Rm, i = 1, . . . , r). (3.1)
ffi°t
g˜i(x) = −〈ai, g(x)〉 (i = 1, . . . , r).
Tø (3.1), ta câ
g(x) ∈ S ⇐⇒ g˜i(x) ≤ 0 (i = 1, . . . , r).
Do vªy, tªp M câ d¤ng
M = {x ∈ C : g˜i(x) ≤ 0 (i = 1, . . . , r), hj(x) = 0 (j = 1, . . . , l)}.
Vîi x ∈M , ta °t
I(x) = {i ∈ {1, . . . , r} : g˜i(x) = 0}.
Gi£ sû L(X,Rp) l khæng gian c¡c ¡nh x¤ tuy¸n t½nh li¶n töc tø X
v o Rp v T l ¡nh x¤ tø X v o L(X,Rp). Gi£ sû Q l nân lçi, âng,
nhån trong Rp vîi ph¦n trong kh¡c réng. X²t b i to¡n b§t ¯ng thùc
bi¸n ph¥n vectì (WVVI): T¼m x ∈M sao cho
T (x)(y − x) /∈ −intQ, vîi måi y ∈M. (3.2)
Vectì x gåi l nghi»m húu hi»u y¸u cõa b i to¡n (WVVI) n¸u (3.2) thäa
m¢n. Trong tr÷íng hñp intQ = Rp++, ành ngh¾a nghi»m húu hi»u y¸u
cõa b i to¡n (WVVI) câ d¤ng: Khæng tçn t¤i y ∈M sao cho
T (x)k(y − x) < 0, vîi måi k ∈ J = {1, . . . , p},
trong â, T (x) = (T (x)1, . . . , T (x)p), T (x)k : X → R, vîi måi k ∈ J,
Rp++ = int R
p
+.
Gi£ thi¸t sau ÷ñc chóng tæi ÷a v o º thi¸t lªp i·u ki»n c¦n tèi ÷u
Fritz John cho nghi»m húu hi»u y¸u cõa b i to¡n (WVVI).
Gi£ thi¸t 3.1. C¡c h m h1, . . . , hl Lipschitz àa ph÷ìng t¤i x; vîi méi
j ∈ L, h m |hj| ch½nh quy theo ngh¾a Clarke t¤i x v ¡nh x¤ d÷îi vi
ph¥n suy rëng ∂∗hj nûa li¶n töc tr¶n t¤i x; gi, vîi måi i ∈ I(x) li¶n töc;
g˜i, vîi måi i ∈ I(x) câ c¡c d÷îi vi ph¥n suy rëng tr¶n ∂∗g˜i(x) t¤i x; C l
tªp lçi.
ffii·u ki»n c¦n Fritz John cho nghi»m húu hi»u y¸u cõa b i to¡n
(WVVI) ÷ñc ph¡t biºu nh÷ sau.
ffiành lþ 3.1. Gi£ sû x l nghi»m húu hi»u y¸u cõa b i to¡n (WVVI).
Th¶m núa, x ch½nh quy theo ngh¾a Ioffe cõa h theo C v thäa m¢n Gi£
thi¸t 3.1. Khi â, tçn t¤i θ ≥ 0, χ := (χ1, . . . , χp) ∈ Q∗ \ {0}, µi ≥ 0,
vîi måi i ∈ I(x); γj ∈ R, vîi j = 1, . . . , l sao cho θ +
∑
i∈I(x) µi = 1 v
0 ∈ cl
(∑
k∈J
θχkT (x)k+
∑
i∈I(x)
µiconv ∂
∗g˜i(x)+
∑
j∈L
γjconv ∂
∗hj(x)+NC(x)
)
.
(3.3)
Chùng minh. ffi°t F (x, y) := T (x)(y − x), ta câ F l ¡nh x¤ affine
F := (F1, . . . , Fp) : X → Rp
v F (x, x) = 0. ffi°t Fx(y) := F (x, y) v
Fk,x(y) = Fk(x, y) = T (x)k(y − x), vîi måi k ∈ J.
Do T (x)(.) l tuy¸n t½nh, li¶n töc cho n¶n nâ kh£ vi ch°t v Lipschitz
àa ph÷ìng. V¼ vªy, vîi måi k ∈ J h m Fk,x(.) câ d÷îi vi ph¥n suy rëng
tr¶n t¤i x l {T (x)k}.
Do â, x l nghi»m húu hi»u y¸u cõa b i to¡n tèi ÷u a möc ti¶u
(MP):
minFx(y) vîi r ng buëc y ∈M := {y ∈ C : g˜i(y) ≤ 0 (i = 1, . . . , r),
hj(y) = 0 (j = 1, . . . , l)}.
V¼ vªy, x l nghi»m húu hi»u y¸u cõa b i to¡n c¥n b¬ng vectì (VEP):
F (x, y) /∈ −intQ vîi r ng buëc y ∈M = {y ∈ C : g˜i(y) ≤ 0 (i = 1, ..., r),
hj(y) = 0 (j = 1, ..., l)}.
p döng ffiành lþ 1.2 cho b i to¡n (VEP) ta suy ra tçn t¤i h m li¶n töc,
thu¦n nh§t d÷ìng, d÷îi cëng t½nh P tr¶n Rp thäa m¢n
y2 − y1 ∈ intQ =⇒ P (y1) < P (y2),
v
(P ◦ Fx)(y) ≥ 0, vîi måi y ∈M.
Do â, x l nghi»m cõa b i to¡n (SP):
min(P ◦ Fx)(x) vîi r ng buëcx ∈M = {x ∈ C : g˜i(x) 6 0 (i = 1, ..., r),
hj(x) = 0 (j = 1, ..., l)}.
p döng ffiành lþ 3.2 trong [38] cho b i to¡n (SP), suy ra tçn t¤i θ ≥ 0,
µi ≥ 0 (i ∈ I(x)), γj ∈ R (j ∈ J) sao cho θ +
∑
i∈I(x) µi = 1 v
0 ∈ cl
(
θ∂∗(P◦Fx)(x)+
∑
i∈I(x)
µiconv∂
∗g˜i(x)+
∑
j∈L
γjconv∂
∗hj(x)+NC(x)
)
.
(3.4)
C¦n ch¿ ra r¬ng, câ thº ¡p döng Bê · 1.4 cho h m hñp (P ◦ Fx)(x).
Do P l h m lçi, li¶n töc, n¶n ¡p döng M»nh · 2.2.6 trong [11] v suy
ra â l h m Lipschitz àa ph÷ìng. Do â, ∂CP (Fx(x)) l d÷îi vi ph¥n
suy rëng bà ch°n cõa P t¤i Fx(x) = 0. Do h m P lçi v Lipschitz àa
ph÷ìng, n¶n theo M»nh · 7.3.9 trong [59], ta câ
∂CP (Fx(x)) = ∂
CP (Fx(x)).
Chó þ r¬ng,
∂CFk,x(x) = {T (x)k}, vîi måi k ∈ J,
v Fk,x câ d÷îi vi ph¥n suy rëng tr¶n t¤i x l {T (x)k}, vîi måi k ∈ J
v Fx(x) = 0. Hìn núa, ¡nh x¤ d÷îi vi ph¥n Clarke ∂
CP l nûa li¶n töc
tr¶n t¤i Fx(x) = 0. Theo Bê · 1.4, ta câ tªp
∂CP (0)(T (x)1, . . . , T (x)p)
l d÷îi vi ph¥n suy rëng cõa P ◦ Fx t¤i x. V¼ vªy, (3.4) câ d¤ng
0 ∈ cl
(
θ∂CP (0)(T (x)1, . . . , T (x)p) +
∑
i∈I(x)
µiconv∂
∗g˜i(x)
+
∑
j∈L
γjconv∂
∗hj(x) +NC(x)
)
.
(3.5)
Tø (3.5), ta suy ra tçn t¤i
zn ∈ θ∂CP (0)(T (x)1, . . . , T (x)p) +
∑
i∈I(x)
µiconv∂
∗g˜i(x)
+
∑
j∈L
γjconv∂
∗hj(x) +NC(x).
(3.6)
sao cho limn→∞zn = 0. Tø (3.6), suy ra tçn t¤i d¢y {χn} ⊂ ∂CP (0) ⊂ Rm,
sao cho
zn ∈ θχn(T (x)1, . . . , T (x)p) +
∑
i∈I(x)
µiconv∂
∗g˜i(x)
+
∑
j∈L
γjconv∂
∗hj(x) +NC(x).
(3.7)
Do ∂CP (0) l tªp compc trong Rp, n¶n khæng m§t t½nh ch§t têng qu¡t,
ta gi£ sû r¬ng χn → χ := (χ1, . . . , χp) ∈ ∂CP (0).
Tø (3.4) v (3.7), ta ÷ñc
0 ∈ cl
(∑
k∈J
θχkT (x)k+
∑
i∈I(x)
µiconv ∂
∗g˜i(x)+
∑
j∈L
γjconv ∂
∗hj(x)+NC(x)
)
.
Ta c¦n chùng minh χ ∈ Q∗\{0}. Thªt vªy, vîi måi y ∈ intQ, ta câ thº
vi¸t 0− (−y) ∈ intQ. Do χ ∈ ∂CP (Fx(x)) v Fx(x) = 0, ta câ
〈χ,−y〉 = 〈χ, (Fx(x)− y)− Fx(x)〉
≤ P (Fx(x)− y)− P (Fx(x))
= P (−y) < P (0) = 0,
V¼ vªy, χ ∈ Q\{0}, ành lþ ÷ñc chùng minh.
X²t b i to¡n b§t ¯ng thùc bi¸n ph¥n vectì (WVVI) trong tr÷íng
hñp Q = Rp+, S = Rm+ . Chóng tæi ÷a v o gi£ thi¸t sau.
Gi£ thi¸t 3.2. C¡c h m h1, . . . , hl Lipschitz àa ph÷ìng t¤i x; vîi méi
j ∈ L, h m |hj| ch½nh quy theo ngh¾a Clarke t¤i x v ¡nh x¤ d÷îi vi
ph¥n suy rëng ∂∗hj nûa li¶n
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- luan_an_dieu_kien_can_va_du_cho_nghiem_cua_bai_toan_can_bang.pdf