Tóm tắt Luận văn Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra từ thực tiễn thanh tra huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn

ề vị trí, chức năng Thanh tra huyện là cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện, có trách nhiệm giúp Ủy ban nhân dân cùng cấp quản lý nhà nước về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng; tiến hành thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng theo quy định của pháp luật. Thanh tra huyện có con dấu, tài khoản riêng; chịu sự chỉ đạo, quản lý về tổ chức, biên chế và công tác của Ủy ban nhân dân cấp huyện mà trực tiếp là Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện; đồng thời chịu sự chỉ đạo về công tác, hướng dẫn về nghiệp vụ của Thanh tra tỉnh. Thứ hai, quy định về nhiệm vụ, quyền hạn Thanh tra huyện thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật về thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng và các nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể sau: - Trình Ủy ban nhân dân cấp huyện ban hành quyết định, chỉ thị về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng; chương trình, biện pháp tổ chức thực hiện các nhiệm vụ cải cách hành chính thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước được giao. 9 - Trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện kế hoạch thanh tra hàng năm và các chương trình, kế hoạch khác theo quy định của pháp luật. - Tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật, chương trình, kế hoạch sau khi được Ủy ban nhân dân cấp huyện hoặc Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện phê duyệt. - Thông tin, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về lĩnh vực thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng; hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng cho cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn. - Hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn, Thủ trưởng cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện trong việc thực hiện pháp luật về thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng. - Phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp hướng dẫn nghiệp vụ công tác cho các Ban Thanh tra nhân dân xã, phường, thị trấn. - Về thanh tra: Thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ của Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn, của cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện; thanh tra vụ việc phức tạp có liên quan đến trách nhiệm của nhiều Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn, nhiều cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện và các cơ quan, đơn vị khác theo kế hoạch được duyệt hoặc đột xuất khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật; Thanh tra vụ việc khác do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện giao; Theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra của Thanh tra huyện và của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện. - Về giải quyết khiếu nại, tố cáo: Hướng dẫn Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn và các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc quyền quản lý của Ủy ban nhân dân cấp huyện thực hiện việc tiếp công dân, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, giải quyết khiếu nại, tố cáo; Thanh tra, kiểm tra trách nhiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn, Thủ trưởng cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc quyền quản lý của Ủy ban nhân dân cấp huyện trong việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; kiến nghị các biện pháp tăng cường công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc phạm vi quản lý của Chủ tịch Ủy ban nhân cấp huyện; Xác minh, kết luận và kiến nghị việc giải quyết vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện khi được giao; Xem xét, kết luận việc giải quyết tố cáo mà Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn và Thủ trưởng các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện đã giải quyết nhưng có dấu hiệu vi phạm pháp luật; trường hợp có căn cứ cho rằng việc giải quyết tố cáo có vi phạm pháp luật thì kiến nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện xem xét, giải quyết lại theo quy định; Theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại, kết luận nội dung tố cáo, quyết định xử lý tố cáo của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện; Tiếp nhận, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo; giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền theo quy định của pháp luật. - Về phòng, chống tham nhũng: 10 Thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng của Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn và các cơ quan, đơn vị thuộc quyền quản lý của Ủy ban nhân dân cấp huyện; Phối hợp với cơ quan Kiểm toán nhà nước, cơ quan Điều tra, Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân trong việc phát hiện hành vi tham nhũng, xử lý người có hành vi tham nhũng; Tiến hành xác minh kê khai tài sản, thu nhập theo quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng; tổng hợp kết quả kê khai, công khai, xác minh, kết luận, xử lý vi phạm về minh bạch tài sản, thu nhập trong phạm vi địa phương mình; định kỳ báo cáo kết quả về Thanh tra tỉnh; Kiểm tra, giám sát nội bộ nhằm ngăn chặn hành vi tham nhũng trong hoạt động thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng. - Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng được thực hiện quyền hạn của Thanh tra huyện theo quy định của pháp luật; được yêu cầu cơ quan, đơn vị có liên quan cử cán bộ, công chức, viên chức tham gia các Đoàn thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng. - Tổ chức ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ; xây dựng hệ thống thông tin, lưu trữ phục vụ công tác quản lý nhà nước và chuyên môn, nghiệp vụ của Thanh tra huyện. - Tổng hợp, thông tin, báo cáo kết quả công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp huyện và Thanh tra tỉnh. - Quản lý biên chế, công chức, thực hiện các chế độ, chính sách, chế độ đãi ngộ, khen thưởng, kỷ luật, đào tạo và bồi dưỡng đối với công chức thuộc phạm vi quản lý của Thanh tra huyện theo quy định của pháp luật và theo phân cấp của Ủy ban nhân dân cấp huyện. - Quản lý, sử dụng tài chính, tài sản được giao theo quy định của pháp luật và phân cấp của Ủy ban nhân dân cấp huyện. - Thực hiện nhiệm vụ khác do Ủy ban nhân dân cấp huyện giao và theo quy định của pháp luật. Như vậy, với những quy định của pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra nói chung và thanh tra huyện nói riêng. Đặc biệt sự ra đời của luật thanh tra 2010 đã quy định một cách cụ thể về tổ chức và hoạt động thanh tra trong đó có thanh tra huyện. Những quy định của pháp luật có ý nghĩa to lớn trong tổ chức và hoạt động giúp cho thanh tra huyện thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ quyền hạn của mình. Đồng thời đảm bảo cho công tác quản lý diễn ra thuận lợi, cán bộ thanh tra dễ dàng trong thực hiện nhiệm vụ được giao. Góp phần thực hiện tuân thủ quy định của pháp luật, giúp cho thanh tra huyện hoạt động một cách hiệu quả 1.3. Các yếu tố ảnh hƣởng đến pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra huyện 1.3.1. Sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, sự quản lý điều hành Ủy ban nhân dân, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện 1.3.2 Mức độ hoàn thiện của hệ thống pháp luật 1.3.3. Sự tác động của nền kinh tế thị trường 1.3.4. Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức Thanh tra 11 Kết luận chƣơng 1 Mục đích hoạt động thanh tra nhằm phát hiện sơ hở trong cơ chế quản lý, chính sách, pháp luật để kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền biện pháp khắc phục; phòng ngừa, phát hiện và xử lý hành vi vi phạm pháp luật; giúp cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện đúng quy định của pháp luật; phát huy nhân tố tích cực; góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước; bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Để đạt được mục đích pháp luật quy định, hệ thống cơ quan thanh tra nhà nước nói chung và Thanh tra huyện nói riêng cần thực hiện đúng vị trí, vai trò, nhiệm vụ quyền hạn được giao.Thanh tra huyện có vai trò quan trọng trong hoạt động quản lý nhà nước ở cấp huyện. Tổ chức và hoạt động thanh tra huyện luôn gắn với tổ chức và hoạt động quản lý nhà nước và mang tính quyền lực nhà nước. Nguyên tắc, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của thanh tra huyện được quy định trong luật thanh tra năm 2010. Đó cũng là cơ sở pháp lý quan trọng trong tổ chức và hoạt động thanh tra huyện. Chƣơng 2 THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG THANH TRA Ở HUYỆN ĐÌNH LẬP TỈNH LẠNG SƠN 2.1. Khái quát chung về huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn 2.1.1. Điều kiện tự nhiên 2.1.2. Về tình hình kinh tế - xã hội 2.1.3. Về phong tục tập quán 2.2. Thực trạng thực hiện pháp luật về tổ chức Thanh tra huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn 2.2.1. Giới thiệu về Thanh tra huyện Đình Lập - Tỉnh Lạng Sơn 2.2.2. Cơ cấu về nhân sự 2.3. Thực trạng thực hiện pháp luật về hoạt động Thanh tra huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn từ 2017 đến nay 2.3.1. Về công tác thanh tra Trên cơ sở quy định của luật thanh tra năm 2010, hằng năm thanh tra huyện đã chủ động xây dựng kế hoạch thanh tra trình chủ tịch Uỷ ban nhân dân huyện phê duyệt và triển khai tổ chức thực hiện kế hoạch đó. Nội dung kế hoạch thanh tra được xây dựng dựa trên cơ sở định hướng chung của ngành Thanh tra và của chủ tịch Uỷ Ban nhân dân huyện. Về thực hiện báo cáo kết quả về công tác thanh tra: Định kỳ, tháng, quý Và hằng năm Thanh tra huyện đều thực hiện nghiêm túc việc báo cáo kết quả về công tác thanh tra cho chủ tịch Uỷ Ban nhân dân huyện và Thanh tra tỉnh Về theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra của chủ tịch Uỷ ban nhân dân huyện, Thanh tra huyện: Sau khi có kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra, Thanh tra huyện vào sổ theo dõi việc thực hiện các kết luận, kiến nghị, quyết định đó và thường xuyên trực tiếp đôn đốc, kiểm tra các tổ chức, các nhân có trách nhiệm phải thực hiện, nhưng chưa chấp hành hoặc chấp hành không đầy đủ. Ngoài ra trong những năm qua Thanh tra huyện Đình Lập đã có nhiều cố gắng chủ động, chỉ đạo, hướng dẫn ủy ban nhân dân các xã tổ chức thực hiện tốt việc theo dõi, ghi chép công tác tiếp công dân, việc tiếp nhận và xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo trên địa bàn. 12 Nhờ tăng cường công tác quản lí nhà nước về thanh tra nên nhận thức và trách nhiệm của các cấp các ngành của huyện về công tác thanh tra đã được tăng lên; chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác thanh tra ngày càng được nâng cao, góp phần quan trọng vào việc đáp ứng yêu cầu quản lí nhà nước, thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của huyện. Căn cứ vào kế hoạch thanh tra được phê duyệt và theo sự chỉ đạo của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân huyện, hằng năm Thanh tra huyện đã tiến hành nhiều cuộc thanh tra tập trung chủ yếu vào lĩnh vực quản lý tài chính ngân sách; thanh tra trách nhiệm tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của một số chủ tịch Uỷ ban nhân dân xã Qua thanh tra đã phát hiện, xử lý theo thẩm quyền xử lý nhiều sai phạm, thu hồi tiền, tài sản cho nhà nước và tập thể, cá nhân; đồng thời kiến nghị với cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung nhiều cơ chế, chính sách, quy định nhằm khắc phục những khuyết điểm, sở hở trong công tác quản lý, góp phần phát triển kinh tế và tăng cường trật tự, kỷ cương xã hội. 2.3.2. Về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo Thanh tra huyện Đình Lập hướng dẫn Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn và các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc quyền quản lý của Ủy ban nhân dân cấp huyện thực hiện việc tiếp công dân, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, giải quyết khiếu nại, tố cáo; Thanh tra, kiểm tra trách nhiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn, Thủ trưởng cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc quyền quản lý của Ủy ban nhân dân cấp huyện trong việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; kiến nghị các biện pháp tăng cường công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc phạm vi quản lý của Chủ tịch Ủy ban nhân cấp huyện; Xác minh, kết luận và kiến nghị việc giải quyết vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện khi được giao; Xem xét, kết luận việc giải quyết tố cáo mà Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn và Thủ trưởng các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện đã giải quyết nhưng có dấu hiệu vi phạm pháp luật; trường hợp có căn cứ cho rằng việc giải quyết tố cáo có vi phạm pháp luật thì kiến nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện xem xét, giải quyết lại theo quy định; Theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại, kết luận nội dung tố cáo, quyết định xử lý tố cáo của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện; Tiếp nhận, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo; giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền theo quy định của pháp luật. 2.3.3. Về hoạt động phòng, chống tham nhũng Trong những năm qua thanh tra huyện thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng của Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn và các cơ quan, đơn vị thuộc quyền quản lý của Ủy ban nhân dân cấp huyện; Phối hợp với cơ quan Kiểm toán nhà nước, cơ quan Điều tra, Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân trong việc phát hiện hành vi tham nhũng, xử lý người có hành vi tham nhũng; Tiến hành xác minh kê khai tài sản, thu nhập theo quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng; tổng hợp kết quả kê khai, công khai, xác minh, kết luận, xử lý vi phạm về minh bạch tài sản, thu nhập trong phạm vi địa phương mình; định kỳ báo cáo kết quả về Thanh tra tỉnh; Kiểm tra, giám sát nội bộ nhằm ngăn chặn hành vi tham nhũng trong hoạt động thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng. - Kết quả thực hiện các biện pháp phòng ngừa tham nhũng Việc thực hiện các quy định về công khai, minh bạch trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức, đơn vị; thực hiện quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức. 13 Uỷ ban nhân dân huyện tiếp tục chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện công khai, minh bạch các chính sách, quy trình, thủ tục giải quyết công việc gắn với cải cách thủ tục hành chính, công khai việc quản lý, sử dụng ngân sách, tài sản công, phân bổ dự toán, phân cấp nguồn thu, công khai các chế độ, định mức, tiêu chuẩn Trong nội bộ các cơ quan, tổ chức, đơn vị việc công khai hoạt động tài chính, quy chế chi tiêu nội bộ cơ bản đã đi vào nề nếp. Thực hiện thanh toán lương và một số khoản phụ cấp qua tài khoản mở tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Đình Lập; tiếp tục thực hiện quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức theo quy định. Thường xuyên quán triệt và thực hiện nghiêm túc Quyết định số 64/2007/QĐ-TTG ngày 10/5/2007 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy chế về việc tặng quà, nhận quà tặng và nộp lại quà tặng của cơ quan, tổ chức, đơn vị có sử dụng ngân sách Nhà nước và của cán bộ, công chức, viên chức. Qua theo dõi, tổng hợp trên địa bàn huyện, không phát hiện có cơ quan, đơn vị, cá nhân tặng và nhận quà tặng không đúng quy định. Tổ chức thực hiện các thủ tục hành chính do cơ quan có thẩm quyền ban hành; tiến hành niêm yết công khai các thủ tục hành chính theo quy định tại các cơ quan, đơn vị, tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả để nhân dân tra cứu, thực hiện và theo dõi, giám sát. Tiếp tục sử dụng phần mềm Chương trình văn phòng điện tử (eOffice) trong hoạt động trao đổi, giải quyết các công việc giữa các cơ quan, đơn vị hành chính, sự nghiệp trực thuộc. Việc kê khai tài sản, thu nhập Thực hiện minh bạch tài sản, thu nhập theo Luật Phòng, chống tham nhũng và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Phòng, chống tham nhũng, UBND huyện đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn việc kê khai tài sản, thu nhập năm 2018 đối với các cơ quan, đơn vị, những người có nghĩa vụ phải kê khai tài sản, thu nhập theo quy định. Tổng số người có nghĩa vụ phải kê khai tài sản, thu nhập trong năm 2017 là 389 người/83 cơ quan. Còn năm 2018 đã được phê duyệt là 392 người/83 cơ quan, đơn vị, tăng so với năm 2017 là 03 người (tăng 0,77%). Trong đó: Số người đã thực hiện kê khai tài sản, thu nhập: 390 người/392 người, đạt tỷ lệ 99,49%; Số người không kê khai tài sản, thu nhập trong năm: 02 người, tỷ lệ 0,51% do tháng 01 năm 2019 nghỉ theo Nghị định số 108/2014/NĐ-CP ngày 20/11/2014 của Chính phủ về chính sách tinh giản biên chế. Công tác thanh tra, kiểm tra về công tác phòng, chống tham nhũng Từ năm 2017 đến hêt năm 2019, Uỷ ban nhân dân huyện chỉ đạo cơ quan thanh tra tiến hành 08 cuộc thanh tra trách nhiệm của Thủ trưởng cơ quan, đơn vị trong việc thực hiện các quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng (02 cuộc năm 2017, 03 cuộc năm 2018, 03 cuộc triển khai trong năm 2019, 01 cuộc từ năm 2018 chuyển sang kết luận trong năm 2019). Qua kết luận 08 cuộc thanh tra, không phát hiện được các hành vi tiêu cực, tham nhũng xảy ra. 2.3.4. Hoạt động khác của thanh tra huyện Đình Lập – tỉnh Lạng Sơn Tổ chức ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ; xây dựng hệ thống thông tin, lưu trữ phục vụ công tác quản lý nhà nước và chuyên môn, nghiệp vụ của Thanh tra huyện. Tổng hợp, thông tin, báo cáo kết quả công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp huyện và Thanh tra tỉnh. Quản lý biên chế, công chức, thực hiện các chế độ, chính sách, chế độ đãi ngộ, khen thưởng, kỷ luật, đào tạo và bồi dưỡng đối với công chức thuộc phạm vi quản lý của Thanh tra huyện theo quy định của pháp luật và theo phân cấp của Ủy ban nhân dân cấp huyện. 14 Quản lý, sử dụng tài chính, tài sản được giao theo quy định của pháp luật và phân cấp của Ủy ban nhân dân cấp huyện. Thực hiện nhiệm vụ khác do Ủy ban nhân dân cấp huyện giao và theo quy định của pháp luật. 2.4. Nhận xét, đánh giá thực trạng thực hiện pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra huyện Đình Lập 2.4.1. Kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân về tổ chức thanh tra huyện 2.4.2. Kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân về hoạt động thanh tra huyện Kết luận chƣơng 2 Thực trạng pháp luật về tổ chức và hoạt động của thanh tra nói chung và thanh tra huyện nói riêng đang còn nhiều hạn chế, bất cập. Thực hiện pháp luật về tổ chức và hoạt động của thanh tra huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn tuy đã được quan tâm, củng cố, kiện toàn, từng bước nâng cao chất lượng hoạt động, song thực tế hiện nay, chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, thanh tra viên của cơ quan thanh tra huyện Đình Lập chưa đáp ứng được cao yêu cầu nhiệm vụ, nên hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động thanh tra của thanh tra huyện không cao. Do vậy, hoàn thiện pháp luật quy định về tổ chức và hoạt động thanh tra, trong đó có thanh huyện là đòi hỏi tất yếu khách quan. Chƣơng 3 PHƢƠNG HƢỚNG, GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG THANH TRA – TỪ HUYỆN ĐÌNH LẬP, TỈNH LẠNG SƠN 3.1. Phƣơng hƣớng hoàn thiện pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra huyện Trong mô hình của nền hành chính công mới, vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của thanh tra có ý nghĩa quan trọng trong hoạt động quản lý nhà nước. Nhưng, hệ thống luật pháp về thanh tra còn một số nội dung chưa phù hợp với Hiến pháp mới. Điều này đặt ra trách nhiệm phải hoàn thiện lại một cách chuẩn mực các định chế mới, hoàn thiện hệ thống pháp luật về thanh tra nói chung và thanh tra huyện nói riêng nhằm đáp ứng yêu cầu của thực tiễn. Trước hết, cần sửa đổi, bổ sung Luật Thanh tra theo hướng kiện toàn về tổ chức và hoạt động của ngành Thanh tra; quyền và nghĩa vụ của các cơ quan thanh tra theo hướng có tính độc lập hơn để tránh việc cơ quan thanh tra phụ thuộc quá nhiều vào thủ trưởng cơ quan hành chính Nhà nước cùng cấp. Thứ hai, nghiên cứu, làm rõ các luận cứ khoa học quy định chức năng giám sát hành chính của cơ quan thanh tra. Thứ ba, cần nghiên cứu, làm rõ các luận cứ khoa học, xây dựng quy định về việc trao cho thanh tra quyền khởi tố ban đầu đối với vụ việc có hành vi vi phạm nghiêm trọng đến mức độ phải xử lý hình sự. Hoàn thiện quy định về thẩm quyền của cơ quan thanh tra trong hoạt động thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng Trước tình hình thực tiễn hiện nay việc hoàn thiện những quy định pháp luật về thanh tra là rất cần thiết, từ đó đưa ra những phương hướng và giải pháp cụ thể để hoàn thiện pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra nói chung và thanh tra huyện nói riêng. 3.1.1. Dựa trên quan điểm xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân 15 Hiến pháp 2013 của nhà nước ta đã ghi nhận: “Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân, tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức” (Điều 2); “Nhà nước bảo đảm và phát huy quyền làm chủ của Nhân dân; công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm quyền con người, quyền công dân; thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, mọi người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện” (Điều 3) và “Nhà nước được tổ chức và hoạt động theo Hiến pháp và pháp luật, quản lý xã hội bằng Hiến pháp và pháp luật, thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ” [21]. Như vậy Nhà nước ta đang tiến hành tạo dựng những nền tảng cần thiết để xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Quá trình xây dựng nhà nước pháp quyền Việt Nam xã hội chủ nghĩa không tách rời với qua trình phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa. Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam ngoài đặc điểm là Nhà nước luôn luôn xác định mục tiêu cao nhất là vì con người, là nhà nước mà mọi quyền lực thuộc về nhân dân và đặc biệt quan trọng đó là nhà nước được tổ chức và hoạt động trên cơ sở Hiến pháp, pháp luật và thể hiện địa vị tối cao của Hiến pháp và pháp luật trong đời sống xã hội, pháp luật thể hiện ý chí của toàn thể nhân dân. Quản lý nhà nước bằng pháp luật là yêu cầu khách quan của một xã hội công bằng dân chủ, văn minh, là phương pháp cơ bản nhằm đảm bảo hiệu lực, hiệu quả quản lý của nhà nước. Xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa phải bảo đảm, bảo vệ quyền con người, các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, khắc phục được sự lạm quyền của các cơ quan nhà nước, cán bộ, công chức trong bộ máy nhà nước. Để thực hiện tốt vai trò, việc đổi mới tổ chức và hoạt động của các cơ quan thanh tra nhà nước cần phải dựa trên quan điểm xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân, đảm bảo chức năng của các cơ quan thanh tra nhà nước là đấu tranh chống các vi phạm pháp luật để bảo vệ quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân và tổ chức, nhằm ổn định duy trì sự công bằng trong xã hội. 3.1.2. Dựa trên quan điểm, mục tiêu phát triển ngành Thanh tra đã được xác định trong Chiến lược phát triển nghành Thanh tra đến 2020 và tầm nhìn 2030 Chiến lược phát triển nghành Thanh tra đến năm 2020, tầm nhìn 2030 được Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định ban hành vào ngày 08 tháng 12 năm 2015 Quan điểm phát triển nghành Thanh tra đó là: Quán triệt quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng về công tác thanh tra, kiểm tra; thể chế hóa kịp thời tinh thần của Hiến pháp và các đạo luật quan trọng về tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước có liên quan đến công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng; bảo đảm sự lãnh đạo tập trung, thống nhất của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đối với ngành Thanh tra. Xây dựng cơ quan thanh tra nhà nước có thực quyền, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả dựa trên nguyên tắc khách quan, công bằng và từng bước được đổi mới phù hợp với yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền, phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa trong điều kiện hội nhập hiện nay. Phát triển ngành Thanh tra với lộ trình cụ thể, từng bước vững chắc, phù hợp với quá trình đổi mới hệ thống chính trị, cải cách hành chính, đáp ứng yêu cầu nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước, phòng, chống tham nhũng và hội nhập quốc tế [30]. Mục tiêu chung phát triển nghành thanh tra là: “ Xác lập địa vị pháp lý của các cơ quan thanh tra phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn về thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng; tăng cường tính tập trung, thống nhất, chủ động và tự chịu trách nhiệm trong tổ chức và hoạt động của ngành Thanh tra; xây dựng ngành Thanh tra, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức thanh tra 16 chuyên nghiệp, trách nhiệm, kỷ cương, liêm chính nhằm góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và hội nhập quốc tế” [30]. Mục tiêu cụ thể: Giai đoạn đến năm 2020: Kiện toàn tổ chức bộ máy, biên chế; chuẩn hóa, nâng cao phẩm chất đạo đức, chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; nâng cao chất lư