Tóm tắt Luận án Thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng giai đoạn hiện nay

Là một trong những chức năng lãnh đạo của Đảng, là việc các tổ chức đảng xem xét, đánh giá, kết luận về ưu điểm, khuyết điểm hoặc vi phạm của cấp ủy, tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên trong việc chấp hành Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, chủ trương, nghị quyết, chỉ thị của Đảng và pháp luật của Nhà nước. * Khái niệm công tác kiểm tra của Đảng Là việc chủ thể kiểm tra thông qua thực hiện các phương pháp, hình thức, biện pháp để xem xét tình hình thực tế, nhận xét, đánh giá, kết luận về ưu điểm, khuyết điểm hoặc vi phạm (nếu có) của đối tượng kiểm tra trong việc chấp hành Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, chủ trương, nghị quyết, chỉ thị của Đảng, pháp luật của Nhà nước và đưa ra những yêu cầu, kiến nghị với đối tượng kiểm tra, các tổ chức, cá nhân có liên quan theo mục tiêu, yêu cầu đã đề ra. 2.1.1.2. Vị trí, vai trò công tác kiểm tra của Đảng Một là, kiểm tra là một trong những chức năng lãnh đạo của Đảng; hai là, kiểm tra là một bộ phận quan trọng trong toàn bộ công tác xây dựng Đảng; ba là, công tác kiểm tra là nhiệm vụ của toàn Đảng, là nhiệm vụ trực tiếp, thường xuyên của mọi tổ chức đảng và đảng viên. 2.1.2. Nội dung, phương pháp công tác kiểm tra của Đảng 2.1.2.1. Nội dung công tác kiểm tra Nội dung công tác kiểm tra của Đảng bao gồm kiểm tra việc thực hiện Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị của Đảng, các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng, việc thực hiện những nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ công tác xây dựng Đảng có quan hệ đến chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức đảng và đảng viên 2.1.2.2. Phương pháp công tác kiểm tra Phương pháp công tác kiểm tra của Đảng là hệ thống các cách thức tiến hành trong hoạt động kiểm tra của Đảng mà mọi tổ chức đảng và đảng viên (chủ thể, đối tượng) phải tuân thủ trong quá trình thực hiện nhiệm vụ công tác kiểm tra. Khi tiến hành công tác kiểm tra, phải sử dụng đồng bộ, linh hoạt năm phương pháp cơ bản có mối quan hệ mật thiết, không tách rời của công tác kiểm tra đảng: Thứ nhất, dựa vào tổ chức đảng; thứ hai, phát huy tinh thần tự giác của tổ chức đảng và đảng viên; thứ ba, phát huy trách nhiệm xây dựng Đảng của nhân dân; thứ tư, làm tốt công tác thẩm tra, xác minh; thứ năm, khi tiến hành công tác kiểm tra, cần có sự phối hợp giữa 9 ủy ban kiểm tra với các tổ chức đảng, thanh tra nhà nước, thanh tra nhân dân và các đoàn thể chính trị - xã hội có liên quan. 2.2. THẨM TRA, XÁC MINH TRONG CÔNG TÁC KIỂM TRA CỦA ĐẢNG 2.2.1. Khái niệm thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng 2.2.1.1. Khái niệm thẩm tra trong công tác kiểm tra của Đảng Trong công tác kiểm tra của Đảng, thẩm tra là hoạt động của tổ chức đảng tiến hành nắm tình hình, tìm kiếm, thu thập thông tin, tài liệu để xem xét, nghiên cứu về những thông tin, sự kiện, sự việc có liên quan đến nội dung, đối tượng kiểm tra. 2.2.1.2. Khái niệm xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng Trong công tác kiểm tra của Đảng, xác minh là tiến hành các hoạt động mang tính xem xét, tra cứu, phân tích, so sánh, thẩm định, đối chiếu các chứng cứ thu thập được trong quá trình thẩm tra với thực tế, với các quy định của Đảng, Nhà nước để tìm ra các chứng cứ liên quan đến nội dung, đối tượng kiểm tra. 2.2.1.3. Khái niệm thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng Từ khái niệm chung về thẩm tra, xác minh, kế thừa quan điểm của các tác giả và thực tiễn vừa qua, tác giả luận án đưa ra khái niệm như sau: Thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng là hoạt động nghiệp vụ khi tiến hành công tác kiểm tra của Đảng, đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của chủ thể kiểm tra, được thực hiện thông qua một số cán bộ, nhằm tìm ra các bằng chứng, chứng cứ cụ thể, xác thực, qua đó thẩm định, phân tích để làm rõ sự thật, làm căn cứ để chủ thể kiểm tra nhận xét, đánh giá, kết luận và xử lý công minh, chính xác đối tượng kiểm tra. Khái niệm trên đây làm rõ được bản chất của thẩm tra, xác minh như vị trí, tính chất, chủ thể chỉ đạo, chủ thể thực hiện, mục tiêu của hoạt động thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng. Có thể xem xét, phân tích khái niệm thẩm tra, xác minh từ một số khía cạnh chủ yếu sau: Một là, thẩm tra, xác minh như là một công cụ quan trọng, một nguyên tắc cơ bản trong khâu tìm kiếm, phát hiện, thu thập thông tin, chứng cứ liên quan đến nội dung, đối tượng cần thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng. Đây cũng là phương pháp hiệu quả để tìm ra sự thật, bản chất sự việc giúp các cấp ủy, tổ chức đảng có thẩm quyền xem xét kết luận, xử lý một cách nghiêm minh, chính xác đối với các nội dung và đối tượng vi phạm. Hai là, hoạt động thẩm tra, xác minh là khâu rất quan trọng trong công tác kiểm tra của Đảng, nhưng phải luôn thực hiện công khai, dân chủ, tự phê bình và phê bình để xem xét, tra 10 cứu, thẩm định, đánh giá, phân tích và sử dụng các chứng cứ nhằm làm rõ bản chất của sự việc và hành vi, nội dung và đối tượng kiểm tra để kết luận rõ đúng sai đảm bảo đúng nguyên tắc, phương pháp công tác đảng. Ba là, mục đích, yêu cầu cơ bản của thẩm tra, xác minh là tìm ra bản chất, làm rõ sự thật bằng chứng cứ xác thực trên cơ sở khoa học, khách quan. Từ chứng cứ qua thẩm tra, xác minh đã được thẩm định giúp cho các tổ chức đảng có thẩm quyền kết luận và ra quyết định đối với các nội dung, đối tượng kiểm tra. Độ chính xác và hiệu quả của các kết luận, quyết định xử lý của tổ chức đảng có thẩm quyền đối với đối tượng kiểm tra chủ yếu tùy thuộc vào kết quả và độ chính xác của các chứng cứ thu thập được qua thẩm tra, xác minh. 2.2.2. Vị trí, vai trò, đặc điểm của thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng 2.2.2.1. Vị trí, vai trò của thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng Một là, thẩm tra, xác minh là khâu quan trọng, không thể thiếu được trong toàn bộ quy trình thực hiện công tác kiểm tra của Đảng; hai là, chất lượng và kết quả của hoạt động thẩm tra, xác minh trực tiếp quyết định độ chính xác của các kết luận và độ xác đáng của các quyết định xử lý của tổ chức đảng có thẩm quyền đối với đối tượng kiểm tra; ba là, thẩm tra, xác minh góp phần giúp công tác kiểm tra giữ gìn tính nghiêm minh của kỷ luật đảng, bảo đảm sự công bằng trong tổ chức, xây dựng nội bộ đoàn kết, trong sạch, vững mạnh; bốn là, thẩm tra, xác minh góp phần thúc đẩy tính tự giác, trung thực tiên phong của đảng viên. 2.2.2.2. Đặc điểm của thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng Một là, thẩm tra, xác minh là hoạt động trong nội bộ Đảng, liên quan đến sự lãnh đạo, thực hiện và kỷ luật đảng, chủ yếu giữa các tổ chức đảng và từng đảng viên. Tuy nhiên, do Đảng ta là đảng cầm quyền, lãnh đạo toàn bộ xã hội, nên nhiều vấn đề trong nội bộ Đảng cũng liên quan đến quần chúng nhân dân, đến các tổ chức khác trong hệ thống chính trị. Hai là, nội dung, đối tượng thẩm tra, xác minh tập trung vào những hành vi có liên quan đến kỷ luật đảng; đối với dấu hiệu vi phạm pháp luật của Nhà nước thì phối hợp với cơ quan pháp luật xem xét, xử lý hoặc chuyển cho cơ quan điều tra giải quyết và báo cáo kết quả với tổ chức đảng có thẩm quyền để xem xét, xử lý. Ba là, thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng được tiến hành theo nguyên tắc và phương pháp công tác đảng: công khai, dân chủ, 11 dựa vào tổ chức đảng, phát huy tính tự giác của tổ chức đảng và đảng viên, phát huy trách nhiệm xây dựng Đảng của quần chúng, đối tượng kiểm tra đồng thời là chủ thể kiểm tra nên vừa có quyền, vừa có trách nhiệm tự kiểm tra. Phương pháp thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng - là hoạt động nội bộ của Đảng - nên, phải lấy tự phê bình và phê bình làm biện pháp chính yếu. Khi tiến hành thẩm tra, xác minh phải dùng phương pháp vận động, thuyết phục, cảm hoá, nêu gương là chủ yếu, không được “cài bẫy”, ép buộc hoặc hứa hẹn vô nguyên tắc. Bốn là, trong quá trình thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng không sử dụng các biện pháp nghiệp vụ của các cơ quan bảo vệ pháp luật như sử dụng cơ sơ bí mật, đặc tình, ngoại tuyến Năm là, hoạt động thẩm tra, xác minh được thực hiện theo các khâu: lập kế hoạch thẩm tra, xác minh, tiến hành thẩm tra, xác minh, báo cáo kết quả thẩm tra, xác minh và sử dụng kết quả thẩm tra, xác minh để kết luận và xử lý (nếu có vi phạm) theo thẩm quyền được quy định trong Điều lệ Đảng và các quy định khác trong Đảng. 2.2.3. Nguyên tắc và thẩm quyền, trách nhiệm thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng 2.2.3.1. Nguyên tắc thẩm tra, xác minh Một là, phải bám sát mục đích, yêu cầu, nội dung kiểm tra; hai là, tiến hành thẩm tra, xác minh phải dân chủ, công khai, thận trọng, chặt chẽ, công tâm, khách quan; không bị chi phối bởi bất kỳ sức ép nào; ba là, thực hiện đúng các nguyên tắc, quy định của Đảng và phương pháp công tác kiểm tra đảng. 2.2.3.2. Thẩm quyền, trách nhiệm thẩm tra, xác minh Thẩm quyền thẩm tra, xác minh gắn liền với thẩm quyền kiểm tra. Tổ chức đảng nào quyết định kiểm tra thì thẩm quyền thẩm tra, xác minh thuộc tổ chức đó. Việc quyết định và chỉ đạo thẩm tra, xác minh thuộc thẩm quyền của chủ thể kiểm tra, còn việc tiến hành thẩm tra, xác minh do đội ngũ cán bộ kiểm tra thực hiện. Đối với đoàn (tổ) và cán bộ kiểm tra phải có trách nhiệm thực hiện đúng mục đích, yêu cầu cuộc kiểm tra và sự chỉ đạo của chủ thể kiểm tra về hoạt động thẩm tra, xác minh. Thẩm tra, xác minh không đầy đủ, chính xác, trung thực là trách nhiệm của cán bộ và đoàn (tổ) kiểm tra. 12 2.2.4. Nội dung, đối tượng, quy trình, phương pháp thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng 2.2.4.1. Nội dung thẩm tra, xác minh Nội dung thẩm tra, xác minh là những nội dung kiểm tra có vấn đề cần được xem xét, làm rõ. Mỗi nhiệm vụ kiểm tra và vụ việc kiểm tra có nội dung riêng nên nội dung thẩm tra, xác minh rất đa dạng, tùy thuộc vào nội dung kiểm tra. Nội dung thẩm tra, xác minh bao gồm: những mâu thuẫn giữa sự việc so với các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước; những vấn đề có tố cáo, hoặc phát hiện có dấu hiệu vi phạm Điều lệ Đảng, các nghị quyết, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước cần đi sâu nghiên cứu; những vấn đề đã gợi ý kiểm điểm, giải trình nhưng chưa được các đối tượng kiểm tra báo cáo, làm rõ. 2.2.4.2. Đối tượng thẩm tra, xác minh Đối tượng thẩm tra, xác minh là những thông tin, tư liệu, sự việc, hiện vật và các tổ chức, cá nhân có liên quan đến đối tượng và nội dung cần kiểm tra. 2.2.4.3. Quy trình tiến hành thẩm tra, xác minh Quy trình thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng là những quy định về trình tự thủ tục các hoạt động chủ yếu để tiến hành xem xét, tra cứu, thẩm định nhằm mục tiêu tìm ra sự thật của những thông tin, sự kiện, hành vi có liên quan đến nội dung và đối tượng kiểm tra của Đảng. Trong quy trình thẩm tra, xác minh có nhiều khâu, nhiều động tác hoạt động và có thể chia thành nhiều bước cụ thể. Tuy nhiên, quy trình tiến hành thẩm tra, xác minh hiện nay vẫn thường được quy tụ và thực hiện theo 3 bước cơ bản mang tính tổng quát như sau: Bước thứ nhất, chuẩn bị và xây dựng kế hoạch. Bước thứ hai, tiến hành các hoạt động thẩm tra, xác minh. Bước thứ ba, thống nhất nội dung báo cáo thẩm tra, xác minh trình cấp có thẩm quyền kết luận. 2.2.4.4. Phương pháp tiến hành thẩm tra, xác minh Một là, thu thập bằng chứng: hai là, nghiên cứu, phân tích, xử lý tài liệu, thông tin, bằng chứng đã thu thập được; ba là, trưng cầu ý kiến giám định của các cơ quan nghiệp vụ đối với những vấn đề cần thiết; bốn là, khi tiến hành thẩm tra, xác minh, chủ thể kiểm tra phải thường xuyên tiếp xúc với tổ chức đảng, đảng viên có liên quan và đối tượng kiểm tra; thực hiện nghiêm túc việc phê bình; năm là, thẩm định, rà soát lại và trao đổi một số nội dung liên quan; sáu là, viết báo cáo kết quả thẩm tra, xác minh. 13 2.2.5. Tiêu chí đánh giá hoạt động thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng Có thể đánh giá chất lượng hoạt động thẩm tra, xác minh qua một số tiêu chí sau đây: Một là, hoạt động thẩm tra, xác minh phải thực hiện đúng nguyên tắc, theo kế hoạch đã được xác định; hai là, nắm chắc nội dung kiểm tra để xác định và lựa chọn đúng nội dung, đối tượng thẩm tra, xác minh; ba là, thực hiện đúng quy trình, phương pháp thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng; bốn là, tìm ra các chứng cứ xác đáng, khách quan, làm căn cứ, cơ sở chính xác đảm bảo cho kết luận kiểm tra và quyết định xử lý của chủ thể kiểm tra được đúng đắn; năm là, góp phần tác động đến chất lượng hoạt động và việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của các tổ chức đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Chương 3 THẨM TRA, XÁC MINH TRONG CÔNG TÁC KIỂM TRA CỦA ĐẢNG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY - THỰC TRẠNG, NGUYÊN NHÂN VÀ KINH NGHIỆM 3.1. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG THẨM TRA, XÁC MINH TRONG CÔNG TÁC KIỂM TRA CỦA ĐẢNG HIỆN NAY 3.1.1. Những ưu điểm của hoạt động thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng Thứ nhất, chủ thể kiểm tra, cán bộ trực tiếp tiến hành kiểm tra đã từng bước có nhận thức đúng về vị trí, vai trò của thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng, làm tiền đề để lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện thẩm tra, xác minh: Các cấp ủy, tổ chức đảng và đảng viên vừa là chủ thể kiểm tra và tự kiểm tra, đồng thời là đối tượng kiểm tra, là chỗ dựa khi cấp trên tiến hành kiểm tra đã từng bước nhận thức đúng và rõ hơn về vị trí, vai trò, ý nghĩa của hoạt động thẩm tra, xác minh khi tiến hành các cuộc kiểm tra. Thứ hai, luôn bám sát nội dung kiểm tra, từ đó xác định chính xác nội dung, đối tượng thẩm tra, xác minh: Phần lớn đội ngũ cán bộ kiểm tra có kiến thức, vốn sống thực tiễn phong phú và khả năng hình thành chính kiến nhanh. Nhìn chung, đại đa số cán bộ kiểm tra có tác phong sâu sát, tìm cách thâm nhập thực tiễn để nắm bắt thông tin đa dạng, đa chiều trong quá trình thẩm tra, xác minh; tuân thủ đúng nguyên tắc và phương pháp công tác, coi trọng cách làm việc khách quan, công tâm, chính xác, thận 14 trọng và nghiêm túc, cách xem xét, kết luận có lý, có tình và tôn trọng đối tượng tiếp xúc. Thứ ba, thực hiện đúng nguyên tắc, phương pháp, cách thức, thủ tục thẩm tra, xác minh: các đoàn (tổ) kiểm tra đã căn cứ nội dung và đối tượng kiểm tra để lựa chọn, xác định đúng, cụ thể các nội dung và đối tượng cần tập trung thẩm tra, xác minh và dự kiến các đối tượng có thể phát sinh khác. Thứ tư, trình độ nghiệp vụ, vốn sống thực tiễn, phong cách làm việc, ý chí quyết tâm và tinh thần trách nhiệm của đội ngũ cán bộ kiểm tra được nâng lên, từng bước đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ: Quá trình tiến hành thẩm tra, xác minh, ủy ban kiểm tra và cán bộ kiểm tra đã luôn bám chắc và thực hiện đúng các phương pháp công tác kiểm tra; quán triệt và chấp hành đúng phương pháp thẩm tra, xác minh phải tuân thủ phương pháp công tác Đảng, là công tác nội bộ trong Đảng; thực hiện đúng quy trình, thủ tục. Thứ năm, qua thẩm tra, xác minh đã làm rõ, kết luận và xử lý nhiều vụ, việc vi phạm phức tạp, củng cố niềm tin cho đảng viên và quần chúng nhân dân: Khi tiến hành thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng, cán bộ kiểm tra các cấp đã luôn bám sát và tuân thủ thực hiện đúng các nguyên tắc thẩm tra, xác minh, đó là: Bám sát nội dung kiểm tra; phải dân chủ, khách quan, công khai; phải thực hiện đúng các nguyên tắc, quy định của Đảng và phương pháp công tác kiểm tra của Đảng. 3.1.2. Những hạn chế, khuyết điểm của hoạt động thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng Một là, sau khi có kế hoạch kiểm tra, chưa quan tâm đến việc lập kế hoạch thẩm tra, xác minh; kế hoạch không cụ thể, tỷ mỉ, chính xác, dẫn đến khó khăn khi thực hiện, hạn chế kết quả thẩm tra, xác minh; hai là, việc thu thập thông tin, tài liệu, bằng chứng còn lúng túng, chưa linh hoạt, nhiều trường hợp không đủ, không chính xác; ba là, việc nghiên cứu, phân tích, xử lý các văn bản, tài liệu, thông tin, bằng chứng không kỹ, không sâu dẫn đến nhiều cuộc kiểm tra bị kéo dài, kết luận nội dung và đối tượng kiểm tra không chính xác; bốn là, chất lượng báo cáo kết quả thẩm tra, xác minh chưa tốt, chưa chuyển tải hết các chứng cứ để phục vụ việc kết luận nội dung kiểm tra, làm hạn chế kết quả, chất lượng công tác kiểm tra. 3.2. NGUYÊN NHÂN THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG THẨM TRA, XÁC MINH TRONG CÔNG TÁC KIỂM TRA CỦA ĐẢNG HIỆN NAY 3.2.1. Nguyên nhân ưu điểm 3.2.1.1. Nguyên nhân khách quan Một là, cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng thời gian qua được Đảng và Nhà nước tiến hành quyết liệt đã có ảnh hưởng và tác động tích 15 cực, thúc đẩy công tác kiểm tra của Đảng, trong đó có việc thẩm tra, xác minh có chất lượng, hiệu quả hơn; hai là, xu thế dân chủ, công khai, minh bạch trong đời sống xã hội, trong cơ quan Nhà nước ngày càng phát triển, nhất là tình hình và kết quả chất vấn trong Quốc hội, hội đồng nhân dân các cấp; việc các phương tiện truyền thông đại chúng đưa tin công khai nhiều vụ việc đã có tác động tích cực đến công tác xây dựng, củng cố Đảng, đến công tác kiểm tra nói chung và hoạt động thẩm tra, xác minh nói riêng; ba là, có sự phối hợp, cộng tác tích cực của các cơ quan bảo vệ pháp luật, các đoàn thể nhân dân trong hệ thống chính trị và các ban, ngành có liên quan trong quá trình kiểm tra, nhất là khi thẩm tra, xác minh. 3.2.1.2. Nguyên nhân chủ quan Một là, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và cấp uỷ các cấp đã kịp thời ban hành các nghị quyết, chỉ thị, quy chế, quy định và luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác kiểm tra và kỷ luật trong Đảng, từ đó tạo đà để việc thẩm tra, xác minh tốt hơn; hai là, Ủy ban Kiểm tra Trung ương và uỷ ban kiểm tra các cấp đã xác định được trách nhiệm là cơ quan chuyên trách về công tác kiểm tra của Đảng, từng bước hoàn thiện và đổi mới quy trình, phương pháp công tác, tích cực chỉ đạo việc thẩm tra, xác minh để thực hiện có kết quả các cuộc kiểm tra; ba là, trình độ, năng lực và trách nhiệm của cán bộ trực tiếp làm công tác kiểm tra đã được nâng lên một bước, góp phần có tính quyết định đến kết quả thẩm tra, xác minh. 3.2.2. Nguyên nhân hạn chế, khuyết điểm 3.2.2.1. Nguyên nhân khách quan Một là, nội dung, đối tượng kiểm tra, thẩm tra, xác minh ngày càng đa dạng, phong phú, phức tạp, vi phạm và cách thức vi phạm trong Đảng ngày càng tinh vi, khó lường; hai là, sự phối hợp giữa công tác kiểm tra của Đảng với công tác thanh tra, kiểm toán Nhà nước, công tác kiểm tra, giám sát của các đoàn thể chính trị - xã hội, các ban, ngành có liên quan chưa tốt, chưa hiệu quả; ba là, các quy định của Đảng, pháp luật Nhà nước chưa đầy đủ, đồng bộ, còn chồng chéo, làm ảnh hưởng đến quá trình thực hiện và kết quả thẩm tra, xác minh. 3.2.2.2. Nguyên nhân chủ quan Một là, nhận thức của cấp ủy, tổ chức đảng và đảng viên, trong đó có ủy ban kiểm tra và cán bộ kiểm tra nói chung và cán bộ trực tiếp tiến hành thẩm tra, xác minh chưa tốt, chưa đầy đủ; hai là, chất lượng đội ngũ cán bộ trực tiếp làm công tác kiểm tra nhìn chung còn bất cập, chưa đáp ứng yêu 16 cầu đòi hỏi ngày càng cao của công tác kiểm tra nói chung và hoạt động thẩm tra, xác minh nói riêng; ba là, nguyên tắc, phương pháp, quy trình công tác kiểm tra nói chung và trong hoạt động thẩm tra, xác minh còn thiếu cụ thể, bất cập, chưa phù hợp thực tế trong nội bộ Đảng hiện nay. 3.3. MỘT SỐ KINH NGHIỆM VÀ VẤN ĐỀ ĐẶT RA QUA THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG THẨM TRA, XÁC MINH TRONG CÔNG TÁC KIỂM TRA CỦA ĐẢNG 3.3.1. Một số kinh nghiệm tiến hành thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng Để làm tốt việc thẩm tra, xác minh, xuất phát từ thực tiễn công tác kiểm tra trong Đảng thời gian qua, rút ra một số kinh nghiệm chủ yếu sau đây: Một là, ban thường vụ cấp ủy, người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra và cán bộ trực tiếp làm công tác kiểm tra các cấp phải có nhận thức đúng, đầy đủ về mục đích, ý nghĩa, vị trí, vai trò của hoạt động thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng; hai là, phải luôn có sự quan tâm chỉ đạo cụ thể, kịp thời, sát sao và kiên quyết của thường trực cấp ủy, thường trực ủy ban kiểm tra trong quá trình thẩm tra, xác minh; ba là, bám sát nội dung, đối tượng thẩm tra, xác minh; quá trình tiến hành thẩm tra, xác minh phải năng động, sáng tạo, linh hoạt trong phương pháp, cách thức tiến hành; bốn là, có đội ngũ cán bộ trực tiếp làm công tác kiểm tra đủ “tâm”, đủ “tầm”, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, tính phức tạp của công tác kiểm tra nói chung và việc thực hiện thẩm tra, xác minh nói riêng. 3.3.2. Một số vấn đề đặt ra qua hoạt động thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng Thực trạng hoạt động thẩm tra, xác minh trong công tác kiểm tra của Đảng thời gian qua có nhiều vấn đề đặt ra cần được nghiên cứu, làm rõ để giải quyết và thực hiện tốt hơn trong thời gian tới; trước mắt xin nêu một số nội dung sau đây: Một là, cần nghiên cứu, làm rõ sự bất cập và hạn chế của nguyên tắc, phương pháp thẩm tra, xác minh để vận dụng, thực hiện cho phù hợp với tình hình thực tế trong Đảng hiện nay; hai là, trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ trực tiếp làm công tác kiểm tra đang hạn chế, bất cập trước yêu cầu, nhiệm vụ là làm rõ các hành vi vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên khi tiến hành thẩm tra, xác minh; ba là, cần có sự giám sát quá trình thẩm tra, xác minh và phản biện kết quả thẩm tra, xác minh, coi đây là nhân tố tác động quan trọng để nâng cao chất lượng thẩm tra, xác minh nói riêng và công tác kiểm tra nói chung; bốn là, phải coi thẩm tra, xác minh là kỹ năng nghiệp vụ mang tính khoa học và thực tiễn, cần được nghiên cứu, tổng kết, đúc rút kinh nghiệm để ngày càng làm tốt hơn trong thời gian tới. 17 Chương 4 PHƯƠNG HƯỚNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM THỰC HIỆN TỐT HOẠT ĐỘNG THẨM TRA, XÁC MINH TRONG CÔNG TÁC KIỂM TRA CỦA ĐẢNG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY 4.1. DỰ BÁO MỘT SỐ TÌNH HÌNH CÓ LIÊN QUAN VÀ PHƯƠNG HƯỚNG HOẠT ĐỘNG THẨM TRA, XÁC MINH TRONG CÔNG TÁC KIỂM TRA CỦA ĐẢNG TRONG THỜI GIAN TỚI 4.1.1. Dự báo một số tình hình có liên quan 4.1.1.1. Những nhân tố tác động, làm nảy sinh và gia tăng vi phạm kỷ luật của tổ chức đảng và đảng viên trong thời gian tới Từ nay đến năm 2020, tình hình thế giới, khu vực và trong nước sẽ có nhiều biến động phức tạp, nhanh chóng, khó lường. Điều đó tạo ra cả thuận lợi, thời cơ và khó khăn, thách thức đan xen, đặt ra nhiều vấn đề mới, phức tạp hơn đối với sự nghiệp đổi mới và sự lãnh đạo của Đảng. Trong bối cảnh đó, có những nhân tố, điều kiện tác động đến Đảng, làm nảy sinh, gia tăng tình hình vi phạm của kỷ luật của tổ chức đảng và đảng viên: Một là, những mặt trái, tiêu cực của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa với nhiều thành phần kinh tế, công cuộc đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá cùng với quá hội nhập, mở rộng hợp tác, đa phương, đa dạng hóa đang hàng ngày, hàng giờ tác động vào nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên. Hai là, trong điều kiện Đảng ta là Đảng cầm quyền, là Đảng duy nhất lãnh đạo toàn bộ xã hội, đang còn thiếu cơ chế kiểm soát quyền lực, nhân dân giám sát cán bộ, đảng viên, bên cạnh thuận lợi là cơ bản cũng nảy sinh nhiều nguy cơ như: chủ quan, tự mãn, kiêu ngạo, xa dân, độc đoán, chuyên quyền, đặc quyền đặc lợi, có thể dẫn đến tha hóa, biến chất, mất lòng tin; xuất hiện tâm lý hoài nghi mục tiêu, lý tưởng của Đảng. Ba là, các thế lực thù địch, phản động quốc tế sẽ tăng cường cấu kết với các tổ chức phản động trong nước để tiếp tục thực hiện “diễn biến hòa bình”, làm diễn biến, chuyển hóa (kể cả tự diễn biến, tự chuyển hóa) từ trong nội bộ Đảng, trước hết là chuyển hóa về tư tưởng chính trị. Chúng tiếp tục dùng chiêu bài tự do, dân chủ, nhân quyền để tấn công, ép buộc ta, lợi dụng chiêu bài dân chủ, đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực để kích động các phần tử cực đoan, bất mãn chống đối, chia rẽ Đảng, Nhà nước với nhân dân, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc. 18 Bốn là, quá trình thực hiện thí điểm một số chủ trương, chính sách về quản lý hành chính, về sản xuất, kinh doanh, nếu không có cơ chế phân cấp, phân quyền, quản lý, kiểm soát, kiểm tra, giám sát chặt chẽ, kịp thời để điều chỉnh, chấn chỉnh cho phù hợp trong quá trình thực hiện sẽ tạo điều kiện cho một bộ phận tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên lợi dụng để làm trái, trục lợi, gây thất thoát, thiệt hại cho lợi ích của Đảng, Nhà nước, của nhân dân. Năm là, tình trạng các quy định của Đảng và pháp luật Nhà nước chồng chéo, thiếu đồng bộ, không bao quát hết các hành vi, tạo khuôn khổ pháp lý để cán bộ, đảng viên tuân theo; trong khi, một số cán bộ, đảng viên lại lợi dụng kẽ hở, “lách luật” để không làm hoặc làm sai. Những nhân tố trên có thể tác động, làm nảy sinh và gia tăng vi phạm kỷ luật của tổ chức đản