Luận án Phong trào yêu nước chống thực dân Pháp của nhân dân vùng trung du và thượng du Bắc Kì từ năm 1883 đến 1930 - Lưu Thị Ngọc Tuyết

MỞ ĐẦU .1

1. Lí do chọn đề tài .1

2. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu .3

3. Mục đích, nhiệm vụ của đề tài.3

4. Nguồn tài liệu và phương pháp nghiên cứu. 4

5. Đóng góp của luận án .5

6. Bố cục của luận án .5

Chương 1. TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN

QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI.6

1.1. Các công trình nghiên cứu bằng tiếng nước ngoài .6

1.2. Các công trình nghiên cứu bằng tiếng Việt .12

1.2.1. Các công trình đề cập đến các vấn đề chung của vùng trung du và thượng

du Bắc Kì .12

1.2.2. Các công trình nghiên cứu có đề cập đến phong trào yêu nước chống

Pháp ở vùng trung du và thượng du Bắc Kì cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX.14

1.2.3. Các công trình nghiên cứu trực tiếp về phong trào yêu nước chống Pháp

ở vùng trung du và thượng du Bắc Kì từ cuối thế kỷ XIX đến năm 1930.19

1.3. Những vấn đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu .23

Chương 2. PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP CỦA NHÂN DÂN

VÙNG TRUNG DU VÀ THƯỢNG DU BẮC KÌ (1883 – 1897) .25

2.1. Khái quát về vùng trung du và thượng du Bắc Kì.25

2.1.1. Điều kiện tự nhiên.26

2.1.2. Khái lược về kinh tế, xã hội và văn hoá.29

2.1.3. Khái quát lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm của nhân dân trung du và

thượng du Bắc Kì trước khi Pháp đô hộ (trước năm 1883).31

2.2. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì và chế độ cai trị của Pháp .35

2.2.1. Thực dân Pháp hai lần đánh chiếm Bắc Kì .352.2.2. Chế độ cai trị của Pháp ở trung du và thượng du Bắc Kì .36

2.3. Phong trào yêu nước chống Pháp ở trung du và thượng du Bắc Kì (1883 –

1897) .40

2.3.1. Phong trào yêu nước chống Pháp (1883 – 1885).40

2.3.2. Phong trào yêu nước chống Pháp từ giữa năm 1885 đến năm 1897 .44

Chương 3. PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP CỦA NHÂN DÂN

VÙNG TRUNG DU VÀ THƯỢNG DU BẮC KÌ (1898 – 1930) .83

3.1. Bối cảnh lịch sử .83

3.1.1. Bối cảnh thế giới .83

3.1.2. Bối cảnh trong nước.83

3.2. Phong trào yêu nước chống Pháp của nhân dân vùng trung du và thượng

du Bắc Kì (1898 – 1930).89

3.2.1. Giai đoạn 1898 - 1918.89

3.2.2. Giai đoạn 1919 – 1930.108

Chương 4. MỘT SỐ NHẬN XÉT VỀ PHONG TRÀO YÊU NƯỚC

CHỐNG PHÁP CỦA NHÂN DÂN VÙNG TRUNG DU VÀ THƯỢNG DU

BẮC KÌ (1883 – 1930).122

4.1. Đặc điểm .122

4.1.1. Phong trào yêu nước chống Pháp ở trung du và thượng du Bắc Kì (1883

– 1930) đã thu hút được nhiều thành phần dân tộc, nhiều tầng lớp tham gia,

trong đó đáng chú ý là vai trò của các thủ lĩnh và nhân dân các dân tộc thiểu số

.122

4.1.2. Phong trào diễn ra trên hầu hết các địa phương vùng trung du và thượng

du Bắc Kì, trong đó địa bàn rừng núi và biên giới được phát huy tối đa.125

4.1.3. Phong trào không chỉ có sự liên hệ, phối hợp chiến đấu giữa các cuộc

khởi nghĩa trong khu vực, mà còn có mối liên hệ, phối hợp với phong trào

chống Pháp ở các khu vực khác trong nước .126

4.1.4. Phong trào đã lần lượt chịu ảnh hưởng của nhiều hệ tư tưởng khác

nhau, từ phong kiến đến dân chủ tư sản và bước đầu chịu ảnh hưởng bởi

tư tưởng vô sản.1284.1.5. Phong trào trong chừng mực nhất định đã thiết lập được mối liên hệ quốc

tế và nhận được sự ủng hộ từ bên ngoài.132

4.2. Tính chất .134

4.2.1. Tính nhân dân .135

4.2.2. Tính dân tộc.136

4.2.3. Tính tự phát.138

4.2.4. Các tính chất khác .140

4.3. Vai trò .142

4.3.1. Phong trào yêu nước chống Pháp ở trung du và thượng du Bắc Kì đã gây

khó khăn cho thực dân Pháp trong việc đặt ách cai trị ở khu vực này.142

4.3.2. Phong trào đã hỗ trợ tích cực cho phong trào chống Pháp ở đồng bằng

Bắc Kì và trong toàn quốc.144

4.3.3. Phong trào góp phần hun đúc ý chí đấu tranh giải phóng đất nước của

toàn thể dân tộc Việt Nam.145

KẾT LUẬN .148

CÁC CÔNG TRÌNH CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI ĐÃ CÔNG BỐ .152

TÀI LIỆU THAM KHẢ