Luận văn Chất lượng thanh toán quốc tế tại ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh Thừa Thiên Huế

khách hàng trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế. Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về chủ trương thực hiện cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước. Ngày 02/08/2008, Ngân hàng Ngoại thương Việt nam đã thực hiện việc cổ phần hóa và chính thức chuyển sang hoạt động theo cơ chế Ngân hàng thương mại cổ phần. Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam Chi nhánh Thừa Thiên Huế cũng chính thức hoạt động với tên gọi là Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế. Sau hơn 29 năm hoạt động, Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế đã trở 43 thành một Ngân hàng lớn mạnh nhất trên địa bàn, đội ngũ cán bộ công nhân viên đã lên đến 130 người. Lúc này, chi nhánh Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế có thể nói đã ở tuổi trưởng thành, cán bộ lãnh đạo có nhiều kinh nghiệm quản lý điều hành hoạt động của chi nhánh. Đội ngũ cán bộ nhân viên nghiệp vụ có trình độ đại học chuyên nghành kinh tế phù hợp, trên 50% cán bộ công nhân viên có trên 05 năm công tác với nghiệp vụ vững vàng và kinh nghiệm làm việc. 2.1.1.2 Lĩnh vực kinh doanh - Dịch vụ huy động vốn; - Dịch vụ cho vay; - Dịch vụ chiết khấu, tái chiết khấu công cụ chuyển nhượng và giấy tờ có giá khác; - Dịch vụ bảo lãnh ngân hàng; - Dịch vụ bao thanh toán trong nước, bao thanh toán quốc tế; - Dịch vụ phát hành thẻ tín dụng; - Dịch vụ thanh toán và ngân quỹ; - Dịch vụ ngoại hối trên thị trường trong nước và quốc tế theo quy định của pháp luật; - Dịch vụ ngân hàng đại lý; - Các dịch vụ khác theo Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. 2.1.1.3 Cơ cấu tổ chức Tổ chức mạng lưới tương đối hoàn chỉnh và phù hợp với mô hình hoạt động ngân hàng hiện đại: 44 Hình 2.1 Mô hình hoạt động của Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế Nguồn : Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh của Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế [26, tr5] Giám đốc chịu trách nhiệm chung điều hành hoạt động của chi nhánh theo các chỉ tiêu của Ngân hàng ngoại thương Việt Nam giao. Hai phó giám đốc trợ giúp giám đốc điều hành các hoạt động và phân quyền quản lý. 2.1.1.4 Kết quả kinh doanh của Vietcombank Chi nhánh Thừa Thiên Huế giai đoạn 2016 – 2018 Sự phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Thừa Thiên Huế cùng với sự lớn mạnh của các doanh nghiệp đã làm cho nhu cầu sử dụng các sản phẩm dịch vụ ngân hàng ngày càng tăng, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của các NHTM trên địa bàn. Chính vì vậy, ngày càng có nhiều NHTM mở chi nhánh hoạt động tại Thừa Thiên Huế. Tính đến thời điểm hiện tại trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế đã có trên 30 tổ chức tín dụng trong đó có 27 ngân hàng thương mại, 01 ngân hàng phát triển, 01 ngân hàng chính sách xã hội, 01 quỹ tín dụng trung ương với hơn 40 quỹ cơ sở, BAN GIÁM ĐỐC GIÁM ĐỐC PHÓ GIÁM ĐỐC PHÓ GIÁM ĐỐC KẾ TOÁN NGÂN QUỸ TTQT & KDDV THANH TOÁN THẺ KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP KHÁCH HÀNG THỂ NHÂN QUẢN LÝ NỢ KIỂM TRA NỘI BỘ PHÒNG GIAO DỊCH 1 PHÒNG GIAO DỊCH 2 PHÒNG GIAO DỊCH 3 PHÒNG GIAO DỊCH 4 HÀNH CHÍNH NHÂN SỰ 45 tổng cộng có trên 100 phòng giao dịch. Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh của Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế [26, tr5] Sự gia tăng về số lượng ngân hàng trên địa bàn tuy có ảnh hưởng tích cực trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế của địa phương nhưng cũng tạo nên sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt giữa các ngân hàng, đặc biệt là đối với hoạt động huy động vốn và tín dụng. Các chi nhánh NHTM ngoài quốc doanh mới thành lập trên địa bàn với nhiều biện pháp như lôi kéo nhân lực của các ngân hàng quốc doanh, tăng cường hoạt động marketing, tăng lãi suất huy động bằng nhiều hình thức, có cơ chế thông thoáng trong hoạt động tín dụng đã thu hút được một số lượng lớn khách hàng của các ngân hàng quốc doanh nhất là đối tượng khách hàng thể nhân và các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Do đó, thị phần của các NHTM trên địa bàn ngày càng bị chia nhỏ. Sau đây là khái quát tình hình một số hoạt động kinh doanh tại Vietcombank Chi nhánh Thừa Thiên Huế từ năm 2016 đến năm 2018, cụ thể như sau:  Hoạt động dịch vụ Bảng 2.1. Hoạt động dịch vụ tại VCB - Chi nhánh Thừa Thiên Huế Đơn vị: Tỷ đồng Chỉ tiêu Năm 2016 Năm 2017 Năm 2018 Số tiền Tăng/ giảm (± %) Số tiền Tăng/ giảm (± %) Số tiền Tăng/ giảm (± %) Thu dịch vụ 8.99 (36.60) 8 (9.12) 7.20 (10.00) Nguồn : Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh của Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế [26, tr5] Tuy tỷ trọng thu nhập từ dịch vụ có xu hướng giảm dần qua các năm do mức độ cạnh tranh ngày càng cao nhưng hoạt động dịch vụ tại Chi nhánh chiếm tỷ trọng khá cao so với tổng thu nhập toàn Chi nhánh, so với các NHTM khác hoạt động trên địa bàn tỉnhthì mức thu nhập từ dịch vụ này được đánh giá là rất có hiệu quả. 46 Cùng với tiến trình đổi mới theo hướng hội nhập quốc tế của ngành ngân hàng Việt Nam nói chung và của Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam nói riêng, hệ thống công nghệ của Chi nhánh cũng ngày càng được đổi mới và hiện đại hóa. Trên cơ sở đề án hiện đại hoá công nghệ thanh toán của Ngân hàng TMCPNT Việt Nam, Chi nhánh đã triển khai kịp thời việc áp dụng công nghệ mới vào hoạt động kinh doanh, cung cấp nhiều sản phẩm dịch vụ tiện ích, thuận lợi cho khách hàng như: Hệ thống thanh toán toàn cầu SWIFT, Hệ thống ngân hàng bán lẻ, phát hành và thanh toán các loại thẻ tín dụng quốc tế như: Visa, Master, Amex, các dịch vụ ngân hàng như: VCB–Online, Internet Banking, SMS Banking... Tính đến nay, Chi nhánh đã phát hành trên 83.200 thẻ ATM, doanh số thanh toán và rút tiền qua máy ATM mỗi tháng lên đến hàng chục tỷ đồng với hàng ngàn lượt giao dịch. Bên cạnh đó, Chi nhánh cũng đã phát triển dịch vụ chi trả lương, trợ cấp bảo hiểm xã hội qua tài khoản sử dụng thẻ ATM cho các doanh nghiệp, các đơn vị hành chính công và cán bộ hưu trí. Đến nay đã có 215 đơn vị sử dụng dịch vụ trả lương qua tài khoản với gần 8.200 người được chi trả. Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh của Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế [26, tr5] Ngoài thế mạnh về thương hiệu và công nghệ, Chi nhánh đã quan tâm áp dụng có hiệu quả chính sách khách hàng qua việc áp dụng các mức lãi suất, phí dịch vụ linh hoạt, cùng với tinh thần thái độ phục vụ của đội ngũ thanh toán viên đúng theo tác phong chuyên nghiệp nên đã thực sự thu hút được khách hàng. Vì vậy, không chỉ với hoạt động thanh toán đối ngoại mà hoạt động thanh toán trong nước cũng không ngừng phát triển mạnh về quy mô và chất lượng. Doanh số thanh toán trong nước hàng năm khá lớn. Năm 2012, doanh số thanh toán đạt 20 ngàn tỷ đồng và có gần 91 ngàn tài khoản tiền gửi thanh toán. Mọi giao dịch kế toán, thanh toán được thực hiện trôi chảy, nhanh chóng và chính xác, bảo đảm an toàn tài sản của ngân hàng cũng như của khách hàng.  Hoạt động thanh toán quốc tế: Hoạt động thanh toán quốc tế đặc biệt là thanh toán hàng hoá xuất nhập khẩu là một trong những thế mạnh của NHNTVN. Với mạng lưới các chi nhánh rộng 47 khắp trong cả nước cùng với nhiều đại lý được mở ở các ngân hàng trên thế giới. hoạt động thanh toán xuất nhập khẩu của NHNTVN ngày càng không ngừng phát triển và mở rộng. Ngân hàng TMCP ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh Thừa Thiên Huế thành lập năm 1990, hoạt động chủ yếu tại địa bàn thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế. Như bất kỳ các chi nhánh Ngân hàng ngoại thương Việt Nam được thành lập, hoạt động thanh toán quốc tế tại chi nhánh diễn ra trước năm 2000 rất sôi nổi và thường chiếm đến trên 90% thị phần thanh toán quốc tế trong tỉnh và là hoạt động mang lại nguồn thu lớn về dịch vụ cho chi nhánh. Bên cạnh việc chiếm thị phần lớn về thanh toán quốc tế thì các hoạt động về huy động ngoại tệ, cho vay ngoại tệ, mua bán ngoại tệ, chuyển tiền kiều hối cũng đưa lại rất nhiều lợi nhuận cho chi nhánh trong thời gian đó. Trong những năm gần đây, đặc biệt là từ năm 2016 trở lại đây, hoạt động ngoại thương của Việt Nam nói chung và Thừa Thiên Huế nói riêng có sự tăng trưởng mạnh mẽ, do vậy hoạt động thanh toán quốc tế cũng có sự phát triển vượt bậc, tính đa dạng trong các phương thức thanh toán, mặt hàng, đối tượng khách hàng ngày càng tăng. Trước đây chủ yếu phương thức thanh toán được sử dụng là tín dụng chứng từ (L/C) do sự thận trọng ban đầu trong các hoạt động ngoại thương của doanh nghiệp Việt Nam cũng như vị thế trên trường quốc tế của doanh nghiệp Việt Nam là thấp. Những năm gần đây, các phương thức thanh toán đã được áp dụng tương đối cân bằng hơn giữa phương thức thanh toán chuyển tiền bằng điện, nhờ thu chứng từ và tín dụng chứng từ. Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế cung cấp tất cả các nghiệp vụ thanh toán quốc tế mà khách hàng có yêu cầu bao gồm cả L/C xác nhận, chuyển nhượng, standby L/C, bảo lãnh đối ứng, bảo lãnh có yếu tố nước ngoàiNgoài ra, với quan hệ ngân hàng đại lý rộng lớn trên khắp các châu lục, Vietcombank cung cấp nhanh nhất, hiệu quả nhất yêu cầu thanh toán của khách hàng. 48  Hoạt động khác Trong công tác kế toán tài chính, Chi nhánh đã chú ý nghiên cứu các văn bản chế độ của Nhà nước và quy chế tài chính nội ngành, thực hiện đúng việc hạch toán kế toán, quản trị vốn, xây dựng cơ bản, chi tiêu mua sắm đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả, quản lý tốt tài sản ngân hàng. Thực hiện tốt vai trò kiểm soát tài chính tại đơn vị. Thực hiện kịp thời, đầy đủ báo cáo tài chính định kỳ tháng, quý, năm phục vụ cho hoạt động kinh doanh của Chi nhánh, thực hiện tốt nghĩa vụ thuế đối với ngân sách Nhà nước.  Kết quả kinh doanh Có thể nói giai đoạn 2016–2018 vừa qua chứng kiến bao sự thay đổi của nền kinh tế thế giới nói chung và của Việt Nam nói riêng, nền kinh tế thế giới khủng hoảng tác động không nhỏ đến nền kinh tế Việt Nam, nhất là trong hoạt động Ngân hàng. Tuy nhiên, chính trong giai đoạn này là giai đoạn gặt hái được nhiều thành công của khối NHTM cổ phần nói chung và của VCB nói riêng. Bảng 20.2. Kết quả kinh doanh tại VCB – Chi nhánh Thừa Thiên Huế Đơn vị: Tỷ đồng Chỉ tiêu Năm 2016 Năm 2017 Năm 2018 Số tiền Tăng/ giảm (± %) Số tiền Tăng/ giảm (± %) Số tiền Tăng/ giảm (± %) Tổng thu nhập 491.00 98.30 545 11.10 514 (5.60) Tổng chi phí 350.80 64.50 455.60 29.87 438.00 (3.70) Lợi nhuận sau thuế 140.20 315.50 89 (56.80) 76 (14.60) Các khoản thuế đã nộp 2.620 112.1% 3.181 21.4% 3 (8.50) Nguồn: Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh của Vietcombank – Chi nhánh Thừa Thiên Huế [26, tr5] Giai đoạn năm 2016–2018, trước những thử thách và cơ hội trong điều kiện môi trường kinh doanh trong và ngoài nước diễn biến phức tạp, phải cạnh tranh với các NHTM, VCB – Chi nhánh Thừa Thiên Huế với sự nổ lực rất lớn đã đạt được những kết quả hết sức khả quan. Các chỉ tiêu kinh doanh chính đều đã hoàn 49 thành và vượt mức kế hoạch được giao. Thu nhập và lợi nhuận tăng trưởng với tốc độ khá tốt, đây là tín hiệu tốt để tạo tiền đề cơ sở vững chắc cho hoạt động kinh doanh của Chi nhánh trong tương lai. Qua bảng trên ta thấy, hoạt động kinh doanh của VCB – Chi nhánh Thừa Thiên Huế luôn có lãi, lợi nhuận đạt kết quả khả quan, vượt mức Hội sở chính giao cho Chi nhánh. Tuy có giai đoạn lợi nhuận giảm nhưng mức giảm không đáng kể và phụ thuộc vào nhiều nguyên nhân khách quan ảnh hưởng từ nền kinh tế. 2.1.2 Kết quả thanh toán quốc tế của Vietcombank – Chi nhánh Thừa Thiên Huế giai đoạn 2016 – 2018. Vietcombank là ngân hàng có thế mạnh về lĩnh vực tài trợ xuất nhập khẩu. Trong những năm gần đây, hoạt động thanh toán quốc tế tại ngân hàng rất phát triển, có uy tín cả trong và ngoài nước, đặc biệt là thanh toán qua L/C. Tuy nhiên, trong thời gian tới, khi thị trường tài chính ngân hàng Việt Nam xuất hiện thêm những đối thủ cạnh tranh mạnh mẽ có tiềm lực tài chính cũng như chất lượng dịch vụ hoàn hảo từ các nền kinh tế tiên tiến trên thế giới thì Vietcombank nói chung và Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế nói riêng sẽ gặp rất nhiều khó khăn để giữ được khách hàng cũng như có thể tồn tại. Trong điều kiện hội nhập thì ngân hàng nào có được chất lượng dịch vụ tốt hơn sẽ có cơ hội cạnh trạnh cao hơn. Vì thế việc nâng cao chất lượng dịch vụ TTQT cho theo kịp với trình độ thế giới cũng như thỏa mãn kịp thời những nhu cầu ngày càng cao của khách hàng là vấn đề thiết yếu. 2.1.2.1 Doanh số dịch vụ thanh toán quốc tế Trong những năm gần đây do sự bất ổn của nền kinh tế Việt Nam và thế giới đã ảnh hưởng đến hoạt động xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp đồng thời sự chia sẻ thị phần ngày càng diễn ra mạnh mẽ giữa Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế và các ngân hàng thương mại khác trên địa bàn đã làm cho doanh số dịch vụ thanh toán quốc tế không ổn định qua các năm. 50 Hình 2.2 Doanh số hoạt động thanh toán quốc tế tại VCB – Chi nhánh Thừa Thiên Huế từ 2016–2018 Nguồn : Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh của Vietcombank – Chi nhánh Thừa Thiên Huế [24, tr5] Sau giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ năm 2011-2018, hoạt động thanh toán quốc tế của Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế dần bão hoà, doanh số thanh toán quốc tế giảm do lãi suất liên tục tăng cao cùng với bất ổn về tỷ giá ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng thanh toán quốc tế như không thể nhanh chóng đáp ứng nhu cầu ngoại tệ của khách hàng để thanh toán kịp thời cho đối tác, nguồn vốn cho vay ngoại tệ cũng hạn chế, bên cạnh đó các hợp đồng giá trị lớn đã thực hiện hết và chưa có hợp đồng thay thế nên doanh số cũng giảm mạnhTừ năm 2012 đến 2018 doanh số hoạt động thanh toán quốc tế duy trì ở mức trên 60 triệu USD. Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh của Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế [26, tr5] Trước đây thị phần thanh toán quốc tế của Chi nhánh Thừa Thiên Huế luôn chiếm trên 80% thị phần hoạt động thanh toán quốc tế tại địa bàn. Tuy nhiên, với sự đầu tư công nghệ và nhân lực cùng với sự năng động trong chính sách, các ngân hàng thương mại khác đã dần thu hút được khách hàng hoạt động xuất nhập khẩu về sử dụng dịch vụ của mình làm thị phần ngày càng giảm và chỉ còn chiếm 0 10 20 30 40 50 60 70 80 2016 2017 2018 77.85 64.65 77.05 Doanh số (Đơn vị: triệu USD) Trị giá 51 38% doanh số thanh toán xuất nhập khẩu toàn tỉnh trong năm 2016, năm 2018 là 40%. Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh của Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế [26, tr5]. Thị phần thanh toán quốc tế giảm dần trong những năm gần đây của Vietcombank Chi nhánh Thừa Thiên Huế phản ánh chất lượng thanh toán quốc tế và các hoạt động liên quan đến tài trợ thương mại giảm. 2.1.2.2 Doanh thu từ dịch vụ thanh toán quốc tế Thu từ hoạt động thanh toán quốc tế là nguồn thu dịch vụ chiếm tỷ trọng cao trong các nguồn thu ngoài lãi của ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam Chi nhánh Thừa Thiên Huế. Các hoạt động thu phí dịch vụ khác như : phí chuyển tiền trong nước, phí thanh toán thẻ, phí dịch vụ ngân quỹ, phí bảo lãnh thường chiếm tỷ trọng thấp hơn nhưng đầu tư cơ sở hạ tầng và nguồn nhân lực cho phần thu dịch vụ này thường cao hơn nhiều lần. Bên cạnh đó, hoạt động tài trợ thương mại như cho vay nhập khẩu hàng hoá, cho vay làm hàng xuất khẩu, chiết khấu bộ chứng từ, bảo lãnh thanh toán cũng đưa lại nguồn thu nhập lớn cho Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế và bằng các khoản thu lãi cho vay mục đích khác. Bảng 2.3 Doanh thu từ dịch vụ thanh toán quốc tế Chỉ tiêu Đơn vị 2016 2017 2018 1. Thu phí dịch vụ TTQT Triệu đồng 2,589 2,302 2,437 2. Thu lãi kinh doanh ngoại tệ Triệu đồng 2,782 2,435 2,510 3. Tổng thu TTQT Triệu đồng 5,371 4,052 5,120 3. Doanh số TTQT Triệu $ 77.86 64.65 77.05 Nguồn: Báo cáo TTQT của Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế Các chỉ tiêu định lượng qua các năm 2016-2018 thể hiện: thu phí dịch vụ thanh toán quốc tế tại Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế trong năm 2017- 2018 giảm so với năm 2016. Phí dịch vụ thanh toán quốc tế được tính bằng tỷ lệ phí x doanh số thanh toán quốc tế thực hiện do đó khi doanh số thanh toán quốc tế giảm thì thu phí từ hoạt động thanh toán quốc tế cũng giảm, thu lãi từ kinh doanh ngoại tệ năm 2016 đạt hơn 2.5 tỷ đồng. Hoạt động kinh doanh ngoại tệ trong năm 2016 thuận lợi hơn so với thời điểm năm 2017-2018 do chính sách tỷ giá đã được bình ổn. Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế không còn khó khăn trong việc mua 52 lại ngoại tệ từ các doanh nghiệp xuất khẩu, khách hàng kiều hối để bán ngoại tệ cho nhu cầu thanh toán nhập khẩu tại chi nhánh. Báo cáo TTQT của Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế Doanh số thanh toán quốc tế năm 2016-2018 giảm dẫn đến thu từ hoạt động thanh toán quốc tế cũng bị giảm. Thu từ hoạt động thanh toán trên mỗi cán bộ thanh toán quốc tế trước đây thường gấp đôi lãi trước thuế trên tổng số cán bộ của chi nhánh, tuy nhiên những năm gần đây đã giảm dần và thấp hơn, Bên cạnh đó, doanh số thanh toán quốc tế bình quân trên mỗi cán bộ thanh toán cũng giảm dần trong những năm gần đây. 2.1.2.3 Doanh số TTQT theo Phương thức thanh toán chuyển tiền bằng điện (TTR) Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế hiện nay đang cung cấp các hình thức chuyển tiền cho khách hàng đó là: Chuyển tiền đi nước ngoài và nhận chuyển tiền đến từ nước ngoài với quy trình và kết quả cụ thể như sau:  Chuyển tiền đi nước ngoài. Bảng 2.4. Doanh số của chuyển tiền thanh toán quốc tế qua các năm 2016–2018 Đơn vị: triệu USD Năm 2016 2017 2018 Số GD D/số Tỷ trọng (%) Số GD D/số Tỷ trọng (%) Số GD D/số Tỷ trọng (%) Xuất khẩu 115 26.7 69.9 180 31.5 72.1 189 33.0 70.9 Nhập khẩu 141 26.9 67.7 192 33.2 73.5 197 32.5 70.0 Tổng 256 53.6 68.84 256 53.6 68.84 256 53.6 68.84 Nguồn : Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh của Vietcombank – Chi nhánh Thừa Thiên Huế [24, tr5] Khi khách hàng có nhu cầu chuyển tiền ngoại tệ ra nước ngoài, phòng thanh toán tiếp nhận hồ sơ, kiểm tra hồ sơ đảm bảo đủ điều kiện pháp lý để chuyển ra nước ngoài theo quy định về quản lý ngoại hối của ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Với tính chất nhanh chóng, đơn giản, dễ thực hiện nên phương thức thanh toán bằng điện được thực hiện phổ biến cho các hợp đồng nhập khẩu nguyên liệu sản xuất thường xuyên tại Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Chi 53 nhánh Thừa Thiên Huế như : hạt nhựa, sơn, men bia, nhựa thôngVà các hợp đồng xuất khẩu hàng hoá giản đơn, giá trị thấp như : tinh dầu thông, quế, đá trắng, lạc, sắn lát, gỗ dăm, sản phẩm gỗChuyển tiền bằng điện còn được thực hiện cho hoạt động chuyển tiền cá nhân thường được gọi là kiều hối cho thân nhân người Việt Nam ở nước ngoài hưởng. Hiện nay theo quy định của chế độ quản lý ngoại hối của ngân hàng Nhà nước Việt Nam, mọi tổ chức cá nhân người cư trú và không cư trú đều phải tuân thủ theo quy định này. Chính vì vậy, việc chuyển tiền của cá nhân ra nước ngoài cũng bị hạn chế, chủ yếu là chuyển tiền cá nhân cho đối tượng khách hàng là người không cư trú. Tỷ trọng chuyển tiền cá nhân chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong tổng doanh số chuyển tiền đi. Tỷ trọng phương thức thanh toán xuất nhập khẩu hàng hoá (TTR) trong các năm gần đây chiếm tỷ trọng trên 50% và thể hiện là phương thức thanh toán được lựa chọn nhiều nhất tại Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế.  Nhận chuyển tiền đến từ nước ngoài. Khi nhận được điện chuyển tiền từ ngân hàng đại lý của mình đã báo có vào tài khoản của ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam tại nước ngoài phát hành điện hoặc thư, ngân hàng tiến hành kiểm tra mã khóa hoặc kiểm tra mẫu chữ ký, trình người có thẩm quyền phê duyệt và chuyển tới bộ phận kế toán hạch toán. Sau đó, thanh toán viên thông báo cho người hưởng lợi về khoản tiền được chuyển. Bảng 2.5 Doanh số của chuyển tiền kiều hối qua các năm 2016–2018 Đơn vị: triệu USD Năm 2016 2017 2018 Số GD Doanh số Số GD Doanh số Số GD Doanh số Chuyển tiền đến 4970 30.632 5486 38.120 6230 41.280 Nguồn : Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh của Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế [24, tr5] Với lợi thế là ngân hàng chuyên doanh về xuất nhập khẩu, luôn có sẵn nguồn ngoại tệ dồi dào và đa dạng, tỷ giá cạnh tranh đã tạo ra những lợi thế cạnh tranh cho hoạt động kiều hối của chi nhánh. Doanh số chuyển tiền kiều hối của Vietcombank 54 - Chi nhánh Thừa Thiên Huế luôn được duy trì ở mức cao. Năm 2018 doanh số kiều hối đứng thứ 2 trên địa bàn sau Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Thừa Thiên Huế. Trong năm 2018, nhờ chính sách quảng bá dịch vụ Moneygram, các chương trình khuyến mãi lớn và liên tục cũng như sự thuận tiện trong giao dịch MoneyGram mà khách hàng chuyển sang sử dụng dịch vụ chuyển tiền nhanh ngày càng tăng. 2.1.2.4 Doanh số TTQT theo Phương thức thanh toán nhờ thu Tại Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế hiện nay, với phương thức thanh toán nhờ thu, Chi nhánh cũng cung cấp cho khách hàng hai hình thức nhờ thu đó là nhờ thu trả tiền ngay khi xuất trình (D/P: Documents against Payment), và hình thức nhờ thu trả chậm (D/A: Documents against Acceptance). Phương thức nhờ thu hầu hết là kèm chứng từ, nhờ thu trơn hầu như không được sử dụng. Bảng 0 2.6 Doanh số thanh toán theo phương thức nhờ thu Đơn vị: USD Năm 2016 Năm 2017 Năm 2018 Số món 6 8 22 Số tiền 200.584 542.776 1.240.416 Nguồn: Báo cáo TTQT của Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế Mặc dù doanh số thanh toán bằng phương thức nhờ thu còn thấp nhưng số lượng và doanh số bằng hoạt động này đều tăng dần qua các năm. Điều này chứng tỏ hoạt động thanh toán nhờ thu vẫn được chú trọng và được thực hiện tốt. Tuy nhiên, hoạt động nhờ thu hàng nhập khẩu lớn hơn nhờ thu hàng xuất khẩu, nguyên nhân là do phương thức này gây nhiều rủi ro cho bên xuất khẩu hơn, do đó các doanh nghiệp thường ít sử dụng trong hợp đồng ngoại thương để đảm bảo việc thu tiền hàng xuất khẩu của mình. Mặc dù đã có nhiều biện pháp nhằm tăng doanh số từ hoạt động thanh toán bằng phương thức nhờ thu, nhưng doanh số từ hoạt động này còn rất khiêm tốn. 2.1.2.5 Phương thức thanh toán tín dụng chứng từ Trong những năm qua, hoạt động thanh toán quốc tế tại Vietcombank Chi nhánh Thừa Thiên Huế ngày càng được phát triển và hoàn thiện, doanh số từ hoạt 55 động này ngày càng tăng trong tổng doanh số thanh toán quốc tế của ngân hàng. Trong tổng doanh số từ hoạt động thanh toán quốc tế thì doanh số từ hoạt động thanh toán quốc tế bằng phương thức tín dụng chứng từ chiếm tỷ trọng đáng kể. Phương thức thanh toán tín dụng chứng từ là phương thức đảm bảo quyền lợi của người mua, người bán nhất và cũng là phương thức thanh toán quốc tế phức tạp nhất trong ba phương thức thanh toán, thường được sử dụng cho các lô hàng có giá trị lớn, sản phẩm có giá trị như: gỗ dăm, nhựa thông, sản phẩm gỗ, lạc, sắn lát, đá trang trí, bột đá, máy móc, hạt nhựa Bảng 2.7 Tình hình thanh toán L/C nhập khẩu tại Vietcombank – Chi nhánh Thừa Thiên Huế STT Chỉ tiêu Năm 2016 Năm 2017 Năm 2018 1 Số lượng L/C mở (món) 83 96 104 2 Trị giá thanh toán (USD) 11.850.286 13.682.952 13.766.130 3 % Tăng/ giảm so với năm trước. 15,47 0,6 Nguồn : Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh của Vietcombank – Chi nhánh Thừa Thiên Huế [24, tr5] Hoạt động thanh toán hàng nhập khẩu qua phương thức tín dụng chứng từ ngày càng tăng. Năm 2018 doanh số thanh toán L/C nhập khẩu đạt gần 14 triệu USD trong đó chủ yếu thanh toán các lô hàng có giá trị lớn như vật tư nông nghiệp, hạt nhựa. Biểu đồ 2.3. Doanh số thanh toán bằng L/C tại Vietcombank – Chi nhánh Thừa Thiên Huế từ 2016-2018 Nguồn : Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh của Vietcombank – Chi nhánh Thừa Thiên Huế [26, tr5] 0 10 20 30 2016 2017 2018 8.93 20.86 26.23 11.85 13.68 13.77 Xuất khẩu Nhập khẩu 56 Biểu đồ doanh số thanh toán thư tín dụng giai đoạn 2016-2018 cho thấy, trong năm 2017, Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế với uy tín thanh toán quốc tế trên địa bàn đã thu hút được nhiều doanh nghiệp xuất khẩu gỗ dăm (là nguyên liệu sản xuất giấy) lần đầu tiên sản xuất và xuất khẩu sản phẩm đi các nước Trung Quốc và Hàn Quốc hoạt động tại chi nhánh, doanh số thanh toán hàng xuất khẩu bằng phương thức tín dụng chứng từ trong năm này đạt mức kỷ lục là: 20.86 triệu USD. Doanh số thanh toán nhập khẩu bằng phương thức tín dụng chứng từ trong những năm 2016-2018 cũng có bước đột phá mạnh nhờ thực hiện thanh toán hợp đồng nhập khẩu thiết bị của dự án nhà máy thuỷ điện Quảng Trị trị giá: 13 triệu USD và dự án mở rộng dây chuyền đóng chai của công ty cổ phần bia Sài Gòn- Nghệ Tĩnh trị giá: 4 triệu EUR. Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh của Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế [26, tr5] Tuy nhiên trong những năm gần đây, các doanh nghiệp đã dần thực hiện được những hợp đồng đơn giản, cùng với đó là một số NHTM trên địa bàn đã sử dụng các chính sách về lãi suất, phí, tỷ giá mua vào ngoại tệ cao đã lôi cuốn được các doanh nghiệp này dẫn đến doanh số thanh toán hàng xuất của Vietcombank - Chi nhánh Thừa Thiên Huế gi