TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC CÁC T VI T TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ, HÌNH
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU . 1
1. Lý do chọn đề tài . 1
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn . 3
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn. 6
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu. 6
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu. 7
6. Ý nghĩa thực tiễn của luận văn . 8
7. Kết cấu của luận văn. 8
CHưƠNG 1. 9
1.1. Những vấn đề chung về chi NSNN . 9
1.1.1. Khái niệm chi NSNN . 9
1.1.2. Vai trò của chi ngân sách nhà nước . 11
1.1.3. Phân loại chi ngân sách nhà nước . 12
1.1.4. Chi ngân sách cấp huyện trong hệ thống NSNN . 13
1.2. Quản lý chi ngân sách cấp huyện . 16
1.2.1. Khái niệm . 16
1.2.2. Đặc điểm của quản lý chi ngân sách cấp huyện . 17
1.2.3. Nội dung quản lý chi ngân sách cấp huyện. .18
1.3. Kinh nghiệm quản lý chi ngân sách của một số địa phương khác và bài học
rút ra đối với Quận Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh .33
1.3.1. Kinh nghiệm của một số địa phương trong quản lý chi ngân sách nhà
nước. 35
114 trang |
Chia sẻ: honganh20 | Ngày: 22/02/2022 | Lượt xem: 331 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Quản lý chi ngân sách nhà nước ở quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
theo hƣớng tăng
dần tỷ trọng giá trị các ngành thƣơng mại - dịch vụ, trong đó tập trung phát
triển mạnh lĩnh vực thƣơng mại - dịch vụ, các ngành dịch vụ cao cấp, có giá
trị gia tăng cao nhƣ: Ngành tài chính - tín dụng - ngân hàng, phòng giao dịch,
lĩnh vực Bất động sản, tƣ vấn; các Trung tâm Thƣơng mại, Siêu thị, các doanh
nghiệp kinh doanh lữ hành quốc tế mới đi vào hoạt độngđã thu hút một số
lƣợng lớn khách đến tham quan, mua sắmlà điều kiện thuận lợi để phát
triển kinh tế, du lịch trên địa bàn quận.
Lãnh đạo, chỉ đạo triển khai có hiệu quả các chƣơng trình, giải pháp
hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho các thành phần kinh tế phát triển sản xuất
44
nhƣ: tăng cƣờng gặp gỡ, đối thoại giữa chính quyền với các doanh nghiệp; kết
nối doanh nghiệp với ngân hàng, tăng cƣờng phổ biến những chính sách, quy
định mới của Nhà nƣớc, kịp thời giải quyết những khó khăn, vƣớng mắc cho
doanh nghiệp về thuế, bảo hiểm, phòng cháy chữa cháy, lao động, an toàn
thực phẩm Tăng cƣờng thực hiện các biện pháp bình ổn thị trƣờng, khuyến
khích tạo điều kiện, hỗ trợ doanh nghiệp gắn với Cuộc vận động “Ngƣời Việt
Nam ƣu tiên dùng hàng Việt Nam”. Tập trung phát triển các cửa hàng tiện
ích, các điểm bán hàng bình ổn trên địa bàn các phƣờng nhằm đáp ứng nhu
cầu mua sắm hàng Việt với giá cả hợp lý, chất lƣợng cho ngƣời dân. Công tác
kiểm tra doanh nghiệp và hộ kinh doanh sau đăng ký thành lập đƣợc chú
trọng; tăng cƣờng chấn chỉnh các điểm khu vực kinh doanh tự phát; đẩy mạnh
công tác kiểm tra, kiểm soát thị trƣờng nhằm ngăn chặn kịp thời hàng nhập
lậu, gian lận thƣơng mại và hàng giả.
Văn hóa xã hội:
Về phát triển giáo dục, đào tạo, xây dựng đời sống văn hóa, thể dục thể
thao, y tế; đảm bảo an sinh xã hội và phúc lợi xã hội, nâng cao đời sống Nhân dân.
Về giáo dục và đào tạo:
Quy mô mạng lƣới và loại hình trƣờng lớp tiếp tục phát triển đáp ứng
nhu cầu học tập của con em trong độ tuổi đến trƣờng trên địa bàn quận; tăng
cƣờng đầu tƣ ngân sách cho giáo dục, xây dựng trƣờng học, trang bị cơ sở vật
chất theo hƣớng tiêu chuẩn hóa, hiện đại hóa phù hợp yêu cầu đổi mới giáo
dục. Quận đẩy mạnh công tác quản lý, kiểm tra, giám sát các cơ sở giáo dục
ngoài công lập. Công tác xã hội hoá giáo dục - đào tạo ngày càng đƣợc quan
tâm. Phƣơng pháp dạy học tiếp tục đƣợc đổi mới, kiểm tra đánh giá theo định
hƣớng coi trọng phát triển phẩm chất, năng lực ngƣời học; tập trung đẩy mạnh
ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và dạy học; tổ chức dạy học theo
chủ đề, dạy tích hợp liên môn gắn với các hoạt động học tập nhẹ nhàng - tự
45
nhiên - sinh động - hiệu quả; chú trọng giáo dục truyền thống cách mạng, đạo
đức lối sống cho học sinh. Đội ngũ nhà giáo đƣợc chuẩn hóa về trình độ
chuyên môn nghiệp vụ. Chất lƣợng giáo dục toàn diện có chuyển biến tích
cực, tỷ lệ học sinh đậu đại học, cao đẳng, học sinh đạt giải cao trong các kỳ
thi cấp quốc gia hàng năm tăng. Đề án xây dựng xã hội học tập giai đoạn
2013 - 2020 đƣợc triển khai thực hiện đồng bộ, tỷ lệ xóa mù chữ, phổ cập
giáo dục các bậc học đƣợc giữ vững; hoạt động các Trung tâm học tập cộng
đồng đƣợc duy trì; công tác phân luồng học sinh, việc định hƣớng nghề
nghiệp cho học sinh lớp 9 đƣợc chú trọng, học sinh theo học trƣờng Trung
cấp nghề tăng hàng năm.
2.1.3. Tác động của điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội đến quản lý chi
ngân sách tại Quận Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh
Với điều kiện kinh tế- xã hội nhƣ vậy, đã tác động đến quản lý chi ngân
sách nhà nƣớc Quận Bình Thạnh:
Thứ nhất, kinh tế - xã hội của Quận tuy đã có sự phát triển nhất định,
nhƣng vẫn chƣa đồng bộ, một số phƣờng trên địa bàn việc phân cấp thu còn
chƣa đủ để bù chi cân đối. Do đó, việc điều hành ngân sách gặp không ít khó
khăn nhất là việc giao chi ngân sách cho các đơn vị trên địa bàn.
Thứ hai, nhu cầu chi đầu tƣ phát triển ngày càng lớn để tạo dựng cơ sở
hạ tầng, đáp ứng nhu cầu phát triển gắn với vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên của
Quận. Điều đó ảnh hƣởng trực tiếp hoặc gián tiếp tới quá trình điều hành,
quản lý chi ngân sách trên địa bàn Quận.
2.2. Phân tích thực trạng quản lý nhà nƣớc về chi ngân sách tại
Quận Bình Thạnh
2.2.1. Tình hình chi ngân sách giai đoạn 2016 - 2019
46
Đây là giai đoạn đòi hỏi công tác điều hành chi ngân sách quận phải hết
sức chặt chẽ, hợp lý do chấp hành các chủ trƣơng của Chính phủ để góp phần
kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo an sinh xã hội.
Tốc độ tăng chi bình quân 4 năm là 2,53%/năm. Tổng chi NSĐP năm
2016 là 726.960 triệu đồng, chỉ tăng 5,7% so với năm đầu giai đoạn là
687.790 triệu đồng. Tuy nhiên ngân sách cũng đã đảm bảo đáp ứng yêu cầu
hoạt động của các lĩnh vực sự nghiệp, chi cho bộ máy quản lý hành chính, chi
đảm bảo an ninh quốc phòng và bổ sung cân đối cho ngân sách phƣờng, nhằm
hoàn thành các nhiệm vụ kinh tế - xã hội chung của toàn quận. Trong đó ƣu
tiên chi sự nghiệp giáo dục, sự nghiệp xã hội, đảm bảo chi sự nghiệp kinh tế,
chủ động bố trí nguồn để thực hiện cải cách tiền lƣơng, bố trí kinh phí chi
hành chính hợp lý và tiết kiệm phù hợp với khả năng ngân sách.
Kết quả chấp hành dự toán chi của cả giai đoạn có xu hƣớng giảm dần
và không vƣợt dự toán đầu năm. Về giá trị tuyệt đối, tổng số chi NSĐP các
năm qua tăng giảm không thống nhất. Sở dĩ có kết quả đó là vì kết cấu của chi
NSĐP chứa đựng những nội dung chi không ổn định, đó là số chi từ nguồn
thu để lại đơn vị quản lý chi quản lý qua NSNN; chi chuyển nguồn ngân sách
sang năm sau và chi đầu tƣ phát triển.
So sánh với dự toán, chi NSĐP năm 2018 tăng cao so với dự toán
(63,38%) nguyên nhân chính là do ảnh hƣởng của số ghi chi và số chi chuyển
nguồn (trong năm quận thực hiện ghi chi nguồn viện phí của Bệnh viện Quận
Bình Thạnh số chi của các năm 2015, 2016 và 2017 sau khi có kết quả thanh
tra tài chính là 87.009 tr.đ và chi chuyển nguồn là 18.755 tr.đ).
2.2.2. Hệ thống văn bản pháp lý quản lý chi ngân sách nhà nƣớc:
- Hệ thống văn bản pháp lý là căn cứ quan trọng, không thể thiếu của
mọi hoạt động quản lý nhà nƣớc mà đặc biệt là quản lý chi NSNN. Trong giai
đoạn này, Quận đã thực hiện công tác quản lý chi ngân sách trên cơ sở hệ
47
thống văn bản pháp lý bao gồm:
- Luật ngân sách Nhà nƣớc năm 2015, Nghị định số 163/2016/NĐ-CP
ngày 21/12/2016 của Chính phủ hƣớng dẫn thi hành Luật; Luật Tổ chức chính
quyền địa phƣơng năm 2015; các Thông tƣ của Bộ Tài chính và các công văn
của Sở Tài chính hƣớng dẫn xây dựng dự toán thu chi ngân sách hàng năm;
Nghị quyết của HĐND Thành phố về dự toán và phân bổ ngân sách thành phố
hàng năm; Quyết định của UBND Thành phố và UBND Quận Bình Thạnh về
giao chỉ tiêu dự toán thu – chi ngân sách nhà nƣớc hàng năm;
- Các Nghị quyết, Chỉ thị của Chính phủ và Thủ tƣớng Chính phủ trong
giai đoạn 2016 – 2020.
- Nghị quyết số 26/2008/QH12 ngày 15/11/2008 của Quốc hội khóa
XII về thực hiện thí điểm không tổ chức Hội đồng nhân dân huyện, quận,
phƣờng; Thông tƣ 62/2009/TT-BTC ngày 27/3/2009 của Bộ Tài chính Quy
định về công tác lập dự toán và quyết toán ngân sách quận, huyện, phƣơng
nơi không tổ chức HĐND và Quyết định số 80/2010/QĐ-UBND ngày
19/11/2010 của UBND Thành phố về Ban hành Quy định về cơ chế quản lý,
điều hành ngân sách đối với Ủy ban nhân dân huyện, quận, phƣờng thực hiện
thí điểm không tổ chức HĐND huyện, quận, phƣờng.
Đồng thời, việc điều hành chi NSNN tại quận còn phải căn cứ vào Kế
hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2015 – 2020 và Kế hoạch phát triển
kinh tế - xã hội 5 năm 2020 – 2025 của UBND Quận.
2.2.3. Tổ chức bộ máy và nguồn nhân lực quản lý chi ngân sách Quận Bình
Thạnh
Quận Bình Thạnh thực hiện quản lý chi ngân sách nhà nƣớc theo mô
hình thống nhất toàn Thành phố, gồm Ủy ban nhân dân quận, Phòng Tài
chính – Kế hoạch, Kho bạc nhà nƣớc quận, các đơn vị dự toán thuộc quận và
ngân sách phƣờng.
48
* Ủy ban nhân dân quận:
Thời kỳ từ 2012 đến năm 2016, Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện
Nghị quyết số 26/2008/QH12 ngày 15/11/2008 của Quốc hội khóa XII về
thực hiện thí điểm không tổ chức Hội đồng nhân dân huyện, quận, phƣờng.
Trong giai đoạn này, hoạt động điều hành ngân sách tại các quận, huyện trên
địa bàn Thành phố đƣợc thực hiện theo Thông tƣ 62/2009/TT-BTC ngày
27/3/2009 của Bộ Tài chính và Quyết định số 80/2010/QĐ-UBND ngày
19/11/2010 của UBND Thành phố. Theo đó, liên quan đến lĩnh vực quản lý
chi ngân sách nhà nƣớc, UBND quận có nhiệm vụ:
+ Chỉ đạo cơ quan chuyên môn (Phòng Tài chính - Kế hoạch) tham
mƣu xây dựng dự toán thu, chi ngân sách quận, phƣơng án phân bổ dự toán
ngân sách quận; lập dự toán điều chỉnh ngân sách địa phƣơng; quyết toán
ngân sách địa phƣơng; báo cáo UBND Thành phố và Sở Tài chính Thành phố
Hồ Chí Minh;
+ Quy định một số nguyên tắc bố trí dự toán ngân sách địa phƣơng;
quyết định cụ thể dự toán thu, chi NSNN trên địa bàn; quyết định giao nhiệm
vụ thu, chi ngân sách cho UBND phƣờng; quyết định giao nhiệm vụ chi cho
các cơ quan trực thuộc;
+ Tổ chức thực hiện ngân sách địa phƣơng; hƣớng dẫn, kiểm tra Ủy
ban nhân dân phƣờng xây dựng và thực hiện ngân sách địa phƣơng theo quy
định của pháp luật;
* Phòng Tài chính-Kế hoạch:
+ Trình UBND quận ban hành các quyết địnhthuộc thẩm quyền ban
hành của UBND quận về lĩnh vực tài chính;
+ Hƣớng dẫn các cơ quan, đơn vị dự toán thuộc quận, UBND các
phƣờng xây dựng dự toán ngân sách hàng năm;
49
+ Tham mƣu UBND quận xây dựng dự toán chi ngân sách cấp quận và
tổng hợp dự toán ngân sách cấp phƣờng, phƣơng án phân bổ chi thƣờng
xuyên ngân sách quận, kế hoạch bố trí vốn đầu tƣ từ nguồn vốn Thành phố
phân cấp và nguồn ngân sách quận; các phƣơng án cân đối ngân sách và các
biện pháp cần thiết để hoàn thành nhiệm vụ thu, chi ngân sách đƣợc giao; tổ
chức thực hiện dự toán ngân sách đã đƣợc quyết định;
+ Hƣớng dẫn, kiểm tra, giám sát việc quản lý và sử dụng ngân sách và
quản lý tài sản ở các cơ quan, đơn vị sử dụng ngân sách; yêu cầu Kho bạc nhà
nƣớc tạm dừng thanh toán khi phát hiện chi vƣợt dự toán, chi sai chính sách
chế độ hoặc không chấp hành chế độ báo cáo của Nhà nƣớc;
+ Thẩm định và thông báo quyết toán đối với các cơ quan hành chính,
các đơn vị sự nghiệp và các tổ chức khác có sử dụng ngân sách;
+ Tổng hợp tình hình thu, chi NSNN, lập tổng quyết toán ngân sách
hàng năm của địa phƣơng trình UBND quận phê duyệt và báo cáo UBND
Thành phố và Sở Tài chính;
+ Báo cáo, công khai NSNN theo quy định.
* Kho bạc nhà nƣớc:
+ Chịu sự hƣớng dẫn, chỉ đạo của Bộ Tài chính và Kho bạc Nhà nƣớc
Thành phố;
+ Chi trả và kiểm soát chi NSNN cho từng đối tƣợng thụ hƣởng theo
dự toán đã đƣợc duyệt;
+ Tổ chức giao dịch, thanh toán với các ngân hàng; các đơn vị, cá
nhân đƣợc NSNN cấp kinh phí và các đơn vị có mở tài khoản giao dịch tại
Kho bạc nhà nƣớc.
* Các phòng ban có liên quan:
50
- Thanh tra Quận Bình Thạnh tham mƣu cho UBND quận thực hiện
công tác thanh tra việc quản lý, sử dụng tài sản và nguồn kinh phí ngân sách
nhà nƣớc cấp tại các đơn vị trực thuộc;
- Văn phòng UBND giữ vai trò trung gian giữa UBND quận và Phòng
Tài chính – Kế hoạch cũng nhƣ các phòng chức năng khác trong quản lý chi
ngân sách;
* Các đơn vị sử dụng ngân sách và UBND các phƣờng:
Tổ chức lập và thực hiện dự toán chi ngân sách thuộc phạm vi đơn vị
quản lý; chi tiêu đúng định mức, mục đích, đối tƣợng, tiết kiệm và hiệu quả;
các đơn vị sự nghiệp đƣợc quyền chủ động sử dụng nguồn sự nghiệp để phát
triển và nâng cao chất lƣợng, hiệu quả hoạt động của nhiệm vụ chuyên môn
đƣợc giao. Chịu sự chỉ đạo của UBND quận và sự hƣớng dẫn, kiểm tra, kiểm
soát của các cơ quan chuyên môn.
* Mối quan hệ giữa Kho bạc với các cơ quan chuyên môn của quận và
giữa các cơ quan chuyên môn với nhau là quan hệ phối hợp, hỗ trợ, trƣờng
hợp có khó khăn, vƣớng mắc chƣa giải quyết đƣợc thì báo cáo UBND quận
để có chỉ đạo thực hiện. Thực tế các năm qua chứng minh cần có sự thống
nhất cao giữa các cơ quan quản lý nhà nƣớc để các ĐVSDNS có đƣợc sự
thuận lợi nhất trong việc quản lý, sử dụng ngân sách đồng thời thể hiện tính
nghiêm minh và hiệu lực của pháp luật.
2.2.4. Lập dự toán chi ngân sách
a. Các căn cứ để thực hiện việc lập dự toán chi ngân sách tại Quận nhƣ sau:
- Căn cứ hƣớng dẫn xây dựng dự toán của Bộ Tài chính, Sở Tài chính
thành phố và định mức chi ngân sách đối với từng lĩnh vực đƣợc cấp có thẩm
quyền quyết định; phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi ngân sách và tỷ lệ phần
trăm (%) phân chia đối với các khoản thu phân chia và mức bổ sung cân đối
ngân sách của ngân sách cấp trên cho ngân sách cấp dƣới. Đây là căn cứ
51
mang tính bắt buộc bởi chính quyền cấp quận không có thẩm quyền ban hành
định mức, chế độ chi mà chỉ có trách nhiệm thực hiện chế độ, chính sách do
Trung ƣơng và Thành phố quy định.
- Căn cứ số kiểm tra về dự toán chi ngân sách của Sở Tài chính Thành
phố và tình hình thực hiện dự toán chi ngân sách một số năm trƣớc liền kề.
- Căn cứ mục tiêu, chỉ tiêu và nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế,
văn hóa xã hội của năm kế hoạch và kế hoạch 5 năm của Quận; căn cứ nhiệm
vụ chính trị của các đơn vị để định hƣớng bố trí ngân sách đáp ứng yêu cầu nhiệm
vụ.
- Căn cứ vào khả năng thu ngân sách quận, ngân sách phƣờng và nguồn
thu sự nghiệp tại các đơn vị để tính toán bố trí dự toán cho từng lĩnh vực hoạt
động và số trợ cấp cân đối cho ngân sách phƣờng.
b. Theo các tiêu chí nhƣ trên, việc lập dự toán chi ngân sách của Quận
Bình Thạnh trong những năm vừa qua đƣợc thực hiện nhƣ sau:
Biểu tóm tắt quá trình lập dự toán ngân sách tại Quận Bình Thạnh:
Các bƣớc
thực hiện
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
Thời gian
thực hiện
Từ giữa tháng 6 đến
trƣớc 20/7
Trong
khoảng
tháng 10 và
tháng 11
Trong vòng
10 ngày (kể
từngày
UBND TP
giao DT,
trƣớc 10/12)
Trƣớc
31/12
Cơ quan
thực hiện
ĐVSDNS UBND
quận
P.TCKH UBND quận UBND
phƣờng
52
Tóm tắt
nội dung
công việc
Xây dựng
dự toán chi
ngân sách
tại đơn vị
Lập dự
toán chi
ngân sách
NSĐP
Thảo luận,
lập phƣơng
án phân bổ
ngân sách
Quyết định
phân bổ dự
toán ngân
sách quận
Quyết
định
phân bổ
dự toán
ngân
sách
phƣờng
Căn cứ
thực hiện
Thông báo
số
Kiểm tra
của UBND
quận
Dự toán
do
ĐVSDNS
lập
Thông báo
số dự kiến
của Sở Tài
chính
Quyết định
giao dự toán
của UBND
TP
Quyết
định giao
dự toán
của
UBND
quận
Thứ nhất, xây dựng dự toán chi ngân sách tại đơn vị: ở giai đoạn này,
căn cứ Thông báo số kiểm tra của UBNS quận, các ĐVSDNS xây dựng dự
toán chi ngân sách của đơn vị gửi PTCKH. Khi xây dựng dự toán, các
ĐVSDNS phải đảm bảo thực hiện đúng các quy định về căn cứ và yêu cầu
của công tác lập dự toán.
Thứ hai, lập dự toán chi ngân sách quận: PTCKH kiểm tra, tổng hợp số
liệu từ dự toán chi ngân sách do các đơn vị lập để xây dựng dự toán chi ngân
sách quận, trình UBND quận báo cáo UBND Thành phố (Sở Tài chính) trƣớc
20 tháng 7.
Thứ ba, lập phƣơng án phân bổ ngân sách quận: căn cứ số dự kiến
đƣợc giao, hình thành sau khi thảo luận dự toán giữa Sở Tài chính và UBND
quận, huyện trong tháng 9, Phòng TCKH tổ chức thảo luận với các ĐVSDNS
theo quy định, sau đó lập phƣơng án bố trí ngân sách theo từng nhiệm vụ chi
53
và phƣơng án giao dự toán chi ngân sách tới từng ĐVSDNS, trình UBND
quận xem xét.
Thứ tư, quyết định dự toán ngân sách quận: căn cứ Quyết định của
UBND thành phố về dự toán thu, chi NSNN năm sau (trƣớc ngày 10/12),
UBND quận quyết định dự toán ngân sách địa phƣơng trong vòng 10 ngày.
Thứ năm, phân bổ dự toán ngân sách phƣờng: sau khi nhận đƣợc quyết
định giao dự toán của UBND quận, UBND phƣờng phải hoàn thành phân bổ
dự toán ngân sách cấp trƣớc 31/12 hàng năm.
Nhƣ vậy, công tác lập dự toán chi ngân sách tại Quận Bình Thạnh trong
các năm qua có những ƣu điểm chính nhƣ sau:
+ Dự toán chi ngân sách quận đạt đƣợc mục đích cơ bản là mang tính
dự báo, kế hoạch hóa các khoản chi NSNN để thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà
nƣớc trên địa bàn, dựa trên cơ sở chế độ, định mức và nhu cầu thực tế tại địa
phƣơng;
+ Phân bổ ngân sách quận đƣợc thực hiện đúng thời gian, trên tinh thần
tiết kiệm, đảm bảo kinh phí thực hiện các nhiệm vụ chính, nâng cao tính chủ
động cân đối của các ĐVSDNS.
+ Đối với sự nghiệp giáo dục đào tạo, dự toán Thành phố giao theo
định mức, căn cứ số học sinh hoặc giáo viên. Quận đã chủ động, linh hoạt xây
dựng nhiều tiêu chí phân bổ lại một cách phù hợp (tổng hệ số lƣơng, số lớp
học, số học sinh, phân bổ thêm kinh phí đối với trƣờng chuẩn và trƣờng có
nhiều cơ sở,) để tạo sự công bằng tối đa khi phân bổ kinh phí cho các
trƣờng.
Bên cạnh đó cũng tồn tại một số khó khăn cần đƣợc xem xét tháo gỡ:
+ Theo trình tự luật định thì công việc thảo luận dự toán ở cấp huyện
phải đƣợc thực hiện trƣớc khi UBND quận lập dự toán gửi Sở Tài chính và Sở
54
Tài chính phải tổ chức thảo luận ở cấp tỉnh trƣớc khi lập dự toán gửi Bộ Tài
chính trƣớc 20/7. Tuy nhiên, yêu cầu này không khả thi. Khoảng thời gian từ
15/6 đến trƣớc 20/7 chỉ có hơn 30 ngày, không đủ để thực hiện các công việc
từ lập dự toán chi NSNN tại đơn vị cho đến lập dự toán chi ngân sách thành
phố. Do đó, trên thực tế, việc thảo luận dự toán chi ngân sách đƣợc tiến hành
sau khi UBND thành phố gửi Bộ Tài chính dự toán chi NSNN năm sau.
+ Đối với khối các đơn vị sự nghiệp khác và kinh phí giao không tự
chủ, không thƣờng xuyên, việc phân bổ dự toán hiện nay chƣa có định mức,
còn mang tính chủ quan, phụ thuộc hoàn toàn vào tính tự giác của đơn vị khi
xây dựng dự toán và năng lực, phẩm chất của ngƣời làm công tác quản lý khi
xem xét phân bổ dự toán chi ngân sách.
+ Việc bố trí ngân sách còn phụ thuộc vào khả năng nguồn lực có hạn
của địa phƣơng, vì thế khó có thể đáp ứng kinh phí theo yêu cầu của đơn vị để
mang lại hiệu quả hoạt động cao nhất.
+ Cơ chế tạo nguồn cải cách tiền lƣơng hiện nay bắt buộc tất cả các đơn
vị sự nghiệp công lập phải dành nguồn để thực hiện lộ trình cải cách tiền
lƣơng theo quy định. Khoản tiền để dành này là quá lớn, mà nhu cầu sử dụng
rất thấp (ví dụ, nguồn cải cách tiền lƣơng Bệnh viện Quận Bình Thạnh chƣa
sử dụng tính đến cuối năm 2016 là 18 tỷ trong khi nhu cầu sử dụng khi có
điều chỉnh mức lƣơng cơ sở chỉ cóxấp xỉ 800 triệu/năm). Cơ chế tạo nguồn
cải cách tiền lƣơng cần phải đƣợc điều chỉnh lại cho hợp lý.
* Về kết quả giao dự toán
Bảng 2.1: Kết quả giao dự toán chi cân đối ngân sách quận
Đơn vị tính: triệu đồng
Nội dung 2015 2016 2017 2018 2019
Dự toán chi cân đối NSĐP 456.406 556.517 588.512 775.446 735.774
55
1. Chi đầu tƣ phát triển 22.521 35.440 22.928 178.067 55.228
2. Chi thƣờng xuyên 433.885 521.077 565.584 597.379 680.546
Sự nghiệp kinh tế 74.913 74.913 82.471 91.377 126.232
Sự nghiệp GD&ĐT 176.497 216.164 242.693 252.804 255.316
Sự nghiệp y tế 24.250 33.255 32.410 31.330 30.177
Sự nghiệp VHTT 3.516 4.008 4.466 4.666 4.666
Sự nghiệp TDTT 2.119 2.297 2.371 2.371 2.371
Chi đảm bảo xã hội 24.078 28.610 30.182 43.114 70.398
Chi quốc phòng an ninh 22.020 25.227 27.859 28.525 28.525
Chi quản lý hành chính 92.121 109.745 114.077 122.656 124.477
Chi khác 4.743 17.230 18.230 8.930 25.471
Dự phòng 9.628 9.628 10.825 11.606 12.913
(Nguồn: Báo cáo quyết toán ngân sách hàng năm của UBND Q.Bình Thạnh)
Kết quả giao dự toán chi đã loại trừ các khoản chi từ nguồn thu sự
nghiệp đƣợc để lại đơn vị quản lý qua ngân sách (đƣợc gọi là ghi chi qua ngân
sách) do chúng đã đƣợc bù trừ với các khoản ghi thu qua ngân sách, không
ảnh hƣởng đến việc cân đối thu, chi ngân sách quận.
Số liệu dự toán chi cân đối NSĐP (là dự toán chi ngân sách quận, bao
gồm cả ngân sách phƣờng) giai đoạn 2015-2019 (Bảng 2.1) cho thấy dự toán
chi cân đối ngân sách địa phƣơng hàng năm đều tăng hơn năm trƣớc. Tốc độ
tăng chi bình quân hàng năm là 13,58% (Bảng 2.2) trong đó chi đầu tƣ
XDCB có tỷ lệ tăng rất lớn (là 157,43%) do năm 2015 kế hoạch bố trí vốn
đầu tƣ tăng mạnh. Còn lại là chi thƣờng xuyên với tỷ lệ tăng bình quân là
12,05%, trong đó chi sự nghiệp xã hội là một trong những lĩnh vực giành
đƣợc sự quan tâm hàng đầu với tốc độ tăng bình quân là 32,61%/năm. Dự
toán chi khác không ổn định và có tỷ lệ tăng bình quân cao (100,82%) do
56
cách Thành phố giao dự toán chi khác không nhất quán giữa các năm (các
năm 2013, 2014 và 2016 giao dự toán chi khác bao gồm cả chi từ nguồn thu
phí, lệ phí và thu khác đơn vị đƣợc để lại sử dụng). Cách giao nhƣ vậy là
không phù hợp với quy định về sử dụng các nguồn thu này.
Bảng 2.2: Tỷ lệ so sánh dự toán năm sau so với năm trước
Đơn vị tính: triệu đồng
Nội dung
Tỷ lệ
2015/
2014
Tỷ lệ
2016/
2015
Tỷ lệ
2017/
2016
Tỷ lệ
2018/
2017
Tỷ lệ
2019/
2018
Tốc độ
tăng
b/q
Dự toán chi cân đối NSĐP 117,52 121,93 105,75 131,76 94,88 13,58
1. Chi đầu tƣ phát triển 38,95 157,36 64,70 776,64 31,02 157,43
2. Chi thƣờng xuyên 131,26 120,10 108,54 105,62 113,92 12,05
Sự nghiệp kinh tế 150,79 100,00 110,09 110,80 138,14 14,76
Sự nghiệp GD&ĐT 132,80 122,47 112,27 104,17 100,99 9,98
Sự nghiệp y tế 128,10 137,13 97,46 96,67 96,32 6,90
Sự nghiệp văn hóa thông tin 106,38 113,99 111,43 104,48 100,00 7,47
Sự nghiệp thể dục thể thao 103,87 108,40 103,22 100,00 100,00 2,91
Chi đảm bảo xã hội 155,27 118,82 105,49 142,85 163,28 32,61
Chi quốc phòng an ninh 127,75 114,56 110,43 102,39 100,00 6,85
Chi quản lý hành chính 120,28 119,13 103,95 107,52 101,48 8,02
Chi khác 100,00 363,27 105,80 48,99 285,23 100,82
Dự phòng 100,00 100,00 112,43 107,21 111,26 7,73
(Nguồn: Báo cáo quyết toán ngân sách hàng năm của UBND Q.Bình Thạnh)
2.2.5. Thực hiện dự toán chi
Thực hiện dự toán là quá trình kéo dài suốt cả năm ngân sách, có ý
nghĩa quan trọng hơn cả trong 3 khâu của chu trình ngân sách bởi nó quyết
định mức độ hiện thực hóa dự toán, thể hiện hiệu quả quản lý ngân sách và là
57
căn cứ để lập quyết toán. Thực trạng chấp hành dự toán chi ngân sách Quận
Bình Thạnh giai đoạn 2012-2016 nhƣ sau:
- Căn cứ dự toán đƣợc UBND quận giao, các ĐVSDNS thực hiện phân
bổ dự toán và gửi về PTCKH để đƣợc thẩm định, có ý kiến (nếu cần) và
KBNN quận để làm căn cứ kiểm soát chi. Việc phân bổ dự toán các năm qua
đƣợc thực hiện đúng thời gian quy định, do đó, tại Quận Bình Thạnh không
phát sinh yêu cầu tạm cấp ngân sách.
- Các khoản chi ngân sách chỉ đƣợc thực hiện khi đảm bảo điều kiện,
thủ tục theo quy định và theo nguyên tắc chi trực tiếp. KBNN và PTCKH có
văn bản từ chối thanh toán đối với những khoản đề nghị chi không đủ điều
kiện. Quy chế chi tiêu nội bộ của ĐVSDNS đƣợc cơ quan tài chính, cơ quan
kho bạc và các ban ngành khác có liên quan kiểm tra tính đầy đủ, hợp pháp,
hợp lý, để làm căn cứ cho đơn vị thực hiện và cơ quan nhà nƣớc kiểm soát
chi, kiểm tra, thanh tra quá trình chấp hành của ĐVSDNN.
- Các khoản chi ngân sách đƣợc quản lý theo nguyên tắc tiết kiệm, hiệu
quả trên cơ sở chế độ, định mức và gắn liền trách nhiệm công khai, giải trình.
- UBND Quận Bình Thạnh quyết định mọi trƣờng hợp điều chỉnh dự
toán chi ngân sách cho ĐVSDNS và dự toán chi ngân sách quận. Trong điều
hành ngân sách, Quận đã thể hiện sự thích ứng với các thay đổi khách quan,
đồng thời tính đến hiệu quả hoạt động, đảm bảo kinh phí cho các hoạt động
quan trọng, công trình cấp bách.
Nhìn chung, Quận Bình Thạnh đã hết sức tập trung các nguồn lực vật
chất và con ngƣời để hoàn thành tốt công tác quản lý chi ngân sách, đảm bảo
cân đối nguồn kinh phí thực hiện các nhiệm vụ đƣợc giao, tăng cƣờng xã hội
hóa, từ đó góp phần hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của
quận.
Kết quả thực hiện chi cân đối từ năm 2015 đến năm 2019 đƣợc thể hiện
58
ở Bảng 2.3 - Tỷ lệ chấp hành dự toán chi cân đối và Bảng 2.4 - Kết quả chấp
hành dự toán chi cân đối ngân sách địa phƣơng.
Bảng 2.3: Tỷ lệ chấp hành dự toán chi cân đối
Đơn vị tính: %
Nội dung
2015 2016 2017 2018 2019
Chi cân đối NSĐP 114,05 97,98 99,38 98,65 94,98
1. Chi đầu tƣ phát triển 172,38 110,87 97,68 84,79 97,38
2. Chi thƣờng xuyên 110,96 97,09 99,45 102,86 92,28
Sự nghiệp kinh tế 83,81 95,27 96,36 91,87 66,13
Sự nghiệp giáo dục và tạo 118,13 98,72 100,65 100,52 101,52
Sự nghiệp y tế 111,50 98,47 94,35 105,06 96,59
Sự nghiệp văn hóa thông tin 170,71 165,19 152,10 157,52 145,09
Sự nghiệp thể dục thể thao 89,76 96,87 91,27 96,33 97,39
Chi đảm bảo xã hội 120,84 115,12 151,69 123,99 121,25
Chi quốc phòng an ninh 126,15 123,72 109,47 105,28 123,06
Chi quản lý hành chính 111,32 93,12 95,89 98,73 95,89
Chi khác 107,59 22,50 15,01 194,08 28,52
(Nguồn: Báo cáo quyết toán ngân sách hàng năm của UBND Q.Bình Thạnh)
Công tác chấp hành dự toán chi NSNN tại quận trong thời gian qua có
những ƣu điểm nhƣ sau:
- Kết quả thực hiện chi thƣờng xuyên đạt xấp xỉ so với dự toán, chứng
tỏ công tác lập dự toán đạt yêu cầu về khả năng
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- luan_van_quan_ly_chi_ngan_sach_nha_nuoc_o_quan_binh_thanh_th.pdf