Tóm tắt Luận văn Hoàn thiện hoạt động quản lý chi trả chế độ bảo hiểm xã hội tại bảo hiểm xã hội tỉnh Kon Tum

liên quan đến hoạt động quản lý chi trả nhằm phát hiện các vấn đề tồn tại làm cơ sở thực tiễn cho việc rút ra các nhận định về thực trạng. Đề tài cũng dự kiến phỏng vấn hoặc tham vấn ý kiến một số lãnh đạo Phòng Chế độ, Phòng Kiểm tra, cán bộ liên quan tại cơ quan BHXH tỉnh nhằm bổ sung cơ sở thực tiễn để kiểm chững các nhận định, kết luận và thu thập được các gợi ý khuyến nghị. c Phương pháp so sánh, đối chiếu (định tính): đối chiếu thực trạng hoạt động quản lý chi tại BHXH tỉnh Kon Tum với quy trình quản lý chi theo quy định của BHXH Việt Nam. So sánh diễn biến hoạt động quản lý chi BHXH theo thời gian nhằm rút ra các nhận 4 định, kết luận cần thiết. d. Phương pháp thống kê Các phương pháp thống kê được sử dụng bao gồm: số bình quân, số tương đối, phân tích sự biến động theo thời gian; phân tích kết quả hoạt động quản lý chi chế độ BHXH tại BHXH Tỉnh Kontum trong thời gian qua..để phân tích thực trạng hoạt động quản lý chi chế độ BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum trong thời gian qua. 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài nghiên cứu 5.1. Ý nghĩa khoa học Luận văn góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận về hoạt động quản lý chi chế độ BHXH, cập nhật một số vấn đề về pháp lý. 5.2. Ý nghĩa thực tiễn Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể áp dụng cho việc hoàn thiện hoạt động quản lý chi chế độ bảo hiểm xã hội tại BHXH tỉnh Kon Tum. Các khuyến nghị này cũng có thể là tài liệu tham khảo cho các đơn vị BHXH có điều kiện tương tự. 6. Bố cục của luận văn Ngoài phần mở đầu và kết luận, đề tài nghiên cứu được trình bày gồm 3 chương: - Chương 1: Cơ sở lý luận về hoạt động quản lý chi chế độ BHXH - Chương 2: Thực trạng hoạt động quản lý chi chế độ BHXH tại BHXH tỉnh Kontum - Chương 3: Khuyến nghị nhằm hoàn thiện hoạt động quản lý chi chế độ BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum 7. Tổng quan tình hình nghiên cứu 5 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ CHI CHẾ ĐỘ BẢO HIỂM XÃ HỘI 1.1. KHÁI QUÁT VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI 1.1.1. Khái niệm Bảo hiểm xã hội 1.1.2. Vai trò của Bảo hiểm xã hội Có thể xem xét vai trò của BHXH ở các phương diện sau: - Vai trò đối với người lao động - Vai trò đối với người sử dụng lao động. - Vai trò đối với Nhà nước và xã hội. 1.1.3. Quỹ bảo hiểm xã hội Theo Luật BHXH quy định thì Quỹ BHXH là quỹ tài chính độc lập, tập trung nằm ngoài Ngân sách nhà nước, có mục đích và chủ thể riêng. Mục đích tạo lập quỹ là dùng để chi trợ cấp cho NLĐ, giúp họ ổn định cuộc sống khi gặp rủi ro. Chủ thể là những người tham gia đóng góp để hình thành quỹ như NSDLĐ, NLĐ, Nhà nước. * Quỹ BHXH được hình thành từ các nguồn sau: - NSDLĐ đóng theo quy định của luật. - NLĐ đóng theo quy định của luật - Các nguồn thu hợp pháp khác (như các cá nhân, tổ chức từ thiện ủng h ộ . . . ) . - Chi trả các trợ cấp - Chi phí quản lý. - Chi phí đầu tư. - Chi dự phòng: - Những chi phí khác có liên quan đến hoạt động BHXH. 1.1.4. Đặc điểm của BHXH 6 1.2. QUẢN LÝ CHI CHẾ ĐỘ BẢO HIỂM XÃ HỘI 1.2.1. Chi Bảo hiểm xã hội a. Khái niệm Chi BHXH b. Đặc điểm chi Bảo hiểm xã hội ở Việt Nam c. Vai trò của chi Bảo hiểm xã hội d. Các chế độ BHXH ở Việt Nam 1.2.2. Quản lý chi chế độ BHXH a. Khái niệm quản lý chi chế độ BHXH b. Đặc điểm của quản lý chi chế độ BHXH c. Mục tiêu của quản lý chi BHXH d. Nội dung quản lý chi Bảo hiểm xã hội Xét một cách cụ thể đối với hoạt động quản lý chi BHXH, nội dung của hoạt động này bao gồm: i. Lập kế hoạch (dự toán) chi Bảo hiểm xã hội ii. Tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch chi Bảo hiểm xã hội iii. Kiểm tra, kiểm soát chi BHXH e. Nguyên tắc quản lý chi chế độ BHXH - Nguyên tắc có đóng - có hưởng. - Nguyên tắc chi đúng, đủ và kịp thời. - Nguyên tắc tập trung, thống nhất, công bằng, công khai. - Nguyên tắc đảm bảo an toàn, tiết kiệm và hiệu quả. f. Các tiêu chí đánh giá công tác quản lý chi chế độ BHXH i. Các tiêu chí định tính - Mức độ đảm bảo quyền lợi của người tham gia BHXH - Đảm bảo được cân đối thu với chi. - Chất lượng dịch vụ của hoạt động chi chế độ BHXH - Tự đánh giá của tổ chức BHXH - Đánh giá của đối tượng thụ hưởng các chế độ BHXH 7 ii. Các tiêu chí định lượng - Tổng kết quả chi tất cả các chế độ BHXH. - Kết quả chi chế độ trợ cấp một lần (số người được hưởng và số tiền chi) - Số lượng đối tượng hưởng các chế độ BHXH 1.3. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ CHI BẢO HIÊM XÃ HỘI 1.3.1. Các nhân tố bên ngoài a. Đặc điểm về môi trường kinh tế - xã hội c. Cấu trúc dân số d. Quy định pháp lý về BHXH 1.3.2. Các nhân tố nội tại của tổ chức BHXH a. Công tác quản lý thu BHXH b. Nguồn nhân lực c. Mức độ ứng dụng công nghệ thông tin KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 Trong chương, luận văn đã giải quyết một số vấn đề nghiên cứu cơ bản sau: - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về định chế Bảo hiểm xã hội - Hệ thống hóa, phân tích các vấn đề lý luận về quản lý chi bảo hiểm xã hội - Phân tích cá nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động quản lý chi bảo hiểm xã hội. 8 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ CHI CHẾ ĐỘ BẢO HIỄM XÃ HỘI TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI TỈNH KONTUM 2.1 KHÁI QUÁT VỀ ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, DÂN SỐ, VÀ TÌNH HÌNH KINH TẾ - XÃ HỘI TỈNH KON TUM 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, dân số của Tỉnh Kon Tum 2.1.2. Đặc điểm kinh tế Bảng 2.3. Cơ cấu kinh tế tỉnh Kon Tum giai đoạn 2014-2017 Từ bảng 2.3, ta thấy từ năm 2014 đến năm 2017, cơ cấu giá trị sản xuất các ngành Nông, lâm, ngư nghiệp - Công nghiệp và xây dựng - Thương mại và dịch vụ thay đổi từ cơ cấu 22,55% - 30,56% - 39,17% chuyển sang cơ cấu 25,4% - 27,99% - 46,61%. Tốc độ chuyển dịch cơ cấu kinh tế trung bình mỗi năm tỷ trọng khu vực phi nông nghiệp tăng thêm được gần 0,1% trong cơ cấu GDP. Và tỉnh Kon Tum đã và đang thực hiện đẩy mạnh phát triển các ngành kinh tế mũi nhọn và sản phẩm chủ lực của tỉnh như Sâm Ngọc Linh, rau hoa xứ lạnh, nuôi cá tầm, cá hồi... gắn với tìm kiếm thị trường tiêu thụ. 2.2. KHÁI QUÁT VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI TỈNH KON TUM 2.2.1. Quá trình hình thành và phát triển 2.2.2. Nhiệm vụ, quyền hạn của BHXH tỉnh 2.2.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy 2.3. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ CHI CHẾ ĐỘ BHXH TẠI BHXH TỈNH KON TUM TRONG THỜI GIAN QUA 2.3.1. Tổ chức công tác quản lý chi chế độ BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum Mục tiêu quản lý chi BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum giống 9 như mục tiêu quản lý chi BHXH nói chung đã được nêu trong phần cơ sở lý luận về công tác quản lý chi BHXH, là: - Đảm bảo và ổn định thu nhập cho NLĐ khi họ gặp những rủi ro làm giảm hoặc mất thu nhập. - Đảm bảo sự công bằng trong việc chi các chế độ cho NLĐ, để họ thấy rằng BHXH là một chính sách thật sự cần thiết trong cuộc sống. - Đảm bảo công tác chi trả kịp thời, chính xác, đúng đối tượng, đúng chế độ chính sách và thực hiện theo pháp luật. - Đảm bảo cho việc cân đối quỹ BHXH, không để xảy ra tình trạng thiếu hụt quỹ. - Đảm bảo việc chi BHXH không để xảy ra tình trạng trục lợi, gây thâm hụt quỹ. Việc phân cấp rõ ràng trách nhiệm giữa BHXH tỉnh, huyện trong công tác quản lý chi, quy định trách nhiệm rõ ràng trong hợp đồng quản lý đối tượng hưởng và chi trả giữa BHXH tỉnh với Bưu điện tỉnh, về cơ bản đã tạo điều kiện thuận lợi trong việc chủ động nguồn kinh phí chi trả do cơ quan BHXH cấp trên chuyển xuống để chi kịp thời cho các đối tượng hưởng, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho NLĐ trong việc hưởng các chế độ BHXH. 2.3.2. Thực trạng thực hiện các nội dung của hoạt động quản lý chi chế độ BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum a. Lập dự toán chi BHXH BHXH tỉnh Kon Tum đã thực hiện lập dự toán chi đúng các nội dung chi theo quy định của Luật sửa đổi và các văn bản hướng dẫn của Ngành. Dự toán chi kèm theo thuyết minh về số lượng đối tượng đang hưởng, dự kiến đối tượng tăng, giảm và nhu cầu chi khác trong năm 10 Trước ngày 5 hàng tháng, BHXH Việt Nam chuyển từ NSNN một khoản kinh phí bằng mức chi bình quân một tháng của số dự toán được giao một năm kế hoạch vào quỹ BHXH bắt buộc để BHXH tỉnh chi trả cho các đối tượng trong tháng. Bảng 2.4. Tình hình lập kế hoạch dự toán và thực hiện dự toán chi bảo hiểm xã hội tại Kon Tum qua các năm 2014-2017 STT Năm Dự toán (triệu đồng) Thực hiện (triệu đồng) Đạt (%) 1 2014 310.160 368.810 119 2 2015 371.490 375.030 101 3 2016 447.170 418.080 94 4 2017 462.890 484.711 104 (Nguồn: BHXH tỉnh Kon Tum) Qua bảng 2.4 ta thấy: Năm 2014 lập dự toán chi là 310.160 triệu đồng, thực hiện cả năm là 368.810 triệu đồng, vượt 19% dự toán lập; Năm 2015 lập dự toán chi là 374.490 triệu đồng, thực hiện cả năm là 375.030 triệu đồng, vượt 1% dự toán lập; Năm 2016 lập dự toán chi là 447.170 triệu đồng, thực hiện cả năm là 418.080 triệu đồng, chỉ đạt 94% dự toán; Năm 2017 lập dự toán chi là 462.890 triệu đồng, thực hiện cả năm là 484.711 triệu đồng, vượt 4% dự toán lập. Điều này chứng tỏ khâu lập kế hoạch, dự toán chi tại BHXH tỉnh Kon Tum vẫn còn nhiều bất cập, việc lập kế hoạch, dự toán chi vẫn chưa có quy trình hoàn thiện từ khâu xây dựng đến kiểm soát việc chấp hành dự toán, phần lớn dựa vào ý chí chủ quan, việc dự toán sự biến động của các nội dung chi BHXH như trợ cấp BHXH một lầnkhó lường trước được phát sinh do tình hình kinh tế ảnh hưởng và tác động lớn nên có những năm phát sinh vượt dự toán, BHXH tỉnh phải báo cáo lên BHXH Việt Nam xem xét cấp bổ sung kinh phí 11 và thực hiện điều chỉnh dự toán vào cuối năm tài chính. Bên cạnh đó, dự toán BHXH Việt Nam giao thường rất chậm ảnh hưởng đến việc phân bổ, thực hiện dự toán của BHXH tỉnh. b. Tổ chức quản lý chi BHXH  Quản lý đối tượng hưởng các chế độ BHXH Quản lý đối tượng hưởng là công tác thường xuyên, liên tục của BHXH tỉnhKon Tum, nhằm tránh tình trạng báo giảm đối tượng hưởng đã chết không kịp thời mà nguồn kinh phí chi vẫn được cấp gây sự tổn thất cho quỹ BHXH, dẫn đến tình trạng trục lợi BHXH của các đơn vị và cá nhân. Đối tượng được trợ cấp BHXH bao gồm đối tượng hưởng chế độ BHXH dài hạn và đối tượng hưởng chế độ BHXH ngắn hạn. - Đối tượng hưởng chế độ BHXH dài hạn gồm những người hưởng chế độ hưu trí, MSLĐ, tuất hàng tháng, TNLĐ-BNN hàng tháng. Bảng 2.5. Số người hưởng bảo hiểm xã hội hàng tháng tại Kon Tum qua các năm 2014-2017 STT Năm Dự toán (người) Thực hiện (người) Đạt (%) 1 2014 6.970 6.894 99 2 2015 7.250 7.303 101 3 2016 7.952 7.782 98 4 2017 8.265 8.366 101 (Nguồn: BHXH tỉnh Kon Tum)  Quản lý việc chi trả các chế độ BHXH cho người được thụ hưởng Hiện nay, quy trình chi trả các chế độ BHXH tại BHXH tỉnh 12 Kon Tum được tiến hành hợp lý, đúng theo quy định của BHXH Việt Nam và áp dụng linh hoạt cho phù hợp với điều kiện hiện tại của tỉnh và của các đối tượng hưởng chế độ BHXH trên địa bàn tỉnh. Cụ thể như sau:  Chế độ ốm đau, thai sản, DSPHSK được chi trả theo quy trình: Sơ đồ 2.1. Quy trình chi chế độ ốm đau, thai sản, DSPHSK tại BHXH tỉnh Kon Tum c. Kiểm tra, kiểm soát chi BHXH Giám đốc BHXH tỉnh là người trực tiếp ra quyết định thành lập đoàn kiểm tra, để thực hiện đúng quy định của BHXH Việt Nam và theo kế hoạch được giao đối với công tác kiểm tra, kiểm soát và giải quyết khiếu nại tố cáo, công tác kiểm tra được thực hiện theo 2 hình thức: - Kiểm tra thường xuyên: Thực hiện kiểm tra các đơn vị SDLĐ trên toàn tỉnh theo kế hoạch. Khi phát hiện những hành vi vi phạm, lập biên bản, báo cáo với Giám đốc để kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử phạt theo đúng quy định của pháp luật. Phòng/ Tổ Chế độ BHXH Phòng KHTC hoặc Tổ kế toán -chi trả và giám định BHYT. Đơn vị sử dụng lao động Người hưởng (2) (2) (3) (4) (6) (1) (5) 13 Trong quá trình kiểm tra, cũng đồng thời thực hiện công tác tuyên truyền về chế độ chính sách. - Kiểm tra định kỳ: Đây là hình thức kiểm tra nội bộ, mang tính hướng dẫn về nghiệp vụ đồng thời phát hiện những tồn tại của huyện để hướng dẫn, uốn nắn các bộ phận nghiệp vụ chuyên môn, đồng thời tham mưu cho Ban Giám đốc BHXH tỉnh có hướng chỉ đạo và khắc phục những tồn tại đó. 2.3.3. Kết quả hoạt động quản lý chi chế độ BHXH tại BHXH tỉnh KonTum a. Tổng kết quả chi tất cả các chế độ BHXH Bảng 2.8. Tổng hợp số người và số tiền chi BHXH giai đoạn 2014-2017 Tiêu chí 2014 2015 2016 2017 Số người (người) 14.525 14.970 16.055 16.774 Số tiền (triệu đồng) 368.805 375.025 418.797 471.942 Số kế hoạch (triệu đồng) 310.160 371.490 447.170 462.890 (Nguồn: BHXH tỉnh Kon Tum) Bảng 2.8 cho thấy từ năm 2014 – 2017, số người hưởng các chế độ BHXH và số tiền chi BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum tăng dần qua các năm. Năm 2014, số tiền chi BHXH chỉ mới 310.160 triệu đồng thì đến năm 2017 con số này đã tăng đến 462.890 triệu đồng. b. Kết quả chi chế độ ốm đau, thai sản, DSPHSK Phần lớn, các chế độ ốm đau, thai sản, DSPHSK được chi trả cho các đối tượng là NLĐ đang tham gia BHXH nên luôn được BHXH tỉnh Kon Tum hết sức quan tâm từ khâu tiếp nhận hồ sơ, xét hưởng, quy trình chi trả và thanh quyết toán luôn được đổi mới nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho NLĐ được hưởng trợ cấp, giúp họ nhanh chóng phục hồi sức khỏe để tiếp tục làm việc. Trong các từ 14 2014 - 2017, số lượt người và số tiền hưởng các chế độ trên cũng tăng dần qua các năm. c. Kết quả chi chế độ trợ cấp BHXH một lần Số người và số tiền chi trợ cấp một lần cũng đa phần tăng qua các năm. Trong đó, nguồn chi từ quỹ BHXH cho các loại trợ cấp này tăng nhiều hơn so với nguồn chi từ NSNN. Chi tuất một lần chiếm tỷ trọng cao nhất trong tổng chi trợ cấp một lần, tiếp đến là chi trợ cấp BHXH một lần, mai táng phí, TNLĐ-BNN một lần. Trợ cấp BHXH một lần và TNLĐ-BNN một lần chỉ được chi trả từ nguồn quỹ BHXH do 2 chế độ này chỉ chi cho những NLĐ đang làm việc mà nghỉ việc hoặc bị TNLĐ-BNN. d. Kết quả chi chế độ hưu trí, trợ cấp BHXH hàng tháng Các chế độ BHXH hàng tháng cũng có số người và số tiền đa phần tăng qua các năm. Trong đó, chế độ hưu trí có số người người hưởng và số tiền được chi trả chiếm tỷ trọng cao nhất trong các chế độ BHXH hàng tháng, tiếp đến là tuất hàng tháng, mất sức lao động, TNLĐ-BNN hàng tháng. Số người và số tiền của chế độ hưu trí cũng chế độ chiếm tỷ trọng cao nhất trong tất cả các chế độ BHXH được chi trả. Số đối tượng hưởng từ nguồn NSNN chi cho chế độ hưu trí, chế độ MSLĐ ngày càng giảm chủ yếu do các đối tượng nghỉ hưởng BHXH trước ngày 01/01/1995 và quân nhân trực tiếp tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước từ ngày 30/4/1975 trở về trước, có 20 năm trở lên phục vụ quân đội đã phục viên, xuất ngũ chết, hết hạn hưởng; tuy nhiên số tiền từ nguồn NSNN cho chế độ hưu trí, MSLĐ vẫn tăng qua các năm do có sự điều chỉnh tiền lương cơ sở của Nhà nước. Bên cạnh đó, chế độ hưu trí, MSLĐ chi cho đối tượng hưởng từ nguồn quỹ BHXH; chế độ tuất hàng tháng và TNLĐ-BNN hàng tháng được chi trả từ nguồn NSNN và quỹ BHXH có số người và số 15 tiền tăng qua các năm do số đối tượng hưởng trợ cấp tăng và do điều chỉnh lương cơ sở của Nhà nước. d. Về chất lượng dịch vụ (phục vụ) Trên thực tế, BHXH Tỉnh Kon Tum vẫn chưa thể thực hiện hoạt động khảo sát, đo lường đánh giá sự hài lòng của các đối tượng thụ hưởng chế độ BHXH đối với chất lượng phục vụ của BHXH tỉnh Kon Tum. Tuy nhiên, BHXH Tỉnh cũng đã thực hiện các hoạt động tự đánh giá và phỏng vấn ngẫu nhiên một số đối tượng thụ hưởng chế độ BHXH. Theo đánh giá của chính BHXH tỉnh, trong những năm vừa qua, Ban lãnh đạo đã triển khai nhiều biện pháp nhằm nâng cao mức độ hài lòng của đối tượng giao dịch. Kết hợp với khảo sát ngẫu nhiên có thể rút ra nhận định: Những điểm mạnh của BHXH tỉnh là cơ sở vật chất, tiện nghi giao dịch, kỹ năng nghiệp vụ của nhân viên giao dịch, thái độ... Tuy nhiên một vài yêu tố được đánh giá ở mức trung bình như: Phong cách phục vụ, sự thuận tiện trong giao dịch.. 2.4. ĐÁNH GIÁ CHUNG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ CHI CHẾ ĐỘ BHXH TẠI BHXH TỈNH KON TUM TRONG THỜI GIAN QUA 2.4.1. Những mặt thành công 2.4.2. Những hạn chế và nguyên nhân của hạn chế KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 16 CHƢƠNG 3 KHUYẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ CHI CHẾ ĐỘ BẢO HIỂM XÃ HỘI TẠI BHXH TỈNH KONTUM 3.1. CĂN CỨ ĐỀ XUẤT KHUYẾN NGHỊ 3.1.1. Mục tiêu phát triển BHXH ở Việt Nam đến năm 2020 a. Mục tiêu tổng quát b. Mục tiêu cụ thể - Phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế + Phấn đấu đến năm 2020 có khoảng 50% lực lượng lao động tham gia BHXH; 35% lực lượng lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp và trên 80% dân số tham gia BHYT. 3.1.2. Định hƣớng, nhiệm vụ trọng tâm công tác chi BHXH tại BHXH tỉnh Kon Tum trong thời gian tới. Trong thời gian tới, công tác chi BHXH tổ chức thực hiện trong điều kiện: quyền lợi của người tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH được mở rộng, một số vướng mắc trong tổ chức thực hiện tiếp tục được hướng dẫn bổ sung hoàn thiện. Vì vậy cần tiếp tục củng cố và hoàn thiện công tác chi BHXH theo hướng phát huy, nhân rộng các mô hình và giải pháp thực hiện có hiệu quả trong thời gian phù hợp với đặc điểm của từng huyện, thành phố, tăng cường các biện pháp đảm bảo an toàn tiền mặt, chấn chỉnh công tác quản lý đối tượng hưởng, đẩy mạnh cải cách hành chính và ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý chi trả, đổi mới công tác thông tin báo cáo trong hệ thống. 17 3.2. KHUYẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ CHI CHẾ ĐỘ BHXH TẠI BHXH TỈNH KON TUM 3.2.1. Khuyến nghị đối với BHXH tỉnh Kontum a. Tăng cường công tác thông tin tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật bảo hiểm xã hội Để nâng cao hiểu biết về chính sách pháp luật, nâng cao ý thức, trách nhiệm của mỗi người dân về pháp luật BHXH trong thời gian tới, công tác thông tin tuyên truyền cần chú trọng thực hiện những biện pháp sau: - Đổi mới nội dung tuyên truyền: BHXH là chính sách, chế độ của người lao động vì vậy khi tuyên truyền cần cụ thể, tránh tình trạng chung chung. - Đa dạng hóa hình thức tuyên truyền: Tiếp tục phối hợp với Liên đoàn lao động, các bản tin của Ban tuyên giáo Tỉnh Uỷ mở các chuyên đề tuyên truyền về BHXH thường xuyên hàng tháng. Phối hợp với Sở LĐTBXH, Liên đoàn lao động và các tổ chức đoàn thể triển khai những hội nghị, tập huấn, phổ biến pháp luật trực tiếp cho người sử dụng lao động, người lao động. Biên soạn những tài liệu như: tờ rơi, áp phích, băng rôn, khẩu hiệu tuyên truyền ở một số điểm quan trọng trên địa bàn tỉnh. Tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về BHXH, hội thi tuyên truyền viên. b. Khắc phục các hạn chế trong công tác lập dự toán chi BHXH, nâng cao chất lượng dự toán BHXH tỉnh Kon Tum cần phải quy định rõ khung thời gian, trách nhiệm của các đơn vị trực thuộc khi thực hiện lập dự toán thu, chi. Đồng thời, cần phải lưu ý một số trường hợp cần điều chỉnh dự toán thu, chi như: Khi có thay đổi chính sách, chế độ hoặc có nhiệm vụ mới phát sinh tác động đến chỉ tiêu dự toán được giao; trong quá 18 trình thực hiện nhiệm vụ, các đơn vị thấy cần thiết phải điều chỉnh dự toán thu, chi để đảm bảo thực hiện nhiệm vụ được giao... Hoàn thiện quy trình, phương pháp lập dự toán chi BHXH tại phòng KHTC, các phòng nghiệp vụ thuộc BHXH tỉnh, BHXH các huyện. Theo đó, căn cứ vào kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của tỉnh hàng năm, Phòng KHTC có thể thu thập số liệu về NLĐ như: NLĐ trong độ tuổi hưởng chế độ thai sản, ốm đau, số lao động của các doanh nghiệp hay xảy ra TNLĐ-BNN, các đối tượng hưởng trợ cấp một lần theo báo cáo của BHXH các huyện. Sau đó, tiến hành rà soát lại các khoản chi BHXH trên địa bàn tỉnh theo từng chế độ để xây dựng kế hoạch chính xác đáp ứng nhu cầu thực tế đã và đang đặt ra. c. Hoàn thiện công tác quản lý các đối tượng hưởng chế độ BHXH Để nâng cao chất lượng công tác quản lý đối tượng hưởng chế độ BHXH, BHXH tỉnh Kon Tum có thể thực hiện một số biện pháp cơ bản như: - Tăng cường phối hợp với UBND xã, phường, thị trấn trong việc quản lý hộ khẩu thường trú, tạm trú các đối tượng hưởng chế độ BHXH. Qua đó, có thể cập nhật kịp thời các trường hợp đối tượng hưởng chế độ BHXH di chuyển trong nội huyện, nội tỉnh và chuyển ngoại tỉnh. Gắn trách nhiệm của các cấp chính quyền địa phương vào công tác chi BHXH, quản lý đối tượng hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH trên địa bàn. - Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa BHXH các huyện trong tỉnh, giữa BHXH các tỉnh và với BHXH Việt Nam và với chính quyền địa phương trong quản lý sự biến động do di chuyển, chếtcủa từng đối tượng hưởng trợ cấp BHXH. - Thông qua thực hiện chế độ thăm viếng đối tượng từ trần mà 19 cập nhật kịp thời các trường hợp đối tượng hưởng chế độ qua đời mà cắt giảm kịp thời hoặc định kỳ có đoàn kiểm tra đến nơi thăm hỏi nhằm hỗ trợ được cho công tác quản lý chi BHXH đảm bảo đúng quy định của pháp luật. - Thông tin của các đối tượng hưởng các chế độ BHXH là khối lượng dữ liệu lớn, mang tính lâu dài và biến động thường xuyên. d. Thực hiện tốt công tác quản lý quy trình chi trả chế độ BHXH i. Đối với việc chi trả các chế độ hàng tháng Quản lý chặt quy trình quản lý chi tiền mặt các chế độ, thường xuyên giám sát công tác chi trả, không để số lượng lớn tiền mặt tồn lại tại các điểm chi trả của cơ quan bưu điện. Yêu cầu cơ quan bưu điện phải xây dựng và báo cáo lịch chi trả ổn định và địa điểm chi trả thuận tiện cho đối tượng hưởng. Đảm bảo chi trả đúng lịch, phối hợp với các Ngân hàng trên địa bàn tỉnh đảm bảo đầy đủ, kịp thời lượng tiền thực hiện chi trả. ii. Đối với công tác chi trả các chế độ ngắn hạn Tổ chức các đơn vị sử dụng lao động đăng ký tài khoản giao dịch trong thanh toán chi các chế độ ngắn hạn cũng như cam kết thực hiện đúng quy định hiện hành của Nhà nước trong thanh toán các chế độ ngắn hạn. Nghiêm chỉnh chấp hành các quy định của Nhà nước trong quá trình xét duyệt các chế độ BHXH ngắn hạn. BHXH tỉnh, huyện không được sử dụng tiền chi để chi vào bất cứ nội dung công việc gì khác, mà chỉ được phép dùng để chi trả các chế độ và chuyển tiền bằng hình thức chuyển khoản, nghiêm cấm việc chi bằng tiền mặt cho đại diện của người sử dụng lao động lĩnh hộ người lao động sau đó về tổ chức chi trả ở đơn vị. Thực hiện chi trả trực tiếp cho người lao động ở đơn vị sử dụng 20 lao động qua tài khoản thanh toán cá nhân. e. Nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, thanh tra hoạt động chi trả chế độ BHXH Công tác thanh tra, kiểm tra là một trong những chức năng và nội dung trọng yếu của hoạt động quản lý nói chung, quản lý chi trả chế độ BHXH nói riêng. Qua công tác này mà phát hiện và ngăn ngừa kịp thời các biểu hiện tiêu cực, chấn chỉnh các sai lệch, đưa các hoạt động chi trả vào đúng quy chuẩn. Tuy nhiên, để hoạt động này đạt được hiệu quả cao BHXH Tỉnh Kon Tum cần thực hiện một số biện pháp sau: - Trước hết cần phối hợp tốt với cơ quan Thanh tra, Sở Lao động – Thương Binh & Xã Hội, Liên đoàn lao động. Để làm được điều này cần xây dựng kế hoạch và chương trình phối hợp rõ ràng. Trên cơ sở đó, thường xuyên hoặc đột xuất phối hợp tổ chức các đợt thanh tra liên ngành nhằm kiểm tra, kiểm soát việc thực hiện chế độ BHXH và chi BHXH cho NLĐ tại đơn vị sử dụng lao động, đặc biệt là đối với những lao động có số hồ sơ phát sinh nhiều, các hồ sơ có dấu hiện nghi vấn. Đối với những trường hợp khiếu nại, tố cáo người hưởng sai chế độ chính sách, khai man tuổi đời và thời gian công tác, BHXH Tỉnh cần phối hợp với Thanh tra Nhà nước, Viện Kiểm soát nhân dân giải quyết thỏa dáng, kịp thời - Cán bộ BHXH phải kiểm soát toàn bộ công việc trong quá trình chi cũng như đảm bảo khâu cuối cùng của tác nghiệp chi là tập hợp chứng từ và thanh quyết toán. Để khắc phục triệt để hiện tượng làm giả hồ sơ, khai khống thời gian nghỉ để lạm dụng quỹ BHXH không đúng chế độ, cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng trợ cấp BHXH, BHXH cần phối hợp chặt chẽ với tổ chức y tế, tổ chức công đoàn ở các đơn vị để kiểm tra, giám sát. 21 - Đối chiếu hồ sơ đối tượng đang quản lý với danh sách chi trả và hồ sơ quản lý đối tượng phải khớp nhau về họ, tên, mức tiền được hưởng.Những đối tượng không khớp nhau về các tiêu thức nêu trên được kiểm tra, xác minh cho đúng với thực tế của đối tượng. Khi đối tượng có tên trong danh sách chi nhưng không có hồ sơ quản lý, phải yêu cầu hoàn chỉnh cho đầy đủ. Đối tượng có hồ sơ quản lý nhưng không có tên trong danh sách chi thì phải làm rõ nguyên nhân, xử lý dứt điểm. - Tăng cường kiểm tra các đại lý bưu điện, các đơn vị SDLĐ trực tiếp chi các chế độ ngắn hạn tại đơn vị. Mặt khác, đối với những trường hợp báo giảm đối tượng từ đại lý bưu điện do đối tượng chết, BHXH phải bảo đảm tiến hành kiểm tra qua gia đình đối tượng, xem xét việc báo giảm của đại lý bưu điện có kịp thời hay không, để tránh tình trạng lạm dụng quỹ BHXH. Đối với những đối tượng cao tuổi hưởng chế độ hưu trí nói riêng, trợ cấp BHXH nói chung, yêu cầ