Tóm tắt Luận án Giáo dục ý thức chính trị cho học viên các Học viện Công an nhân dân ở Việt Nam hiện nay

rọng điểm của ngành Công an và đang phấn đấu phát triển thành cơ sở giáo dục đại học trọng điểm của Quốc gia. Học viện Cảnh sát nhân dân Học viện Cảnh sát nhân dân được thành lập từ ngày 15/05/1968, trải qua chặng đường lịch sử gần 50 năm xây dựng, trưởng thành và phát triển, Học viện Cảnh sát nhân dân đã tự hào đóng góp nhiều thành tựu quan trọng trong giáo dục đào tạo và trong xây dựng lực lượng công an của nước nhà. Từ khi mới thành lập học viện mới chỉ đào tạo sơ học, nhưng cho đến ngày nay, Học viện đã hoàn chỉnh các cấp học: Đào tạo Đại học, sau đại học, bồi dưỡng chuyên đề, đào tạo chức danh từ quy hoạch lãnh đạo chỉ huy cấp phòng, cấp trưởng, phó trưởng công an quận, huyện đến bồi dưỡng phó giám đốc cho công an các tỉnh, thành phố và cấp vụ, cục tương đương. Không những thế, Học viện còn đào tạo học viên cho các nước bạn Lào, Campuchia với nhiều loại hình đại học, sau đại học và đặc biệt là cả bồi dưỡng cả cán bộ cao cấp. 2.1.2.2. Đặc điểm chung của học viên trong các Học viện Công an nhân dân Với đặc trưng là khối trường trong lực lượng vũ trang, học viên trong các Học viện CAND được tuyển chọn rất chặt chẽ, khắt khe theo những quy định riêng của ngành. Ngoài những quy định chung của Bộ Giáo dục đào tạo, họ còn phải đáp ứng những điều kiện khác như: có lý lịch trong sáng, có sức khỏe tốt, có trình độ kiến thức cao, có phẩm chất đạo đức tốt, có lối sống lành mạnh, có lý tưởng cách mạng tốt; vừa đóng vai trò là học viên, vừa đóng vai trò là một quân nhân; được thụ hưởng những điều kiện tốt nhất để học tập, sinh hoạt, rèn luyện và nghề nghiệp sau khi ra trường; là đối tượng chịu ảnh hưởng rất lớn của những tác động của mặt trái của cơ chế thị trường thời mở cửa và đặc biệt là đối tượng để các thế lực thù địch, phản động hướng tới. Những đặc điểm này vừa mang lại những thuận lợi, thời cơ, nhưng đồng thời cũng gây ra những khó khăn, thử thách cho các học viện và học viên trong GDYTCT và giáo dục đạo đức cách mạng cho họ. 2.1.2.3. Biểu hiện ý thức chính trị của học viên các Học viện Công an nhân dân Ý thức chính trị của học viên các Học viện CAND là ý thức chính trị xã hội chủ nghĩa ; là tổng hòa nhận thức, tình cảm (thái độ), ý chí và niềm tin chính trị của họ; phản ánh hiện thực đời sống chính trị - xã hội, thực tiễn hoạt động của lực lượng CAND, của học viện và của học viên; được hình thành chủ yếu trong quá trình học tập, rèn luyện, công tác tại học viện; là yếu tố quan trọng định hướng cho hành động của học viên phấn đấu theo mục tiêu, yêu cầu đào tạo của học viện và công tác sau này. Nội hàm ý thức chính trị của học viên các Học viện CAND bao gồm: Một là, nhận thức về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, mục tiêu, nhiệm vụ của cách mạng và lực lượng công an, lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc, đặc biệt là truyền thống đấu tranh anh dũng của lực lượng công an và nhân dân trong các cuộc kháng chiến; Hai là, những tình cảm tốt đẹp đối với Đảng, Bác Hồ, quê hương, đất nước và chế độ xã hội chủ nghĩa; lòng yêu nước và yêu chủ nghĩa xã hội, yêu thương đồng chí, đồng đội, yêu thương nhân dân, yêu thương con người, tấm lòng nhân ái, bao dung; thái độ phân biệt rõ đối tượng, đối tác; phải – trái, đúng – sai, không mơ hồ mất cảnh giác về bản chất, âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch; tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc, chế độ xã hội chủ nghĩa và nhân dân; kiên quyết phê phán, đấu tranh với các quan điểm sai trái và mọi hành vi tiêu cực; Ba là, động cơ, thái độ học tập, rèn luyện đúng đắn và ý chí quyết tâm phấn đấu thực hiện thắng lợi mục tiêu lý tưởng của Đảng, nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ của lực lượng công an và nhiệm vụ của bản thân. Bốn là, có niềm tin vững chắc vào sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, quản lý của Nhà nước, sự chỉ đạo của cấp trên, của nhà trường, vào thắng lợi của sự nghiệp cách mạng, công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, vào sức mạnh đoàn kết của dân tộc, của lực lượng công an, của tập thể và của chính mình trong thực hiện và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. 2.2. GIÁO DỤC Ý THỨC CHÍNH TRỊ CHO HỌC VIÊN CÁC HỌC VIỆN CÔNG AN NHÂN DÂN – QUAN NIỆM VÀ TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ 2.2.1. Quan niệm về giáo dục ý thức chính trị và giáo dục ý thức chính trị cho học viên các Học viện Công an nhân dân 2.2.1.1. Quan niệm về giáo dục và giáo dục ý thức chính trị Giáo dục là một hiện tượng xã hội, là quá trình tác động có mục đích, có kế hoạch, ảnh hưởng tự giác, chủ động đến con người đưa đến sự hình thành và phát triển tâm lý, ý thức, nhân cách. Giáo dục YTCT là hoạt động truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong quần chúng; định hướng giá trị, lý tưởng cách mạng, cung cấp thông tin về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội trong quần chúng nhằm nâng cao nhận thức chính trị, hình thành tri thức và văn hóa chính trị, củng cố niềm tin và bản lĩnh chính trị, thúc đẩy tính tích cực tự giác, sáng tạo của quần chúng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa của Đảng và dân tộc. 2.2.1.2. Quan niệm giáo dục ý thức chính trị cho học viên các Học viện Công an nhân dân Giáo dục ý thức chính trị cho học viên các Học viện CAND là tổng hòa các hoạt động chủ động, tự giác, có kế hoạch của chủ thể với những nội dung, hình thức, phương pháp phù hợp, để tác động đến đối tượng học viên, tạo nên sự chuyển biến tích cực, nâng cao nhận thức, tình cảm, ý chí và niềm tin chính trị, góp phần hoàn thiện nhân cách người sĩ quan CAND Việt Nam, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia và đảm bảo trật tự, an toàn xã hội. Trong đó mục đích của việc giáo dục ý thức chính trị cho học viên trong các Học viện Công an nhân dân là dạy cho họ thành những sĩ quan có đạo đức cách mạng, có bản lĩnh, nghiệp vụ và có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc... Nội dung giáo dục Một là, nâng cao sự hiểu biết toàn diện, sâu sắc chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, cương lĩnh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, thế giới quan phương pháp luận biện chứng, nhân sinh quan cách mạng; luôn kiên định và tuyệt đối tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, con đường độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Hai là, giáo dục tình cảm cách mạng, mà cốt lõi là lòng yêu nước gắn liền với yêu CNXH, tình yêu thương nhân dân, đồng chí, đồng đội cho học viên CAND. Ba là, giáo dục phẩm chất, lối sống cho học viên CAND: cần kiệm liêm chính, chí công vô tư, thực hành triết lý “vì nước quên thân, vì dân phục vụ”. Bốn là, giáo dục những vấn đề về cảnh giác, nhận diện những âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, về những diễn biến của tình hình kinh tế, chính trị, xã hội ở trong nước cũng như trên thế giới. Hình thức giáo dục ý thức chính trị cho học viên: Giáo dục chính khóa, giáo dục ngoại khóa, tự giáo dục Phương pháp giáo dục ý thức chính trị cho học viên: Phương pháp thuyết trình, phương pháp đối thoại, phương pháp thực tiễn, phương pháp trực quan, phương pháp nêu gương Đặc điểm của giáo dục ý thức chính trị cho học viên các Học viện CAND Một là, giáo dục ý thức chính trị cho một đối tượng đặc thù: học viên trong các Học viện CAND là những đối tượng đã được tuyển chọn với những yêu cầu cao cả về lý lịch, sức khỏe và trình độ hơn các trường khác, là yêu cầu bắt buộc, hàng đầu, chuẩn đầu vào trường với yêu cầu cao; trong quá trình học học viên phải được giáo dục về lý luận chính trị, giáo dục về nhân sinh quan và thế giới quan đúng đắn, giáo dục lòng trung thành với Đảng Cộng sản và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; học viên phải được rèn luyện theo tiêu chuẩn chiến sĩ công an khỏe, có tác phong nhanh nhẹn, có ý chí và sức bền bỉ để thích ứng với môi trường và điều kiện công tác, chiến đấu; có bản lĩnh, dũng cảm đấu tranh, tấn công tội phạm; có đạo đức trong sáng, nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật của Nhà nước, nghị quyết, chỉ thị của ngành, điều lệnh CAND; có động cơ phấn đấu tốt trong học tập, rèn luyện, công tác và trong quan hệ với đồng đội và nhân dân, được kết nạp Đảng trước khi thi tốt nghiệp; quá trình đào tạo phải giúp cho học viên khi ra trường được trang bị các kiến thức nghiệp vụ và kỹ năng thực hiện các biện pháp nghiệp vụ tương ứng cần thiết để đảm bảo hoàn thành các công việc được giao. Hai là, giáo dục ý thức chính trị cho học viên các Học viện CAND là quá trình giáo dục có tổ chức chặt chẽ, tính kỷ luật cao, ngoài những quy định của Bộ Giáo dục và đào tạo thì do tính đặc thù của ngành nên quá trình giáo dục ý thức chính trị cho học viên trong các Học viện CAND còn quy định chặt chẽ bởi Cục Đào tạo Bộ Công an và những quy định của Bộ Công an; Ba là, ngày nay, trước tình hình diễn biến ngày càng phức tạp trên mặt trận tư tưởng chính trị nên quá trình giáo dục ý thức chính trị cho học viên trong các Học viện CAND luôn luôn gắn với quá trình đấu tranh trên mặt trận tư tưởng chính trị. 2.2.2. Các tiêu chí đánh giá chất lượng giáo dục ý thức chính trị cho học viên các Học viện Công an nhân dân Một là, chất lượng hoạt động của chủ thể giáo dục ý thức chính trị (tổ chức Đảng, lãnh đạo đơn vị, các đoàn thể quần chúng, cán bộ quản lý, phòng khảo thí và kiểm định chất lượng đào tạo và đội ngũ giảng viên...). Thật vậy, chất lượng GDYTCT cho học viên phụ thuộc rất lớn vào số lượng phải đủ và chất lượng phải cao của đội ngũ những người trực tiếp GDYTCT cho học viên. Hai là, chương trình, nội dung, hình thức, phương pháp, phương tiện, môi trường GDYTCT cho học viên. Đây là tiêu chí có vai trò định hướng cho hoạt động, nó đòi hỏi khả năng tham gia của các lực lượng đồng thời còn là cơ sở để xác định tiêu chí làm căn cứ để đánh giá chất lượng. Ba là, chất lượng ý thức và hành vi chính trị của học viên. Chất lượng GDYTCT của học viên được đánh giá bằng kết quả tiếp thu nội dung giáo dục chính trị và sự chuyển biến tích cực, toàn diện về ý thức chính trị (nhận thức, tình cảm, ý chí, niềm tin) và được thể hiện bằng hành vi, hành động chính trị của họ trong học tập, rèn luyện, sinh hoạt; bằng kết quả học tập, rèn luyện hàng tháng, kỳ, năm, trong quá trình học tập tại các học viện và trong quá trình công tác sau này. Kết luận chương 2 Giáo dục YTCT cho học viên các Học viện CAND Việt Nam hiện nay là một nội dung hoạt động của công tác tư tưởng văn hoá của Đảng trong lực lượng vũ trang nói chung và đối với lực lượng công an nói riêng nhằm phổ biến những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng giúp cho họ hình thành, củng cố phát triển thế giới quan khoa học, nhân sinh quan cách mạng, từ đó nhằm nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức cách mạng, lối sống và năng lực hoàn thành nhiệm vụ được giao. Tiến hành GDYTCT cho học viên, xuất phát từ quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin về xây dựng nhân tố chính trị của lực lượng công an, cách mạng, chính quy, từng bước hiện đại, xuất phát từ tư tưởng Hồ Chí Minh “lấy chính trị làm gốc”, xuất phát từ đặc điểm, nhiệm vụ từng trường, đặc điểm của từng học viên để xây dựng mô hình người chiến sĩ CAND trong thời bình. Bồi dưỡng cho họ lòng trung thành vô hạn với Đảng, với Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, thường xuyên nâng cao trình độ mọi mặt, nâng cao tính chủ động sáng tạo sẵn sàng thực hiện thắng lợi nhiệm vụ được giao. Trên cơ sở phân tích về mặt lý luận, thực tiễn những vấn đề cơ bản về bản chất, vai trò, nội dung, hình thức, phương pháp GDYTCT cho học viên, đồng thời kế thừa, vận dụng những thành tựu GDYTCT của đất nước trong những năm qua để xem xét vấn đề nâng cao chất lượng GDYTCT trong giai đoạn hiện nay. Từ quan niệm chất lượng GDYTCT cho học viên - tổng hợp các mặt hoạt động, các yếu tố của nó được phản ánh ở phẩm chất, năng lực của cả chủ thể và đối tượng trong việc đáp ứng mục tiêu, yêu cầu GDYTCT để xác định tiêu chí đánh giá chất lượng GDYTCT cho học viên các Học viện CAND. Những tiêu chí này bao gồm: những chỉ số đánh giá năng lực lãnh đạo, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ giáo dục chính trị, hiệu quả các hình thức, biện pháp, phương tiện giáo dục chính trị và chất lượng chính trị, tư tưởng của học viên với tư cách là kết quả của giáo dục so với mục tiêu, yêu cầu nhiệm vụ giáo dục đã xác định. Đó là căn cứ để đánh giá thực trạng GDYTCT và những vấn đề đặt ra đối với việc GDYTCT cho học viên các Học viện CAND ở nước ta hiện nay. Chương 3 THỰC TRẠNG VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA TRONG GIÁO DỤC Ý THỨC CHÍNH TRỊ CHO HỌC VIÊN CÁC HỌC VIỆN CÔNG AN NHÂN DÂN Ở VIỆT NAM HIỆN NAY 3.1. THỰC TRẠNG VÀ NGUYÊN NHÂN CỦA THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC Ý THỨC CHÍNH TRỊ CHO HỌC VIÊN CÁC HỌC VIỆN CÔNG AN NHÂN DÂN VIỆT NAM HIỆN NAY 3.1.1. Thực trạng chất lượng giáo dục ý thức chính trị cho học viên các Học viện Công an nhân dân ở Việt Nam hiện nay 3.1.1.1. Chất lượng của chủ thể giáo dục ý thức chính trị Với vai trò là chủ thể trực tiếp trong quá trình giảng dạy, giảng viên lý luận chính trị có vai trò quan trọng quyết định đến chất lượng và hiệu quả của quá trình giảng dạy lý luận chính trị và góp phần hình thành nhân cách người chiến sĩ công an. Xuất phát từ vị trí, vai trò của chủ thể trong GDYTCT cho học viên, trong những năm vừa qua các học viện trong ngành đã không ngừng nỗ lực về mọi mặt, khắc phục những khó khăn trước mắt, từng bước nâng cao chất lượng đội ngũ làm công tác giáo dục, đào tạo; đặc biệt là đội ngũ giảng viên và những cán bộ làm công tác quản lý, rèn luyện học viên. Từ đó, chất lượng của chủ thể GDYTCT nói chung cũng từng bước được cải thiện, bước đầu đã đáp ứng được những yêu cầu của thực tiễn. Thế nhưng so với yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục ý thức chính trị cho học viên thì phẩm chất, năng lực của đội ngũ những người trực tiếp giáo dục ý thức chính trị cho học viên còn tồn tại những hạn chế nhất định: Trong chỉ đạo hoạt động thực tiễn, một bộ phận cán bộ, giảng viên còn chưa thật sự hiểu sâu sắc về nhiều mặt nên tỏ ra chưa thực sự vững vàng về quan điểm lập trường chính trị, chưa lý giải cho mình, cho học viên tình hình phức tạp, sự phát triển phong phú của thực tiễn thế giới, trong nước cũng như của lực lượng vũ trang. Vì thế hiệu lực chỉ huy, quản lý học viên, quản lý giáo dục của một bộ phận cán bộ, giảng viên chưa đáp ứng được những đòi hỏi của thực tiễn đặt ra, nhất là với các tình huống phức tạp, các điểm nóng và nhất là trong cuộc đấu tranh chống các âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch. 3.1.1.2. Về chương trình, nội dung, hình thức, phương pháp, phương tiện và môi trường giáo dục ý thức chính trị Trong những năm gần đây, trước tình hình phức tạp trên lĩnh vực tư tưởng và nhận thức được tầm quan trọng, vai trò đặc biệt của GDYTCT nói chung và từ nội dung, chương trình GDYTCT cho học viên trong các Học viện CAND nói riêng, Bộ Công an, Cục Đào tạo, đến Đảng ủy, Ban Giám đốc học viện đều quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp, sâu sát đến việc lựa chọn, thiết kế nội dung, chương trình, tạo mọi điều kiện tốt nhất để các chủ thể trực tiếp thiết kế nội dung, chương trình sau đó còn mời các chuyên gia trong và ngoài nước đóng góp ý kiến để nội dung, chương trình trước khi đưa vào sử dụng phải khoa học, phù hợp với từng đối tượng và phù hợp với mục tiêu yêu cầu đào tạo. Đặc biệt, đối với nội dung, chương trình các môn học thuộc ngành khoa học xã hội nhân văn được Cục Đào tạo của Bộ Công an chỉ đạo xây dựng và được kiểm tra giám sát chặt chẽ việc xây dựng. Chính vì thế mà tính khoa học, tính hợp lý của nội dung các chương trình ngày càng được nâng cao. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt đã đạt được ở trên thì nội dung, chương trình, hình thức, phương pháp, phương tiện và môi trường GDYTCT cho học viên các Học viên CAND trong những năm qua cũng còn bộc lộ một số những bất cập ảnh hưởng đến kết quả GDYTCT cho học viên như: Một là, mâu thuẫn giữa thời lượng giảng dạy trên lớp ngày càng giảm, đặc biệt là các môn khoa học Mác – Lênin với số lượng và nội dung môn học ngày càng tăng đã tạo ra sự quá tải của chương trình giáo dục. Hai là, ngoài hình thức giáo dục thông qua những bài giảng chính khóa thì các hình thức giáo dục khác chưa được khai thác, vận dụng một cách triệt để, hay chưa được quan tâm đầu tư một cách đúng mức. Ba là, ngày nay, các Học viện trong ngành đã tích cực đổi mới phương pháp dạy học, đặc biệt là áp dụng các phương pháp dạy học tiên tiến nhưng phát triển chưa thực sự mạnh mẽ. 3.1.1.3. Chất lượng ý thức chính trị và hành vi chính trị của học viên Trong những năm vừa qua, với sự biến động của tình kinh tế, chính trị, xã hội ở trong nước, khu vực và trên thế giới, quá trình GDYTCT cho học viên các Học viện CAND đã vượt qua những khó khăn, trở ngại, GDYTCT cho học viên đã góp phần trực tiếp củng cố xây dựng nền tảng chính trị vững chắc làm cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu của lực lượng công an trong tình hình mới. Nhận định đó được minh chứng bằng các điểm chủ yếu sau: Ý thức chính trị của học viên từng bước được nâng cao; về phẩm chất chính trị, đạo đức, năng lực hoạt động công tác đảng, công tác chính trị của học viên: phẩm chất, năng lực toàn diện của các sĩ quan trong các Học viện CAND trong những năm gần đây khi ra trường đã được nâng lên, phản ánh chất lượng GDYTCT cho học viên trong các trường công an nói chung và trong học viện công an nói riêng. Chất lượng đó đã đáp ứng được nhu cầu cán bộ của thực tiễn các đơn vị trong những năm qua và phản ánh sự đúng đắn, khoa học của phương châm giáo dục trong các trường của ngành Công an. Tuy nhiên, bên cạnh những gì đã đạt được ở trên, chất lượng của sản phẩm đào tạo cũng đã phản ánh những hạn chế nhất định của chất lượng GDYTCT cho học viên các Học viện CAND: Vẫn còn một số học viên còn yếu kém, nhất là trong nhận thức; do còn hạn chế nhận thức về CNXH và con đường đi lên CNXH ở nước ta, nên một bộ phận học viên chưa nắm vững một số vấn đề về nhiệm vụ an ninh xã hội trong tình hình mới, cho nên khi xác định đâu là “đối tượng”, đâu là “đối tác” của cách mạng Việt Nam chưa được rõ ràng; từ hạn chế về nhận thức chính trị, dẫn tới một bộ phận học viên không vững vàng về bản lĩnh chính trị, nhất là trước khó khăn thử thách họ tỏ ra dao động về lập trường tư tưởng chính trị, không làm chủ được bản thân. 3.1.2. Nguyên nhân của thành công và hạn chế trong giáo dục ý thức chính trị cho học viên các Học viện Công an nhân dân Việt Nam hiện nay 3.1.2.1. Nguyên nhân của những thành công Nguyên nhân khách quan Một là, có vai trò quyết định đến chất  lượng, kết quả GDYTCT cho học viên các Học viện CAND là Đảng ta có đường lối đổi mới đúng đắn, phù hợp. Hai là, trong những năm gần đây, các cấp ủy Đảng trong Công an nhân dân, Cục Đào tạo, Ban Đảng ủy Học viện đã nhận thức khá toàn diện, không ngừng đề cao trách nhiệm đối với việc GDYTCT cho học viên các Học viện CAND. Ba là, sự tác động của tình hình chính trị trên thế giới đến việc giáo dục ý thức chính trị cho học viên các Học viện Công an nhân dân. Bốn là, giáo dục ý thức chính trị cho học viên các Học viện CAND được tiến hành trong điều kiện đất nước hoà bình, đổi mới, mọi hoạt động học tập, rèn luyện và xây dựng lực lượng Công an theo định hướng chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Nguyên nhân chủ quan Một là, sự cố gắng nỗ lực, vượt qua mọi khó khăn của các lực lượng trong học viện, từng bước nâng cao chất lượng giáo dục ý thức chính trị cho học viên. Hai là, được sự quan tâm của Đảng ủy, Ban Giám đốc học viện mà điều kiện đảm bảo về vật chất, phương tiện kỹ thuật ngày càng hiện đại, từng bước đáp ứng được yêu cầu nâng cao chất lượng GDYTCT cho học viên. Ba là, được sự quan tâm, tạo điều kiện, giúp đỡ của Đảng uỷ chính quyền, quận, phường và nhân dân địa phương nơi học viện cũng là một trong những nhân tố quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng GDYTCT cho học viên. 3.1.2.2. Nguyên nhân của những hạn chế Nguyên nhân khách quan Thứ nhất, trong những năm gần đây tình hình thế giới, khu vực và trong nước diễn biến phức tạp và chứa đựng những yếu tố khó lường, nó đã và đang tác động mạnh mẽ, sâu sắc đến nhiều mặt học viên CAND. Thứ hai, với sự phát triển của đất nước trong tiến trình đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế thì mặt trái của quá trình hội nhập quốc tế và cơ chế thị trường đã làm xuất hiện những tiêu cực mới tác động không nhỏ đến lực lượng Công an nói chung và đối với học viên Công an nói riêng. Thứ ba, sự tác động của cuộc đấu tranh tư tưởng, ý thức hệ đến việc GDYTCT cho học viên các Học viện CAND. Nguyên nhân chủ quan Thứ nhất, công tác giáo dục nâng cao ý thức trách nhiệm, bồi dưỡng trình độ, năng lực lý luận và thực tiễn cho mọi thành phần chủ thể giáo dục có lúc, có nơi, có bộ phận chưa được chú trọng. Thứ hai, giữa các thành phần chủ thể trong giáo dục chưa có sự phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả với nhau đối với những hoạt động nhằm nâng cao chất lượng nội dung, chương trình, hình thức, biện pháp GDYTCT. Thứ ba, sự phân bổ thời lượng và tự ý thức của học viên còn nhiều bất cập. Thứ tư, việc đầu tư cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật cho giáo dục ý thức chính trị vẫn còn hạn chế. 3.2. NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA TRONG GIÁO DỤC Ý THỨC CHÍNH TRỊ CHO HỌC VIÊN CÁC HỌC VIỆN CÔNG AN NHÂN DÂN VIỆT NAM HIỆN NAY 3.2.1. Mâu thuẫn giữa yêu cầu ngày càng cao về chất lượng giáo dục ý thức chính trị với những hạn chế, bất cập của chủ thể tiến hành giáo dục ý thức chính trị cho học viên 3.2.1.1. Vẫn còn một bộ phận không nhỏ cán bộ quản lý, giảng viên nhận thức chưa đúng đắn, đầy đủ về giáo dục ý thức chính trị cho học viên Sự quan tâm chỉ đạo của Đảng ủy, Ban Giám đốc, đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý giáo dục trong các Học viện CAND chưa tương xứng với yêu cầu công tác GDYTCT mà ngành đặt ra, mặc dù hiện nay đã có nhiều đổi mới nhưng vẫn nặng về hình thức; quá trình GDYTCT cho học viên trong các học viện thường là các hình thức giáo dục lồng ghép thông qua các môn Khoa học Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam... Mặt khác nhiều giảng viên, báo cáo viên giảng dạy các môn khoa học xã hội và nhân văn, giảng nghị quyết, nói chuyện chuyên đề thời sự cho học viên nhưng không để ý đến việc họ có muốn nghe hay không. Giảng viên chủ yếu tập trung vào nội dung chuyên môn mà không chú trọng nhiều đến GDYTCT cho học viên; một bộ phận cán bộ quản lý học viên còn có tư tưởng xem trọng chuyên môn, chuyên ngành, xem nhẹ các môn giáo dục tư tưởng, chính trị, do đó việc bố trí thời gian, chất lượng, giáo án, bài giảng cho các môn học này chưa khoa học... điều này gây ảnh hưởng không tốt trong nhận thức, thái độ của học viên đối với quá trình giáo dục. 3.2.1.2. Năng lực, phẩm chất của một bộ phận nhỏ giảng viên, cán bộ quản lý chưa đáp ứng yêu cầu giáo dục ý thức chính trị cho học viên Đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý học viên trong các học viện phần lớn còn trẻ, ở các lĩnh vực, chuyên ngành khác nhau nên có những hạn chế nhất định về năng lực chuyên môn, kỹ năng sư phạm, kiến thức thực tiễn; trình độ tin học, ngoại ngữ còn nhiều hạn chế dẫn đến kỹ năng áp dụng các phương pháp dạy học tích cực, phương pháp hiện đại chưa đạt được hiệu quả; nhiều khoa, bộ môn chưa đủ về số lượng giảng viên song số đông lại là bộ phận trợ giảng, dẫn đến đội ngũ giảng viên chính phải đảm nhận nhiều công việc khác nhau. Điều đó đã ảnh hưởng lớn đến chất lượng GDYTCT cho học viên; bên cạnh đó trước tác động của nền kinh tế thị trường, họ cũng bị tác động của thực tiễn đời sống xã hội, còn có những biểu hiện tiêu cực về phẩm chất đạo đức nhà giáo, về phẩm chất chính trị... nên đã ảnh hưởng nhất định tới việc GDYTCT cho học viên; còn một số giảng viên giảng dạy lý luận chính trị nhưng vẫn còn tình trạng tiêu cực về các vấn đề của xã hội, những tồn tại của hệ thống chính trị một cách thái quá, điều này sẽ trở thành một vấn đề nguy hiểm đối với những học viên còn hạn chế trong nhận thức. 3.2.2. Mâu thuẫn giữa yêu cầu cần phải phát huy vai trò chủ thể giáo dục của học viên với sự thiếu ý thức, tự giáo dục của học viên 3.2.2.1. Năng lực tự giáo dục của một bộ phận học viên chưa ngang tầm với yêu cầu, nhiệm vụ của quá trình giáo dục ý thức chính trị Tự giáo dục là một yếu tố gắn liền với quá trình giáo dục. Tự giáo dục bao gồm khả năng tự học, tự rèn luyện, tự đánh giá, tự kiểm tra, tự điều tiết, điều chỉnh hành vi của mình sau quá trình tác động có mục đích của chủ thể.Tự giáo dục biểu hiện ở chỗ mỗi chủ thể tự giáo dục để hướng toàn bộ năng lực, hành động của mình vào sự hình thành thế giới nội tâm bắt đầu từ tự ý thức cho đến quá trình tham gia tích cực, tự giác vào việc tạo ra cho bản thân những điều kiện, hoàn cảnh, môi trường để họ tồn tại và phát triển. Thế nhưng, việc tự học, tự rèn luyện của học viên các Học viện CAND Việt Nam hiện nay, nói chung còn hạn chế. Phần lớn học viên không có kế hoạch sử dụng thời gian tự học cho các môn khoa học Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và các môn Khoa học xã hội và nhân văn một cách hợp lý 3.2.2.2. Mặt trái của toàn cầu hóa và kinh tế thị trường làm xuất hiện tâm lý ngại học, lười học dẫn đến vi phạm, thờ ơ về chính trị trong một bộ phậ