Khái niệm ngân sách nhà nước: “Ngân sách nhà nước là toàn bộ các
khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng
thời gian nhất định do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để bảo
đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước”.
- Khái niệm ngân sách nhà nước cấp địa phương (ngân sách địa
phương): “Ngân sách địa phương là các khoản thu ngân sách nhà nước phân
cấp cho cấp địa phương hưởng, thu bổ sung từ ngân sách trung ương cho
ngân sách địa phương và các khoản chi ngân sách nhà nước thuộc nhiệm vụ
chi của cấp địa phương”.
22 trang |
Chia sẻ: honganh20 | Ngày: 18/02/2022 | Lượt xem: 467 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Tóm tắt Luận văn Quản lý ngân sách nhà nước tại các phường trên địa bàn quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
h
quốc gia tiết kiệm, có hiệu quả hơn; giúp chúng ta sớm đạt được mục tiêu
4
phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân.
Trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XNCH và đẩy mạnh
CNH, HĐH, yêu cầu đổi mới, quản lý ngân sách nói chung và ngân sách cấp
xã, phường nói riêng đang đặt ra gay gắt. Công tác quản lý ngân sách của
thành phố nhất là quản lý ngân sách các phường trên địa bàn thành phố nói
chung, trên địa bàn quận Tây Hồ nói riêng vẫn còn nhiều khiếm khuyết, hạn
chế trong khâu tổ chức lập, phân bổ dự toán, chấp hành và quyết toán Ngân
sách nhà nước. Nhiều nội dung chi tiêu ngân sách còn chưa đúng chế độ, lãng
phí; trình độ quản lý tài chính xã, phường hạn chế dẫn đến nhiều thiếu sót;
mặt khác còn mang nặng tư tưởng bao cấp của cơ chế “xin - cho” nên chưa
thực sự chủ động trong quản lý chi tiêu tài chính, chưa phát huy được hiệu
quả khi sử dụng Ngân sách nhà nước, phân cấp quản lý ngân sách còn nhiều
bất cập
Trước tình hình đó, việc nghiên cứu những giải pháp hoàn thiện quản lý
ngân sách Nhà nước các phường trên địa bàn quận Tây Hồ có ý nghĩa quan
trọng, góp phần vào việc nâng cao hiệu lực quản lý ngân sách, thực hành tiết
kiệm, chống lãng phí và góp phần kiểm soát lạm phát - vấn đề đang nóng
bỏng và gay gắt hiện nay. Chính vì vậy, học viên quyết định lựa chọn đề tài:
“Quản lý ngân sách nhà nước tại các phường trên địa bàn quận Tây Hồ,
thành phố Hà Nội” làm đối tượng nghiên cứu luận văn thạc sĩ của mình.
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn
Tính đến thời điểm hiện tại, ở nước ta có rất nhiều công trình nghiên
cứu khoa học, bao gồm các bài viết, các quan điểm, các luận án tiến sĩ, luận
văn thạc sĩ, chuyên đề thực tập tốt nghiệp nghiên cứu về vấn đề quản lý
NSNN nói chung, quản lý chi NSNN các cấp nói riêng. Trong số đó, học viên
xin nêu ra một số công trình nghiên cứu tiêu biểu:
- Bài viết “Đổi mới chính sách pháp luật về phân cấp quản lý NSNN”
5
của Ths Nguyễn Thị Hoàng Yến đăng trên Tạp chí Tài chính số 9 - 2013. Tác
giả nêu ra một số bất cập trong phân cấp quản lý NSNN ở Việt Nam hiện nay,
kết hợp với những yêu cầu đặt ra đối với NSNN trong thời kỳ hội nhập, để đề
xuất một số nội dung đổi mới pháp luật về phân cấp quản lý NSNN.
- Bài viết “Phân cấp quản lý NSNN ở Việt Nam và định hướng đổi mới”
của TS.Vũ Sỹ Cường - Khoa Tài chính công, Học viện Tài chính. Bài viết
phân tích tổng quan tình hình phân cấp quản lý ngân sách ở Việt Nam, gồm:
Thứ nhất, cơ cấu ngân sách mang tính thứ bậc cao và tính lồng ghép
của ngân sách cấp dưới vào ngân sách cấp trên.
Thứ hai, trên thực tế, chính quyền địa phương mới chỉ được tăng quyền
về tổ chức thực thi ngân sách, còn thẩm quyền quyết định vẫn thuộc về Trung
ương. Xét về bản chất, phân cấp quản lý NSNN bao gồm sự phân chia 2 loại
quyền: quyền quyết định và quyền tổ chức thực thi.
Thứ ba, tương quan giữa nguồn thu được giữ lại và nhiệm vụ chi của
các cấp chính quyền địa phương chưa tương xứng.
Thứ tư, việc giao nhiều quyền cho cấp tỉnh đồng thời làm hạn chế tính
tự chủ của ngân sách cấp dưới.
Thứ năm, quy trình ngân sách với tính lồng ghép lớn và thời gian tương
đối ngắn làm cho việc lập dự toán ở các cấp dưới mang tính hình thức.
Sau đó, bài viết đã đưa ra một số hướng cải cách phân cấp quản lý ngân
sách ở Việt Nam nhằm tăng cường hiệu quả quản lý NSNN.
- Luận án tiến sĩ “Nâng cao hiệu quả quản lý NSNN tỉnh An Giang giai
đoạn 2011 - 2015 và tầm nhìn đến 2020” của tác giả Tô Thiện Hiền - Trường
Đại học Ngân hàng thành phố Hồ Chí Minh, năm 2012. Trong luận án, tác giả
đã tiếp cận nghiên cứu quản lý NSNN và hiệu quả quản lý NSNN tỉnh An
Giang theo quy trình quản lý ngân sách, gồm: Lập dự toán NSNN; Chấp hành
dự toán NSNN; Quyết toán NSNN.
6
- Luận án tiến sĩ “Phân cấp quản lý NSNN ở Việt Nam hiện nay” của
tác giả Lê Toàn Thắng - Học viện Hành chính, năm 2013. Luận án đã: Nghiên
cứu làm rõ các vấn đề liên quan đến quản lý NSNN như: khái niệm NSNN,
thu chi NSNN, nguyên tắc và nội dung quản lý NSNN. Phân tích cơ sở lý
luận của phân cấp quản lý NSNN như: khái niệm phân cấp quản lý NSNN,
mục đích, căn cứ và nguyên tắc phân cấp quản lý NSNN, nội dung phân cấp
quản lý NSNN và các yếu tố ảnh hưởng. Phân tích đánh giá về thực trạng
phân cấp quản lý NSNN ở Việt Nam, nêu những đánh giá ưu điểm và tồn tại
cũng như nguyên nhân của những tồn tại trong phân cấp quản lý NSNN ở
Việt Nam hiện nay. Dự báo những định hướng và đề xuất một số giải pháp về
phân cấp quản lý NSNN ở Việt Nam.
- Luận văn thạc sĩ “Hoàn thiện quản lý ngân sách xã Thủy Sơn, huyện
Thủy Nguyên, Hải Phòng” của tác giả Phạm Thị Thu Thảo - Viện Đại học Mở
Hà Nội, năm 2013. Trong luận văn, tác giả tiếp cận nghiên cứu công tác quản
lý NSNN xã Thủy Sơn theo 03 nội dung: Lập dự toán thu - chi ngân sách xã;
Chấp hành dự toán ngân sách xã; Kế toán, quyết toán ngân sách xã.
Bên cạnh đó, còn có rất nhiều luận án tiến sĩ, luận văn thạc sĩ nghiên
cứu về vấn đề quản lý NSNN.
Như vậy, các luận án, luận văn đều tiếp cận nghiên cứu công tác quản
lý NSNN theo 03 nội dung cơ bản là: lập dự toán, chấp hành dự toán và quyết
toán. Tuy nhiên, điều kiện áp dụng mỗi địa phương khác nhau là khác nhau,
do đó, công tác quản lý NSNN cũng khác nhau. Hơn nữa, hiện nay chưa có
công trình chính thống nào nghiên cứu quản lý NSNN các phường thuộc
quận, do đó, học viên đã quyết định lựa chọn đề tài này làm đối tượng nghiên
cứu luận văn thạc sĩ của mình.
3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục tiêu nghiên cứu
7
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là tìm kiếm hệ thống các giải pháp
nhằm hoàn thiện công tác quản lý ngân sách các phường trên địa bàn quận
Tây Hồ, thành phố Hà Nội, góp phần vào việc quản lý và sử dụng có hiệu quả
nguồn ngân sách trên địa bàn thành phố.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục tiêu trên, luận văn xác định các nhiệm vụ nghiên cứu sau:
- Xác định khung lý thuyết về quản lý NSNN cấp xã.
- Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý NSNN các phường trên địa bàn
quận Tây Hồ trong giai đoạn 2016-2018.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý NSNN các phường
trên địa bàn quận Tây Hồ trong thời gian tới.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1 Đối tượng nghiên cứu
Hoạt động quản lý NSNN các phường trên địa bàn quận Tây Hồ.
4.2 Phạm vi nghiên cứu
-Về nội dung: Luận văn tiếp cận nghiên cứu quản lý NSNN các phường
trên địa bàn quận Tây Hồ theo những nội dung cơ bản của quản lý NSNN,
bao gồm: Lập dự toán ngân sách nhà nước các phường; Chấp hành dự toán
ngân sách nhà nước các phường;Quyết toán ngân sách nhà nước các
phường; Kiểm tra, giám sát việc chấp hành ngân sách nhà nước các phường.
-Về không gian: Nghiên cứu phạm vi 08 phường trên địa bàn quận Tây Hồ.
-Về thời gian: Số liệu thu, chi ngân sách và các hoạt động quản lý NSNN
phường trên địa bàn quận Tây Hồ được thu thập, xử lý và phân tích trong giai
đoạn 2016-2018; các giải pháp được đề xuất đến năm 2020.
5. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu khoa học.
Luận văn có sự phân tích các tư liệu, tài liệu ghi chép lịch sử hình thành
8
và phát triển của các phường trên địa bàn quận Tây Hồ, cũng như tình hình
hoạt động quản lý ngân sách phường ở đây thời gian qua, đặc biệt từ 2016-
2018 để phân tích, nghiên cứu và so sánh.
Luận văn cũng xem xét chủ đề nghiên cứu trong một mối tương quan logic,
biện chứng với các vấn đề khác làm cho luận văn có tính ứng dụng cao hơn.
Nhằm mô tả, phân tích, đánh giá thực trạng quản lý NSNN phường trên
địa bàn quận Tây Hồ đảm bảo tính chính xác và trung thực của các tài liệu đã
thu thập.
6. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục,
nội dung luận văn được trình bày trong ba chương:
Chương 1: Cơ sở khoa học về quản lý ngân sách nhà nước cấp xã.
Chương 2: Thực trạng quản lý ngân sách nhà nước các phường trên địa
bàn quận Tây Hồ.
Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý ngân sách
nhà nước các phường trên địa bàn quận Tây Hồ.
9
CHƯƠNG I
CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CẤP XÃ
1.1. Ngân sách nhà nước cấp xã
1.1.1. Khái niệm ngân sách nhà nước cấp xã
- Khái niệm ngân sách nhà nước: “Ngân sách nhà nước là toàn bộ các
khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng
thời gian nhất định do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để bảo
đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước”.
- Khái niệm ngân sách nhà nước cấp địa phương (ngân sách địa
phương): “Ngân sách địa phương là các khoản thu ngân sách nhà nước phân
cấp cho cấp địa phương hưởng, thu bổ sung từ ngân sách trung ương cho
ngân sách địa phương và các khoản chi ngân sách nhà nước thuộc nhiệm vụ
chi của cấp địa phương”.
1.1.2. Đặc điểm của ngân sách nhà nước cấp xã
Thứ nhất, ngân sách xã là một quỹ tập trung của cơ quan chính quyền
Nhà nước cấp cơ sở.
Thứ hai, các hoạt động thu, chi của ngân sách xã luôn gắn với chức
năng, nhiệm vụ của chính quyền xã theo luật định, đồng thời luôn chịu sự
kiểm tra giám sát của cơ quan quyền lực Nhà nước ở cấp xã.
Thứ ba, đằng sau các hình thức thu, chi của ngân sách xã chính là các
quan hệ lợi ích giữa một bên là lợi ích chung của cộng đồng các cơ sở mà
chính quyền xã là người đại diện với một bên là lợi ích của các chủ thể kinh tế
- xã hội khác (tổ chức, cá nhân).
Thứ tư, các quan hệ thu, chi ngân sách xã rất đa dạng và biểu hiện dưới
nhiều hình thức khác nhau, nhưng các khoản thu, chi này chỉ được thừa nhận
khi được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
Thứ năm, ngân sách xã vừa là một cấp trong hệ thống NSNN vừa là
10
một đơn vị dự toán.
1.1.3. Vai trò của ngân sách nhà nước cấp xã đối với sự phát triển kinh tế -
xã hội địa phương
Ngân sách xã là công cụ đặc biệt quan trọng để chính quyền xã quản lý
toàn diện các hoạt động kinh tế - xã hội ở địa phương. Ngân sách xã là công
cụ huy động các nguồn lực tài chính để đảm bảo nhu cầu chi tiêu của chính
quyền cấp xã. Vai trò của ngân sách xã được xác định trên bản chất kinh tế
của Nhà nước. Vai trò này được biểu hiện thông qua quá trình thu và chi ngân
sách xã.
Nguồn thu của ngân sách xã
Nguồn thu của ngân sách xã gồm 3 nguồn sau đây:
*Các khoản thu ngân sách xã hưởng 100%
*Các khoản thu phân chia theo tỷ lệ phần trăm (%)
*Thu bổ sung từ ngân sách cấp trên cho ngân sách xã
Nhiệm vụ chi của ngân sách xã
*Chi đầu tư phát triển
*Các khoản chi thường xuyên
1.2. Quản lý ngân sách nhà nước cấp xã
1.2.1. Khái niệm quản lý ngân sách nhà nước cấp xã
Quản lý ngân sách nhà nước cấp xã (hay quản lý ngân sách xã) là
quá trình áp dụng các công cụ và phương pháp quản lý nhằm tạo lập và sử
dụng quỹ tiền tệ của chính quyền Nhà nước cấp xã nhằm phục vụ cho việc
thực hiện các chức năng của Nhà nước cấp cơ sở trong khuôn khổ được phân
công quản lý.
1.2.2. Mục tiêu của quản lý ngân sách nhà nước cấp xã
Thứ nhất, đảm bảo việc chấp hành chính sách, pháp luật về thu, chi
NSNN của chính quyền cấp xã.
11
Thứ hai, đảm bảo thực hiện vai trò của ngân sách xã là công cụ tài
chính quan trọng của nhà nước.
Thứ ba, đảm bảo sử dụng có hiệu quả các nguồn lực nhà nước ở cơ sở.
Thứ tư, nâng cao ý thức, trách nhiệm của cán bộ quản lý và các đối
tượng quản lý.
1.2.3. Nguyên tắc quản lý ngân sách nhà nước cấp xã
1.2.4. Bộ máy quản lý ngân sách nhà nước cấp xã
Bộ máy quản lý xã cũng chính là bộ máy quản lý ngân sách xã. Ngân
sách chính là phương tiện tài chính để bộ máy quản lý xã thực hiện được chức
năng và nhiệm vụ của mình, đảm bảo cho chính quyền thực hiện có kế hoạch
và có hiệu quả chức năng quản lý hành chính - kinh tế ở xã.
1.2.5. Nội dung quản lý ngân sách nhà nước cấp xã
1.2.5.1. Lập dự toán ngân sách nhà nước cấp xã
Mục tiêu cơ bản của việc lập dự toán ngân sách xã là nhằm tính toán
đúng đắn ngân sách trong kỳ kế hoạch, có căn cứ khoa học và căn cứ thực
tiễn các chỉ tiêu thu, chi của ngân sách trong kỳ kế hoạch.
Căn cứ lập dự toán ngân sách xã:
Trình tự lập, quyết định dự toán ngân sách xã:
1.2.5.2 Chấp hành dự toán ngân sách nhà nước cấp xã
Chấp hành dự toán ngân sách là quá trình sử dụng tổng hoà các biện
pháp kinh tế, tài chính, hành chính biến các chỉ tiêu đã được ghi trong dự toán
trở thành hiện thực.
Tổ chức thu ngân sách xã:
Tổ chức thực hiện nhiệm vụ chi ngân sách xã:
1.2.5.3. Quyết toán ngân sách nhà nước cấp xã
Quy trình quyết toán ngân sách xã hằng năm:
1.2.5.4. Kiểm tra, giám sát việc chấp hành ngân sách nhà nước cấp xã
12
CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CÁC PHƯỜNG
TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN TÂY HỒ
2.1. Giới thiệu về quận Tây Hồ
2.1.1. Vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên và cơ sở hạ tầng
2.1.2. Tổ chức hành chính, đặc điểm dân cư
2.1.3. Điều kiện để phát triển kinh tế - xã hội
2.1.4. Tình hình phát triển kinh tế - xã hội
2.2. Quản lý ngân sách nhà nước trên địa bàn quận Tây Hồ giai đoạn
2015 - 2020
2.2.1. Nguồn thu, nhiệm vụ chi của ngân sách các phường trên địa bàn
quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội
Nguồn thu của ngân sách phường gồm:
Nhiệm vụ chi của ngân sách phường:
2.2.2. Tình hình thu, chi ngân sách các phường
Tình hình thu ngân sách các phường
Tình hình chi ngân sách các phường
Công tác cân đối ngân sách
2.2.3. Bộ máy quản lý ngân sách nhà nước các phường địa bàn quận Tây Hồ
Cơ cấu bộ máy quản lý ngân sách nhà nước các phường
Trình độ của cán bộ quản lý ngân sách các phường
2.2.4. Thực trạng quản lý ngân sách nhà nước các phường trên địa bàn
quận Tây Hồ
2.2.4.1. Thực trạng lập dự toán ngân sách nhà nước các phường
2.2.4.2. Thực trạng chấp hành dự toán ngân sách nhà nước các phường
Thực trạng công tác chấp hành thu ngân sách nhà nước các phường
Thực trạng công tác chấp hành chi ngân sách nhà nước các phường
13
2.2.4.3. Thực trạng quyết toán ngân sách nhà nước các phường
2.2.4.4. Thực trạng kiểm tra, giám sát việc chấp hành ngân sách nhà nước
2.4. Đánh giá quản lý ngân sách nhà nước các phường trên địa bàn quận
Tây Hồ
2.4.1. Kết quả trong quản lý ngân sách nhà nước các phường trên địa bàn
quận Tây Hồ
- Trong công tác lập dự toán ngân sách nhà nước các phường:
- Kết quả trong chấp hành dự toán ngân sách nhà nước các phường:
+ Quản lý thu ngân sách:
+ Quản lý chi ngân sách:
- Kết quả trong quyết toán ngân sách nhà nước các phường:
- Kết quả trong kiểm tra, giám sát việc chấp hành ngân sách phường:
2.4.2. Tồn tại và nguyên nhân của tồn tại trong quản lý ngân sách nhà
nước các phường trên địa bàn quận Tây Hồ
a) Tồn tại
- Tồn tại trong lập dự toán ngân sách nhà nước các phường:
- Tồn tại trong chấp hành dự toán ngân sách nhà nước các phường:
- Tồn tại trong quyết toán ngân sách nhà nước các phường:
- Tồn tại trong kiểm tra, giám sát việc chấp hành ngân sách phường:
b) Nguyên nhân của những tồn tại
- Nhóm nguyên nhân khách quan:
- Nhóm nguyên nhân chủ quan:
14
CHƯƠNG III
PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NGÂN
SÁCH NHÀ NƯỚC CÁC PHƯỜNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN TÂY HỒ
3.1. Phương hướng hoàn thiện quản lý ngân sách nhà nước các phường
trên địa bàn quận Tây Hồ đến năm 2025
3.1.1. Định hướng quản lý ngân sách nhà nước các phường
- Xây dựng một nền tài chính vững mạnh để đảm bảo thực hiện và đáp
ứng yêu cầu của những mục tiêu nhiệm vụ đặt ra.
- Tiếp tục đẩy mạnh phân cấp quản lý ngân sách cho các phường.
- Đổi mới công tác quản lý thu, chi ngân sách.
- Từng bước giảm tỷ trọng nguồn trợ cấp cân đối từ ngân sách cấp trên
tại các phường.
3.1.2. Mục tiêu quản lý ngân sách nhà nước các phường
3.2. Giải pháp hoàn thiện quản lý ngân sách nhà nước các phường trên
địa bàn quận Tây Hồ
3.2.1. Hoàn thiện lập dự toán ngân sách nhà nước các phường
3.2.1.1. Cơ sở của giải pháp
3.2.1.2. Nội dung của giải pháp
- Thứ nhất, lập dự toán phải đúng quy định của pháp luật hiện hành.
- Thứ hai, lập dự toán phải dựa trên phương hướng, chủ trương, chính
sách và thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
- Thứ ba, cần tránh những sai sót trong việc lập dự toán.
- Thứ tư, cần thảo luận công khai khi xây dựng dự toán ngân sách.
- Thứ năm, khắc phục tính lồng ghép hệ thống Ngân sách nhà nước.
3.2.1.3. Điều kiện thực hiện giải pháp
- Thứ nhất, những người thực hiện lập dự toán ngân sách phải nắm
vững các quy định của nhà nước về quản lý ngân sách các cấp; có đủ trình độ
15
chuyên môn để đảm nhiệm công việc.
- Thứ hai, phải tập hợp đầy đủ các căn cứ lập dự toán để đảm bảo tính
chính xác của dự toán ngân sách được lập.
- Thứ ba, cần có sự phối hợp liên ngành trong công tác lập kế hoạch thể
hiện ngay từ khâu giao số kiểm tra của phòng tài chính kế hoạch.
3.2.2. Hoàn thiện chấp hành dự toán ngân sách nhà nước các phường
3.2.2.1. Cơ sở của giải pháp
Khâu chấp hành dự toán là quá trình áp dụng tổng hợp mọi biện pháp
nhằm biến các chỉ tiêu thu, chi ghi trong kế hoạch thành hiện thực; khâu này
diễn ra trong thời gian dài, chịu ảnh hưởng của các biến động kinh tế - xã hội
xảy ra trong năm kế hoạch và kết thúc quá trình thực hiện mới biết kết quả.
3.2.2.2. Nội dung giải pháp
a) Đối với công tác quản lý thu ngân sách phường:
- Thứ nhất, phấn đấu khai thác triệt để các khoản thu được hưởng
100%:
- Thứ hai, cần thống nhất cách thức thu nộp ngân sách phường:
- Thứ ba, các khoản thu phân chia theo tỷ lệ % cần phấn đấu hoàn thành
và tăng thu.
- Thứ tư, cần tăng cường bộ máy quản lý thu ngân sách trên địa bàn các
phường.
- Thứ năm, cần công khai và dân chủ trong thu ngân sách.
- Thứ sáu, phân loại đối tượng thu ngân sách để thực hiện thu hiệu quả.
- Thứ bảy, tăng cường công tác quản lý thu, chú trọng các lĩnh vực còn
thất thu lớn, chủ yếu thất thu ở các doanh nghiệp ngoài quốc doanh.
- Thứ tám, tăng cường quản lý thu ở các phường, thực hiện đấu thầu
cho thuê ao, hồ, mặt nước, đất để sản xuất, khai thác kinh doanh dịch vụ, thực
hiện cơ chế thích hợp đối với các khoản thu khác.
16
b) Đối với công tác quản lý chi ngân sách phường:
Các khoản chi phải được kiểm soát đầy đủ chặt chẽ theo đúng nguyên
tắc của Luật NSNN. Đảm bảo nguyên tắc chi tiết kiệm, hiệu quả cơ cấu chi
hợp lý.
3.2.2.3 Điều kiện thực hiện giải pháp
- Thứ nhất, phải nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý ngân sách cũng
như người dân trong việc hình thành ý thức xây dựng ngân sách nhà nước trên
địa bàn để phục vụ cho các hoạt động phúc lợi cũng như mua sắm hàng hóa
công cộng nâng cao mức sống người dân.
- Thứ hai, thường xuyên tăng cường phối hợp giữa phòng tài chính
quận và phường trong quản lý chi ngân sách.
- Thứ ba, tuyên truyền và minh bạch dự toán ngân sách nhằm tạo niềm
tin của người dân, từ đó thu nhận sự ủng hộ trong công tác quản lý ngân sách.
3.2.3. Hoàn thiện quyết toán ngân sách nhà nước các phường
3.2.3.1. Cơ sở của giải pháp
Công tác sổ sách hoá đơn chứng từ là việc ghi chép, phản ánh điều
hành, quản lý, sử dụng Ngân sách. Nó là công cụ để các cấp Ngân sách nhìn
nhận, xem xét lại việc quản lý Ngân sách của mình và dự kiến kế hoạch Ngân
sách năm sau. Đó cũng là phương tiện tối ưu dể thực hiện kiểm tra, thanh tra
công tác Ngân sách.
3.2.3.2. Nội dung giải pháp
- Thứ nhất, hoàn thiện công tác kế toán ngân sách phường:
- Thứ hai, minh bạch và hợp lý hóa quyết toán ngân sách phường:
3.2.3.3. Điều kiện thực hiện
Để thực hiện được giải pháp trên thì điều quan trọng nhất là bộ máy
quản lý ngân sách phải có nhận thức và ý thức đúng đắn trong việc thực thi
ngân sách. Từng vị trí đều phải nắm vững luật pháp và các quy định về kế
17
toán và quyết toán với chuyên môn, kỹ năng phù hợp.
Thường xuyên trao đổi, rút kinh nghiệm giữa những cán bộ quản lý
ngân sách cấp phường trong quận thông qua các buổi thảo luận, tọa đàm
nhằm nâng cao hiệu quả và tính đúng đắn của công tác quyết toán ngân sách.
3.2.4. Hoàn thiện kiểm tra, giám sát việc chấp hành ngân sách nhà nước
các phường
3.2.4.1. Cơ sở của giải pháp
Công tác thanh tra, kiểm tra Tài chính có thể thực hiện ở hầu hết các
nghành các cấp, các đơn vị cơ sở nhằm đảm bảo pháp luật, chế độ tài chính-
kế toán được chấp hành nghiêm chỉnh, đúng luật. Do vậy, thanh tra Tài chính
cần sớm được kiện toàn về mọi mặt cả về tổ chức cũng như số lượng và chất
lượng thanh tra viên.
Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra sẽ tránh không để tình trạng
các khoản thu của ngân sách phát sinh ngoài ngân sách (đặc biệt là các khoản
thu đền bù, hỗ trợ của các tổ chức cá nhân).
3.2.4.2. Nội dung giải pháp
3.2.4.3. Điều kiện thực hiện giải pháp
- Quận Tây Hồ phải xây dựng được lực lượng thanh tra đủ chuyên môn,
nghiệp vụ để có thể đảm nhiệm tốt công tác thanh, kiểm tra thực thi ngân sách
các phường.
- Cán bộ thanh tra phải có trách nhiệm cao trong công việc, công bằng,
minh bạch, chỉ rõ cái đúng, cái sai để cán bộ quản lý ngân sách cấp phường
biết sửa chữa, hoàn thiện.
3.2.5. Nhóm giải pháp khác
3.2.5.1. Giải pháp đối với công tác đấu thầu
3.2.5.2. Giải pháp đối với công tác công khai tài chính
3.2.5.3. Giải pháp đối với công tác tuyên truyền
18
3.3. Một số kiến nghị
3.3.1. Kiến nghị đối với Nhà nước
- Hoàn thiện Luật ngân sách nhà nước.
- Đổi mới công tác kiểm toán.
- Hoàn thiện cơ chế quản lý ngân sách nhà nước.
- Hoàn thiện hệ thống định mức tiêu chuẩn thu, chi ngân sách nhà nước.
3.3.2. Kiến nghị đối với thành phố Hà Nội
- Nâng cao hơn nữa chất lượng công tác lập dự toán, giao cho kế hoạch
thu, chi ngân sách.
- Phân cấp mạnh nguồn thu, chi ngân sách cho các quận, huyện, thị xã,
cấp cơ sở nhất là các khoản đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn.
- Đầu tư cơ sở vật chất về công nghệ, thông tin để đưa ứng dụng khoa
học công nghệ vào công tác quản lý ngân sách.
- Thành phố cần tăng cường hướng dẫn, định kì kiểm tra nghiệp vụ
chuyên môn về chính sách, chế độ đối với cán bộ làm công tác quản lý tài
chính ở các quận, phường, xã.
3.3.3. Kiến nghị đối với quận Tây Hồ
- Quận uỷ, HĐND, UBND quận cần tăng cường kiểm tra giám sát đối
với công tác quản lý ngân sách trên địa bàn.
- Thực hiện các biện pháp tài chính để hỗ trợ phát triển sản xuất kinh
doanh, thu hút các doanh nghiệp vào đầu tư trên địa bàn tạo đòn bẩy thúc đẩy
kinh tế phát triển, tạo điều kiện cho mở rộng nguồn thu của ngân sách cấp
phường nhất là khu vực xung quanh Hồ Tây.
- Quy hoạch đào tạo bồi dưỡng cán bộ làm công tác quản lý tài chính,
cập nhật kiến thức mới thường xuyên trong quá trình công tác; trang bị
phương tiện phục vụ công tác quản lý chuyên môn đáp yêu cầu đổi mới trong
tình hình hiện nay.
19
KẾT LUẬN
Tăng cường quản lý NSNN có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc
thúc đẩy phát triển kinh tế, đáp ứng tốt nhu cầu chi tiêu của bộ máy nhà nước
khi thực hiện các nhiệm vụ kinh tế, chính trị, xã hội, an ninh quốc phòng.
Với nỗ lực của UBND các phường trên địa bàn quận Tây Hồ, Hà Nội
trong thời gian qua đã từng bước cố gắng, tuy nhiên thu ngân sách vẫn còn
hạn chế, chủ yếu dựa vào nguồn trợ cấp cân đối của Ngân sách quận và thành
phố; Việc làm thế nào để thực hiện quản lý ngân sách cấp phường đạt hiệu
quả cao, đảm bảo tự cân đối là một vấn đề bức xúc đặt ra hiện nay của các cơ
quan quản lý.
Sau khi đi sâu phân tích thực trạng công tác quản lý ngân sách cấp
phường tại quận Tây Hồ, Hà Nội, đề tài rút ra một số kết luận sau:
Một là, công tác lập dự toán ngân sách các phường trên địa bàn quận
Tây Hồ cơ bản đảm bảo đúng trình tự theo quy định của Luật NSNN, bám sát
các Chỉ thị, Nghị quyết, chủ trương lãnh đạo, chỉ đạo của Cấp uỷ, Nghị quyết
của HĐND các cấp và trên cơ sở tình hình kinh tế - xã hội của địa phương.
Dự toán NSNN của các phường trên địa bàn quận Tây Hồ đã được lập dựa
trên việc xem xét định hướng phát triển kinh tế - xã hội của phường, quận;
tình hình thực hiện ngân sách của các năm trước, đặc biệt là của năm báo cáo;
các chế độ chính sách, tiêu chuẩn, định mức cụ thể về thu, chi NSNN, tuy
nhiên vẫn còn có lúc chưa đầy đủ.
Hai là, công tác thu ngân sách của phường được thực hiện theo Luật
ngân sách năm 2015 và Pháp lệnh thuế.
Ba là, quá trình thực hiện chi thường xuyên diễn ra trong khuôn khổ dự
toán đầu năm kế hoạch, hạn chế việc điều chỉnh bổ sung chi thường xuyên trừ
trường hợp thực hiện chính sách chế độ mới của Nhà nước. Các nội dung chi
cơ bản nằm trong tiêu chuẩn, định mức quy định của Nhà nước.
20
Bốn là, công tác thanh tra, kiểm tra cũng được quận Tây Hồ quan tâm.
Nhờ đó, cơ quan quản lý chi NSNN đã kịp thời chấn chỉnh và kiến nghị xuất
toán đối với các trường hợp vi phạm nguyên tắc quản lý tài chính. Cơ quan
Thanh tra Nhà nước cũng định kỳ thanh tra tình hình thực hiện ngân sách tại
một số đơn vị điển hình.
Từ đó, luận văn đã đưa ra hệ thống các giải pháp nhằm hoàn thiện công
tác quản lý ngân sách các phường trên địa bàn quận Tây Hồ. Những định
hướng cũng như giải pháp được đư
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- tom_tat_luan_van_quan_ly_ngan_sach_nha_nuoc_tai_cac_phuong_t.pdf