Luận án Nghiên cứu văn bia tỉnh Nam Định

(Bản scan)

Với tổng số 2.155 văn bia, lần đầu tiên văn bia Nam Định được tập hợp thống kê đầy đủ nhất kể từ trước cho đến nay. Điều đó chứng tỏ, ý thức bảo tồn di sản văn bia ở tỉnh Nam Định tương đối tốt. Theo tuyến lịch đại, đa số văn bia được tạo tác thời Nguyễn, các triều đại khác rất ít. Theo không gian, văn bia Nam Định phân bố ở hầu khắp các huyện thị, mật độ cao tập trung ở huyện Trực Ninh và Tp. Nam Định; phần nhiều là bia chùa, bia đình; các loại di tích khác như: đền miếu phủ, và từ đường dòng họ văn chỉ, từ chỉ, từ vũ, cầu, chợ,... có số lượng ít hơn. Trong số văn bia chùa, đình thì bia Hậu thần, Hậu Phật, gửi giỗ chiếm ưu thế.

Các tác giả soạn văn bia đều là người có trình độ học vấn cao trong xã hội hoặc những người đang giữ chức vụ địa vị nhất định. Trong số 224 tác giả soạn nội dung bia có 18 vị Tiến sĩ tham gia soạn bia, với 43/270 văn bia chiếm tỷ lệ 15,93%, trong đó riêng Nam Định có 8 vị đại khoa tham gia soạn văn bia. Văn bia Nam Định giống với ở văn bia các tỉnh khác, diễn ra tình trạng đục đẽo trên văn bia, hay vấn đề tục khắc, v.v...

Văn bia Nam Định chủ yếu là văn bia chữ Hán, chữ Nôm chỉ xuất hiện ghi địa danh và nhân danh những rất ít. Văn bia viết toàn bộ bằng chữ Nôm chỉ có 5 văn bia. Nghệ thuật trang trí trên bia phong phú đa dạng. Ngoài ra còn kể đến 7 văn bia có khắc tượng Hậu đây là những đặc trưng của văn bia Nam Định

Những kết quả thu thập được qua số liệu thống kê đã phản ánh được tình hình chung của văn bia tỉnh Nam Định, trên cơ sở đó chúng ta có cái nhìn tổng quan để đi sâu vào nghiên cứu giá trị nội dung của văn bia.