Luận văn Sử dụng câu hỏi trắc nghiệm khách quan chương Chất khí và Cơ sở của nhiệt động lực học lớp 10 THPT ban khoa học tự nhiên nhằm tuyển chọn học sinh giỏi vào lớp chuyên/đội tuyển

t lượng của từng phương án lựa chọn trong mỗi CH của ĐTN. Theo bảng 4.1 (xem chi tiết ở phụ lục 6), độ khó cổ điển của các CH nằm trong khoảng giá trị từ 0,0395 đến 0,981. Như vậy, các CH của ĐTN có độ khó cổ điển nằm trong khoảng giá trị cho phép cùa lý thuyết trắc nghiệm cổ điển (với số lượng HS ít thì độ khó nằm trong khoảng từ 0,04 đến 0,99). Tuy nhiên, có một số câu có độ phân biệt cổ điển âm; đó là các câu 38 và 41 (ứng với câu 21C, 22B) phần đa tuyển. Tôi phân tích từng câu như sau:  Câu 38 (ứng với câu 21C đa tuyển): câu này liên quan đến kiến thức cơ bản ở phần mở đầu của chương Chất khí nhưng số HS chọn phương án sai nhiều hơn phương án đúng chứng tỏ có sự không chắc chắn của HS khi tiếp thu kiến thức phần này hoặc do sự truyền đạt kiến thức của GV gây nhầm lẫn cho HS. Có thể do HS có sự liên tưởng chưa chính xác đến chuyển động Brown.  Câu 41 (ứng với câu 22B): câu này cũng liên quan đến kiến thức cơ bản, có số HS trả lời đúng cao hơn số HS trả lời sai (133/25) nhưng vẫn có độ phân biệt âm vì số HS trả lời đúng trong nhóm giỏi ít hơn số HS trả lời đúng trong nhóm yếu. Đây cũng là một những CH cho thấy sự chủ quan của đối tượng HSG: bài tập khó và nâng cao làm rất tốt nhưng lại “bí” hoặc sai ở những kiến thức cơ bản. Bảng 4.1 Trích bảng các tham số cổ điển của các câu hỏi đề thực nghiệm ========================================================================= Câu số: 1 Bỏ qua: 1 Độ phân biệt (cổ điển): 0.19964 Độ khó (cổ điển): 0.29936 Các phương án: A B C D* Số TS chọn: 91 15 4 47 Tỉ lệ TS chọn PA (%) 57.96 9.55 2.55 29.94 Tương quan điểm nhị phân: -0.00908 -0.10801 -0.14526 0.19964 Giá trị t: -0.11336 -1.35702 -1.83375 2.54470 Giá trị p: 0.45494 0.08837 0.03430 0.00595 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Câu số: 38 Bỏ qua: 0 Độ phân biệt (cổ điển): -0.06041 Độ khó (cổ điển): 0.48101 Bảng 4.1 (tiếp theo) Các phương án: A B* C D Số TS chọn: 82 76 0 0 Tỉ lệ TS chọn PA (%) 51.90 48.10 0.00 0.00 Tương quan điểm nhị phân: 0.06041 -0.06041 0.00000 0.00000 Giá trị t: 0.75587 -0.75587 0.00000 0.00000 Giá trị p: 0.22543 0.22543 0.50000 0.50000 ========================================================================= Câu số: 39 Bỏ qua: 0 Độ phân biệt (cổ điển): 0.05284 Độ khó (cổ điển): 0.94937 Các phương án: A B* C D Số TS chọn: 8 150 0 0 Tỉ lệ TS chọn PA (%) 5.06 94.94 0.00 0.00 Tương quan điểm nhị phân: -0.05284 0.05284 0.00000 0.00000 Giá trị t: -0.66088 0.66088 0.00000 0.00000 Giá trị p: 0.25483 0.25483 0.50000 0.50000 ======================================================================== Câu số: 40 Bỏ qua: 2 Độ phân biệt (cổ điển): 0.14599 Độ khó (cổ điển): 0.78846 Các phương án: A B* C D Số TS chọn: 33 123 0 0 Tỉ lệ TS chọn PA (%) 21.15 78.85 0.00 0.00 Tương quan điểm nhị phân: -0.00255 0.14599 0.00000 0.00000 Giá trị t: -0.03190 1.84317 0.00000 0.00000 Giá trị p: 0.48730 0.03360 0.50000 0.50000 ========================================================================= Câu số: 41 Bỏ qua: 0 Độ phân biệt (cổ điển): -0.18677 Độ khó (cổ điển): 0.84177 Các phương án: A* B C D Số TS chọn: 133 25 0 0 Tỉ lệ TS chọn PA (%) 84.18 15.82 0.00 0.00 Tương quan điểm nhị phân: -0.18677 0.18677 0.00000 0.00000 Giá trị t: -2.37457 2.37457 0.00000 0.00000 Giá trị p: 0.00939 0.00939 0.50000 0.50000 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Câu số: 81 Bỏ qua: 16 Độ phân biệt (cổ điển): 0.27051 Độ khó (cổ điển): 0.19718 Các phương án: A* B C D Số TS chọn: 28 114 0 0 Tỉ lệ TS chọn PA (%) 19.72 80.28 0.00 0.00 Tương quan điểm nhị phân: 0.27051 0.36437 0.00000 0.00000 Giá trị t: 3.50956 4.88693 0.00000 0.00000 Giá trị p: 0.00029 0.00000 0.50000 0.50000 =========================================================================  Bảng 4.2 Các tham số câu hỏi IRT của ĐTN |---------------------------||---------------------------| ¦ Câu| b | MSE |¦ Câu| b | MSE | |------+----------+---------||------+----------+---------| ¦ 1¦ 0.54133¦ 0.18028¦¦ 42¦ -0.31226¦ 0.16934¦ ¦ 2¦ 0.30794¦ 0.17019¦¦ 43¦ -1.07309¦ 0.22564¦ ¦ 3¦ 0.61975¦ 0.18497¦¦ 44¦ -1.54394¦ 0.30331¦ ¦ 4¦ -0.81499¦ 0.19839¦¦ 45¦ -2.09394¦ 0.45649¦ ¦ 5¦ 0.88713¦ 0.20629¦¦ 46¦ 0.22330¦ 0.16759¦ ¦ 6¦ 0.66059¦ 0.18768¦¦ 47¦ -2.40422¦ 0.58452¦ ¦ 7¦ 0.30794¦ 0.17019¦¦ 48¦ 0.59771¦ 0.18337¦ ¦ 8¦ -0.09981¦ 0.16556¦¦ 49¦ -0.56187¦ 0.18014¦ ¦ 9¦ 0.20739¦ 0.16754¦¦ 50¦ -1.35413¦ 0.26710¦ ¦ 10¦ 0.48493¦ 0.17733¦¦ 51¦ -0.46905¦ 0.17533¦ ¦ 11¦ 0.41236¦ 0.17401¦¦ 52¦ -1.13509¦ 0.23366¦ ¦ 12¦ 0.54133¦ 0.18028¦¦ 53¦ -0.74482¦ 0.19253¦ ¦ 13¦ 0.61975¦ 0.18497¦¦ 54¦ -0.85927¦ 0.20240¦ ¦ 14¦ -0.23009¦ 0.16750¦¦ 55¦ -1.27439¦ 0.25396¦ ¦ 15¦ 0.52233¦ 0.17925¦¦ 56¦ -0.58107¦ 0.18125¦ ¦ 16¦ -0.36487¦ 0.17130¦¦ 57¦ 1.10660¦ 0.23084¦ ¦ 17¦ -0.60281¦ 0.18270¦¦ 58¦ -0.11531¦ 0.16540¦ ¦ 18¦ -1.54820¦ 0.30349¦¦ 59¦ 0.59771¦ 0.18337¦ ¦ 19¦ 0.17450¦ 0.16689¦¦ 60¦ -0.98734¦ 0.21553¦ ¦ 20¦ -0.72585¦ 0.19112¦¦ 61¦ 0.20681¦ 0.16722¦ ¦ 21¦ -0.78925¦ 0.19616¦¦ 62¦ -0.29544¦ 0.16885¦ ¦ 22¦ -1.16781¦ 0.23814¦¦ 63¦ 0.06091¦ 0.16514¦ ¦ 23¦ -0.05113¦ 0.16496¦¦ 64¦ 0.96174¦ 0.21385¦ ¦ 24¦ -0.74482¦ 0.19253¦¦ 65¦ 1.99227¦ 0.41950¦ ¦ 25¦ -0.19628¦ 0.16655¦¦ 66¦ -1.20185¦ 0.24298¦ ¦ 26¦ -0.50558¦ 0.17711¦¦ 67¦ 0.57805¦ 0.18218¦ ¦ 27¦ 0.55865¦ 0.18104¦¦ 68¦ -0.60052¦ 0.18242¦ ¦ 28¦ -0.32918¦ 0.16986¦¦ 69¦ 0.96174¦ 0.21385¦ ¦ 29¦ -0.43322¦ 0.17373¦¦ 70¦ -0.88364¦ 0.20472¦ ¦ 30¦ -1.23732¦ 0.24823¦¦ 71¦ -0.74482¦ 0.19253¦ ¦ 31¦ -0.68106¦ 0.18776¦¦ 72¦ 0.48330¦ 0.17699¦ ¦ 32¦ 0.55865¦ 0.18104¦¦ 73¦ 0.14151¦ 0.16603¦ ¦ 33¦ -0.38061¦ 0.17163¦¦ 74¦ -0.68106¦ 0.18776¦ ¦ 34¦ 0.22330¦ 0.16759¦¦ 75¦ 1.44969¦ 0.28449¦ ¦ 35¦ -0.43322¦ 0.17373¦¦ 76¦ -0.01913¦ 0.16488¦ ¦ 36¦ 0.61762¦ 0.18463¦¦ 77¦ 0.55865¦ 0.18104¦ ¦ 37¦ -1.27439¦ 0.25396¦¦ 78¦ -0.76683¦ 0.19430¦ ¦ 38¦ 0.04487¦ 0.16504¦¦ 79¦ 0.44681¦ 0.17526¦ ¦ 39¦ -1.80261¦ 0.36537¦¦ 80¦ 0.50182¦ 0.17793¦ ¦ 40¦ -0.78925¦ 0.19616¦¦ 81¦ 0.96174¦ 0.21385¦ ¦ 41¦ -1.04362¦ 0.22204¦ | 4.4.2. So sánh độ khó giữa các phần trong ĐTN đối với từng mẫu HS Ở phần này, tôi tách mẫu HS chung thành hai mẫu HS: mẫu HS thực nghiệm là các em HS lớp 10CL có tổng số là 28HS, mẫu HS đối chứng là các em lớp 10 ban A (ban KHTN) còn lại có tổng số là 130 HS. Với đề thực nghiệm, tôi tách thành 3 phần: đơn tuyển, đa tuyển và điền khuyết (bao gồm cả CH thực nghiệm) và sử dụng phần mềm VITESTA để phân tích từng phần đối với từng mẫu HS trên. 4.4.2.1. Đối với lớp đối chứng Biểu đồ 4.1, 4.2 và 4.3 cho thấy sự phân bố độ khó – năng lực của HS lớp đối chứng ở từng phần 1 (đơn tuyển), phần 2 (đa tuyển), phần 3 và 4 (điền khuyết) theo mô hình một tham số. Kết quả phân tích của phần mềm cho thấy độ khó trung bình của phần 1 là 0,585; phần 2 là -0,468; phần 3-4 là 0,43. Từ các đồ thị và số liệu này ta thấy: - Độ khó của các phần (trừ phần 2) đều cao hơn năng lực trung bình của HS các lớp đối chứng tham gia làm bài kiểm tra. Điều này chứng tỏ rằng các phần này là khó đối với các HS này. - Phần đơn tuyển: có độ khó khá cao, lý do: ngoài những kiến thức cơ bản đã được nâng độ khó, còn có một số kiến thức nâng cao ngoài SGK, nếu HS nào không có sự chuẩn bị và đầu tư để bổ sung kiến thức khi vào lớp chuyên thì sẽ không làm được những câu này. Đây là một trong những yêu cầu đối với HS chuyên là tự học và tự đào sâu kiến thức. - Phần đa tuyển: theo phân tích của phần mềm, thì phần này có độ khó thấp nhất trong các phần, thậm chí có độ khó thấp hơn năng lực trung bình của HS. Lý do: phần mềm chỉ đơn thuần phân tích các phương án lựa chọn của từng câu đa tuyển như những câu đúng - sai độc lập nhau mà chưa đưa vào yếu tố thang điểm và sự ảnh hưởng qua lại giữa các phương án lựa chọn trong tổng thể một CH đa tuyển. Vì vậy trong thực tế, khi bị chi phối bởi những yếu tố trên, phần này chắc chắn sẽ có độ khó cao hơn nhiều và gây không ít khó khăn cho HS trong quá trình làm bài. - Phần điền khuyết: vì số CH trong phần 3 và 4 không nhiều nên không thể dùng phần mềm để phân tích riêng hai phần này (vì sẽ dẫn đến sai số phép đo lớn và độ chính xác không cao). Kết quả độ khó của cả hai phần này đều cao hơn năng lực trung bình của HS và kết hợp với bảng 4.1, ta thấy rằng tỷ lệ CH có độ khó cao trong phần CH thực nghiệm (từ câu 76 đến câu 81) cao hơn so với trong phần điền khuyết (từ câu 64 đến câu 75). Điều này cho thấy phần thực nghiệm có phần khó hơn và rõ ràng kiến thức thực nghiệm của HS không tốt, đây chính là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến kết quả làm bài của phần này. Biểu đồ 4.1 Biểu đồ phân bố độ khó – năng lực của HS lớp 10 đối chứng (phần 1- đơn tuyển) theo mô hình một tham số Biểu đồ 4.2 Biểu đồ phân bố độ khó – năng lực của HS lớp 10 đối chứng (phần 2- đa tuyển) theo mô hình một tham số Biểu đồ 4.3 Biểu đồ phân bố độ khó – năng lực của HS lớp 10 đối chứng (phần 3, 4- điền khuyết) theo mô hình một tham số 4.4.2.2. Đối với lớp thực nghiệm Tương tự phần 4.4.2.1., phần mềm sau khi phân tích kết quả cho ta biểu đồ 4.4, 4.5 và 4.6 phân bố độ khó – năng lực của HS lớp thực nghiệm của các phần trong bài kiểm tra thực nghiệm. Kết quả độ khó trung bình của các phần 1,2 và 3-4 lần lượt là -3,207; -4,704 và -0,321. Từ các đồ thị, ta thấy: - Độ khó của các phần thấp hơn so với năng lực trung bình của lớp 10CL, điều này thể hiện trình độ HS 10CL tốt, tuy nhiên vẫn có sự phân biệt rõ về năng lực của HS. - Phần đơn tuyển là dễ nhất trong các phần đối với 10CL. Mục đích của tôi khi soạn phần này cũng chỉ dừng ở mức độ kiểm tra kiến thức cơ bản và một chút nâng cao đối với đối tượng HS này, nên kết quả như vậy là đánh giá đúng năng lực của các em ở phần này. - Phần đa tuyển: tương tự như lớp 10 đối chứng, mặc dù kết quả phân tích độ khó có thấp hơn so với các phần khác, nhưng trong thực tế, khi kết hợp với các phương án lựa chọn khác lại thành một CH lớn và khi HS bị chi phối bởi thang điểm của ĐTN thì độ khó của phần này sẽ tăng lên nhiều rất nhiều. Điều này cũng được ghi nhận đúng như vậy từ sự phản hồi của HS thông qua kết quả khảo sát HS (mục 4.5). - Phần điền khuyết: so với HS lớp đối chứng thì HS lớp thực nghiệm có làm tốt hơn (thông qua giá trị độ khó trung bình của phần này thấp hơn) khi kết quả độ khó trung bình tương đương với năng lực trung bình của HS thực nghiệm. Tuy nhiên điều đó không có nghĩa các HS này làm tốt phần này, vẫn không có nhiều em làm đúng hoàn toàn hoặc có điểm cao ở phần này; điều này lại một lần nữa cho thấy nhược điểm của HS và của giáo viên trong quá trình học và dạy hiện nay. Biểu đồ 4.4 Biểu đồ phân bố độ khó – năng lực của HS lớp 10 thực nghiệm (phần 1- đơn tuyển) theo mô hình một tham số Biểu đồ 4.5 Biểu đồ phân bố độ khó – năng lực của HS lớp 10 thực nghiệm (phần 2- đa tuyển) theo mô hình một tham số Biểu đồ 4.6 Biểu đồ phân bố độ khó – năng lực của HS lớp 10 thực nghiệm (phần 3, 4- điền khuyết) theo mô hình một tham số 4.4.3. Phân tích và so sánh độ khó của đề trắc nghệm đối với mẫu HS đối hứng và HS thực nghiệm Một ĐTN có khả năng đo chính xác nhất một khoảng năng lực nào đó, điều đó ẫu HS chung ở hình 4.3 hơi lệch về bên trái một ít, cho thấy ĐTN này đối với thể hiện ở đường cong hàm thông tin ĐTN có cực đại ở khoảng năng lực đó. Hình 4.3 cho thấy hình ảnh đường cong hàm thông tin của ĐTN đối với m (158 HS), hình 4.4 đối với mẫu HS đối chứng, hình 4.5 đối với mẫu HS thực nghiệm. So sánh ba đường cong này ta thấy:  Đường cong mẫu HS chung là tương đối vừa phải với năng lực trung bình của mẫu.  Đường cong ở hình 4.4 cho ta một hàm thông tin đối xứng, cho phép đo lường một dải năng lực rộng và chính xác nhất là ở khoảng năng lực trung bình của HS lớp đối chứng.  Đường cong ở hình 4.5 lệch nhiều sang trái cho thấy đề này có khả năng đo tốt nhất năng lực dưới trung bình của HS thực nghiệm. Như vậy, so với năng lực trung bình của mẫu chung thì năng lực trung bình của mẫu HS thực nghiệm cao hơn mẫu HS chung và đương nhiên cả mẫu HS đối chứng. (giá trị cực đại) thì nơi đó có sai số chuẩn phép đo nhỏ nhất; chứng tỏ phép đo cho Hình 4.3 Đường cong hàm thông tin và sai số chuẩn phép đo của ĐTN của mẫu HS chung theo mô hình 1 tham số (Ở đây cũng xin nói thêm là trong thực tế, đề này đo được chính xác năng lực ở mức cao hơn so với kết quả của phần mềm đưa ra vì bị ảnh hưởng bởi yếu tố điểm số và sự kết hợp ở các phương án lựa chọn ở phần trắc nghiệm đa tuyển như đã phân tích ở những phần trước). Bên cạnh đó, đường biểu diễn nằm dưới đường cong hàm thông tin của ĐTN phản ánh sai số chuẩn của phép đo năng lực: nơi nào có giá trị thông tin lớn nhất kết quả chính xác nhất ở khoảng giá trị ó. Ngoài ra, những đường cong sai số chuẩn ở cả ba nhóm đều nằm gần sát với trục năng lực, chứng tỏ biên độ của sai số chuẩn là nhỏ, tức là khả năng đoán mò thấp, các CH trong ĐTN có độ phân biệt lớn. đ Hình 4.4 Đường cong hàm thông tin và sai số chuẩn phép đo của ĐTN thực nghiệm của mẫu HS đối chứng theo mô hình 1 tham số Hình 4.5 Đường cong hàm thông tin và sai số chuẩn phép đo của ĐTN thực nghiệm của mẫu HS thực nghiệm theo mô hình 1 tham số Kết quả phân tích phần mềm còn trích ra cho ta số liệu về năng lực của HS. Ở bảng này, ta có thể thấy điểm thô của từng HS dựa trên tổng số CH làm đúng, điểm năng lực θ và điểm quy đổi tính theo thang điểm 10. Cần chú ý rằng điểm thô chỉ là điểm ước lượng dựa trên số CH làm đúng (mà mỗi CH đúng được gán là 1 điểm rất cảm tính), nó không đánh giá chính xác năng lực của HS vì độ khó và độ phân biệt của mỗi CH là khác nhau, thang điểm của mỗi CH trong ĐTN là khác nhau. Vì vậy, khi đánh giá HS ở trường hợp này, ta phải kết hợp giữa thang điểm thực tế và thang điểm năng lực của các HS để đi đến kết quả lựa chọn cuối cùng. So sánh bảng 4.3 và bảng 4.4, ta thấy kết quả điểm năng lực của HS thực nghiệm “đẹp” hơn HS đối chứng, tương ứng với số câu đúng và điểm quy đổi của HS thực nghiệm cao hơn HS đối chứng. Bảng 4.3 Bảng kết quả năng lực và sai số chuẩn của HS lớp đối chứng +------------------------------------------------+ ¦STT ¦ SBD ¦ Năng lực ¦ Sai số ¦ Đúng/ ¦ Điểm | ¦ ¦ ¦ ¦ chuẩn ¦ Tổng ¦ quyđổi| +----+------+----------+---------+-------+-------| ¦ 1 ¦ 1001 ¦ -0.59079 ¦ 0.26911 ¦ 31/75 ¦ 1.56 | ¦ 2 ¦ 1002 ¦ -0.17825 ¦ 0.26267 ¦ 41/73 ¦ 3.96 | ¦ 3 ¦ 1003 ¦ -0.38204 ¦ 0.26428 ¦ 36/80 ¦ 2.77 | ¦ 4 ¦ 1004 ¦ -0.46466 ¦ 0.26579 ¦ 34/80 ¦ 2.29 | ¦ 5 ¦ 1005 ¦ -0.72075 ¦ 0.27390 ¦ 28/65 ¦ 0.80 | ¦ 6 ¦ 1006 ¦ -0.42323 ¦ 0.26497 ¦ 35/80 ¦ 2.53 | ¦ 7 ¦ 1007 ¦ -0.13766 ¦ 0.26270 ¦ 42/78 ¦ 4.20 | ¦. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | ¦ 36 ¦ 1037 ¦ -0.01559 ¦ 0.26350 ¦ 45/75 ¦ 4.91 | ¦ 37 ¦ 1038 ¦ -0.34105 ¦ 0.26372 ¦ 37/81 ¦ 3.01 | ¦ 38 ¦ 1039 ¦ 0.06643 ¦ 0.26465 ¦ 47/81 ¦ 5.39 | ¦ 39 ¦ 1040 ¦ 0.23347 ¦ 0.26862 ¦ 51/79 ¦ 6.36 | ¦ 40 ¦ 1041 ¦ 0.19122 ¦ 0.26740 ¦ 50/81 ¦ 6.11 | ¦ 41 ¦ 1042 ¦ -0.01559 ¦ 0.26350 ¦ 45/81 ¦ 4.91 | ¦ 42 ¦ 1043 ¦ 0.14933 ¦ 0.26634 ¦ 49/81 ¦ 5.87 | ¦ 43 ¦ 1044 ¦ -0.30021 ¦ 0.26328 ¦ 38/81 ¦ 3.25 | ¦ 44 ¦ 1045 ¦ -0.13766 ¦ 0.26270 ¦ 42/80 ¦ 4.20 | ¦ 45 ¦ 1046 ¦ 0.27613 ¦ 0.27000 ¦ 52/81 ¦ 6.61 | ¦ 46 ¦ 1047 ¦ -0.05637 ¦ 0.26312 ¦ 44/74 ¦ 4.67 | ¦ 47 ¦ 1048 ¦ 0.02533 ¦ 0.26402 ¦ 46/81 ¦ 5.15 | ¦ 48 ¦ 1049 ¦ 0.06643 ¦ 0.26465 ¦ 47/79 ¦ 5.39 | ¦ 49 ¦ 1050 ¦ -0.59079 ¦ 0.26911 ¦ 31/67 ¦ 1.56 | ¦ 50 ¦ 1051 ¦ -0.09705 ¦ 0.26285 ¦ 43/81 ¦ 4.43 | Bảng 4.3 (tiếp theo) +------------------------------------------------+ ¦STT ¦ SBD ¦ Năng lực ¦ Sai số ¦ Đúng/ ¦ Điểm | ¦ ¦ ¦ ¦ chuẩn ¦ Tổng ¦ quyđổi| +----+------+----------+---------+-------+-------| ¦ 51 ¦ 1052 ¦ -0.34105 ¦ 0.26372 ¦ 37/78 ¦ 3.01 | ¦ 52 ¦ 1053 ¦ 0.14933 ¦ 0.26634 ¦ 49/81 ¦ 5.87 | ¦ 53 ¦ 1054 ¦ -0.50636 ¦ 0.26675 ¦ 33/77 ¦ 2.05 | ¦ 54 ¦ 1055 ¦ -0.46466 ¦ 0.26579 ¦ 34/81 ¦ 2.29 | ¦ 55 ¦ 1056 ¦ 0.36291 ¦ 0.27333 ¦ 54/81 ¦ 7.12 | ¦. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | +------------------------------------------------| Bảng 4.4 Bảng kết quả năng lực và sai số chuẩn của HS lớp thực nghiệm +------------------------------------------------+ ¦STT ¦ SBD ¦ Năng lực ¦ Sai số ¦ Đúng/ ¦ Điểm | ¦ ¦ ¦ ¦ chuẩn ¦ Tổng ¦ quyđổi| +----+------+----------+---------+-------+-------| ¦ 1 ¦ 2001 ¦ 0.27613 ¦ 0.27000 ¦ 52/81 ¦ 6.61 | ¦ 2 ¦ 2002 ¦ 0.79403 ¦ 0.30168 ¦ 63/81 ¦ 9.63 | ¦ 3 ¦ 2003 ¦ 0.31926 ¦ 0.27157 ¦ 53/81 ¦ 6.86 | ¦ 4 ¦ 2004 ¦ 0.79403 ¦ 0.30168 ¦ 63/81 ¦ 9.63 | ¦ 5 ¦ 2005 ¦ 0.59183 ¦ 0.28570 ¦ 59/81 ¦ 8.45 | ¦ 6 ¦ 2006 ¦ 0.23347 ¦ 0.26862 ¦ 51/79 ¦ 6.36 | ¦ 7 ¦ 2007 ¦ 0.90494 ¦ 0.31278 ¦ 65/81 ¦ 10.28 | ¦ 8 ¦ 2008 ¦ 0.69019 ¦ 0.29283 ¦ 61/81 ¦ 9.02 | ¦ 9 ¦ 2009 ¦ 0.59183 ¦ 0.28570 ¦ 59/80 ¦ 8.45 | ¦ 10 ¦ 2010 ¦ 0.49779 ¦ 0.27994 ¦ 57/81 ¦ 7.90 | ¦ 11 ¦ 2011 ¦ 0.69019 ¦ 0.29283 ¦ 61/81 ¦ 9.02 | ¦ 12 ¦ 2012 ¦ -0.01559 ¦ 0.26350 ¦ 45/74 ¦ 4.91 | ¦ 13 ¦ 2013 ¦ 0.31926 ¦ 0.27157 ¦ 53/81 ¦ 6.86 | ¦ 14 ¦ 2014 ¦ 0.40717 ¦ 0.27530 ¦ 55/79 ¦ 7.37 | ¦ 15 ¦ 2015 ¦ 0.69019 ¦ 0.29283 ¦ 61/81 ¦ 9.02 | ¦ 16 ¦ 2016 ¦ 0.45210 ¦ 0.27749 ¦ 56/81 ¦ 7.64 | ¦ 17 ¦ 2017 ¦ 0.90494 ¦ 0.31278 ¦ 65/81 ¦ 10.28 | ¦ 18 ¦ 2018 ¦ 0.74134 ¦ 0.29701 ¦ 62/77 ¦ 9.32 | ¦ 19 ¦ 2019 ¦ 0.49779 ¦ 0.27994 ¦ 57/81 ¦ 7.90 | ¦ 20 ¦ 2020 ¦ 0.27613 ¦ 0.27000 ¦ 52/81 ¦ 6.61 | ¦ 21 ¦ 2021 ¦ 0.49779 ¦ 0.27994 ¦ 57/81 ¦ 7.90 | ¦ 22 ¦ 2022 ¦ 0.59183 ¦ 0.28570 ¦ 59/81 ¦ 8.45 | ¦ 23 ¦ 2023 ¦ 0.27613 ¦ 0.27000 ¦ 52/81 ¦ 6.61 | ¦ 24 ¦ 2024 ¦ 0.69019 ¦ 0.29283 ¦ 61/81 ¦ 9.02 | ¦ 25 ¦ 2025 ¦ 0.40717 ¦ 0.27530 ¦ 55/76 ¦ 7.37 | ¦ 26 ¦ 2026 ¦ 0.79403 ¦ 0.30168 ¦ 63/81 ¦ 9.63 | ¦ 27 ¦ 2027 ¦ -0.01559 ¦ 0.26350 ¦ 45/81 ¦ 4.91 | ¦ 28 ¦ 2028 ¦ 0.40717 ¦ 0.27530 ¦ 55/81 ¦ 7.37 | +------------------------------------------------| Nhìn vào các đường cong điểm thực của hai mẫu HS ở hình 4.6, 4.7 và 4.8, tôi có những nhận xét sau:  Trung điểm đường cong điểm thực của mẫu chung cắt trục tung tại khoảng giá trị 45, của lớp thực nghiệm tại giá trị 56 còn của lớp đối chứng tại giá trị 42. Điều này chứng tỏ rằng ĐTN khó hơn đối với HS lớp đối chứng và kết quả của HS thực nghiệm tốt và cao hơn HS đối chứng.  Đường cong đặc trưng (đường cong điểm thực) của ĐTN đối với mẫu HS thực nghiệm ở hình 4.8 nằm lệch sang trái chứng tỏ độ khó của ĐTN là nhỏ hơn so với năng lực của mẫu HS này, trong khi đó ở hình 4.7 thì đường cong có sự phân bố cân đối và đồng đều hơn so với trục điểm thực cho thấy độ khó của đề này tương đương với năng lực của mẫu HS đối chứng hơn. Điều nhận xét này cũng phù hợp với những thông tin có được từ các đường cong hàm thông tin ở hình 4.4 và 4.5.  Tiệm cận trái của đường cong 4.8 nằm cao hơn trục hoành (trục năng lực) và chủ yếu phân bố trong khoảng từ giá trị 8 của trục điểm thực trở lên, trong khi tiệm cận trái của đường cong 4.7 tiệm cận với trục hoành; chứng tỏ kết quả bài làm của HS thực nghiệm cao hơn HS đối chứng. Kết quả này phù hợp với những số liệu có được từ bảng 4.3 và 4.4 ở trên. Hình 4.6 Đường cong đặc trưng của ĐTN ở mẫu HS chung Hình 4.7 Đường cong đặc trưng của ĐTN ở mẫu HS đối chứng Hình 4. 8 Đường cong đặc trưng của ĐTN ở mẫu HS thực nghiệm Trong khi đó, các biểu đồ 4.7, 4.8 và 4.9 lại cho ta sự tương quan chung giữa độ khó trung bình của ĐTN và năng lực của mẫu HS chung, mẫu HS thực nghiệm và mẫu HS đối chứng. Giá trị độ khó trung bình của ĐTN tương ứng với các mẫu HS chung, đối chứng, thực nghiệm lần lượt là -0,208; -0,074 và -3,403.  Biểu đồ 4.7 cho thấy giá trị trung bình của độ khó trung bình của mẫu HS chung hơi thấp so với giá trị trung bình của năng lực của HS.  Biểu đồ 4.8 cho thấy giá trị trung bình của độ khó ĐTN xấp xỉ với giá trị trung bình của năng lực của HS, đồng thời biểu đồ 4.8 dãn rộng hơn so với biểu đồ 4.9 vì độ khó CH và năng lực HS trải trong một khoảng hẹp hơn. Biểu đồ này chứng tỏ ĐTN thực nghiệm này hơi khó so với mẫu HS đối chứng.  Biểu đồ 4.9 và kết quả lại có độ khó trung bình thấp hơn nhiều so với năng lực chung của các HS. Như vậy, ĐTN này không khó lắm đối với HS thực nghiệm. Ngoài ra, nếu dùng mô hình 2 hay 3 tham số thì kết quả mức đo độ khó trung bình của ĐTN sẽ cao hơn so với mô hình một tham số và đều có giá trị dương; nguyên nhân là do xét đến các tham số độ phân biệt và độ phỏng đoán như ở biểu đồ 4.10, 4.11 và 4.12. Những giá trị năng lực trung bình và độ khó trung bình rất quan trọng vì nó sẽ là nguồn tư liệu giúp ta trong việc lựa chọn HS có năng lực cao hơn ngưỡng năng lực đó để bổ sung vào lớp chuyên, thành lập đội tuyển hoặc thay thế những HS trong lớp chuyên có năng lực quá thấp so với ngưỡng năng lực này. Như vậy, từ tất cả những thông tin có được từ các biểu đồ, các đường cong và các bảng, ta rút ra được kết luận: - Đối với HS thực nghiệm: ĐTN là tương đối dễ và vừa sức; tuy nhiên dựa vào kết quả năng lực và điểm chấm bài từ phần mểm myMarker, ta vẫn có thể phân loại được HSG và HS chưa tốt trong lớp. - Đối với HS đối chứng: ĐTN là khó đối với năng lực chung của HS, dựa vào kết quả năng lực của phần mềm VITESTA và điểm bài thi từ phần mềm myMarker, ta có thể chọn lựa được những HS có đủ năng lực để vào lớp chuyên. Biểu đồ 4.7 Biểu đồ tương quan giữa năng lực của mẫu HS chung và độ khó của ĐTN theo mô hình một tham số Biểu đồ 4.8 Biểu đồ tương quan giữa năng lực của mẫu HS đối chứng và độ khó của ĐTN theo mô hình một tham số Biểu đồ 4.9 Biểu đồ tương quan giữa năng lực của mẫu HS thực nghiệm và độ khó của ĐTN theo mô hình một tham số Biểu đồ 4.10 Biểu đồ tương quan giữa năng lực của mẫu HS chung và độ khó của ĐTN theo mô hình ba tham số Biểu đồ 4.11 Biểu đồ tương quan giữa năng lực của mẫu HS đối chứng và độ khó của ĐTN theo mô hình ba tham số Biểu đồ 4.12 Biểu đồ tương quan giữa năng lực của mẫu HS thực nghiệm và độ khó của ĐTN theo mô hình ba tham số 4.4.4. Phân tích đề kiểm tra tự luận ở lớp thực nghiệm Đề kiểm tra tự luận (xem ở phụ lục 3) được tiến hành ở lớp 10CL trường THPT Chuyên Lê Hồng Phong, tổng số HS là 28. Đề kiểm tra gồm 2 bài toán: một bài thuộc chương Chất khí, một bài thuộc chương Cơ sở của Nhiệt động lực học, chính xác là phần kiến thức liên quan đến Nguyên lý I Nhiệt động lực học. Đề kiểm tra này được làm trong khoảng thời gian 60 phút, trung bình mỗi bài 30 phút (độ dài thời gian làm một bài toán tương đương với các kỳ thi HSG). Và thang điểm được sử dụng trong bài kiểm tra này là thang điểm 10 để dễ có sự so sánh với ĐTNTN. Tuy nhiên, do chấm tự luận nên thang điểm chỉ có thể làm tròn đến số lẻ 0,25. Kết quả của bài làm tự luận tất yếu sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều từ người chấm; vì vậy để có sự công bằng và khách quan, các bài làm này được tiến hành chấm độc lập bởi hai GV dạy chuyên của tổ Lý trường THPT Chuyên Lê Hồng Phong: tôi – cô Bùi Thị Bảo Ngọc và thầy Trần Tấn Phú. Sau khi chấm và có sự thống nhất đáp án, bảng 4.5 cho ta kết quả của 28 bài làm tự luận đã được sắp xếp theo đúng SBD và thứ tự giống như bài trắc nghiệm khách quan. Bảng 4.5 Bảng kết quả của HS thực nghiệm làm đề tự luận STT SBD ĐIỂM STT SBD ĐIỂM 1 2007 6.5 15 2020 5.25 2 2010 6.25 16 2005 5 3 2026 6.25 17 2006 5 4 2003 6 18 2012 5 5 2015 6 19 2013 5 6 2014 5.75 20 2022 5 7 2004 5.5 21 2027 5 8 2008 5.5 22 2028 5 9 2016 5.5 23 2009 4.75 10 2017 5.5 24 2021 4.25 11 2018 5.5 25 2011 4 12 2023 5.5 26 2001 3.5 13 2025 5.5 27 2019 2.75 14 2002 5.25 28 2024 1 4.4.5. Kết quả lựa chọn từ đề kiểm tra trắc nghiệm thực nghiệm Như vậy, từ kết quả phân tích của phần mềm VITESTA, tôi sắp xếp lại năng lực của mẫu HS thực nghiệm và mẫu HS đối chứng theo thứ tự từ cao xuống thấp như bảng 4.6 và 4.7. Bảng 4.6 Bảng năng lực của mẫu HS lớp thực nghiệm từ cao xuống thấp Bảng 4.7 Bảng trích năng lực của mẫu HS lớp đối chứng từ cao xuống thấp Ngoài ra, khi sử dụng phần mềm myMarker chấm điểm bài làm của các mẫu HS theo thang điểm của bài thi, tôi đã sắp xếp lại theo thứ tự từ cao xuống thấp như bảng 4.8 (xem chi tiết ở phụ lục 7) và bảng 4.9. Bảng 4.8 Kết quả chấm điểm từ Mymarker của mẫu HS đối chứng STT SBD Điểm thô Điểm % Điểm quy đổi 1 1034 26/54 48.15 4.9 2 1046 26/54 48.15 4.9 3 1056 26/54 48.15 4.9 4 1083 25/54 46.30 4.7 5 1082 24/54 44.44 4.5 6 1102 24/54 44.44 4.5 7 1053 23/54 42.59 4.3 8 1080 23/54 42.59 4.3 9 1096 23/54 42.59 4.3 10 1123 23/54 42.59 4.3 11 1035 22/54 40.74 4.1 12 1037 22/54 40.74 4.1 13 1078 22/54 40.74 4.1 14 1081 22/54 40.74 4.1 15 1113 22/54 40.74 4.1 16 1049 21/54 38.89 3.9 17 1051 21/54 38.89 3.9 18 1063 21/54 38.89 3.9 19 1076 21/54 38.89 3.9 20 1079 21/54 38.89 3.9 21 1100 21/54 38.89 3.9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 1033 2/54 3.70 0.4 122 1054 2/54 3.70 0.4 123 1005 1/54 1.85