Tóm tắt Luận văn Quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước của tỉnh Tây Ninh

- Cuốn sách “Phân cấp quản lý Nhà nước – Lí luận và thực tiễn”(2004) của PGS.TS Võ Kim Sơn, do NXB Chính trị quốc gia phát hành [21]: cung cấp cơ sở lý thuyết về phân cấp QLNN cũng như phân tích, vận dụng lý thuyết để áp dụng vào thực tiễn. - Cuốn sách “Phân cấp ngân sách cho chính quyền địa phương – Thực trạng và giải pháp” của PGS.TS Lê Chi Mai (2006), do NXB Chính trị quốc gia phát hành [16]: cung cấp cơ sở lý luận về phân cấp ngân sách; thực trạng phân cấp ngân sách đối với chính quyền địa phương hiện nay và đưa ra một số giải pháp nhằm tăng cường phân cấp NSNN cho chính quyền địa phương. - Cuốn sách “Quản lý chi tiêu công” của PGS.TS Lê Chi Mai (2011), do NXB Chính trị Quốc gia phát hành [17]: đưa ra các lý thuyết về quản lý chi tiêu công trong đó nhấn mạnh chi tiêu công là một công cụ quan trọng của Chính phủ nhằm cung cấp nguồn lực tài 4 chính thực hiện các mục tiêu của Nhà nước. Đồng thời, tác giả cũng đã trình bày chi tiết các cách thức, chấp hành ngân sách cũng như các công cụ theo dõi, giám sát và kiểm tra chi tiêu công. 2.2 Các bài viết trên các tạp chí, tham luận - Trần Thị Lan Hương (2015), Kinh nghiệm quản lý ngân sách của một số nước, Tạp chí tài chính số 11, kỳ 1-2015, trang 57- 58: đưa ra một số phương thức quản lý ngân sách tiên tiến ở các nước có nền kinh tế phát triển như quản lý NSNN theo kết quả đầu ra, theo kế hoạch chi tiêu trung hạn. - Lê Chi Mai (2016), Trách nhiệm giải trình trong quản lý chi tiêu công, Tạp chí Quản lý nhà nước số 249, trang 41-46: nêu rõ trách nhiệm giải trình gồm có hai thành tố là khả năng giải đáp của công chức và tổ chức nhà nước về những vấn đề có liên quan đến việc họ đã sử dụng thẩm quyền và chịu trách nhiệm về hậu quả xảy ra. Từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao trách nhiệm giải trình trong quản lý chi tiêu công. 2.3 Các công trình khoa học của học viên - Luận văn thạc sĩ của tác giả Đinh Công Tuyên, năm 2014 “Quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình”. Luận văn cũng đã khái quát hóa được những vấn đề lý luận cơ bản về chi đầu tư XDCB. Đánh giá thực trạng quản lý chi đầu tư XDCB của huyện để rút ra những kết quả đạt được, những tồn tại và nguyên nhân tồn tại. Đề xuất phương hướng và kiến nghị một số biện pháp có tính thiết thực nhằm hoàn thiện quản lý chi đầu tư XDCB của địa phương. - Luận văn thạc sĩ của tác giả Bùi Mạnh Tuyên, năm 2015.”Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách 5 nhà nước trên địa bàn tỉnh Hà Giang”. Luận văn nhằm đánh giá, phân tích thực trạng quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN trên địa bàn tỉnh Hà Giang. Làm rõ những kết quả, những hạn chế, khó khăn trong công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng sử dụng nguồn ngân sách nhà nước để đề xuất những giải pháp tiếp tục quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN trên địa bàn tỉnh Hà Giang. - Luận văn thạc sĩ của tác giả Nguyễn Tiến Đức, năm 2016.”Quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước ở quận Ba Đình, thành phố Hà Nội”. Đã hệ thống được các cơ sở lý luận và nêu rõ các nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý chi đầu tư XDCB từ nguồn NSNN ở quận. Trong phân tích thực trạng, tác giả đã nêu được những đặc điểm riêng về kinh tế xã hội của quận Ba Đình, thành phố Hà Nội trong việc thực hiện chi chi đầu tư XDCB từ nguồn NSNN ở quận, phân tích quy trình và tình hình thực hiện quản lý chi đầu tư XDCB từ nguồn NSNN ở quận, từ đó chỉ ra những kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân làm cơ sở cho các đề xuất giải pháp. - Luận văn thạc sĩ của tác giả Phạm Hồng Ngọc, năm 2017.”Quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn ngân sách nhà nước tại huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An”. Luận văn đã tổng quan được các lý thuyết cơ bản về đầu tư và quản lý chi đầu tư và đồng thởi phân tích thực trạng quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn ngân sách nhà nước tại huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An, đưa ra các hạn chế và nguyên nhân của hạn chế, đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý đầu tư công trên xây dựng cơ bản bằng nguồn ngân sách nhà nước tại huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An. 6 Các công trình nghiên cứu này đã tiếp cận khá nhiều nội dung của công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản được chi từ ngân sách nhà nước, các nội dung được nghiên cứu tương đối phong phú và được đề cập trên một số địa bàn cụ thể. Đồng thời đề ra được phương hướng, mục tiêu, hệ thống một số các giải pháp vừa có tính cấp bách trước mắt, vừa có tính chiến lược lâu dài cho đầu tư XDCB từ nguồn NSNN tại địa phương, với mục tiêu nâng cao phương hướng hoàn thiện công tác đầu tư XDCB từ nguồn NSNN phục vụ tốt hơn nhu cầu và lợi ích của nhân dân, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Ngoài ra, còn có rất nhiều công trình nghiên cứu khác đề cập đến nhiều khía cạnh khác nhau của quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN như: ban hành luật pháp, chính sách, tiêu chuẩn, định mức XDCB và NSNN; quản lý thu, chi NSNN; quản lý thực hiện chu trình NSNN; công tác giám sát, thanh tra, kiểm toán việc thực hiện đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN... 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Đề xuất các giải pháp có tính khả thi nhằm góp phần hoàn thiện Quản lý Nhà nước đối với đầu tư XDCB từ nguồn vốn NSNN của tỉnh Tây Ninh. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được mục tiêu nêu trên, luận văn thực hiện những nhiệm vụ sau: 7 - Thứ nhất, Khái quát hóa, phân tích một số vấn đề lý luận Quản lý Nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách. - Thứ hai, Phân tích thực trạng Quản lý đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách của tỉnh Tây Ninh giai đoạn 2014-2018. - Thứ ba, Trên cơ sở các hạn chế, nguyên nhân đã nêu và phân tích. Đề xuất các giải pháp hoàn thiện Quản lý Nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách của tỉnh Tây Ninh trong thời gian tới. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tƣợng nghiên cứu Những vấn đề lý luận và thực tiễn Quản lý Nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn Ngân sách 4.2. Phạm vi nghiên cứu 4.2.1. Phạm vi về không gian Tỉnh Tây Ninh. 4.2.2. Phạm vi về thời gian Giai đoạn 2014 - 2018. 4.2.3.Phạm vi về nội dung Thứ nhất, Quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn Ngân sách Nhà nước, là lĩnh vực có nội dung rộng và phức tạp. Vì thời gian và dung lượng có hạn chế, luận văn chỉ tập trung vào các nội dung quản lý nhà nước như sau : (1) Quản lý Nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản (2) Quản lý Nhà nước từ nguồn vốn Ngân sách 8 Thứ hai, Có rất nhiều chủ thể tham gia Quản lý Nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn Ngân sách Nhà nước. Luận văn tập trung vào nghiên cứu các chủ thể như sau : UBND tỉnh Tây Ninh, Sở tài chính và UBND các huyện thị và thành phố của tỉnh Tây Ninh 5. Phƣơng pháp nghiên cứu 5.1. Phƣơng pháp luận Đề tài được nghiên cứu trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch suwrcuar triết học Mác-Lênin 5.2. Phƣơng pháp nghiên cứu cụ thể Luận văn sử sụng các phương pháp nghiên cứu như sau : 5.2.1.Phương pháp thu thập và hồi cố thông tin dữ liệu từ các nguồn khác nhau. Phương pháp này được sử dụng khi nghiên cứu : (1) Tình hình nghiên cứu đề tài (2) Chương 1 của luận văn và (3) chương 2 của luận văn 5.2.2 Phương pháp tổng hợp, phân tích : Phân tích tổng hợp, phân tính được sử dụng trong việc tổng hợp, phân tích qui định của của pháp luật về quản lý đầu tư xây dựng của các chủ thể của tinh Tây Ninh 5.2.3. Phương pháp thống kê : Phương pháp này được được sử dụng trong việc thống kê các số liệu, những vấn đề có liên quan đến thực trạng quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn Ngân sách của tỉnh Tây Ninh 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài Sau khi hoàn thành, luận văn dự kiến sé có những đóng góp như sau: 9 Thứ nhất, Luận văn khái quát hóa cớ sở lý luận và pháp lý về Quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn Ngân sách. Qua đó, luận văn có thể là tài liệu tham khảo hữu ích cho nhưng qi quan tân đến vấn đề Quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn Ngân sách Thứ hai, Luận văn khuyến nghị một số giải pháp có tính khả thi cho các nhà quản lý đối với vấn đề hoàn thiện Quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn Ngân sách 7. Bố cục luận văn: Ngoài phần mở đầu, phụ lục, kết luận, tài liệu tham khảoLuận văn gồm 3 chương: Chương 1: Những vấn đề lý luận của quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước. Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước về đầu tư xâ dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách của tỉnh Tây Ninh giai đoạn 2014-201. Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách của tỉnh Tây Ninh thời gian tới. CHƢƠNG 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC CỦA TỈNH TÂY NINH 1.1. Khái niệm, nguyên tắc quản lý nhà nƣớc về đầu tƣ xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc 1.1.1. Khái niệm quản lý nhà nƣớc về đầu tƣ xây dựng cơ bản a) Khái niệm đầu tư xây dựng cơ bản 10 Đầu tư XDCB được hiểu là việc bỏ vốn để xây dựng mới, mở rộng hoặc cải tạo những công trình xây dựng nhằm mục đích phát triển, duy trì, nâng cao chất lượng công trình hoặc sản phẩm, dịch vụ trong một thời hạn nhất định. b) Khái niệm quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản Quản lý nhà nước đối với đầu tư XDCB là sự tác động liên tục, có tổ chức, có định hướng quá trình đầu tư bằng một hệ thống đồng bộ các biện pháp kinh tế - xã hội và tổ chức - kỹ thuật cùng các biện pháp khác nhằm đạt được hiệu quả kinh tế xã hội cao trong những điều kiện cụ thể và trên cơ sở vận dụng sáng tạo những quy luật kinh tế khách quan nói chung và quy luật vận động đặc thù của đầu tư nói riêng. 1.1.2. Khái niệm nguồn vốn ngân sách a) Khái niệm nguồn vốn ngân sách Theo luật Ngân sách nhà nước năm 2015 thì:“Ngân sách nhà nước là toàn bộ các hoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một hoảng thời gian nh t định do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước”. b) Khái niệm quản lý nhà nước về nguồn vốn ngân sách Quản lý NSNN là quá trình Nhà nước sử dụng các công cụ và biện pháp thích hợp tác động vào đối tượng của quản lý NSNN làm cho chúng vận động phù hợp với mục tiêu, chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội đã đặt ra. Nhà nước là chủ thể quản lý, các mối quan hệ, các bộ phận của NSNN là khách thể quản lý. c) Nguyên tắc quản lý nhà nước về nguồn vốn ngân sách 11 Theo mức độ khối lượng thực tế hoàn thành kế hoạch và chỉ trong phạm vi giá dự toán được duyệt: Trình tự đầu tư và xây dựng bao gồm 3 giai đoạn: Chuẩn bị đầu tư, Thực hiên đầu tư, Kết thúc xây dựng đưa công trình vào khai thác sử dụng. 1.2. Cấu thành quản lý nhà nƣớc về đầu tƣ xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc 1.2.1 Chủ thể quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước Chức năng của từng bộ phận trong bộ máy quản lý nhà nước đối với đầu tư * Ủy ban nhân dân các cấp * Cơ quan tài chính các cấp * Kho bạc Nhà nước các cấp * Chủ đầu tư 1.2.2 Đối tượng quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước: - Chủ đầu tư chịu trách nhiệm quản lý, sử dụng vốn đúng mục đích, đúng đối tượng, tiết kiệm và có hiệu quả. - Cơ quan cấp trên của chủ đầu tư có trách nhiệm kiểm tra, đôn đốc các chủ đầu tư hoặc Ban quản lý dự án (sau đây gọi chung là chủ đầu tư) thuộc phạm vi quản lý thực hiện kế hoạch đầu tư, sử dụng vốn đầu tư đúng mục đích, đúng chế độ Nhà nước. - Cơ quan Tài chính các cấp thực hiện công tác quản lý tài chính vốn đầu tư về việc chấp hành chế độ, chính sách tài chính đầu tư, tình hình quản lý, sử dụng vốn đầu tư, tình hình thanh toán vốn đầu tư theo quy định của pháp luật hiện hành. 12 - Cơ quan Kho bạc Nhà nước có trách nhiệm kiểm soát, thanh toán vốn kịp thời, đầy đủ, đúng quy định cho các dự án khi có đủ điều kiện thanh toán vốn. 1.2.3 Nội dung quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước 1.2.3.1. Công tác quy hoạch dự án Công tác quy hoạch đầu tư XDCB có vai trò rất quan trọng, đảm bảo cho hoạt động đầu tư phù hợp với mục tiêu chiến lược, giúp cho KTXH phát triển lành mạnh, đúng hướng, hiệu quả và bền vững. Dực trên những căn cứ để lập quy hoạch dự án và nội dung của công tác quy hoạch. 1.2.3.2. Công tác lập kế hoạch đầu tư xây dựng cơ bản Kế hoạch đầu tư XDCB gồm kế hoạch trung hạn và kế hoạch hàng năm. 1.2.3.3. Phân bổ vốn đầu tư xây dựng cơ bản Nguyên tắc bố trí vốn cho từng dự án phải có trong kế hoạch đầu tư XDCB trung hạn và hằng năm vốn NSNN. 1.2.3.4. Lập dự toán đầu tư xây dựng cơ bản Lập dự toán chi đầu tư XDCB được tiến hành đồng thời với lập dự toán chi NSNN nói chung, do đó nó được lập trong sự cân đối tổng thể của chi NSNN hàng năm. 1.2.3.5. Việc thực hiện dự toán đầu tư xây dựng cơ bản Chi đầu tư XDCB từ NSNN chỉ được thực hiện khi có đủ các điều kiện sau đây: - Đã có trong dự toán ngân sách được giao. - Đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức do cấp có thẩm quyền quy định. 13 - Đã được thủ trưởng đơn vị sử dụng ngân sách hoặc người được ủy quyền quyết định chi. 1.2.3.6. Thanh toán, quyết toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản Đối với các dự án sử dụng vốn NSNN, trong năm kết thúc xây dựng hoặc năm đưa công trình vào sử dụng thì chủ đầu tư phải thanh toán toàn bộ cho nhà thầu giá trị công việc hoàn thành trừ khoản tiền giữ lại theo quy định để bảo hành công trình. Chủ đầu tư có trách nhiệm thực hiện quyết toán vốn đầu tư XDCB ngay sau khi công trình hoàn thành đưa vào khai thác sử dụng theo yêu cầu của người quyết định đầu tư. Chủ đầu tư có trách nhiệm lập hồ sơ quyết toán vốn đầu tư xây dựng công trình. Đối với công trình, hạng mục công trình độc lập hoàn thành đưa vào sử dụng thuộc dự án đầu tư xây dựng, trường hợp cần thiết phải quyết toán ngay thì chủ đầu tư báo cáo người quyết định đầu tư xem xét, quyết định. 1.2.3.7. Công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước Thanh tra, kiểm tra, kiểm toán tổng mức đầu tư, việc huy động, bố trí, phân bổ và giải ngân vốn đầu tư, việc xây dựng dự toán, giá gói thầu, giá trúng thầu, chỉ định thầu, giá trị hợp đồng kinh tế. Thanh tra, kiểm tra, kiểm toán công tác thanh toán vốn đầu tư xây dựng hoàn thành. Thanh tra, kiểm tra, kiểm toán việc chấp hành các chế độ tài chính trong giai đoạn kết thúc đầu tư như xử lý công nợ, giá trị vật tư, thiết bị thừa tồn đọng, công tác quyết toán dự án. 14 Thanh tra, kiểm tra, kiểm toán hiệu quả dự án: Hiệu quả thực tế so với mục tiêu đầu tư, chi phí dự án, các nguồn vốn đầu tư dự án dự kiến. 1.3. Các yếu tố tác động đến quản lý nhà nƣớc đối với đầu tƣ xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc 1.3.1. Sự phát triển của đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước Sự phát triển của đầu tư xây dựng cơ bản có nhiều yếu tố tác động đến quản lý nhà nước và theo các tiêu chí khác nhau, có thể phân nhóm thành: các yếu tố bên trong và bên ngoài; các yếu tố trực tiếp và gián tiếp; các yếu tố chủ yếu và thứ yếu Trong điều kiện này được biểu hiện 2 yếu tố chủ yếu tác động đến quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách. 1.3.2. Sự đồng bộ của thể chế quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước Thể chế QLNN đối với đầu tư XDCB bao gồm các quy định của pháp luật về đầu tư XDCB. Theo quy định tại khoản 1 Điều 8 Hiến pháp 2013 thì Nhà nước được tổ chức và hoạt động theo Hiến pháp và pháp luật, quản lý xã hội bằng Hiến pháp và pháp luật. 1.3.3. Năng lực quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN của các chủ thể có thẩm quyền Năng lực quản lý của người lãnh đạo các cơ quan quản lý trong bộ máy quản lý chi đầu tư XDCB từ nguồn NSNN, trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ, tổ chức bộ máy quản lý chi đầu tư XDCB từ nguồn NSNN cũng như quy trình nghiệp vụ, công nghệ quản lý của địa phương. Năng lực quản lý của người lãnh đạo và trình độ chuyên 15 môn của đội ngũ cán bộ trong bộ máy quản lý chi đầu tư XDCB từ ngân sách nhà nước. 1.3.4. Sự tham gia của xã hội vào quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước của các chủ thể có thẩm quyền Mục tiêu mà công tác QLNN đối với đầu tư XDCB hướng tới chính là thiết lập một quy trình hài hòa giữa các chủ thể trong xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các cá nhân, tổ chức, đơn vị. Do đó, sự tham gia của người dân, của các tổ chức, đơn vị vào công tác QLNN đối với đầu tư XDCB là yếu tố không thể thiếu cho sự thành công của hoạt động QLNN đối với đầu tư XDCB. Tiểu kết chƣơng 1 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC CỦA TỈNH TÂY NINH GIAI ĐOẠN 2014-2018 2.1. Phân tích thực trạng quản lý nhà nƣớc về đầu tƣ XDCB 2.1.1.Giai đoạn chuẩn bị đầu tư a) Lập tổng mức đầu tư b) Thẩm định phê duyệt tổng mức đầu tư 2.1.2. Giai đoạn thực hiện đầu tư 2.1.2.1 Việc khảo sát, lập thiết kế-dự toán công trình xây dựng. a) Khảo sát xây dựng * Nhiệm vụ khảo sát xây dựng * Phương án kỹ thuật khảo sát xây dựng 16 * Nội dung báo cáo kết quả khảo sát xây dựng * Nghiệm thu kết quả khảo sát xây dựng b) Thiết kế-dự toán công trình xây dựng * Các bước thiết kế xây dựng công trình * Hồ sơ thiết kế, dự toán xây dựng công trình * Nghiệm thu hồ sơ thiết kế xây dựng công trình 2.1.2.2. Việc thẩm định, phê duyệt thiết kế-dự toán công trình xây dựng - Nội dung thẩm định thiết kế kỹ thuật - dự toán; - Phê duyệt thiết kế kỹ thuật - dự toán; - Thẩm quyền phê duyệt thiết kế kỹ thuật - dự toán; 2.1.2.3. Việc lập hồ sơ mời thầu, đấu thầu, chỉ định thầu Các hình thức lựa chọn nhà thầu trong hoạt động xây dựng, gồm: Đấu thầu rộng rãi; Đấu thầu hạn chế và chỉ định thầu trong hoạt động xây dựng. Công tác đấu thầu, lựa chọn nhà thầu: công tác xây dựng kế hoạch đấu thầu và phê duyệt kế hoạch đấu thầu được các cơ quan quản lý thực hiện nghiêm túc. Hình thức đấu thầu rộng rãi ngày càng được khuyến khích, hình thức chỉ định thầu ngày càng bị hạn chế. 2.1.2.4 Việc quản lý thi công xây dựng công trình Quản lý thi công xây dựng công trình bao gồm: - Quản lý tiến độ thi công xây dựng công trình - Quản lý khối lượng thi công xây dựng công trình - Quản lý an toàn lao động trên công trường xây dựng - Quản lý chất lượng thi công xây dựng công trình của nhà thầu 2.1.2.5.Việc quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình 17 Nhìn chung, công tác quản lý chi đầu tư XDCB từ NSNN tại tỉnh Tây Ninh cho thấy: nguồn vốn hàng năm cho từng dự án, công trình được lên kế hoạch rất tốt, thanh toán chi ngân sách cho đầu tư XDCB không vượt quá giới hạn đã phân bổ. 2.1.3. Giai đoạn kết thúc đầu tư Công tác thanh quyết toán chi đầu tư XDCB từ NSNN tại tỉnh Tây Ninh được thực hiện đúng theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, trong đó khâu kế hoạch vốn vẫn chưa tốt: kế hoạch luôn có sự điều chỉnh, bổ sung, một số nguồn thu vào chậm nên việc tỷ lệ giải ngân thấp; tiến độ chi đầu tư XDCB rất chậm nên tạo áp lực kiểm soát thanh toán cho KBNN trong những tháng cuối năm. 2.2. Phân tích thực trạng các yếu tố tác động đến quản lý nhà nƣớc về đầu tƣ xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc của tỉnh Tây Ninh 2.2.1. Sự phát triển đầu tư xây dựng cơ bản của tỉnh Tây Ninh Trong kế hoạch từng năm, tỉnh tập trung bố trí vốn đầu tư cho các dự án hoàn thành trong năm trước năm kế hoạch thuộc nhiệm vụ đầu tư từ NSNN nhưng chưa được bố trí đủ vốn, các dự án dự kiến hoàn thành trước năm kế hoạch (theo tiến độ trong quyết định đầu tư, khả năng cân đối vốn và khả năng thực hiện), các dự án trọng điểm, các dự án phát triển đồng bộ kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, chương trình xây dựng nông thôn mới và một số dự án phục vụ an sinh xã hội. 2.2.2. Sự đồng bộ của thể chế quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước 18 Thể chế QLNN về đầu tư XDCB thời gian qua thường xuyên được rà soát, ban hành mới hoặc sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với thực tiễn, do đó đã góp phần quan trọng vào công tác QLNN về đầu tư XDCB của tỉnh Tây Ninh. 2.2.3. Năng lực quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN của các chủ thể có thẩm quyền UBND Tỉnh Tây Ninh và các Sở, Ban ngành đã có nhiều nổ lực trong công tác QLNN về đầu tư XDCB trên địa bàn, và những nổ lực này đã mang lại nhiều kết quả. Tuy nhiên, thực tế cho thấy năng lực QLNN về đầu tư XDCB của UBND tỉnh và các Sở, Ban ngành còn tồn tại một số vấn đề ảnh hưởng đến hiệu lực và hiệu quả hoạt động QLNN về đầu tư XDCB trên địa bàn tỉnh. 2.2.4. Sự tham gia của xã hội vào quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước của các chủ thể có thẩm quyền Sự tham gia của xã hội vào hoạt động QLNN nói chung, hoạt động QLNN về đầu tư XDCB nói riêng có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hiệu lực, hiệu quả của hoạt động quản lý và tính bền vững của các kết quả quản lý đã đạt được. Sự tham gia của xã hội vào QLNN về đầu tư XDCB của tỉnh Tây Ninh. 2.3. Đánh giá hiệu quả quản lý đầu tƣ xây dựng từ nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc 2.3.1.Kết quả và nguyên nhân Thứ nhất, công tác quy hoạch đầu tư đã bám sát định hướng phát triển kinh tế- xã hội được Đại hội Đảng bộ tỉnh Tây Ninh đề ra qua các kỳ đại hội. 19 Thứ hai, công tác lập tổng mức đầu tư XDCB cũng có bước tiến đáng kể và ngày càng hoàn thiện. Thứ ba, công tác thẩm định, phê duyệt tổng mức đầu tư đã được kiểm tra tuân thủ đúng theo các quy định của pháp luật. Thứ tư, công tác triển khai thực hiện dự toán đầu tư XDCB tương đối chặt chẽ. Thứ năm, công tác thanh, quyết toán vốn đầu tư XDCB từ NSNN đã có nhiều chuyển biến tích cực, thông thoáng hơn, mang lại hiệu quả cao hơn trong công tác giải ngân nguồn vốn. Thứ sáu, tổ chức bộ máy quản lý đầu tư XDCB ngày càng hoàn thiện, phân định cụ thể chức năng, nhiệm vụ của từng bộ phận. Thứ bảy, công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán đầu tư XDCB từ NSNN được thực hiện thường xuyên. 2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân 2.3.2.1. Những hạn chế - Công tác quy hoạch, chủ trương đầu tư còn bị xem nhẹ, chất lượng công tác quy hoạch còn thấp do tầm nhìn không xa và thiếu sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước. - Công tác thiết kế công trình: trên thực tế nhiều công trình do chạy theo quy mô đầu tư, thiết kế chỉ định sử dụng vật tư đắt tiền, yêu cầu sử dụng hệ số an toàn quá mức cần thiết. - Chất lượng công tác lập, thẩm định dự toán, thiết kế kỹ thuật chưa cao, còn nhiều sai sót về khối lượng, đơn giá, định mức trong XDCB, chưa phát hiện được hết các lỗi về giải pháp kiến trúc kết cấu và dự toán. 20 - Công tác thực hiện xây lắp còn bộc lộ nhiều hạn chế, yếu kém nhất là khâu chuẩn bị và tổ chức thi công, kiểm tra giám sát đầu tư xây dựng công trình. - Công tác thanh quyết toán vốn đầu tư: Công tác thanh quyết toán vốn đầu tư chưa thực sự được chủ đầu tư quan tâm - Công tác thanh tra, kiểm tra chưa được chú trọng đúng mức, các sai phạm gây ra thất thoát lãng phí vốn đầu tư XDCB từ NSNN; phát hiện được xử lý cũng chưa nghiêm đã góp phần quan trọng làm giảm hiệu quả đầu tư. - Công tác bảo hành, bảo trì và bảo dưỡng công trình đôi lúc bị xem nhẹ. Việc đào tạo, chuyển giao công nghệ và quản lý công trình cho các đối tượng thụ hưởng và đối tượng liên quan khác chưa thực sự được chú trọng. 2.3.2.2. Nguyên nhân của hạn chế, a) Nguyên nhân chủ quan Thứ nhất là, vì mục tiêu tăng trưởng nhanh nên công tác quy hoạch và chủ trương đầu tư còn vội vàng. Thứ hai là, vấn đề chất lượng công tác hoạch định, quy hoạch đầu tư còn hạn chế. Thứ ba là, công tác thực hiện đầu tư như: công tác triển khai thủ tục đầu tư còn chậm so với yêu cầu thực tế; chất lượng công tác tư vấn đầu tư còn thấp Thứ tư là, năng lực của chủ đầu tư còn chưa đáp ứng yêu cầu. Thứ năm là, đội ngũ cán bộ luôn thiếu và trình độ không đồng đều. b) Nguyên nhân khách quan 21 Thứ nhất là, Luật và các quy định về quản lý đầu tư XDCB từ NSNN chưa hoàn thiện. Thứ hai là, cơ chế quản lý đầu tư xây dựng và kế hoạch hóa hoạt động đầu tư chưa đồng bộ và còn nhiều bất cập, sơ hở để bị lợi dụng do bị hiểu sai các quy định của Nhà nước từ đó gây thất thoát, lãng phí vốn NSNN. Thứ ba là, hạn chế vốn đầu tư. Tiều kết chƣơng 2 CHƢƠNG 3 PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ ĐẦU