Tóm tắt Luận văn Quản lý chi ngân sách nhà nước tại quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội

ủa luận văn tập trung đề xuất các giải pháp và kiến nghị nhằm đổi mới quản lý chi NSNN tại quận Tây Hồ. Các giải pháp tập trung vào các nội dung: (i) nâng cao chất lượng ban hành các văn bản quy định, hướng dẫn quản lý chi NSNN tại quận Tây Hồ; (ii) Nâng cao công tác lập, quyết định và phân bổ dự toán ngân sách cho các đơn vị hưởng ngân sách, cơ quan tài chính và nhà đầu tư; (iii) Đẩy mạnh kiểm tra, giám sát chi ngân sách nhà nước tại quận Tây Hồ; (iv) Tăng cường tính công khai, minh bạch; kiểm tra chặt chẽ việc quản lý chi ngân sách nhà nước tại quận Tây Hồ; (v) Giải pháp về nâng cao năng lực tổ chức bộ máy quản lý chi ngân sách nhà nước. 22 3.3 Một số kiến nghị đối với thành phố Hà Nội - Thực hiện phân bổ, giao dự toán chi NSNN theo đúng quy định của Luật NSNN, Luật Đầu tư công, Nghị quyết của Quốc hội, Nghị quyết của Chính phủ và Quyết định của Thủ tướng Chính phủ. - Điều hành, quản lý chi NSNN chặt chẽ, đúng chế độ quy định, nâng cao hiệu quả sử dụng NSNN, chỉ đề xuất ban hành chính sách làm tăng chi ngân sách khi thật sự cần thiết và có nguồn đảm bảo. - Có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ cho cán bộ quản lý tài chính – ngân sách, nhất là ngân sách phường đảm bảo không thiếu hụt đội ngũ kế toán trong điều kiện tập trung tinh giản biên chế. - Điều chỉnh định mức phân bổ ngân sách cho phù hợp, chú trọng tăng định mức chi thường xuyên cho cấp phường, hoạt động cơ quan Đảng, đoàn thể. Việc phân cấp cụ thể nhiệm vụ chi cho các cấp ngân sách đi đôi với quy định chế tài xử lý vi phạm cụ thể. 3 Luận án Tiến sĩ kinh tế, Học Viện Tài chính, ‘‘Hoàn thiện quản lý chi ngân sách nhà nước tỉnh Hà Tĩnh’’ của Bùi Thị Quỳnh Thơ 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 3.1. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu thực trang quản lý chi ngân sách nhà nước tại quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội từ đó tìm ra những ưu điểm cũng như hạn chế về quản lý chi ngân sách tại quận, để đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý chi NSNN tại quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được mục tiêu, luận văn phải tiến hành thực hiện các nhiệm vụ sau: - Hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về NSNN cấp quận; công tác quản lý chi NSNN cấp quận và kinh nghiệm quản lý chi NSNN ở một số địa phương để rút ra bài học kinh nghiệm cho quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội - Phân tích thực trạng công tác quản lý chi NSNN tại quận Tây Hồ hiện nay để đánh giá kết quả đạt được, hạn chế và tìm ra nguyên nhân của những hạn chế đó. - Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý chi NSNN tại quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu: công tác quản lý chi NSNN tại quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội. 4.2. Phạm vi nghiên cứu: + Về không gian: quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội + Về thời gian: từ năm 2016 đến năm 2018 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn 5.1. Phương pháp luận: Phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử của Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh để nhìn nhận, phân tích, đánh giá các vấn đề nghiên cứu, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về công tác quản lý chi NSNN. 4 5.2. Phương pháp nghiên cứu: + Phương pháp khảo cứu tài liệu (đọc tài liệu là sách, bài báo, văn bản pháp luật, báo cáo .); + Phương pháp thống kê: các số liệu thực trạng về quản lý chi NSNN tại quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội + Phương pháp tổng kết kinh nghiệm thực tiễn: nghiên cứu kinh nghiệm của một số địa phương; + Phương pháp xử lý thông tin và xử lý số liệu: thu thập số liệu, xử lý số liệu để đưa ra những nhận định khách quan về thực trạng quản lý chi NSNN tại quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội + Phương pháp tổng kết kinh nghiệm thực tiễn 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn - Đánh giá được thực trạng quản lý chi NSNN tại quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội - Việc nghiên cứu chuyên sâu về nội dung của đề tài đã đề xuất được số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý chi NSNN tại quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội. - Kết quả nghiên cứu luận văn có thể được sử dụng phục vụ các nhà quản lý của địa phương; làm tài liệu nghiên cứu cho các ngành, các cấp và đơn vị trong và ngoài quận Tây Hồ 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn được kết cấu thành 3 chương Chương 1: Cơ sở khoa học về quản lý chi ngân sách nhà nước cấp quận Chương 2: Thực trạng quản lý chi ngân sách nhà nước tại quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội Chương 3: Quan điểm, mục tiêu và giải pháp hoàn thiện về quản lý chi ngân sách nhà nước tại quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội. 21 chức năng thiết yếu của tài chính Nhà nước. Làm tốt công tác thanh tra tài chính và kiểm soát chi ngân sách sẽ góp phần phòng ngừa những sai phạm, thất thoát, lãng phí trong chi tiêu, sử dụng kinh phí ngân sách, tập trung đầy đủ, kịp thời nguồn thu ngân sách về cho nhà nước, tăng nguồn lực tài chính cho đầu tư phát triển, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Vì vậy, cần thiết phải tăng cường công tác giám sát, kiểm tra, thanh tra tài chính đối với việc quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước. 3.2.4. Tăng cường tính công khai, minh bạch; kiểm tra chặt chẽ việc quản lý chi ngân sách nhà nước tại quận Tây Hồ Công khai, minh bạch là nguyên tắc cơ bản của quản lý NSNN nói chúng và quản lý chi NSNN nói riêng. Nghị định số 163/2016/NĐ- CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật NSNN 2015 đã dành riêng ra Chương 6 ”Công khai NSNN, giám sát của cộng đồng về NSNN’’ để quy định chi tiết về vấn đề này.Tuy nhiên, trong hoạt động quản lý chi NSNN tại quận Tây Hồ hiện nay vẫn tồn tại những quan hệ mang tính chất xin - cho; còn những biểu hiện quan liêu, cửa quyền, lợi dụng vị trí công tác phục vụ lợi ích cá nhân. Do đó, việc nâng cao tính công khai, minh bạch trong hoạt động quản lý chi NSNN là một yêu cầu cấp bách hiện nay. 3.2.5. Giải pháp về nâng cao năng lực tổ chức bộ máy quản lý chi ngân sách nhà nước 3.2.5.1. Kiên toàn bộ máy tổ chức 3.2.5.2. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý chi ngân sách 3.2.5.3. Giải pháp về tăng cường cơ sở vật chất và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý chi NSNN 20 3.2.2.2. Coi trọng quản lý chấp hành chi NSNN Về chi thường xuyên: Tăng cường tính chủ động trong việc thực hiện cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm vể tài chính của các đơn vị thụ hưởng ngân sách. Về chi đầu tư phát triển: Tăng cường hướng dẫn các chủ đầu tư tuân thủ quy trình hồ sơ thủ tục đầu tư xây dựng cơ bản, định mức, chế độ và đơn giá, tránh điều chỉnh định mức, chế độ làm mất thời gian triển khai dự án, đồng thời làm tốt công tác thẩm định thiết kế dự toán, thẩm định đấu thầu... nhằm tiết kiệm chi phí đầu tư, nâng cao hiệu quả trong dự án. 3.2.2.3. Hoàn thiện quản lý quyết toán chi NSNN Công tác quyết toán chi NSNN của quận Tây Hồ còn mang tính hình thức, số liệu quyết toán tổng NSNN chỉ là sự tổng hợp báo cáo từ cơ sở. Do vậy, cần xây dựng quy trình quyết toán NSNN theo hướng: Một là, quyết toán chi NSNN phải tuân thủ nguyên tắc quyết toán từ dưới lên. Hai là, phải thống nhất các chỉ tiêu thống kê, mẫu báo cáo và biểu mẫu quyết toán thống nhất từ dưới lên. Ba là, tăng cường kỷ luật tài chính trong công tác lập báo cáo định kỳ và quyết toán NSNN. Bốn là, việc quyết toán phải phân định rõ các nguồn kinh phí đã sử dụng, hạn chế việc chi chuyển nguồn ngân sách sang năm sau. Năm là, thực hiện thuyết minh chi tiết quyết toán chi NSNN, nêu rõ nguyên nhân tăng, giảm so với dự toán đã phân bổ làm cơ sở cho việc đánh giá, xây dựng dự toán năm sau. 3.2.3. Đẩy mạnh kiểm tra, giám sát chi ngân sách nhà nước tại quận Tây Hồ Thanh tra, kiểm tra tài chính có ý nghĩa hết sức quan trọng trong công tác quản lý NSNN nói chung và quản lý chi NSNN nói riêng, là 5 Chương 1 CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CẤP QUẬN 1.1. Tổng quan quản lý chi ngân sách nhà nước 1.1.1. Khái niệm Chi NSNN là việc phân phối và sử dụng quỹ NSNN theo dự toán ngân sách đã được cơ quan có thẩm quyền quyết định nhằm duy trì hoạt động của bộ máy nhà nước và đảm bảo thực hiện các chức năng của Nhà nước theo những nguyên tắc luật định. 1.1.2. Đặc điểm chi ngân sách nhà nước Thứ nhất,gắn với bộ máy Nhà nước và những nhiệm vụ kinh tế, chính trị, xã hội mà Nhà nước đảm đương trong từng thời kỳ. Thứ hai, gắn với quyền lực của Nhà nước. Thứ ba, đánh giá hiệu quả phải xem xét trên tầm vĩ mô. Thứ tư, chi NSNN là những khoản chi không hoàn trả trực tiếp. Thứ năm, chi NSNN là một bộ phận cấu thành luồng vận động tiền tệ và nó gắn liền với sự vận động của các phạm trù giá trị khác, như: giá cả, tiền lương, tỷ giá hối đoái 1.2. Quản lý chi ngân sách nhà nước cấp quận 1.2.1. Khái niệm Khái niệm quản lý chi NSNN cấp quận: Quản lý chi NSNN cấp quận là hoạt động của chính quyền cấp quận sử dụng các phương pháp và công cụ chuyên ngành để xây dựng dự toán, chấp hành dự toán, quyết toán và kiểm soát quá trình chi NSNN sao cho phù hợp với khả năng thu và đảm bảo nguồn lực tài chính để nhà nước thực hiện tốt các chức năng, nhiệm vụ của mình. Chủ thể quản lý chi NSNN cấp quận là các cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với lĩnh vực chi NSNN trên địa bàn quận gồm có HĐND quận, UBND quận, phòng Tài chính – kế hoạch quận, KBNN quận và các đơn vị sử dụng ngân sách cấp quận. 6 Đối tượng của quản lý chi NSNN cấp quận là toàn bộ các khoản chi ngân sách thuộc cấp quận quản lý gồm có: lập dự toán chi, chấp hành dự toán chi, quyết toán dự toán chi và kiểm tra, giám sát chi NSNN cấp quận. 1.2.2. Nguyên tắc quản lý chi ngân sách nhà nước cấp quận Thứ nhất, nguyên tắc thống nhất, tập trung dân chủ. Thứ hai, nguyên tắc quản lý theo dự toán và đảm bảo mục tiêu ưu tiên với điều kiện nguồn lực NSNN cấp quận có hạn, các nhu cầu, nhiệm vụ phát triển KT-XH của quận đặt ra thường vượt quá khả năng cân đối của ngân sách cấp quận. Thứ ba, nguyên tắc tiết kiệm và hiệu quả. Thứ tư, nguyên tắc hợp pháp, công khai, minh bạch. Thứ năm, nguyên tắc bảo đảm cân đối tích cực ngân sách cấp quận. Thứ sáu, nguyên tắc về đảm bảo trách nhiệm. 1.2.3. Vai trò của quản lý chi ngân sách nhà nước cấp quận Thứ nhất, quản lý chi NSNN cấp quận hiệu quả hỗ trợ Nhà nước ổn định vĩ mô. Thứ hai, quản lý chi NSNN cấp quận có hiệu quả sẽ tạo điều kiện để Nhà nước hỗ trợ chuyển dịch cơ cấu kinh tế, điều tiết thu nhập dân cư, thực hiện công bằng xã hội và phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn. Thứ ba, quản lý chi NSNN cấp quận góp phần cung ứng kịp thời, đầy đủ tài chính cho mọi hoạt động của quận. Thứ tư, quản lý chi NSNN cấp quận góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng các khoản chi NSNN cấp quận. Thứ năm, quản lý chi NSNN cấp quận có hiệu quả sẽ góp phần chống tham ô, tham nhũng, giảm nguy cơ suy thoái đạo đức của công chức, cán bộ quản lý nhà nước cấp quận. Thứ sáu, quản lý chi NSNN cấp quận có hiệu quả sẽ góp phần tăng uy tín của cơ quan nhà nước, hỗ trợ thu NSNN. 19 yếu cho sự phát triển kinh tế mỗi giai đoạn, quản lý chi NSNN cần phải đứng trên mục tiêu phát triển KT-XH sử dụng tối ưu nguồn lực được phân bổ để ổn định và phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, việc hoàn thiện công tác quản lý chi NSNN trên địa bàn cần đảm bảo nguyên tắc thiết thực, hiệu quả trong chi tiêu ngân sách. Công tác tổ chức, điều hành chi ngân sách phải đảm bảo trong dự toán được giao, chi đúng tiêu chuẩn, chế độ và định mức hiện hành của nhà nước, thực hành tiết kiệm, chống thất thoát lãng phí. 3.2. Một số giải pháp hoàn thiện quản lý chi ngân sách nhà nước tại quận Tây Hồ 3.2.1. Nâng cao chất lượng ban hành các văn bản quy định, hướng dẫn thực hiện quản lý chi ngân sách nhà nước tại quận Tây Hồ Trong điều kiện Luật NSNN năm 2015 và Luật đầu tư công mở rộng phân cấp quyền chủ động cho chính quyền địa phương trong dự toán và điều hành NSĐP trung hạn, xây dựng kế hoạch đầu tư công 5 năm, quận Tây Hồ cần rà soát lại hệ thống chính sách, định mức đã ban hành để điều chỉnh. 3.2.2. Nâng cao công tác lập, quyết định và phân bổ dự toán ngân sách cho các đơn vị hưởng ngân sách, cơ quan tài chính và nhà đầu tư 3.2.2.1. Hoàn thiện quản lý lập dự toán chi NSNN Để nâng cao chất lượng công tác lập dự toán chi NSNN của các đơn vị thụ hưởng ngân sách, cơ quan tài chính, HĐND và UBND các cấp trên địa bàn quận, các đơn vị dự toán NSNN phải xây dựng dự toán sát với nhu cầu thực tế của địa phương để cấp thành phố có thể tìm cách phân bổ ngân sách trong thẩm quyền và giới hạn ổn định NSNN trung hạn cho hợp lý hơn, sao cho có thể ưu tiên phân bổ tối ưu các nguồn lực tài chính được phân cấp cho những mục tiêu và nhiệm vụ trọng yếu của địa phương. 18 Chương 3 QUAN ĐIỂM, MỤC TIÊU VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI QUẬN TÂY HỒ, THÀNH PHỐ HÀ NỘI 3.1. Quan điểm và mục tiêu hoàn thiện quản lý chi ngân sách nhà nước tại quận Tây Hồ đến năm 2025 3.1.1. Quan điểm hoàn thiện quản lý chi ngân sách nhà nước quận Tây Hồ đến năm 2025 Thứ nhất, hoàn thiện quản lý chi ngân sách trên địa bàn quận Tây Hồ phải dựa trên cơ sở quán triệt đường lối, chính sách phát triển KT-XH của thành ủy, UBND thành phố Hà Nội, Quận uỷ, UBND quận Tây Hồ. Thứ hai, quản lý chi NSNN quận phải tuân thủ khuôn khổ pháp lý thống nhất cho cả nước và phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương. Thứ ba, quản lý chi NSNN quận phải bảo đảm hiệu quả kinh tế - xã hội cao trong việc sử dụng NSNN. Thứ tư, bảo đảm sự rõ ràng, minh bạch và sự công bằng. Thứ năm, quản lý chi NSNN hướng đến thực hiện thành công các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của quận Tây Hồ. Thứ sáu, quản lý chi NSNN phải gắn liền với hoàn thiện bộ máy quản lý chi ngân sách và nâng cao trình độ, năng lực, đạo đức của đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý chi ngân sách. 3.1.2. Mục tiêu hoàn thiện quản lý chi ngân sách nhà nước quận Tây Hồ đến năm 2025 Mục tiêu quản lý chi NSNN quận Tây Hồ thời gian tới là khắc phục những nhược điểm hiện nay và từng bước hướng tới việc quản lý nguồn lực tài chính theo các chuẩn mực hiện đại, phải hướng tới mục tiêu phát triển KT-XH địa phương. Trong khi ưu tiên các lĩnh vực thiết 7 1.2.4. Nội dung quản lý chi ngân sách nhà nước cấp quận 1.2.4.1. Tổ chức bộ máy quản lý chi ngân sách nhà nước cấp quận Theo Luật NSNN năm 2015, Nghị định số 163/2016/NĐ-CP ngày 21/12/2016 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Ngân sách nhà nước, bộ máy quản lý NSNN cấp quận bao gồm: HĐND quận, UBND quận, Phòng Tài chính kế hoạch (TCKH), Kho bạc nhà nước (KBNN) quận. 1.2.4.2. Quản lý dự toán chi ngân sách nhà nước cấp quận - Lập dự toán chi ngân sách nhà nước cấp quận chính là việc phân tích, đánh giá khả năng về nguồn lực phục vụ cho việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của chính quyền cấp quận, từ đó xác lập các nhiệm vụ chi NSNN dựa trên các căn cứ khoa học, phù hợp với thực tiễn của quận, đảm bảo tuân thủ các quy định về chế độ, chính sách và định mức chi do nhà nước quy định. - Trình tự lập dự toán: Theo thông tư 342/2016/TT-BTC hướng dẫn thực hiện Nghị định 163/2016/NĐ-CP về thi hành Luật NSNN 2015, trước ngày 15/6 hàng năm, căn cứ hướng dẫn của Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, UBND cấp thành phố, UBND cấp quận hướng dẫn, chỉ đạo các đơn vị dự toán và UBND cấp phường lập dự toán NSNN cho năm kế hoạch. - Phương pháp lập dự toán chi: Phương pháp được áp dụng trong quản lý chi NSNN cấp quận là phươngpháp lập từ cơ sở, tổng hợp từ dưới lên. Nội dung chính của phương pháp này là:các nội dung chi của NSNN sẽ được tiến hành lập từ những đơn vị cơ sở thấpnhất, sau đó chúng được tổng hợp lên theo các cấp, các ngành và cuối cùng tổnghợp thành chi của NSNN. 1.2.4.3. Quản lý chấp hành chi ngân sách nhà nước cấp quận Điều 30 Luật Ngân sách số 83/QH13 năm 2015 quy định nhiệm vụ của HĐND các cấp: HĐND cấp quận căn cứ vào nhiệm vụ chi ngân sách được cấp trên giao và tình hình thực tế tại địa phương, quyết định: 8 Dự toán chi ngân sách địa phương, bao gồm chi ngân sách cấp mình và chi ngân sách địa phương cấp dưới, chi tiết theo các nội dung chi. Trong chi đầu tư phát triển và chi thường xuyên có mức chi cụ thể cho các lĩnh vực giáo dục - đào tạo và dạy nghề, khoa học và công nghệ. 1.2.4.4. Quản lý quyết toán chi ngân sách nhà nước cấp quận Điều 65 Luật ngân sách 2015 quy định: Báo cáo quyết toán của ngân sách cấp quận, cấp xã, phường không được quyết toán chi ngân sách lớn hơn thu ngân sách. Khi lập báo cáo quyết toán, các đơn vị phải kèm theo thuyết minh đánh giá kết quả, hiệu quả chi ngân sách gắn với kết quả thực hiện nhiệm vụ của đơn vị, lĩnh vực, chương trình, mục tiêu được giao phụ trách. 1.2.4.5. Kiểm tra, giám sát chi ngân sách nhà nước cấp quận - Kiểm tra tính hợp pháp, nội dung, nguyên nhân thay đổi dự toán của các khoản chi từ NSNN, việc chấp hành các định mức, tiêu chuẩn và thủ tục chi tiêu NSNN theo quy định tại Luật NSNN và các văn bản hướng dẫn thực hiện. - Kiểm tra việc mua sắm tài sản cố định (TSCĐ) bao gồm: Mục đích sử dụng, nguồn kinh phí, chất lượng tài sản, định mức, tiêu chuẩn được mua, việc ghi chép trong hồ sơ gốc của TSCĐ, việc sửa chữa lớn TSCĐ, tính hợp pháp của các chi phí làm tăng nguyên giá của TSCĐ,... - Kiểm tra việc thực hiện quyết toán thu chi tài chính bao gồm kiểm tra việc tuân thủ dự toán năm (kể cả những điều chỉnh dự toán năm) đã được phê duyệt và Mục lục NSNN; Kiểm tra các nghiệp vụ kinh tế phát sinh và việc điều chỉnh thu chi tài chính trong thời gian chỉnh lý quyết toán. - Kiểm tra công tác đầu tư xây dựng cơ bản (XDCB). - Kiểm tra kế toán: gồm kiểm tra việc thực hiện các chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán và các quy định pháp luật hiện hành về kế toán 17 nhanh tiến độ triển khai các dự án, nhất là các dự án có tính chất chiến lược của quận. + Năng lực, trình độ quản lý, điều hành ngân sách từ cơ quan quản lý về mặt hành chính đến các đơn vị sử dụng ngân sách của quận còn nhiều bất cập, hạn chế. + Sự phối hợp giữa các phường trong quá trình quản lý đầu tư có lúc, có nơi chưa thực sự nhịp nhàng. Tiểu kết chương 2 Trên cơ sở những lý luận cơ bản về quản lý chi NSNN cấp quận đã được trình bày ở chương 1, chương 2 của luận văn đã đi sâu phân tích thực trạng công tác quản lý chi NSNN tại quận Tây Hồ giai đoạn từ 2016 - 2018 16 Bốn là, về công tác thẩm tra, xét duyệt quyết toán đơn vị dự toán chưa cao. Năm là, công tác thanh tra, kiểm tra. 2.3.2.2. Nguyên nhân của hạn chế - Nguyên nhân khách quan: + Các quy định của nhà nước trong việc điều hành ngân sách cũng như các văn bản chỉ đạo của cấp trên trong khâu lập dự toán chi ngân sách còn nhiều bất cập, chưa khoa học. + Các đơn vị lập dự toán kế hoạch chi ngân sách hàng năm theo hướng tăng dần còn các đơn vị xét duyệt ngân sách lại căn cứ vào dự báo nguồn thu ngân sách của năm kế hoạch. + Các hướng dẫn về đánh giá việc chấp hành dự toán chi ngân sách còn lỏng lẻo. + Chế độ chính sách của nhà nước về xây dựng cơ bản còn nhiều bất cập. + Do luật NSNN chưa quy định rõ. + Một số quy định trong quy chế quản lý đầu tư và xây dựng, quy chế đấu thầu, công tác kiểm soát vốn đầu tư chưa đầy đủ. + Áp dụng cứng nhắc mô hình lập ngân sách truyền thống. + Các cơ quan ban ngành, địa phương phải đối mặt với mâu thuẫn là nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội theo từng giai đoạn thì có nhưng không xây dựng một khung chi tiêu trung hạn hay ngân sách nhiều năm. + Thành phố chưa ban hành quy định về định mức trang thiết bị, phương tiện làm việc. - Nguyên nhân chủ quan: + Cấp ủy và lãnh đạo các đơn vị chưa quan tâm chỉ đạo các chủ đầu tư, các Ban quản lý dự án đôn đốc đơn vị thi công đẩy 9 1.2.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý chi ngân sách nhà nước cấp quận 1.2.5.1. Nhân tố khách quan Một là, hệ thống văn bản pháp luật và quy định của nhà nước về chi NSNN: Luật NSNN, luật thuế, luật Đầu tư côngthông tư, nghị định, quyết định, các chính sách, chế độ chi ngân sách, các định mức chỉ tiêu và các quy định về thẩm quyền của cấp quận đối với chi NSNN. Hai là, nhân tố điều kiện kinh tế - xã hội. 1.2.5.2. Nhân tố chủ quan Một là, nhân tố tổ chức bộ máy và trình độ cán bộ quản lý ngân sách cấp quận.Mỗi cấp ngân sách đều có bộ máy tổ chức quản lý được xây dựng phù hợp với yêu cầu điều kiện thực tế của địa phương và quy định của cơ quan có thẩm quyền. Hai là, áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý chi NSNN. Ba là, công tác thanh tra kiểm tra và các chế tài khen thưởng xử phạt trong quản lý chi NSNN cấp quận. 1.3. Kinh nghiệm quản lý chi ngân sách nhà nước tại một số địa phương và bài học kinh nghiệm rút ra cho quận Tây Hồ 1.3.1. Kinh nghiệm quản lý chi ngân sách nhà nước tại một số địa phương 1.3.1.1. Huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh Huyên Can Lộc đã quản lý chặt chẽ chi tiêu công, đảm bảo công tác kiểm tra, kiểm soát, đảm bảo đúng đối tượng, định mức và tiết kiệm; hạn chế tối đa bổ sung ngoài dự toán để giảm áp lực điều hành chi thường xuyên NSNN. 1.3.1.2. Quận Long Biên, thành phố Hà Nội Quản lý chi NSNN của quận Long Biên trong những năm qua có nhiều bước tiến bộ. Thể hiện trên một số nội dung sau: Cân đối ngân sách đảm bảo kịp thời, đáp ứng được nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội của địa phương. 10 Hệ thống chính sách chế độ của nhà nước được hoàn thiện, các tiêu chuẩn định mức được địa phương quan tâm triển khai thực hiện. Nhờ đó, về cơ bản ngân sách, tài sản nhà nước được sử dụng tiết kiệm và đúng chính sách chế độ. 1.3.1.3. Thị xã Sơn Tây, thành phố Hà Nội - Công tác lập dự toán đã đảm bảo quy trình về lập dự toán chi NSNN cấp huyện, dựa trên cơ sở nguồn thu để có kế hoạch chi, căn cứ vào tiến độ,mục tiêu thực hiện để đưa ra dự toán thu chi cho năm tới. - Công tác tổ chức thực hiện chi, kiểm soát chi về cơ bản đã thực hiện theo đúng nguyên tắc. - Công tác quyết toán được thực hiện theo đúng thời gian quy định. Việc áp dụng công nghệ thông tin nhằm nâng cao hiệu quả công tác kế toán và quyết toán đã được áp dụng và hạn chế được sai sót, đảm bảo thời gian quyết toán. 1.3.2. Bài học kinh nghiệm rút ra cho quận Tây Hồ Qua nghiên cứu công tác chi NSNN tại thị xã Sơn Tây, tại quận Long Biên, tại huyện Can Lộc, nhận thấy trong quá trình quản lý chi ngân sách, việc xác định yêu cầu, nhiệm vụ chi luôn rành mạch, rõ ràng. Các cấp, ban ngành luôn quan tâm sát sao, có tinh thần trách nhiệm đến công tác quản lý chi ngân sách, đảm bảo chi đúng, chi đủ, chi tiết kiệm và đạt hiệu quả. Tiểu kết chương 1 Tại chương 1, tác giả đã nghiên cứu và tìm hiểu một số khái niệm cơ bản như: chi NSNN, quản lý chi NSNN cấp quận. Xác định nội dung quản lý chi NSNN bao gồm: (i) Tổ chức bộ máy quản lý chi NSNN; (ii) Quản lý dự toán chi NSNN; (iii) Quản lý chấp hành chi NSNN; (iv) Quản lý quyết toán chi NSNN; (v) Kiểm tra, giám sát chi NSNN. Đây cũng là cơ sở lý luận để ở chương 2, tác giả phân tích thực trang quản lý chi NSNN tại quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội. 15 2.2.5. Kiểm tra, giám sát chi ngân sách nhà nước Song song với quá trình điều hành ngân sách quận, việc thanh tra, kiểm tra quá trình thực hiện tại các đơn vị dự toán là cần thiết. Hàng năm, phòng TC-KH quận đã tổ chức các đợt kiểm tra theo từng nội dung như kiểm tra phân bổ dự toán, kiểm tra các chương trình liên quan đến chính sách an sinh xã hội và các kiểm tra theo kế hoạch của cấp trên. 2.3. Đánh giá thực trạng quản lý chi ngân sách nhà nước tại quận Tây Hồ 2.3.1. Những kết quả đạt được Thứ nhất, công tác lập dự toán được quan tâm và đảm bảo quy trình, thời gian quy định. Thứ hai, công tác quản lý chấp hành chi ngân sách tại quận tây Hồ cơ bản diễn ra trong khuôn khổ dự toán đầu năm kế hoạch, hạn chế được việc điều chỉnh bổ sung chi thường xuyên trừ trường hợp thực hiện chính sách, chế độ mới của Nhà nước. Thứ ba,công tác kiểm soát chi ngân sách: KBNN đã thực hiện tốt quy định về điều kiện chi ngân sách. Thứ tư, công tác thẩm tra, xét duyệt quyết toán. Thứ năm, công tác thanh tra, kiểm tra: qua công tác thanh kiểm tra đã đánh giá ưu điểm và nhược điểm trong công tác quản lý tài chính, tình hình chấp hành các chế độ chính sách tài chính tại đơn vị. 2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân của hạn chế 2.3.2.1. Hạn chế Một là,đối với công tác lập, phân bổ dự toán.Chất lương lập dự toán chưa cao, chưa đánh giá hết các yếu tố tác động đến chi ngân sách vì thế gây khó khăn cho việc quản lý, điều hành ngân sách. Hai là,đối với công tác chấp hành dự toán. Ba là, về công tác kiểm soát chi NSNN cấp quận 14 chặt với cơ cấu tổ chức của bộ máy nhà nước trong việc cung ứng các hàng hóa công cộng. Trong giai đoạn 2016 - 2018 quy trình lập dự toán chi thường xuyên đã đảm bảo theo quy định của Luật NSNN, các văn bản hướng dẫn