Sáng kiến kinh nghiệm rèn chữ viết đẹp cho học sinh

CÁC GIẢI PHÁP CỦA ĐỀ TÀI “ RÈN CHỮ VIẾT ĐẸP CHO HỌC SINH” 1.THUẬN LỢI Chất lượng chữ viết của học sinh đã được thầy cô giáo và phụ huynh quan tâm bởi người xưa đã nói “ nét chữ nết người”. Đặc biệt là trong những năm học gần đây, những năm học chuyển giao từ kiểu chữ cải cách sang kiểu chữ truyền thống đã ban hành mẫu chữ viết theo Quyết định 31 thì vấn đề chữ viết được mọi người nhìn nhận thấy tầm quan trọng và ý nghĩa của chữ viết đẹp. Ngành Giáo dục đã thật sự quan tâm đến chữ viết của thế hệ trẻ ( Ngày 14 tháng 6 năm 2002 Bộ trưởng Bộ Giáo dục và đào tạo đã ban hành Quyết định số 31 về mẫu chữ viết trong nhà trường tiểu học) và đồng thời đã tổ chức thường xuyên giải thi viết chữ đẹp hàng năm cho học sinh tiểu học nhaèm ñoäng vieân tin thaàn reøn chöõ vieát cho hoïc sinh. Đặc biệt phong trào “ Vở sạch chữ đẹp” được các cấp, các ngành hàng năm thường xuyên toà chức giúp cho giáo viên và học sinh cùng mọi người thấy rõ được giá trị của chữ viết đẹp. Về các phương tiện thông tin đại chúng như báo chí đã tổ chức các giải thi về viết chữ đẹp: Tạp chí Thế giới trong ta thi “Văn hay chữ tốt”, báo thanh niên thành phố Hồ Chí Minh thi “ Cùng em viết chữ đẹp”. Về phương tiện học tập : có vở tập viết, vở luyện viết theo mẫu chữ hiện hành. Chữ viết đẹp luôn được Ban giám hiệu xem là một trong những công tác trọng tâm của năm học, nên thường xuyên kiểm tra nhắc nhở kịp thời và luôn được phát động thi đua trong năm học. Đồng thời bản thân tôi cũng luôn chú trọng đến việc rèn chữ viết đẹp, giữ vở sạch cho học sinh. 2. KHÓ KHĂN Về phía phụ huynh: Còn một số ít phụ huynh chua thực sự quan tâm nhắc nhở đến chữ viết của con em mình. Về cơ sở vật chất: Chưa đảm bảo đáp ứng được nhu cầu phù hớp với học sinh.Ví dụ :bàn ghế chưa phù hợp với lứa tuổi, ánh sáng phòng học chưa đảm bảo. Về phía học sinh: Đại bộ phận học sinh không có thói quen, không có ý thức trong việc rèn chữ viết, thậm chí không quan tâm đến chữ viết xấu hay đẹp.Hầu như đa số học sinh chữ viết không đúng mẫu chữ ban hành theo Quyết định số 31, chữ viết nguệch ngoạc thiếu thẩm mỹ. Tư thế ngồi viết và cách cầm viết của học sinh chưa đúng..Học sinh tiểu học thường hiếu động ,thiếu kiên trì, khó thực hiện các động tác đòi hỏi sự khéo léo, cẩn thận. Về phía giáo viên: Có thể thấy chỉ một số ít giáo viên chữ viết chân phương đẹp mắt mang tính thẩm mỹ cao, còn lại hầu như chữ viết chưa đáp ứng yêu cầu trực quan trong việc giảng dạy. Còn nhiều giáo viên chưa chú trọng trong việc rèn luyện chữ viết cho học sinh, chẳng qua chỉ lưu ý trong giờ tập viết hoặc giờ chính tả, còn lại các tiết học khác hầu như bỏ ngỏ, thiếu nhắc nhở, uốn nắn. Có thể nói giáo viên chúng ta thiếu nghiêm khắc đối với bản thân trong việc khổ luyện chữ viết của mình, thiếu đầu tư nghiên cứu mẫu chữ hiện hành và chưa có phương pháp rèn luyện phù hợp đối với lứa tuổi học sinh tiểu học 3. SỐ LIỆU THỐNG KÊ Qua đánh giá về “vở sách chữ đẹp” đầu năm học từ năm học 2003- 2004 đến nay của các lớp tôi đã dạy khi chưa áp dụng đề tài. Năm học Sĩ số Lớp Loại A Loại B Loại C Loại D 2003- 2004 30 42 1 12 16 1 2004- 2005 31 42 2 15 12 2 2005- 2006 28 44 2 13 12 1 2006- 2007 27 43 1 16 10 0 2007- 2008 28 44 2 15 11 0 2008- 2009 37 31 5 22 10 0 Nhìn chung chữ viết đầu năm học của đại bộ phận học sinh viết chưa đẹp : độ cao, thế chữ chưa cân đối, chưa đúng mẫu, hay gạch xóa, cách đặt dấu thanh, nối nét chưa đúng. III. NỘI DUNG ĐỀ TÀI : A. CƠ SỞ LÝ LUẬN: Chữ viết là một trong những phát minh vĩ đại của con người, mà con người thì luôn hướng tới cái đẹp, yêu cái đẹp. Bởi vậy, con người mong muốn chữ viết cũng phải đẹp,đẹp cho chính nó và đẹp cho con người. Vì thế, các nhà khoa học đã đưa ra một mẫu chữ phù hợp với xu hướng chung, giúp học sinh dễ nắm bắt cách viết ngay từ đầu khi vào lớp 1.Chính vì vậy mà ngày 14/6/2002 Bộ trưởng Bộ Giáo dục và đào tạo đã ban hành Quyết định số 31/2002/QĐ về mẫu chữ trong trường tiểu học. Đây chính là việc nhìn nhận tầm quan trọng và ý nghĩa của chữ viết đẹp.Vậy chữ viết như thế nào là đẹp?Để viết đẹp được thì học sinh phải viết như thế nào? Để viết đẹp, trước hết học sinh phải viết chữ đúng, rõ ràng, viết nhanh. Viết đúng, đẹp tạo điều kiện để học tốt các môn học vì chữ viết là công cụ đắc lực trong việc ghi chép và truyền bá toàn bộ kho tri thức của nhân loại.Nếu viết chữ đúng mẫu, rõ ràng, tốc độ nhanh thì học sinh có điều kiện ghi chép bài học tốt, nhờ vậy kết quả học tập sẽ cao hơn.Còn viết chữ xấu, tốc độ chậm, viết sai sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng học tập. Tóm lại, chất lượng các môn học đều có quan hệ chặt chẽ với chất lượng chữ viết. Ngoài ra, rèn chữ viết đẹp còn góp phần quan trọng vào việc rèn luyện cho học sinh những phẩm chất đạo đức tốt như : tính cẩn thận,kiên trì, tinh thần kỷ luật và khiếu thẩm mỹ,Cố thủ tướng Phạm Văn Đồng nói : “Chữ viết cũng là một biểu hiện của nết người. Dạy cho học sinh viết đúng, viết cẩn thận, viết đẹp là góp phần rèn luyện cho học sinh tính cẩn thận, lòng tự trọng đối với mình cũng như đối với thầy cô và bạn đọc bài vở của mình”(báo tiền phong số 1760 ngày 18/01/1969) Chữ viết có ý nghĩa hết sức quan trọng như vậy thì chúng ta cần phải rèn chữ viết đẹp cho các em.Vậy đâu là cơ sở để tìm ra được các biện pháp rèn chữ viết đẹp cho học sinh tiểu học? Tôi đã dựa trên các quan điểm nghiên cứu khoa học về: * Phương pháp dạy học tập viết bậc tiểu học. * Tìm hiểu một cách có hệ thống nội dung chương trình môn tập viết lớp 1, 2, 3 và vở tập viết lớp 1, 2, 3. * Nghiên cứu kỹ mẫu chữ viết (QĐ 31) * Nghiên cứu kỹ văn bản số 5150/TH hướng dẫn dạy và học chữ viết ở tiểu học của Vụ Tiểu học đã ra văn bản ngày 17/6/2002. Ngoài các quan điểm trên tôi còn dựa vào thực tiễn của bản thân mà tôi thấy được qua nhiều năm dạy học. Học sinh hay viết sai , xấu ở các trường hợp sau : * Chữ cái viết thường. * Chữ cái viết hoa. * Liên kết nét trong chữ ghi tiếng. * Đặt dấu thanh. Qua tất cả các quan điểm nghiên cứu khoa học và thực tiễn của bản thân tôi đã tìm ra được một số biện pháp rèn chữ viết đẹp cho học sinh tiểu học. Muốn cho học sinh viết đẹp, trước hết và chủ yếu, phải do sự dạy dỗ của các thầy cô giáo theo một hương pháp khoa học cùng với sự kèm cặp của phụ huynh và chính bản thân học sinh cũng phải nỗ lực học tập. Để rèn chữ cho học sinh, tôi đã thực hiện một số biện pháp sau: B. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP CỦA ĐỀ TÀI:RÈN CHỮ VIẾT ĐẸP CHO HỌC SINH . Qua quá trình giúp học sinh rèn luyện và bồi dưỡng chữ viết đẹp, tôi đã rút ra được một số biện pháp sau: 1/ Bồi dưỡng cho học sinh lòng say mê và tinh thần quyết tâm rèn luyện chữ viết. Tôi suy nghĩ: bất kì việc gì có lòng say mê thì thực hiện mới có kết quả cao. Để bồi dưỡng lòng say mê và tinh thần quyết tâm rèn luyện chữ viết của học sinh, tôi thường kể lại cho các em nghe gương rèn chữ của ông Cao Bá Quát ngày xưa: học giỏi, hiểu rộng nhưng chữ lại xấu. Ông phải kiên trì luyện viết ngày đêm mới đẹp được và trở thành nhà thư pháp nổi tiếng.Tôi cho các em xem vở rèn chữ của mình, của những học sinh tiêu biểu của lớp trước hoặc của chính học sinh trong lớp mình. Qua những mẫu chuyện, qua thực tế được nhìn những trang vở trước và sau khi rèn chữ của thầy, của bạn, các em sẽ thêm tin tưởng và thêm quyết tâm say mê rèn luyện. 2/ Giúp học sinh viết đúng chiều cao của các con chữ và số của mẫu chữ hiện hành . Để học sinh viết đúng được độ cao tôi chia nhóm theo chiều cao: *Với chữ viết thường : Cao 1 đ.vị Cao 1,25 đ.vị Cao 1,5 đ.vị Cao 2 đ.vị Cao 2,5 đ.vị * Với chữ viết hoa : Chiều cao của các chữ cái viết hoa là 2,5 đơn vị, riêng 2 chữ cái viết hoa Y, G được viết với chiều cao 4 đơn vị. * Với chữ số: Các chữ số đều có chiều cao là 2 đơn vị. Để học sinh viết đúng kích thước của các con chữ và số ở trên, ngay từ đầu năm học : hằng ngày trong các tiết học, tôi thường xuyên hỏi về chiều cao của từng con chữ để học sinh nắm vững và nhớ được để khi viết học sinh viết đúng chiều cao. Trong quá trình dạy tôi thấy học sinh hay viết sai độ cao của chữ : r, s, t, d, đ, p, b, g, h, k, l, y và các chữ hoa .Để học sinh viết đúng độ cao của những con chữ này trước tiên tôi thống nhất tên gọi các đường kẻ ngang trên vở ô li: 5 4 3 2 1 Khi hướng dẫn học sinh viết bài trong các tiết học, tôi hay nhắc nhở học sinh các chữ các em hay viết sai độ cao và viết mẫu trên bảng có các đường kẻ ngang như trong vở ô li ở trên. 3/ Phân loại nhóm chữ viết và rèn luyện dứt điểm ( đây là biện pháp trọng tâm ) Nếu cùng một lúc đòi hỏi các em viết đúng và đẹp ngay là điều không thực tế, khó có thể thực hiện được. Do vậy, tôi định ra mỗi tuần rèn một loại chữ nhất định. Rèn viết đúng loại chữ này mới chuyển sang rèn loại chữ khác. Tôi đặt ra một kế hoạch rèn chữ hàng tuần, hàng tháng một cách cụ thể. Cứ như thế , loại này viết đẹp mới chuyển sang rèn loại chữ khác nên học sinh phấn khởi và say mê rèn luyện. Căn cứ vào đặc điểm cấu tạo nét và mối quan hệ về cách viết các chữ cái của chữ viết trong chương trình hiện hành tôi chia ra các nhóm như sau: a/ Chữ thường trong chương trình hiện hành tôi chia làm 3 nhóm: * Nhóm 1 gồm 8 chữ cái : Trọng tâm rèn luyện là nét móc: móc ngược, móc xuôi và móc hai đầu. Vì học sinh viết chưa đẹp ở điểm uốn lượn hoặc sai ở điểm bắt đầu và điểm kết thúc của chữ. Tôi đã sửa sai cho những học sinh đó trên ngay bài viết bằng bút đỏ. Sau đó tôi viết mẫu ra vở luyện viết cho học sinh về nhà viết. Từ các nét cơ bản trên, nếu viết đẹp tám chữ cái ở nhóm một, ta dễ dàng viết được các chữ cái khác như: h, b, y. * Nhóm 2 gồm 6 chữ cái : Năm chữ cái : l, h, b, y, k đều giống nhau ở một nét cơ bản là nét khuyết. Viết được các chữ cái ở nhóm 1, nhóm 2, học sinh viết các chữ cái khác có phần thuận lợi hơn. Đối với học sinh ở lớp 3 tôi chú ý rèn viết bắt đầu từ nét sổ thẳng (l ), vì học sinh viết được nét sổ thẳng ngay ngắn mới tiến hành viết được nét khuyết đúng. Bởi tôi thấy học sinh hay viết sai ở chỗ không có điểm uốn lượn, phần lượn của nét không đúng kích thước, phần sổ thẳng gãy nét. Tôi đã hướng dẫn học sinh viết cho đúng bằng cách: gọi học sinh lên bảng viết, dùng phấn màu sửa lại chỗ sai, nhấn mạnh điểm đặt bút, dừng bút. * Nhóm 3 gồm 15 chữ cái: Nhóm chữ này học sinh viết xấu ở chỗ nét cong không đều, nét tròn viết quá nhỏ hoặc quá to.Vì vậy khi học sinh viết nhóm chữ này tôi hướng dẫn các em cách viết con chữ o. Viết được chữ o học sinh dễ dàng viết đúng các chữ cái khác trong nhóm 3.Tôi lưu ý học sinh khi viết chữ cái o phải có dấu nhấn với hai tác dụng: ghi dấu nét xuất phát, là điểm “thêm râu” để thành chữ ơ, điểm dừng để nối chữ khi viết nhanh. Tóm lại với chữ cái viết thường tôi sửa và rèn cho học sinh theo từng loại nét, rèn dứt điểm xong loại này mới rèn sang loại khác. b/Chữ hoa trong chương trình hiện hành: Bộ chữ hoa trong chương trình hiện hành bắt đầu thực hiện từ năm học 2002 – 2003 về cơ bản lấy lại bộ chữ đã được sử dụng trước cải cách giáo dục. Bộ chữ này trông mềm mại, đẹp hơn. Căn cứ vào sự cấu tạo, nét giống nhau của chữ, tôi đã chia các chữ hoa thành 8 nhóm nhỏ và sử dụng bộ chữ mẫu để minh họa cho bài giảng và rèn chữ cho học sinh: NHÓM 1 NHÓM 2 NHÓM 3 NHÓM 3 NHÓM 2 NHÓM 4 NHÓM 5 NHÓM 6 NHÓM 7 NHÓM 8 Loại chữ này có nhiều thuận lợi cho việc dạy viết chữ cho học sinh tiểu học bởi: chữ mềm mại, đẹp, đặc biệt tạo nhiều thuận lợi cho việc liên kết với các con chữ cái khác. Đó là cơ sở cho việc viết liền nét để đẩy nhanh tốc độ viết văn bản. Mẫu chữ đều được trình bày trên khung kẻ ô vuông để dễ dàng xác định điểm đặt bút, điểm dừng bút, quy trình viết chữ, có sự tương ứng nhất định với vở ô li của học sinh. Chiều cao của hầu hết các con chữ là 2,5 đơn vị, riêng G, I cao 4 đơn vị. Trong bộ chữ viết hoa có các chữ sau đây có hai cách viết: A, M, N, V. Ngoài những thuận lợi trên, bộ chữ hoa trong chương trình hiện hành cũng có những điểm tương đối khó viết đối với các em bởi độ rộng( bề ngang) các con chữ không bằng nhau, các con chữ chủ yếu viết bởi nét cong và nét thắt nên đòi hỏi sự nhuần nhuyễn và uyển chuyển của bàn tay. Tuy chữ viết hoa ít sai hơn chữ viết thường do cấu tạo nét dễ viết, tuy nhiên các em hay sai ở điểm uốn lượn như chữ M, N, S. Đối với loại chữ này khi học sinh viết sai tôi giảng lại cấu tạo, quy trình viết chữ ở trên bảng. Nếu học sinh vẫn chưa sửa được tôi dùng bút đỏ viết lại cho đúng, sau đó tôi viết mẫu vào vở cho học sinh luyện viết ở nhà, có kiểm tra chỉnh sửa. Khi hướng dẫn cách viết tôi đã kiên trì rèn từng chữ một cho đẹp, cho nhuần nhuyễn mới chuyển sang chữ khác. 4/Rèn cách viết liền nét trong chữ ghi tiếng: Với học sinh lớp 3 để viết đúng tốc độ, tiến tới viết nhanh, viết đẹp cần hướng dẫn quy trình viết chữ liền mạch: Viết các con chữ theo thứ tự từ trái sang phải, sau đó mới viết dấu phụ và dấu thanh. Để viết liền mạch thì việc liên kết nét là hết sức quan trọng. Các em phải có kỹ năng lia bút, rê bút một cách thành thạo. Khi liên kết nét, học sinh chưa viết đẹp trong trường hợp sau: Nối các con chữ viết thường không có nét liên kết, chữ viết thường đứng sau chữ hoa. Để khắc phục ở điểm này, tôi hướng dẫn học sinh phải tạo nét phụ, sử dụng kỹ năng lia bút, rê bút để viết. Ví dụ: nét phụ từ o đến a, nét phụ từ b đến a. Cả hai trường hợp này khoảng cách từ con chữ trước đến con chữ sau là ½ con chữ o tưởng tượng. Một ví dụ khác: Viết chữ “ hoan” Các điểm liên kết được thể hiện trong chữ “hoan” như sau: Vùng liên kết trong chữ “hoan” được tạo bởi 3 chỗ nối các chữ cái. Chỗ nối thứ nhất giữa “h” và “o” là liên kết một đầu.Điểm liên kết là điểm dừng bút của chữ “h”; chỗ nối thứ hai giữa o và a, ở đây giữa o và a không có liên kết vì vậy phải tạo liên kết bằng cách thêm nét phụ; chỗ nối thứ ba liên kết thuận chiều giữa a và n. Vì điểm kết thúc của a và điểm bắt đầu của n không cùng vị trí, do đó, tạo liên kết bằng cách kéo dài điểm kết thúc của a sao cho đi qua điểm bắt đầu của chữ cái n. Điểm đặt bút của chữ “hoan” là điểm bắt đầu của “h”. Điểm kết thúc của chữ “hoan” là điểm kết thúc của chữ cái n. 5/ Rèn viết dấu phụ và dấu thanh. Trong các tiết học và các buổi rèn chữ, tôi cung cấp và rèn cho học sinh kỹ thuật viết dấu phụ và dấu thanh, cũng như nguyên tắc viết dấu thanh . 6/ Rèn tư thế ngồi viết và cách cầm bút. Qua quan sát quá trình học sinh viết, tôi thấy tư thế ngồi viết và cách cầm bút của học sinh chưa đúng. Đó là một khuyết điểm lớn ảnh hưởng đến việc luyện chữ đẹp cho học sinh. Bởi tư thế viết không những ảnh hưởng đến chất lượng kết quả của việc rèn chữ mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển thể lực của học sinh . Tư thế viết không hợp lý là một trong những nguyên nhân làm cho các em chóng mệt mỏi, tạo ra các căn bệnh như cận thị, vẹo cột sống, lép ngực của học sinh.Vì vậy trong quá trình rèn chữ viết cho học sinh tôi thường xuyên chỉ dẫn, chỉnh sửa cho học sinh: * Ngồi viết đúng tư thế. Lưng thẳng, không tì ngực vào bàn. Đầu hơi cúi. Mắt cách vở khoảng 25 – 30cm. Tay phải cầm bút. Tay trái tì nhẹ lên mép vở để giữ. Hai chân để song song thoải mái. *Cầm bút đúng cách. Cầm bút bằng ba ngón tay : ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa. Khi viết, dùng ba ngón tay di chuyển bút từ trái sang phải, cán bút nghiêng về bên phải; cổ tay, khuỷu tay và cánh tay cử động mềm mại, thoải mái.Không nên cầm bút tay trái. 7/ Đề cao sự gương mẫu về chữ viết của giáo viên. Giáo viên cũng cần viết chữ mẫu mực khi chấm bài, ghi sổ liên lạc, ghi nhận xét ở học bạ, khi viết trên bảng( kể cả bảng tin, khẩu hiệu trong nhà trường cũng phải mẫu mực) Lời nhận xét của thầy có tác dụng chỉ bảo, khuyến khích học sinh vươn lên trong học tập, luôn luôn chứa đựng tình cảm với học sinh. Thí dụ: Em làm bài đúng, chữ viết đẹp đáng khen. Trong trường hợp học sinh viết sai mẫu chữ tôi nhận xét: Em viết sai nét khuyết xuôi và viết mẫu cho các em hai ba chữ, yêu cầu về nhà viết mỗi chữ một dòng. Hiện nay trường tiểu học La Ngaø chúng tôi đã yêu cầu 100% giáo viên rèn chữ viết hàng tuần.Để rèn chữ viết cho bản thân và học sinh tôi dùng những thanh giấy nhỏ và viết mẫu từng loại chữ ( như hình bên ), phát cho từng học sinh dùng để luyện viết chữ như sau: Đặt tờ giấy sát lề vở, nhìn chữ mẫu để viết, viết hết trang này đặt tờ mẫu vào trang khác để viết tiếp.Với cách làm như trên, tôi thấy bản thân viết chữ có tiến bộ hơn, học sinh vận dụng nhanh và có kết quả tốt. 8/ Tổ chức tốt các phong trào thi đua Để khí thế rèn luyện chữ viết sôi nổi, tôi đã phát động phong trào thi đua cho học sinh từng tuần, từng tháng và vào các ngày lễ lớn. Những quyển vở viết đẹp, sạch sẽ rõ ràng sẽ được trưng bày trước lớp và được tuyên dương vào buổi sinh hoạt hàng tuần. Vì vậy các em rất phấn khởi và có ý thức thi đua viết đẹp. IV. KẾT QUẢ Qua nhiều năm kiên trì thực hiện các biện pháp rèn chữ viết đẹp cho học sinh đã nêu ở trên trong các lớp tôi dạy , tôi đã đạt được những kết quả bước đầu rất đáng mừng là: *Học sinh có quyết tâm say mê rèn luyện chữ viết. *Học sinh có được những khái niệm cơ bản về đường kẻ, dòng kẻ, tọa độ viết chữ, tên gọi các nét chữ, cấu tạo chữ cái, vị trí dấu thanh, dấu phụ, các khái niệm liên kết nét chữ hoặc liên kết chữ cái.Từ đó hình thành ở các em những biểu tượng về hình dáng, độ cao, sự cân đối, tính thẩm mỹ của chữ viết. *Các em đã có các thao tác viết chữ từ đơn giản đến phức tạp, bao gồm kỹ năng viết nét, liên kết nét tạo chữ cái và liên kết chữ cái tạo chữ ghi tiếng. Đồng thời các em xác định được khoảng cách, vị trí, cỡ chữ trên vở kẻ ô li để hình thành kỹ năng viết đúng mẫu. * Các em đã viết được đúng mẫu, rõ ràng và cao hơn là viết nhanh viết đẹp, chữ viết của các em đã đẹp hơn rất nhiều. Đặc biệt trong cuộc thi vở sạch chữ đẹp cấp tổ, cấp trường vừa qua lớp tôi có ba em đạt giải I, II , III . * Đặc biệt qua quá trình rèn chữ viết, đã phát triển được những phẩm chất tốt ở học sinh như: Tính cẩn thận, kiên trì, tinh thần kỷ luật và óc thẫm mỹ. * Phụ huynh rất hài lòng, phấn khởi khi thấy được những trang vở viết đẹp ngay ngắn, sạch sẽ của con em mình.: * Số liệu thống kê về kết quả “ Vở sạch chữ đẹp” đã đạt được do Ban giám hiệu đánh giá ở cuối các năm học khi tôi vận dụng các giải pháp trên: Năm học Sĩ số Lớp Loại A Loại B Loại C Loại D 2003 –2004 30 42 5 20 5 0 2004 –2005 31 42 7 20 4 0 2005 –2006 28 44 11 13 4 0 2006 –2007 27 44 8 16 3 0 2007 –2008 28 43 9 16 3 0 2008 –2009 37 31 7 13 4 0 Những kết quả đạt được ở trên chưa phải là cao song đó là một dấu hiệu đáng mừng khi tôi áp dụng các biện pháp rèn chữ viết cho học sinh đã nêu ở phần trên. V. BÀI HỌC KINH NGHIỆM Qua quá trình vận dụng “ những biện pháp rèn chữ viết đẹp” cho học sinh, tôi nhận thấy để đạt hiệu quả cao chúng ta cần phải có thời gian dài và sự kiên nhẫn đồng thời phải có sự phối hợp đồng bộ giữa nhà trường, phụ huynh, giáo viên và học sinh như sau: 1. Đối với nhà trường: Cần có cơ sở vật chất đảm bảo cho học sinh và giáo viên như ánh sáng phòng học( Phòng học phải có đủ ánh sánh cho mọi học sinh theo đúng quy định của vệ sinh học đường), bảng lớp được treo ở độ cao vừa phải, bảng có dòng kẽ, kích thước bàn ghế phải có độ cao phù hợp với từng đối tượng học sinh của các khối lớp. Cần có nhiều hình thức thi đua khen thưởng để tạo không khí sôi nổi ở học sinh. 2. Đối với phụ huynh và học sinh: *Phụ huynh học sinh: Cần trang bị cho học sinh bảng con, phấn viết bảng, khăn lau bảng, vở tập viết do nhà xuất bản Giáo dục ấn hành hàng năm, một cuốn vở có kẻ ô li để luyện viết ở nhà và phải có sự động viên, nhắc nhở kịp thời với con em mình. * Học sinh: Cần ngồi viết đúng tư thế, cầm bút đúng cách, cần có tính cẩn thận, kiên trì nhẫn nại. 3. Đối với giáo viên. * Chữ viết phải đúng mẫu, chuẩn mực, đẹp để học sinh noi theo. * Cần nắm vững: cấu tạo, cách viết các chữ cái viết thường, viết hoa theo quyết định 31, cách viết liền nét giữa các chữ cái để tạo thành chữ ghi tiếng, cách viết dấu phụ và dấu thanh, cách viết các con số cơ bản từ 0 đến 9 để hướng dẫn học sinh viết cho đúng. * Cần biết phối hợp các phương pháp dạy tập viết sao cho linh hoạt, phát huy tính tích cực của học sinh. * Cần có bộ chữ mẫu để hướng dẫn học sinh viết. * Cần luyện chữ viết cho học sinh ở tất cả các môn học, cần tận dụng việc viết các bài học, bài làm ở các môn học khác để luyện viết cho các em. * Cần tổ chức các hình thức thi đua trong lớp để tạo không khí sôi nổi rèn luyện chữ viết cho các em * Cần thường xuyên uốn nắn cho học sinh về tư thế ngồi viết, cách cầm bút để học sinh có được một tư thế thoải mái khi ngồi viết . * Cần thường xuyên nhắc nhở học sinh về cách trình bày, về ý thức viết chữ và giữ gìn vở viết sạch đẹp. * Cần hướng dẫn học sinh thực hành tập viết chữ trên bảng con, trong vở tập viết , trong vở viết hằng ngày và vở luyện viết thêm ở nhà . Quan tâm theo dõi hoạt động viết chữ của học sinh để kịp thời nhắc nhở, uốn nắn, giúp đỡ để học sinh viết đúng hoặc biểu dương những học sinh viết đẹp. * Đặc biệt để rèn chữ viết đẹp cho học sinh có hiệu quả giáo viên cần có sự kiên trì, cẩn thận và lòng yêu nghề mến trẻ. Tuyệt đối không được nóng vội khi rèn luyện chữ viết cho các em, nên nhớ rằng không thể có kết quả chữ đẹp một sớm, một chiều được mà cần có thời gian để các em sửa chữa, tiến bộ dần. Chúng ta không nên cùng một lúc lôi hết các lỗi sai của các em ra chỉ trích mà giáo viên nên động viên, khích lệ học sinh là chính. Đồng thời phải giáo dục, xây dựng cho được ở các em lòng kiên trì,nhẫn nại, tính cẩn thận, óc thẩm mỹ, ý thức tự giác, sáng tạo trong việc rèn chữ ; ngoài việc rèn chữ chính là rèn tính cách cho các em. Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã dạy “ nét chữ nét người”. VI. KẾT LUẬN Viết chữ đẹp là một kỹ năng. Mà đã là kỹ năng thì không còn con đường nào khác ngoài con đường buộc phải luyện tập. Việc luyện tập có nhiều giai đoạn, lúc đầu mới tập viết đúng hình chữ, cỡ chữ, sau mới đến đúng dòng và nâng dần lên đạt tốc độ viết. Việc luyện viết không chỉ được tiến hành trong giờ tập viết mà còn được thực hiện ở tất cả các môn khác, ở lớp học cũng như ở nhà. Bởi vậy, luyện tập cùng với trực quan là hai phương pháp quan trọng nhất, được dùng thường xuyên nhất trong khi luyện viết chữ đẹp cho học sinh. Muốn viết đúng, viết đẹp, viết nhanh, con đường tốt nhất đối với học sinh là chăm chỉ luyện tập. Trong khi các em luyện tập viết chữ, giáo viên cố gắng uốn nắn cho các em cách ngồi, cách cầm bút, để vở, giúp các em tập viết trong tư thế thoải mái nhất. Bài viết đẹp luôn luôn phải đi kèm với tư thế đúng, vì thế nếu giáo viên chỉ tập trung vào việc giúp các em viết chữ đẹp mà quên mất việc uốn nắn cách ngồi, cách viết cho các em thì đó lại là một thiếu sót cần được khắc phục. Ngày xưa hễ mỗi khi xuân về tết đến người ta thường tìm đến ông thầy đồ xin đôi câu đối về treo ở nhà đón tết, và trong “ Chữ người tử tù” của Nguyễn Tuân tên quản ngục đã cúi lạy cầu xin người tử tù “ Huấn Cao” viết cho đôi câu chữ để mang về suy tôn chiêm ngưỡng. Vậy, có