Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi làm quen chữ viết

ười. Chính thầy cô giáo, gia đình là những người phải có trách nhiệm giúp trẻ phát triển một cách toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần, phát triển đồng bộ về các mặt. Đặc biệt đối với trẻ lớp lá ngoài nhiệm vụ phát triển ngôn ngữ giao tiếp cho trẻ ,còn có nhiệm vụ hình thành cho trẻ những kĩ năng nhận biết các chữ cái, luyện phát âm, kĩ năng cầm bút, tập ,sao chép các chữ, từ, câu đơn giản.giúp trẻ hình thành và phát triển tư duy. Bản thân tôi là một giáo viên mầm non ,tôi cũng đã nhận thấy được môn làm quen chữ viết rất quan trọng, có ý nghĩa và có tác dụng to lớn trong giáo dục, nhằm giúp trẻ phát triển toàn diện như: Trí tuệ, đạo đức, thẩm mỹMặt khác, môn làm quen chữ viết còn giúp trẻ nhận biết thế giới xung quanh, giúp trẻ giao tiếp với mọi người. Chính vì vậy việc dạy cho trẻ nhận biết và phát âm đúng các chữ cái, tiếng việt thông qua các trò chơi, bài hát, bài thơ ngắn. là một nhiệm vụ quan trọng của người giáo viên mầm non và để trẻ tiếp thu tốt môn làm quen chữ viết tôi quyết định chọn đề tài “ Một số biện pháp giúp trẻ học tốt môn Làm quen chữ viết”, với mong muốn đưa những hình thức mới lạ, hấp dẫn tới trẻ, để trẻ tiếp thu chữ viết một cách dễ dàng đạt hiệu quả ,tạo điền đề cho trẻ vào trường lớp phổ thông.. 1/ LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI: a/ Cơ sở lý luận: Làm quen chữ viết là một bộ phận của việc phát triển ngôn ngữ trọn vẹn (nghe, nói, đọc, viết). Làm quen chữ viết là “Chuẩn bị năng lực đọc, viết toàn diện, hướng đến chất lượng đọc viết lâu dài”. Đối với trẻ 5-6 là lứa tuổi phát triển nhiều về mặt ngôn ngữ, đồng thời là lứa tuổi chuẩn bị cho trẻ bước vào lớp phổ thông, chữ viết rất quan trọng và có những ảnh hưởng nhất định đối với kết quả học tập của trẻ tại trường phổ thông. Chính vì vậy nên chúng ta cần phải chuẩn bị cho trẻ một hành trang “ Tiếng Việt’’ vững chắc để trẻ tự tin khi bước vào lớp 1. b/ Cơ sở thực tiễn: Cùng với các hoạt động khác trong trường mầm non thì hoạt động "Làm quen với chữ viết" là hết sức quan trọng và cần thiết. Vì đây là cơ hội tốt nhất để sớm hình thành ở trẻ năng lực ngôn ngữ, thái độ, tư duy và các kỹ năng học tập cần thiết khác trong quá trình hoạt động làm quen chữ viết . Đối với trẻ mẫu giáo 5 tuổi “Làm quen chữ viết” giúp trẻ bước đầu làm quen, nhận biết chữ cái và phát âm chuẩn các chữ cái trong các từ trọn vẹn, phát triển ở trẻ khả năng quan sát, so sánh. Nó hỗ trợ trực tiếp và tích cực cho bộ môn "Tiếng Việt" ở trường phổ thông. Việc dạy trẻ thông qua các hoat động học tập, các trò chơi, giúp trẻ hoạt động trí tuệ được phát triển, giúp trẻ hình thành những cơ sở ban đầu của kỹ năng nghe, nói, đọc, viết. Nhiệm vụ chính của người giáo viên mầm non là cho trẻ nhận biết và phát âm đúng 29 chữ cái. 2/ PHẠM VI ĐỀ TÀI: Bản thân tôi nhận thấy để trẻ tự tin khi bước vào trường lớp phổ thông, một nhiệm vụ không nhỏ của cô giáo mầm non là giúp trẻ học tập tốt môn làm quen chữ viết . Chính vì vậy nên tôi đã quyết định chọn đề tài : “Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi làm quen với chữ viết” để trẻ một phần trẻ tự tin và vững vàng hơn khi bước vào lớp 1 . THỰC TRẠNG CỦA NỘI DUNG ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU: QUAN SÁT THỰC TẾ: Để thực hiện có hiệu quả phương pháp này cô giáo phải nắm vững phương pháp giảng dạy "làm quen với chữ viết" phải thường xuyên thay đổi nghệ thuật và thủ thuật lên lớp. Ñoái vôùi coâ phaûi coù loøng yeâu ngheà, taän tuïy vôùi ngheà, giaùo vieân phaûi coù tinh thaàn hoïc hoûi vaø caàu tieán ñeå naâng cao kieán thöùc trình độ chuyên môn . Phaûi ñaàu tö vaøo tieát daïy Sử dụng các hình thức tích hợp, lồng ghép không quá lạm dụng, thường xuyên cho trẻ học ở mọi lúc, mọi nơi trẻ sẽ tiếp thu bài học một cách nhẹ nhàng, thể hiện tiết học sáng tạo hơn. Đồ dùng của cô phải bền đẹp, rõ ràng,màu sắc phù hợp. Trong hoạt động làm quen với chữ viết muốn đạt kết quả tốt cần có sự phối hợp giữa nhà trường và gia đình cùng quan tâm gợi ý hướng dẫn trẻ. Trong quaù trình chaêm soùc nuoâi daïy treû, Caàn xaây döïng moâi tröôøng hoïc taäp toát, chuaån bò toát cô sôû vaät chaát, trang trí lôùp, trang trí caùc goùc...ûphaûi phuø hôïp vôùi töøng ñoä tuoåi, mang tính khoa hoïc. Taïo moâi tröôøng toát ñeå toå chöùc giôø hoaït ñoäng, taïo baàu khoâng khí thaân thieän, soâi noåi, vui töôi nhö vaäy treû raát höùng thuù khi học Làm quen chöõ vieát. Hôn nöõa ñeå phaùt huy maïnh meõ naêng löïc cuûa treû nhaát laø phaùt trieån ngoân ngöõ moät trong nhöõng nhieäm vuï quan troïng trong coâng taùc chaêm soùc giaùo dục về nuôi dạy trẻ, môi tröôøng hoïc taäp ñoùng moät vai troø quan troïng trong vieäc giuùp phaùt trieån ngoân ngöõ , tö duy ngaøy caøng nhieàu. Trang bò moâi tröôøng hoïc taäp toát laø naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng cho treû laøm quen chöõ vieát moät caùch deã daøng nhanh goïn. Ngoaøi ra caàn phaûi chuù yù ñeán nhu caàu cuûa treû, laøm theá naøo ñể hoaït ñoäng ñôn giaûn nhöng laïi ñaït hieäu quaû. 2/NGHIÊN CỨU TÀI LIỆU: Các tài liệu tham khảo: Qua kinh nghiệm giảng dạy trong nghề, qua quá trình lên tiết cho trẻ làm quen với chữ viết, qua các giáo án, sáng kiến kinh nghiệm của các đồng nghiệp , từ các bài viết trên mạng tôi cũng tham khảo . -Chương trình Giáo Dục Mầm Non 2009 do Bộ Giáo Dục biên soạn. -Website: mamnon.com,uef.edu.vn,violet.com,epe.edu.vn, thư viện giáo án điện tử,Hà Nội mới.com.vn(Ban hành 120 chỉ số phát triển của trẻ 5 tuổi) -Sách tham khảo: 135 trò chơi giúp trẻ mẫu giáo làm quen chữ cái-nhà xuất bản giáo dục Việt Nam- tác giả Lê Bích Ngọc biên soạn. 3/ TRÌNH BÀY THỰC TRẠNG: Lớp tôi đang chủ nhiệm đa số trẻ đều thích thú trong giờ học “Làm quen chữ viết” nhưng bên cạnh đó còn một số trẻ chưa hứng thú ,quan tâm đến chữ viết, kỹ năng nhận biết chữ cái trong từ , khả năng đọc viết và giao tiếp của trẻ còn yếu, một vài trẻ nói ngọng,phát âm chưa chính xác... Tôi đã cố tìm hiểu những nguyên nhân trên và tôi đã thử nghiệm những phương pháp mà tôi đã tìm tòi để giúp trẻ hứng thú trong giờ học và nhận biết chữ viết tốt hơn.. CÁC GIẢI PHÁP: Để dạy tốt làm quen chữ viết không phải là dễ, vì thông qua đó trẻ nhận diện chữ cái và phát âm đúng các chữ cái trong từ,trẻ hứng thú đọc sách truyện hay sao chép,viết chữ... Để làm được điều đó trong quá trình dạy trẻ, khi tổ chức giờ học trước tiên tôi luôn lưu ý về việc tìm hiểu mức độ nhận biết chữ viết của trẻ: trẻ đã biết chữ cái này chưa? Sau đó, dựa trên kinh nghiệm và sự nhận biết của trẻ tôi sẽ thiết kế các hoạt động Làm quen chữ viết phù hợp với khả năng, hứng thú của trẻ để đạt được mục tiêu giáo dục đã đề ra và tôi có một số giải pháp sau giúp trẻ làm quen chữ viết tốt hơn. 1.Giải pháp sử dụng các đồ dung trực quan:(Đồ chơi, tranh ảnh) Ở lứa tuổi này nhận thức của trẻ là nhận thức cảm tính và tư duy trực quan hình tượng nên tôi thấy rằng ngoài nhiệm vụ cho trẻ nhận biết và phát âm đúng thì cần phải kết hợp giáo dục thẩm mỹ cho trẻ, hai nhiệm vụ này cần tiến hành song song. Đối với tôi khi lên tiết làm quen với chữ viết, cần thiết phải sử dụng các đồ chơi đẹp, màu sắc hấp dẫn đúng mức để đạt được nhiệm vụ dạy trẻ nhận biết và phát âm 29 chữ cái. Để tiết học” làm quen chữ viết” thành công hơn, giúp trẻ hứng thú và tiếp thu tốt hơn thì giáo viên phải có biện pháp hấp dẫn, phù hợp, gây sự hứng thú cho trẻ trong giờ học. Muốn làm được như vậy trước tiên tôi sử dụng các đồ dùng, đồ chơi đẹp, có màu sắc rực rỡ để thu hút trẻ Ví dụ: Tranh để dạy trẻ tìm chữ a,ă trong tranh ngoài màu sắc đẹp,kích cỡ chữ viết phù hợp giúp trẻ hứng thú khi học.. Hãy tìm cho cô chữ cái a. Ngoài ra tôi còn tận dụng các vật thật có sẵn trong lớp, sản phẩm của trẻ để dạy trẻ Làm quen chữ viết Ví dụ: cho trẻ quan sát chữ kèm trong tranh ảnh rồi sao chép chữ đó tương ứng... Hay khi cho trẻ vẽ hình ảnh một số đồ dung trong gia đình, hay một chủ đề về phương tiện giao thông... Tôi gợi ý cho trẻ sao chép tên của cac đồ vật như: cái nơ,cái mũ... hay tên các loại xe..... trẻ sao chép từ có hình ảnh gẩn gũi, thu hút trẻ 2. Giải pháp cho trẻ Làm quen chữ cái mọi lúc mọi nơi: Bên cạnh đó tôi còn tận dụng mọi lúc mọi nơi, các hoạt động sinh hoạt của trẻ trong ngày để cho trẻ Làm quen chữ viết như khi trẻ hoạt động vui chơi trong lớp, vui chơi ngoài trời hay trong các giờ sinh hoạt chiều Tôi cho trẻ chơi những trò chơi Làm quen chữ viết như: “Theo Chuẩn 19: Trẻ thể hiện một số hiểu biết ban đầu về việc viết : Chỉ số 88. Bắt chước hành vi viết và sao chép từ, chữ cái; Chỉ số 89. Biết “viết” tên của bản thân theo cách của mình” . Chỉ số 90. Biết “viết” chữ theo thứ tự từ trái qua phải, từ trên xuống dưới” Tôi cho trẻ sao chép từ, sao chép thực đơn trong ngày để chuẩn bị cho giờ ăn, sao chép tên truyện hay bé biết viết tên của bản thân,trẻ biết viết từ trái qua phải từ trên xuống dưới . Bé sao chép từ 3.Giải pháp sử dụng trò chơi, câu đố, bài thơ, bài hát,để dạy trẻ làm quen chữ viết: Do đặc điểm tâm sinh lý của trẻ nhanh chán nên đối với những đồ chơi, trò chơi cũ không còn hấp dẫn trẻ nữa thì tôi luôn thiết kế, tìm tòi và sưu tầm các trò chơi, đồ chơi, bài hát, bài thơ,mới lạ để thu hút trẻ. Ví dụ: Cho trẻ luyện phát âm chính xác bằng cách đọc thơ ,đồng dao hoặc hát. Muốn cho trẻ phát triển vốn từ , Tôi cho trẻ vừa đi, vừa hát vừa vận động minh hoạ theo lời bài thơ hay đồng dao . Như bài:"Cặp kè ăn muối mè ngồi xuống. Ăn rau muống đứng lên. Ăn rau dền đi tiếp..” trẻ đứng lên ngồi xuống theo lời bài. Ví dụ: Trò chơi đọc đồng dao:"Vuốt hột nổ. Đổ bánh bèo. Xáo xác vạc kêu. Nồi đồng vung méo Cái kéo thợ may Cái cày làm ruộng Cái thuổng đáp bờ Cái lờ thả cá..... Cái chén múc chè....” Hoặc trò chơi luyện chữ: với chữ cái r,s tre khó phát âm chuẩn... trẻ hay nói ngọng. Đề luyện âm cho trẻ có hiệu quả thì tôi đã lồng ghép trò chơi dân gian, ca dao, tục ngữ vào để tiết họcsinh động và hiệu quả hơn, trẻ dễ dàng tiếp thu chữ cái hơn.Ví dụ: Trẻ phát âm chữ r,s chưa chuẩn tôi chotrẻ luyện đọc bài thơ: Ríu rít ríu rít.....Trẻ phát âm chưa chuẩn chữ S tôi cho trẻ đọc bài thơ”sao sáng” Luyên đọc chữ r,s. Sử dụng trò chơi “Làm quen chữ viết” như là một biện pháp kích thích trí tưởng tượng, sáng tạo của trẻ Ví dụ: Trò chơi “Tưởng tượng cùng chữ cái” tôi cho trẻ “ Hô biến: chữ cái thành hình một vật, (chữ o thành quả bóng, thành bánh xe, thành quả trứng.hay chữ O giống mình chú chim, chữ m gần giống mình con sâu.....) Chữ o gần giống mình con chim, chữ m gần giống mình con sâu. Hoặc vẽ thêm để biến chữ thành một hình nào đó (chữ I thành cây nến, chữ U thành cái ly...Trước khi vẽ tôi sẽ hỏi trẻ những chữ này giống cái gì? giống hình gì?sau đó cho trẻ tưởng tượng và nói lên ý kiến của mình. Ví dụ: Trò chơi “Đoán chữ theo âm thanh” như tìm chữ nào là chữ “d” trong từ: “dê trắng”, “dê đen”; hoặc cho trẻ lắng nghe âm thanh của các con vật và xác định chữ cái đầu tiên trong âm thanh đó ví dụ: Con mèo nó kêu “ meo meo”- chữ cái đầu là “ m”. Con ếch nó kêu “ ộp ộp”- chữ cái đầu là ô. Bé hãy đồ chữ và viết chữ nhé Khi dạy kỹ năng tô, đồ chữ cái" thì các từ phải có hình ảnh đi kèm.Đây là điều hết sức quan trọng do đó tranh ảnh, đồ dùng phải đẹp, hình thức trò chơi trong tiết học phải hấp dẫn để gây hứng thú cho trẻ. Đối với bài tập tô ,tôi có thể cho trẻ tô các chữ cái để chuẩn bị cho giờ học sắp tới hoặc ôn lại để củng cố kiến thức, với loại tiết này yêu cầu trẻ phải ngồi đúng tư thế, biết cách cầm bút tô trong giờ tập tô. Để tránh nhàm chán tôi lồng ghép vào đó những bài thơ, bài hát, câu đố, mẩu chuyện nhỏ,giúp trẻ phấn khởi khi thực hiện phần bài tập cuả mình.Tuỳ theo khả năng của trẻ lớp minh mà giáo viên thiết kế tiết dạy dành cho trẻ chưa biết chữ và trẻ biết chữ để lên tiết dạy cho phù hợp với trẻ, tạo sự lôi cuốn thu hút trẻ trong tiết học tránh để trẻ nhàm chán. Đối với trẻ 5 tuổi đặc điểm tâm lý rất thích âm nhạc và nhờ có âm nhạc nên giờ học sôi nổi và gây hứng thú cho trẻ để bù lại cái khó và cứng nhắc của hoạt động “Làm quen chữ viết”, do đó mỗi trò chơi tôi lại gắn vào một bài hát vào trong trò chơi. Học chữ viết kết hợp cùng hát để tiết học thêm sinh động Ví dụ: Trò chơi "Tìm chữ theo tranh"( Loại tiết trẻ đã biết chữ) “ trò chơi thi ai tìm chữ cái giỏi”...tôi chuẩn bị những tranh ảnh đẹp có gắn thẻ từ chứa chữ cái đơn giản trẻ đã dọc được để trẻ chọn gắn lên bảng tương ứng với hình ảnh.Ví dụ: hình ảnh cái mũ trẻ tìm thẻ từ “Cái mũ” gắn lên.Khi cho 2 đội thi đua thì tôi mở nhạc để quy định thời gian, đồng thời cũng tạo sự hứng thú cho trẻ. Trẻ thi đua chọn thẻ từ có chữ cái phù hợp với tranh Ngoài việc cải tiến đồ dùng dạy học đẹp và hấp dẫn, các trò chơi của giờ học luôn luôn thay đổi và sáng tạo. Một điều quan trọng để giúp tôi thành công trong hoạt động làm quen chữ viết: tôi luôn đưa ra nhiều hình thức chơi trong tiết học thì tiết học sẽ sôi động, trẻ sẽ hứng thú và không nhàm nhán... .đồ chơi thay đổi liên tục sáng tạo thì giờ dạy đạt kết quả cao . Vì thế tôi đã đưa ra kế hoạch tiết dạy phải bảo đảm tính khoa ,giờ học lôgic, sự chuyển tiếp từ hoạt động này sang hoạt động kia, trò chơi này sang trò chơi khác phải linh động xen kẽ động tĩnh.... Do đó tôi đã nghĩ ra những phương pháp và hình thức chơi trong các tiết học cũng khác nhau để tạo hhứng thú trong học tập của trẻ. Ví dụ: Tôi cho trẻ tìm những chữ cái trong câu đố : "Con gì chúa tể sơn lâm về đây nhảy múa đêm rằmg trung thu.” “ Con gì có cánh mà lại biết bơi, ngày xuốngao chơi đêm về đẻ trứng.”.. Xen giữa trò chơi tĩnh là trò chơi động để tạo tâm thế thoải mái cho trẻ trong giờ hoạt động làm quen chữ viết.Beân caïnh ñoù toâi taïo ra caùc troø chôi phuø hôïp vôùi löùa tuoåi vaø phuø hôïp vôùi noäi dung baøi ñeå cuûng coá noäi dung vöøa daïy. Ngoaøi ra toâi coøn toå chöùc caùc hoaït ñoäng laøm quen chöõ vieát theo chuû ñề ñeå phaùt trieån caùc kyõ naêng caàn thieát cho vieät chuaån bò hoïc ñoïc vaø hoïc vieát.Chính sự tìm tòi,sáng tạo về đồ dùng, đồ chơi và thường xuyên đổi mới phương pháp giảng dạy nên mỗi giờ học làm quen chữ viết đã giúp trẻ phát âm và nhận biết chữ tốt trong các từ. Mũ của ông già Noel Hộp quà Ví dụ: Đề tài: “Món quà của ông già Noel”, coâ ghi caùc töø : Mũ, hộp quà khi cho trẻ làm quen chữ : u, a ñeå treû chôi gheùp chöõ, sao cheùp chöõ trong từ theođđề tài. Vôùi caùc loaïi tập thực hành cuõng ghi teân treû, ñeå treû laøm quen vôùi caùch vieát teân cuûa trẻ. Söu taàm tranh aûnh phuø hôïp vôùi chuû ñề bao goàm: tranh truyeän coù saün, họa baùo, saûn phaåm veõ, caét, xeù, daùn cuûa trẻ tự làm, saûn phaåm cuûa coâ vaø treû Vieäc phaân loaïi tranh aûnh raát khó ñoøi hoûi giaùo vieân phaûi hình dung toaøn boä khung caûnh mình caàn trang trí (Trang trí tranh naøo, vaøo goùc naøo cho phuø hôïp noäi dung, yeâu caàu cuûa töøng goùc) ngoaøi ra coøn phaûi ñaûm baûo tính thaåm myõ, khoa hoïc. Ví duï về chuû ñề : Thực vật. 1.Trồng cây chuối 2.Cây chuối lớn lên 2.Cay chuối ra hoa 3.Cây chuối ra quả và quả chin. Sự phát triển của hạt đậu đỏ Sự phát triện của hạt đậu phộng Tranh quy trình sự phát triển từ hạt đậu ván. Ñeå phaùt trieån ôû treû khaû naêng ôn luyện chữ: tôi treo, daùn caùc tranh ảnh quy trình sự phát triển của hạt, cây ăn quả hay tranh truyện coù noäi dung lieân keát logíc vôùi nhau ñeå treû keå thaønh truyeän có chữ đính kèm. Daùn tranh “Sự tích bánh chưng bánh dày” ...Dưới tranh có chữ cái nội dung bức tranh đó. Sự tích bánh chưng bánh dày Ñeå treû laøm quen vôùi nhieàu kiểu chöõ ta phaûi taän duïng caùc góc ñeå taïo moâi tröôøng chöõ vieát trong lôùp hoïc. Caùc caâu töø ñöôïc vieát leân tranh aûnh, mang noäi dung ñề tài hay noäi dung böùc tranh cần phaûi chuù yù löïa choïn nhöõng caâu töø mang nhieàu hình aûnh gôïi taû, giaøu caûm xuùc. Ví dụ: Treo caùc tranh vaø noäi dung” Ngã tư đường phố”, “Tranh trang trí ngày hội bé vui đến trường, ...... cho treû ñoïc. Kyõ naêng ñoïc vieát coù lieân quan maät thieát vôùi nhau vaø noù laø moät phaàn trong kinh nghieäm vaø ngoân ngöõ cuûa treû vì thế ta phaûi taïo moâi tröôøng chöõ vieát xung quanh trẻ. Em đi qua ngã tư đường phố Ví dụ: Trong caùc từ tôi gaén moät soá hình aûnh, ngoài ra tôi còn chuẩn bị một số hình ảnh cho treû gaén chữ cái còn thiếu vaøo choã trống Như từ: “Hoa ly ly” có tranh hoa ly và từ còn thiếu:: Ho.l..ly” để trẻ tự tìm chữ còn thiếu gắn vô.. Caùc caâu töø ñöôïc ghi baèng nhieàu loaïi chöõ khaùc nhau, ñeå giôùi thieäu cho treû caùch vieát chöõ caùi. Nhöng chuù troïng ñeán chöõ vieát thöôøng vaø chöõ in thöôøng. Löïa choïn tranh aûnh coù maøu saéc töôi saùng, haáp daãn treû mang nhieàu noäi dung phong phuù haáp daãn. Höôùng daãn treû vaø taïo cô hoäi cho treû söû duïng caùc loaïi tranh aûnh maø coâ ñaõ ñöa ra. Ví dụ:Theo”Chuẩn 18: Trẻ thể hiện một số hành vi ban đầu của việc đọc : Chỉ số 83. Có một số hành vi như người đọc sách, Chỉ số 85. Biết kể chuyện theo tranh.” Trong caùc baøi thô ta caàn phaûi gaén moät soá hình aûnh cho töø, nhằm mục đích tạo hứng thú cho trẻ “đọc thơ vẹt”, tự sáng tạo những câu thơ theo sự hiểu biết của trẻ, từ đó lồng ghép giôùi thieäu cho trẻ được tiếp xúc gần gũi môi trường chữ viết tạo cho treû höùng thuù khi ñöôïc khaùm phaù Cho trẻ được tiếp xúc với nhiều tranh truyện để tạo cho trẻ thành thạo thao tác lật sách, biết liếc mắt đọc chữ từ trái qua phải, từ trên xuống dưới,biết giữ gìn sách Bé cùng cô đọc truyện tranh 4/ Biện pháp sử dụng các câu hỏi để kích thích trẻ: Ngoaøi ra tôi coøn cheùp caùc baøi thô, ca dao, ñoàng dao, ra giaáy daùn lên góc học tập của lớp.Tôi kể chuyện cho trẻ nghe và đàm thoại cùng trẻ vê nội dung câu chuyện vừa kể cho trẻ nghe nhằm mục đích luyện kỹ năng giao tiếp và luyện phát âm cho trẻ. Cô cùng trẻ kể chuyện, kể rối. Heä thoáng caâu hoûi trong tieát daïy, moïi luùc moïi nôi taïo moâi tröôøng cho treû laøm quen vôùi chöõ vieát ñoùng goùp vai troø raát quan troïng. Caâu hoûi phaûi ñöôïc ñaët ra ñuùng luùc, ñuùng ñoái töôïng giuùp treû kích thích tö duy. Toâi ñaët caâu hoûi töø deã ñeán khoù( câu hỏi mang tính tư duy..) ñeå taát caû caùc treû yeáu hay gioûi ñeàu coù theå hieåu vaø traû lôøi ñöôïc. 5/ Biện pháp xây dựng môi trường chữ phong phú để tạo cơ hội cho trẻ tự học: Môi trường lớp học phong phú đa dạng đó là một trong những biện pháp giúp trẻ tiết thu tốt môn làm quen chữ viết. Moâi tröôøng cho treû hoaït ñoäng raát quan troïng, luoân taïo baàu khoâng khí vui töôi, thaân thieän, soâi noåi, haøo höùng, toø moø ñeå thu huùt treûø, loâi keùo treû vaøo hoaït ñoäng. Ñeå toå chöùc toát loaïi hoaït ñoäng naøy toâi cuõng thöôøng xuyeân tham döï caùc buoåi trao ñoåi hoïc hoûi laãn nhau như: tham döï chuyeân đề cụm, döï giôø daïy maãu từ đó ñuùc keát nhieàu baøi hoïc kinh nghieäm cho baûn thaân.tham quan học tập cách trang trí môi trường lớp từ trường bạn. Ví dụ:Theo“Chuẩn 17: Trẻ thể hiện hứng thú đối với việc đọc : Chỉ số 79. Thích đọc những chữ đã biết trong môi trường xung quanh”. Đeå coù moät moâi tröôøng toát,moâi tröôøng chữ phuïc vuï cho trẻ làm quen với chữ viết đạt được hiệu quả cao tôi taïo khoâng gian moâi tröôøng có hình aûnh, có chữ viết, mang nhiều tính thẩm mỹ như: ghi tên trẻ ở các kệ tủ đồ dùng cá nhân; các bảng biểu có chữ và hình ảnh đi kèm. Ví dụ: “Quận 9 quê em”, “Bé trực nhật” Nhö vaäy moâi tröôøng xung quanh treû, keä, baûng biểu, tranh aûnh ñeàu gaén vôùi chöõ vieát, taïo cho treû luoân ñöôïc quan saùt, tri giaùc mang tính chaát töï nguyeän neân seõ löu tröõ trong treû raát laâu vaø treû raát höùng thuù khi ñöôïc khaùm phaù Cô ghi tên bảng biểu trong lớp Toå chöùc moâi tröôøng làm quen chữ viết, gần gũi cho treû hoaït ñoäng, tạo tình huống cho trẻ được giao tiếp.. Ví dụ: Với tiết tập tô chữ cái o, ô cho trẻ đọc bài thơ "chữ cái o, ô đếm số bóng bay trong tranh tô màu, chùm bóng bay".. Góc học tập Góc chữ viết Ñeå gaây söï chuù yù, toø moø, thu huùt treû, taïo lôùp hoïc coù khoâng gian thoaûi maùi, thaân thieän ñeå giuùp hoïc sinh tích cöïc hoïc taäp hôn. Töø ñoù toâi laäp ra keá hoaïch ñeå taïo moâi tröôøng lôùp hoïc và saép xeáp sao cho lôùp hoïc mang tính khoa hoïc, thaåm myõ vaø hôïp lyù. Caùc loaïi keä, baûng tin, saùch vôû, caùc loaïi tranh aûnh Ñaët teân hoaëc vieát teân caùc goùc hoaït ñoäng. Ví duï: goùc hoïc taäp, thö vieän cuûa beù, gian haøng di ñoäng Töøng hoäc tuû coù ghi teân nôi ñeå ñoà duøng gì? Nhö buùt saùp, ñaát naën, bảng giá, tên món hàng ở góc bán hàng Tôi đều ghi chữ cái tên món hàng đó. Khi quay goùc taän duïng maët sau ñeå trang trí tranh aûnh, cheùp caâu chuyeän hay baøi thô, ñoàng daoVieäc saép xeáp keä phaûi thuaän tieän cho cô và trẻ khi tổ chức các hoạt động: giờ học, vui chơi trong lớp vaø caû khi hoaït ñoäng töï do. KẾT QUẢ : Sau phương pháp "học mà chơi, chơi mà học" chất lượng so với đầu năm đạt cao hơn, trẻ đã phát âm đúng với những chữ cái, nhanh nhớ, nhớ lâu.Khi toâi đã áp dụng những biện pháp nêu trên ,taïo ñöôïc moâi tröôøng hoïc taäp toát cho tre ûlaøm quen vôùi chöõ vieát,trẻ bieát caùch laät saùch töøng trang,caùch ñöa maét nhìn chöõ, hieåu ñöôïc moái quan heä lôøi noùi vaø chöõ vieát, 90,6% trẻ nhận biết và phát âm chuẩn chữ cái, 98% treû nhaän bieát ñöôïc chöõ vieát thöôøng, nhaän ñöôïc teân cuûa mình,các chaùu ngoài xem tranh, keå truyeän, đọc thơ trong phòng thư viện đã chỉ cho các bạn những chữ cái đã được cô dạy. 86.4% hứng thú trong giờ làm quen chữ viết ,86% treû thích thuù vaø tích cöïc hoaït ñoäng, treû tích cöïc tham gia soâi noåi trong tiết học chữ cái, nhận biết rất tốt chữ cái. Trẻ có kỹ năng tô, đồ, sao chép chữ cái trong từ 88,4% Kết quả so với đầu năm học: NỘI DUNG ĐẦU NĂM HỌC KỲ I HỌC KỲ II -Trẻ nhận biết và phát âm chuẩn chữ cái. -Hứng thú trong giờ làm quen chữ viết -Tích cực phát biểu trong giờ hoạt động Làm quen chữ viết. -Trẻ có kỹ năng tô, đồ, sao chép chữ cái trong từ. 13/43 cháu. Tỷ lệ: 30,2% 18/43 cháu. Tỷ lệ: 41,8% 17/ 43 cháu. Tỷ lệ: 39,5% 16/43cháu. Tỷ lệ: 37,2% 26/ 43 cháu. Tỷ lệ: 60,4% 27/43 cháu. Tỷ lệ: 62,7% 26/43cháu. Tỷ lệ: 60,4% 29/43 cháu. Tỷ lệ: 67,5% 39/43 cháu. Tỷ lệ: 90,6% 37/43 cháu. Tỷ lệ: 86,4% 36/43 cháu. Tỷ lệ: 83,7% 38/43 cháu. Tỷ lệ: 88,4% MAËT TÍCH CÖÏC VAØ HAÏN CHEÁ CUÛA SAÙNG KIEÁN KINH NGHIEÄM: Öu Ñieåm: Sau một thời gian áp dụng các biện pháp trên, toâi nhận thaáy taát caû treû trong lôùp tích cöïc tham gia vào giờ hoạt động làm quen chữ viết một cách tích cực và soâi noåi. khi toâi vöøa ñaêït caâu hoûi caùc chaùu trong lôùp ñeàu maïnh daïn giô tay phaùt bieåu, caùc chaùu khaù gioûi traû lôøi nhöõng caâu hoûi khoù seõ giuùp caùc treû yeáu hôn hoïc hoûi, ñaây chính laø caùch giuùp treû hoïc qua baïn, daàn daàn treû baét chöôùc baïn chòu suy nghó tham gia traû lôøi các câu hỏi. Thoâng qua hoaït ñoäng giuùp treû phaùt triển toàn diện về các mặt: nhaän thöùc, ngoân ngöõ, thaåm myõ, theå chaát vaø tình caûm xaõ hoäi. Haïn Cheá: Bên cạnh một số kết quả đạt được thì trong quá trình thực hiện các biện pháp dạy trẻ Làm quen chữ viết còn gặp nhiều hạn chế do khả năng nhận thức của trẻ chưa đồng đều một số trẻ đã nhận biết chữ, có trẻ đọc được những từ đơn giản, có trẻ 29 chữ cái vẫn còn nhầm lẫn nên việc thiết kế các hoạt động Làm quen chữ viết cho trẻ đôi lúc chưa đạt kết quả cao. BAØI HOÏC KINH NGHIEÄM: Qua quá trình thực hiện cho trẻ Làm quen chữ viết để đạt được kết quả cao thì bản thân tôi đã rút ra một số bài học kinh nghiệm như: Việc đầu tiên là phải taïo moâi tröôøng chöõ vieát, tranh aûnh, trang trí lôùp ñeïp, saùng taïo, coù tính thaåm mỹ, khoa hoïc sẽ giuùp trẻ tieáp thu kieán thöùc chöõ vieát toát hôn. Ngoài ra tôi còn quan tâm nhiều đến khả năng của trẻ từ đó sẽ thiết kế các bài tập, trò chơi “Làm quen chữ viết” phù hợp với trẻ sẽ giúp trẻ tiếp thu kiến thức tốt hơn. Bên cạnh đó, tôi không ngừng học hỏi bạn bè, đồng nghiệp, tham khảo tài liệu, sưu tầm bài hát, thơ, câu đố để nâng cao chất lương giờ hoạt động “làm quen chữ viết” của trẻ KEÁT LUAÄN: Sau nhiều năm làm công tác tại trường mầm non bản thân tôi đã nhân thấy là giáo viên mầm non có vai trò rất quan trong trong việc tổ chức các hoạt động cho trẻ “làm quen chữ viết”. Với các biện pháp nêu trên, caùch trang trí taïo moâi tröôøng lôùp hoïc, chuẩn bị đồ dùng,đồ chơi,tranh ảnh đẹp,sư tầm những trò chơi, câu đố, bài thơ ,bài hátcho trẻ làm quen chữ viết.Tôi thấy kết quả đã thể hiện trẻ tiếp thu chữ viết một cách rất rõ nét. Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi về một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi làm quen chữ viết hiệu quả trong quá trình giảng dạy của tôi và nhằm mục đích giúp trẻ chuẩn bị tốt tâm thế để bước vào trường lớp phổ thông. Phước Long B, ngày 20 tháng 03 năm 2018 Ngöôøi vieát Nguyễn Thị Lân Chuẩn 17: Trẻ thể hiện hứng thú đối với việc đọc a) Chỉ số 79. Thích đọc những chữ đã biết trong môi trường xung quanh; b) Chỉ số 80. Thể hiện sự thích thú với sách; c) Chỉ số 81. Có hành vi giữ gìn, bảo vệ sách. Chuẩn 18: Trẻ thể hiện một số hành vi ban đầu của việc đọc a) Chỉ số 82. Biết ý nghĩa một số ký hiệu, biểu tượng trong cuộc sống; b) Chỉ số 83. Có một số hành vi như người đọc sách; c) Chỉ số 84. “Đọc” theo truyện tranh đã biết; d) Chỉ số 85. Biết kể chuyện theo tranh. Chuẩn 19: Trẻ thể hiện một số hiểu biết ban đầu về việc viết a) Chỉ số 86. Biết chữ viết có thể đọc và thay cho lời nói; b) Chỉ số 87. Biết dùng các ký hiệu hoặc hình vẽ để thể hiện cảm xúc, nhu cầ