Luận án Sự tình phát ngôn trong tiếng Anh, đối chiếu với Tiếng Việt

hư vậy) Trong ví dụ trên, PNT Gerald có cảm xúc với ngôn thể phê bình của con gái (In the name of Heaven, Pa, three thousand! And you didn‟t need to buy Prissy), PNT muốn TNT biết cảm xúc của mình nên đã shout (hét lên). Tình cảm mà PNT muốn thể hiện với TNT/ ĐNT có thể là tình cảm dương tính, có thể là tình cảm âm tính, có thể trung tính. [107]:“That‟s a fine bevy, Ma‟m,” said Gerald gallantly, reining his horse alongside the carriage. “But it‟s far they‟ll go to beat their mother.” (Gone with the wind, tr.72) (Gerald dừng cương bên hông xe, khen nịnh: - Tất cả đều quá đẹp, thưa bà. Nhưng muốn hơn được mẹ thì các cô hãy còn cách quá xa. Trong ví dụ trên, PNT Gerald đã có lời khen nhan sắc cho mẹ con nhà bà Tarleton đặc biệt nhấn mạnh đến vẻ đẹp của người mẹ, nhờ đó mà không khí nói chuyện giữa hai bên trở lên vui vẻ và thân thiết. Trường hợp tình cảm âm tính đối với PNT: Thông thường, đối với các hành động phản đối trực tiếp khác thì hành động mỉa mai chế giễu ít gây tổn hại danh dự cho TNT hơn. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, để ĐNT/TNT hiểu hơn về lỗi lầm của mình hoặc PNT muốn thể hiện quyền uy của mình thì lời mỉa mai chế giễu, châm biếm được nhấn mạnh hơn. Cách thức dùng châm biếm thường là dùng lại phát ngôn của TNT/ hoặc đồng ý với phát ngôn của PNT kèm giọng điệu không hài lòng. [108]: "I am not a man,"he said. "I am apriest....It's the heat, may be, the the dust and the flies....But I am not a man, Mary. I'm a priest”. "Oh, Ralph, how you've changed!" she mocked. "Can this be Cardinal de Bricassart I hear?" (The thorn birds, tr.156) (Tôi không phải là một người đàn ông - Ông vặn lại - Tôi là linh mục... - Ồ, Ralph, cha đã thay đổi nhiều quá - Bà chế diễu - Phải chăng 71 tôi đang nghe chính đức Hồng Y De Bricassart nói?) Không hài lòng về những quan tâm của cha Ralph dành cho Megghi và nghi ngờ tình cảm của cha Ralph dành cho cháu gái mình, PNT đã có lời chế diễu tới TNT. Phóng chiếu trong sự tình phát ngôn có thể thuộc một trong hai hình thức là trích nguyên và thông báo lại. Tuy nhiên, theo khảo sát của chúng tôi, đối với sự tình phát ngôn có động từ nói năng nhóm biểu lộ thì chỉ có hình thức trích nguyên. [109]:„You two wait here!‟ Hagrid shouted. (Harry Potter and the Philosopher‟s Stone, tr.186) (Hai người chờ ở đây, Hagrid hét lên) You two wait here!‟ Hagrid shouted. Bị phóng chiếu PNT STPN Phóng chiếu 2.2.1.2. Vị tố phát ngôn tiếng Anh được thể hiện bằng động từ nói năng không chính danh Hiện tượng chuyển đổi trường nghĩa là một hiện tượng đặc biệt trong sử dụng ngôn ngữ nói chung và các đơn vị ngôn ngữ như VT trong STPN nói riêng. Chuyển trường nghĩa tạo ra những giá trị biểu đạt mới cho từ, những nghĩa mới cho từ. Vì thế, có nhiều từ ngữ không phải thuộc nhóm từ vựng ngữ nghĩa này, nhưng có thể dùng lâm thời với nghĩa/nét nghĩa của nhóm từ vựng - ngữ nghĩa đó. Tương tự như vậy, có những từ ngữ mặc dù không phải là động từ nói năng (ĐTNN) chính danh trong sự tình phát ngôn (STPN) nhưng được dùng có ý nghĩa chỉ sự nói năng. Trong phạm vi luận án này, chúng tôi chọn nghiên cứu ba nhóm từ sau: từ chỉ cách thức nói năng, động từ hành động vật lí và động từ chỉ tiếng kêu của động vật. Như bảng 2.1, qua khảo sát, chúng tôi thống kê được 612/2411 lần xuất 72 hiện Vị tố phát ngôn tiếng Anh được thể hiện bằng động từ nói năng không chính danh, chiếm 17.7%. Xét về đặc điểm ngữ pháp, có thể thấy, động từ nói năng không chính danh có những đặc điểm như sau: Về vị trí: Vị trí thường gặp nhất của vị tố là sau PNT. [120]: “I got caned, too," Meggie whispered. (The thorn birds, tr.38) (Bà cũng đã quất cho con nhiều roi - Meggie nói không ra tiếng.) “I got caned, too," Meggie whispered Cấu trúc cú pháp BN CN VN Cấu trúc nghĩa biểu hiện NT PNT Vị tố Trong nhiều trường hợp, động từ nói năng nhóm tái hiện còn đứng ở cuối câu. Trong trường hợp này thường khuyết TNT/ĐNT. [121]:"You've got to come back!" Paddy whispered. (The thorn birds, tr.140) (Con phải trở lại đây! Pađy thì thầm) "You've got to come back!" Paddy whispered Cấu trúc cú pháp BN CN VN Cấu trúc nghĩa biểu hiện NT PN T Vị tố Về chức năng: Giống như nhóm động từ chính danh, động từ nói năng không chính danh cũng làm vị ngữ trong câu. Vì vậy, nó quy định chức vụ cú pháp và cương vị cú pháp của các thành tố khác trong câu. Một đặc điểm quan trọng của sự tình phát ngôn là tiềm năng phóng chiếu. Phóng chiếu trong sự tình phát ngôn có thể thuộc một trong hai hình thức là trích nguyên và thông báo lại. [122]: He grinned "I am Conrad Morgan." (If Tomorrow Comes, tr.171) (Anh ấy cười toe toét “Tôi là Conrad Morgan”) 73 He grinned “I am Conrad Morgan." PNT STPN NT Phóng chiếu Bị phóng chiếu Hình thức thứ hai của phóng chiếu là thông báo lại. [123]: The defendant has admitted that she attempted to murder one of the outstanding citizens of this community. (If Tomorrow Comes, tr. 39) (Bị cáo đã thừa nhận rằng cô đã cố gắng giết một trong những công dân xuất sắc của cộng đồng này.) The defendant (has) admitted (that) she attempted to murder one of the outstanding citizens of this community PNT STPN Bị phóng chiếu Phóng chiếu 1/ Vị tố phát ngôn tiếng Anh được biểu thị bằng từ chỉ cách thức nói năng Như bảng 2.1, qua khảo sát, chúng tôi thống kê được 232/2411 lần xuất hiện Vị tố phát ngôn tiếng Anh được biểu thị bằng từ chỉ cách thức nói năng, chiếm 9.6%. Có nhiều cách phân loại từ chỉ cách thức nói năng trong tiếng Anh, trong phạm vi luận án này, chúng tôi chia các từ này thành 2 loại: 1/ Các từ chỉ cách thức nói năng thiên về sắc thái tâm lí; 2/ Các từ chỉ cách thức nói năng thiên về đặc tính sinh lí - vật lí. Các từ chỉ cách thức nói năng thiên về sắc thái tâm lí Đây là các từ gắn với một trạng thái tâm lí hay một sắc thái tâm lí nào đó trong STPN. Trạng thái tâm lí hay sắc thái tâm lí này có thể là dương tính đối với PNT cũng có thể là âm tính đối với PNT. Tiêu biểu cho các từ loại này, luận án chọn nghiên cứu trường hợp từ whisper và grumble. Theo [145] thì whisper được hiểu là "a light noise, like the noise of silk clothing or leaves blowing in the wind" (một âm thanh nhẹ, như tiếng tơ lụa hoặc gió lùa trong kẽ lá) hoặc "speaking softly without vibration of the vocal cords"(nói nhẹ nhàng mà không có rung động của dây thanh âm) (30 + 34). 74 Vì vậy, whisper có thể thể hiện tình cảm dương tính hoặc âm tính đối với PNT. [124]:“Her eyes, her eyed" Meggie whispered, refusing to look at the doll. "She's a bloody marvel, Meggie," he murmured, his face nuzzling into her hair. (The thorn birds, tr.11) (Em sợ hai con mắt của nó - Meggie thì thầm không dám nhìn con búp bê. Không Meggie, đừng sợ, nó đẹp tuyệt, một kỳ quan. Frank cúi mặt vào mái tóc của em gái.) Trong ví dụ trên, PNT Meggie, vì nỗi sợ quá lớn đã không thể nói to mà chỉ có thể thì thầm nói Her eyes, her eyed (Meggie sợ 2 con mắt trống rỗng của con búp bê). [125]: “Oh, Lord!" Fee said, her hands on her hips I got caned, too," Meggie whispered, the tears standing unshed in her eyes. (The thorn birds, tr.38) (Chúa ơi! Fiona kêu lên, hai tay chống vào hông. Bà cũng đã quất cho con nhiều roi - Meggie nói không ra tiếng, nước mắt giàn giụa.) Cùng trong nỗi sợ, trong ví dụ trên, PNT Meggie cũng không thể thốt được thành lời vì nỗi sợ hãi biến thành nỗi đau quá lớn trong ngày đầu đi học của cô bé. Đó cũng là nỗi đau, sự hối hận của Paddy trong ví dụ dưới đây: [126] "You've got to come back!" Paddy whispered. "What can I tell your mother? You mean more to her than the rest of us put together. She'll never forgive me. (The thorn birds, tr.140) (Con phải trở lại đây! Paddy thì thầm - Ba sẽ ăn nói sao đây với mẹ con? Mẹ con yêu con hơn tất cả những người khác cộng lại. Bà ấy sẽ không bao giờ tha thứ cho ba.) Sự ân hận quá lớn khi phạm sai lầm đã khiến Paddy không thể nói lên lời, ông chỉ có thể thì thầm như tự vấn bản thân mình khi tự mình nói ra bí mật trong suốt gần 20 năm trong cơn tức giận. Ông chỉ có thể nói như nói 75 với chính mình “What can I tell your mother? You mean more to her than the rest of us put together. She'll never forgive me”. Đôi khi, whisper thể hiện tình cảm trung tính, vì hoàn cảnh bắt buộc nên PNT cần nói thì thầm. [127]:What's your name?" the dark beauty muttered out of the side of her mouth, chewing on the end of her pencil and spitting the frayed bits into her empty inkwell hole” [128]:"Meggie Cleary," she whispered back. (The thorn birds, tr.36) (Bạn tên gì? Cô bé có vẻ đẹp buồn hỏi Meggie, miệng cắn đầu cây bút chì. - Meggie Cleary – Meggie thì thầm trả lời.) Trong ví dụ trên, PNT Meggie phải nói thì thầm vì hoàn cảnh bắt buộc là đang ngồi trong lớp học, trong lớp cấm trò chuyện và làm quen nhau. Whisper còn thể hiện tình cảm dương tính đối với PNT. [129]:"Hey! Look at those tits," he whispered. He began pinching her nipples. "Fight me, baby," he whispered. "I love it!"(If Tomorrow Comes, tr.27) ("Kìa đôi vú kìa", hắn thì thào Tay vân vê hai núm vú. "Cưỡng lại đi, cô bé". Hắn vẫn thì thào. "Tao thích thế") [108]: “Did she have a baby?” whispered Scarlett in Cathleen‟s ear. (Gone with the wind, tr.83) (Cô ta có con với hắn không? Scarlett thì thầm vào tai Cathleen.) Trong ví dụ trên, PNT vì những tình cảm quá khích khi nhìn thấy look at those tits đã có phát ra những âm thanh thì thào, đây là thứ tình cảm dương tính đối với PNT. Nếu whisper thể hiện cả tình cảm âm tính và dương tính đối với PNT thì grumble chỉ thể hiện tình cảm âm tính đối với PNT. Theo [145] thì Grumble được hiểu là "to complain about someone or something in an annoyed way" (để phàn nàn về một ai đó hoặc một cái gì đó một cách khó chịu). 76 [131]: “Some folks thinks as how Ah kin fly,” grumbled Mammy, shuffling up the stairs. (Gone with the wind, tr.63) (Tụi nhà quê cứ tưởng mình cùng loại ăn cắp với chúng, Mammy vừa lẩm bẩm vừa kéo lê bước chân lên cầu thang) Trong ví dụ trên, PNT Mammy cảm thấy bị xúc phạm vì thường bị nhầm lẫn với những người nhà quê mà theo Mammy là những người có vị thế thấp hơn cô ấy. Đôi khi, đối với những người có quyền lực, vị thế cao hơn, Mammy cũng thể hiện sự khó chịu. [132]: You run up and fix me some dry clothes, Mammy,” she said. “And some hot tea.” “Lawd, yo‟ new dress is plum ruint,” grumbled Mammy. “Ah gwine have a time dryin‟ it an‟ brushin‟ it, so it‟ll be fit ter be wo‟ ter de weddin‟ ternight.” (Gone with the wind, tr.504) (Scarlett nói: Mammy lên lầu lấy cho tôi quần áo khô, pha trà nóng nữa. - Chúa ơi, cái áo của cô đã tơi hết rồi kia. Vậy là tôi phải mất thì giờ để hong khô và chải lại. Tối nay còn phải mặc đi dám cưới. Mammy làu bàu.) Trong ví dụ trên, Mammy làu bàu khó chịu vì áo của Scarlett đã bị ướt. Điều này đồng nghĩa với việc Mammy sẽ phải hong khô lại quần áo cho Scarlett để cô có trang phục cho buổi tối. Trong các phát ngôn có từ grumble thì các PNT chủ động chia sẻ những tâm sự âm tính của mình. [133]:“A ole pet!” Peter grumbled. “Ah specs Miss Pitty ain‟t gwine want me ter drive you roun‟ no mo‟ after dat. No, Ma‟m!” “Aunt Pitty will want you to drive me as usual,” she said sternly, “so let‟s hear no more about it.” (Gone with the wind, tr.568) (Peter càu nhàu: Nó kêu tôi là cục cưng chắc sau vụ này, cô Pitty sẽ không để tôi đánh xe cho cô đâu. Scarlett lạnh lùng: Cô Pitty vẫn để bác đánh xe cho tôi. Thôi, tôi không muốn nghe thêm nữa) 77 Trong ví dụ trên, PNT Peter càu nhàu vì cảm thấy khó chịu, ông sợ rằng sau này sẽ không còn được đánh xe cho TNT Scarlett. Vì là cảm xúc âm tính nên nội dung NT luôn thể hiện sự không hài lòng của PNT. [134]: When Bonnie was four years old, Mammy began to grumble about the impropriety of a girl child riding “a-straddle in front of her pa wid her dress flyin‟ up.” Rhett lent an attentive ear to this remark, as he did to all Mammy‟s remarks about the proper raising of little girls. (Gone with the wind, tr.841) (Khi Bonni lên bốn, Mammy bắt đầu làu bàu là con gái "mà nị, ngồi rạng chân trên lưng ngựa trước mặt cha để váy bay tốc nên thì thật không ra sao". Rét chăm chú lắng nghe nhận xét đó như đối với mọi ý kiến của Mammy về việc dạy dỗ con gái cho phải phép.) Tuy nhiên, cũng có những trường hợp đặc biệt, PNT tuy làu bàu/càu nhàu nhưng lại không thể hiện sự khó chịu. [135]: “You took long enough about wearing it,” grumbled Rhett but his black eyes laughed and danced. Yassuh, too long.” (Gone with the wind, tr.756) (U để khá lâu mới mặc đến nó, Rhett làu bàu nhưng cặp mắt đen của chàng cười lóng lánh. Phải, cậu ạ, quá nâu đấy.) Trong ví dụ trên, mặc dù PNT Rhett thể hiện sự làu bàu nhưng thực tâm anh đang cảm thấy hài lòng, vui vẻ. Các từ chỉ cách thức nói năng thiên về đặc tính sinh lí - vật lí Dựa vào đặc tính sinh lí tức là dựa vào bộ máy phát âm, về mặt vật lí nghĩa là dựa vào đặc điểm âm thanh được phát ra, luận án chia các từ thuộc nhóm này thành: 1/ Nhóm từ chỉ tốc độ nói; 2/ Nhóm từ chỉ cường độ nói. Nhóm từ chỉ tốc độ nói Tốc độ nói bao gồm tốc độ nói nhanh, nói liên tục hoặc tốc độ nói chậm đều hoặc nói chậm, đứt quãng. Tiêu biểu cho động từ thể hiện tốc độ nói 78 chậm trong tiếng Anh là drawl (lè nhè). Khi các phát ngôn này được phát ra tương thích với bộ máy phát âm hoạt động chậm đều. [136]: “There‟s never going to be any doubt in anybody‟s mind about who wears the pants in the Butler family,” drawled Rhett. “I don‟t care what fools say. In fact, I‟m ill bred enough to be proud of having a smart wife. I want you to keep on running the store and the mills. They are your children‟s. When Wade grows up he won‟t feel right about being supported by his stepfather, and then he can take over the management. But not one cent of mine goes into eitherbusiness.” (Gone with the wind, tr.660) (Tôi đảm bảo là sẽ không ai có thể ngờ vực gì về chuyện trong gia đình Butler, ai là người mặc quần, Rhett dài giọng. Bọn ngu xuẩn muốn nói gì tôi cũng bất cần. Thực tế, tôi khá vô giáo dục để hãnh diện rằng tôi có một ngừơi vợ tinh ranh. Tôi muốn cô cứ tiếp tục kinh doanh cái cửa hàng và hai xưởng cưa ấy. Đó là dành cho các con cô. Khi Wade lớn lên, nó sẽ không muốn mang tiêng sống nhờ bố dượng và bấy giờ nó sẽ kế tục việc quản lí. Nhưng tôi sẽ không bỏ một xu nào vào bất cứ cơ sở kinh doanh nào của cô.) Nhóm từ chỉ cường độ, chất giọng nói Trong giao tiếp để đạt được hiệu quả giao tiếp, cần chú ý đến kỹ năng nói như âm lượng, phát âm, độ cao, chất lượng, tốc độ, điểm dừng, điểm nhấn, nhịp... trong đó có cường độ, chất giọng nói. Cường độ nói có nghĩa là tâp trung điểm nhận vào một từ ngữ nào đó. Vì vậy, ngoài việc lựa chọn từ ngữ khi giao tiếp còn chú ý đến việc nhấn mạnh vào một từ ngữ nào đó để đạt được hiệu quả giao tiếp tốt nhất. Cường độ, chất giọng nói có thể có các trường hợp sau: Cường độ, chất giọng nói thể hiện tình cảm dương tính: Đó là các từ ngữ thể hiện cường độ thấp, nhẹ nhàng tiêu biểu là soft (dịu dàng) hoặc những từ chỉ cường độ cao, to như dõng dạc Các từ ngữ chỉ cường độ nói này, đôi khi đi cùng với động từ nói năng để miêu tả âm thanh của phát ngôn, thể hiện trạng thái của PNT. Ví dụ: 79 [137]: Lester smiled indulgently. "Not stupid, Lureen. We all get alittle forgetful sometimes. "She said softly,"I'll never forget you. See you Monday." (If Tomorrow Comes, tr.118) (Lester mỉm cười lả lơi, "Không phải là ngu ngốc, Lureen. Đôi lúc ai mà chẳng lơ đễnh" Cô gái nói khẽ. "Tôi sẽ không dám quên ông. Hẹn gặp ông vào thứ hai.") [138]: "You know, you should open your own account there. I'd take real good care of you. Real good." "I just know you would, "Tracy said softly. (If Tomorrow Comes, tr.125) ("Cô biết đấy, cô nên mở một tài khoản riêng ở đây. Tôi sẽ quan tâm thật chu đáo cho cô. Thật chu đáo" "Tôi tin là ông sẽ làm như thế", giọng Tracy mềm mại") [139]: "Allright," Tracy admitted. "But it wouldn't have mattered. Noone can tell these from the real thing." (If Tomorrow Comes, tr.323) ("Đúng vậy". Tracy thừa nhận. "Nhưng cũng chẳng hề gì"). Nghĩa của NT trong phát ngôn trên mang nội dung nhẹ nhàng, vì PNT nói với TNT bằng giọng nói nhẹ nhàng. Như vậy, cường độ, chất giọng nói nhẹ nhàng phù hợp với TNT và phù hợp với NT. Cường độ nói âm tính và trung tính: Theo [145] thì Mutter được định nghĩa là "to speak quietly and in a voice that is not easy to hear, often when you are anxious or complaining about something" (nói lặng lẽ và bằng giọng nói khó nghe khi bạn lo lắng hoặc không hài lòng về điều gì đó). [140]: "There is going to have another way," he muttered. (Phải có một cách khác, anh ta lẩm bẩm) Muttertrong ví dụ trênmang sắc thái biểu cảm trung tính. [141]: "Broke up!..." He muttered to himself as he walked. Muttertrong ví dụ trênthể hiện sự không hài lòng của PNT, mang sắc thái biểu cảm âm tính. 80 Như vậy cùng là Mutter nhưng trog từng ngữ cảnh khác nhau được dùng với sắc thái nghĩa không giống nhau, trung tính trong ví dụ trước, âm tính trong ví dụ sau. Như vậy, qua việc khảo sát và phân tích nhóm từ chỉ cách thức nói năng trong tiếng Anh, ta thấy trong bản thân một hoạt động ngôn ngữ (nói năng) các phương diện tâm lí, sinh lí và vật lí có mối quan hệ với nhau. Một khái niệm, một hiện tượng, trạng thái tâm lí tình cảm như thế nào sẽ quy định hoạt động của bộ máy âm thanh như thế ấy; và đặc điểm của bộ máy âm thanh sẽ quy định đặc điểm của âm thanh phát ra. Vốn không phải là những động từ nói năng đích thực, chỉ là những từ chỉ cách thức của sự nói năng, song trong những ngữ cảnh cụ thể các từ này đã đảm nhiệm vai trò của vị tố phát ngôn (chúng tôi cho rằng đã có sự chuyển nghĩa sự trên phương thức hoán dụ: dùng cách thức như là kết quả của hành động nói năng để thay thế cho hành động nói năng). Với sự xuất hiện của các từ này, sắc thái nghĩa của sự tình phát ngôn trở nên cụ thể, sinh động và đa dạng hơn. 2/ Vị tố trong sự tình phát ngôn tiếng Anh được biểu thị bằng động từ chỉ hành động vật lý, tâm lý kèm theo lời nói Như bảng 2.1, qua khảo sát, chúng tôi thống kê được 108/2411 lần xuất hiện Vị tố trong sự tình phát ngôn tiếng Anh được biểu thị bằng động từ chỉ hành động vật lý, tâm lý kèm theo lời nói, chiếm 4.4%. Động từ chỉ hành động vật lý, tâm lý kèm theo lời nói là những từ chỉ hoạt động do con người thực hiện. Nhưng không phải động từ chỉ hành động vật lý, tâm lý nào cũng có khả năng được dùng vị tố trong sự tình phát ngôn. Để trở thành vị tố trong sự tình phát ngôn thì những động từ vật lý hoặc tâm lý có những điều kiện, thuộc tính và đặc trưng gần với động từ nói năng. Về cơ bản, các động từ chỉ hành động vật lý, tâm lý có những đặc trưng sau: Theo chúng tôi, nhóm động từ hành động vật lý có thể chia thành các nhóm sau: 1/ Động từ miêu tả hành động đưa đến những sự biến đổi về vật lý; 2/ Những động từ của cơ thể đi kèm với phát ngôn sigh (thở dài), laugh (cười 81 to), stroke (xoa tay), beam (cười rạng rỡ), urmise (phỏng đoán), ); Trong phạm vi luận án này, chúng tôi chỉ bàn đến những động từ của cơ thể đi kèm phát ngôn. - Hành động cười, cười to, cười rạng rỡ: [152]: He laughed “You know how head strong she is. I never even try to argue with her. She‟s just like a willful child. She won‟t let me help her-- she won‟t let anyone help her. I‟ve tried to get her to sell her share in the mills but she won‟t. And now, Miss Melly, I come to the business matter. I know Scarlett would sell the remainder of her interest in the mills to Mr. Wilkes but to no one else, and I want Mr. Wilkes to buy her out. (Gone with the wind, tr.824) (Chàng cả cười: Cô biết tính cô ấy bướng như thế nào đấy. Thậm chí tôi không bao giờ cãi lý với cô ấy. Cô ấy hệt như một đứa trẻ ương ngạnh. Cô ấy không muốn để tôi giúp... không muốn để ai giúp mình. Tôi đã thử thuyết phục cô ấy bán cổ phần của mình trong hai xưởng cưa, song cô ấy không chịu. Và bây giờ, cô Meli ạ, tôi đi vào chuyện áp – phe đây. Tôi biết Xcarlett sẵn sàng bán cho ông Uylkz số cổ phần còn lại trong hai xưởng cưa, nhưng chẳng ai khác ngoài ông ấy. Tôi muốn ông Uylkz mua nốt chỗ cổ phần ấy đi.) [153]: “But, my darling! Not that blue velvet! The blue velvet is for a party dress for me,” laughed Scarlett. “A nice black broad cloth is what little girls wear.” Seeing the small black brows coming together: “For Heaven‟s sake, Rhett, tell her how unsuitable it would be and how dirty it will get. (Gone with the wind, tr.841) (Nhưng cưng ơi, đừng chọn thứ nhung xanh ấy! Thứ nhung xanh chỉ hợp với áo dạ hội cho mẹ thôi, Scarlét cười. Các cô bé thì mặc hàng len đen cơ. Thấy đôi lông mày đen nhỏ xíu cau lại, nàng kêu lên: Vì lòng kính Chúa, Rhett, anh hãy giải thích cho con hiểu là mặc thế không hợp và dễ bẩn như thế nào.) 82 [154]: Tracy laughed, "Enough about me. Tell me what's going on there. How are you feeling?" (2) (Tracy cười to, “Thế là đủ về tôi rồi đấy. hãy kể cho tôi về những gì đang xảy ra ở đó đi. Anh cảm thấy thế nào?”) [155]: "Thank you again," Tracy beamed as she walked awaywith the policeman at her side. It's so rare to find an honest person these days” (If tomorrow comes, tr.192) (Cảm ơn anh một lần nữa," Tracy cười rạng rỡ khi cô bước đi với cảnh sát ở bên cạnh cô Ngày nay, tìm thấy một người trung thực thì thật hiếm.”) Các động từ laugh, beam, trong các ví dụ trên được dùng như các ĐTNN. Bên cạnh các động từ này có thể thêm vào động từ nói năng chính danh nói như, cười nói, cười to nói, cười rạng rỡ nói. Tuy nhiên, bản thân các động từ laugh, beam trong các ví dụ trên đã có thể tự làm vị tố trong phát ngôn và biểu thị nội dung ý nghĩa của phát ngôn. Các vị tố này có chung đặc điểm là thể hiện tình cảm dương tính của các PNT. - "Là hành động xoa tay, vỗ vai, gật đầu, quan sát, nhìn chằm chằm, tiếng thở dài, nhún vai: [156]: Louise stroked his hand, "Why don't we go to bed early?" (If tomorrow comes, tr.210) (Louise xoa tay, “Sao chúng ta không đi ngủ sớm nhỉ?”) [157]: Budge clapped him on the shoulder, "You know, Jeff, you're a smart fellow. See you at lunch." (If tomorrow comes, tr.217) (Budge vỗ vào vai anh, "Bạn biết đấy, Jeff, anh là một anh chàng thông minh. Hẹn gặp lại vào bữa trưa nhé.") [158]: "I remember," Reynolds nodded. "You said then that she was innocent." (If tomorrow comes, tr.22) ("Tôi nhớ rồi," Reynolds gật đầu, "Anh đã nói rằng cô vô tội.") [159]: He eyed her speculatively, "How would you like to pick up a small fortune on this voyage?" (If tomorrow comes, tr.229) 83 (Anh ta quan sát cô ấy một cách nghi ngờ, "Làm thế nào cô lại thích chọn lên một gia tài nhỏ trên hành trình này?" [160]: She stared, "In my condition?" (If tomorrow comes, tr.189 ) (Cô ấy nhìn chằm chằm, “Trong điều kiện của tôi á?”) [161]: The Stanhopes of Chestnut Hill," she sighed, "They're an institution." (If tomorrow comes, tr.2) (“Gia đình nhà Stanhope, chủ của ngọn đồi Chestnut”, cô ta thở dài. [162]: Dennis Trevor shrugged. "Okay." (If tomorrow comes, tr.187) (Dennis Trevor nhún vai, “Được thôi.”) Các động từ sigh (thở dài), shrug (nhún vai), stare (nhìn chằm chằm), stroke (xoa tay), clap (vỗ vai), nod (gật đầu), eye (quan sát) ) được dùng chỉ các hành động nói năng trong giao tiếp và là vị tố trong phát ngôn. Các vị tố này có chung đặc điểm là thể hiện tình cảm âm tính của các PNT. - Là sự phỏng đoán, muốn biết, lưỡng lự, suy nghĩ: [163]: "Why?" Ed Zeller wanted to know, "You planning to commit one?" (If tomorrow comes, tr.210) (“Tại sao?”, Ed Zeller muốn biết, “Có phải anh đang lên kế hoạch tham gia à?”) [164]: Jeff hesitated, "No one special. An old friend." (If tomorrow comes, tr.213) (Jeff lưỡng lự, “Không có ai đặc biệt cả. Một người bạn cũ thôi.”) [165]: "A phony," David Swift surmised. (If tomorrow comes, tr.222) ("Một kẻ giả mạo," David Swift phỏng đoán) [166]: "It's raining" she thought. (If tomorrow comes, tr.2) (Trời đang mưa”, cô nàng suy nghĩ.) Như vậy, những hành động trong các ví dụ trên là hành động tác động mang tính chú ý của tác nhân gây ra hành động. Trước đó, những động từ này theo nghĩa đen là những hành động mang tính vật lý hay tâm lý đơn thuần, tuy nhiên trong các ví dụ trên, có thể thấy những hành động đó đã mang nghĩa chỉ 84 hoạt động nói năng. Phát ngôn thể của hành động nói trong các ví dụ trên (Think (suy nghĩ), sigh (thở dài), laugh (cười to), shrug (nhún vai), stare (nhìn chằm chằm), beam (cười rạng rỡ ), stroke (xoa tay), want to know (muốn biết), hesitate (lưỡng lự), clap (vỗ vai), surmise (phỏng đoán), nod (gật đầu), eye (quan sát)) đã lấy những nét nghĩa mang tính vật lý và tinh thần/ tâm lý,