Đề tài Thực trạng thương mại điện tử Trung Quốc hiện nay và bài học cho Việt Nam

Nghèo đói và tụt hậu! đó là nỗi “sợ hãi” chung của bất kì một dân tộc nào. VN cũng vậy. Có lẽ trong lịch sử chưa lúc nào người Việt Nam chịu cúi đầu trước giặc ngoại xâm. Bất kể kẻ đó có sức mạnh lớn đến thế nào. Thế nhưng hiện nay, dường như chúng ta lại đang phải vật lộn trước sự nghèo đói, và lạc hậu, thậm trí là đang “ngủ quên” trên sự đói nghèo và trì trệ! hãy để tôi giải thích cho ý kiến đó Đa số người dân, đều thỏa mãn với chỉ số phát triển “một con số”, thỏa mãn với những điều kiện hiện tại! Cả báo đài, dường như cũng tập trung về những cái chúng ta “đã làm được” nhiều hơn là những cái chúng ta chưa làm được, hay những cái chúng ta cần làm,cần khắc phục ngay để có thể đuổi kịp các nước trong khu vực. Mô hình chung, nó tạo ra một sự ngộ nhận rằng Việt Nam đang “vững bước” tiến lên, không hề sai sót!

- Mọi thứ trôi qua, bất kể đó là cơ hội – hay thách thức, bất kể VN lắm bắt – hay bỏ qua người dân vẫn sống, tỷ lệ đói nghèo vẫn giảm, tăng trưởng vẫn đều đặn. Đôi khi là một số thông tin về tham nhũng, về tệ nạn, hay về sự xuống dốc của đạo đức, lối sống. Sự mất đi của giá trị đạo đức và tinh thần. Nhưng nó không đủ để cho người dân “thực sự quan tâm” trước những mối lo lắng thường nhật của bản thân, của gia đình. Dần dà dường như người dân, đặc biệt là giới trẻ trở lên “lãnh đạm” với chính trị, với những thách thức mà Việt Nam đáng phải đối mặt.

- Hội nhập ngay trước mắt, không chỉ ở nguyên nhân lao động không được đào tạo mà chính sự thiếu hiểu biết về làn sóng toàn cầu hóa, về kinh tế thế giới, thậm trí cả kinh tế Việt Nam của tuyệt đại đa số người dân đã và sẽ trở thành “rào càn lớn nhất” cho việc thúc đẩy nền kinh tế Việt Nam phát triển hậu gia nhập WTO. Liệu chúng ta đã “sẵn sàng”, liệu chúng ta đã “chuẩn bị” kĩ lưỡng để “chiến thắng” khi vào WTO? Đó không chỉ là sự chuẩn bị về luật pháp, về thể chế, mà thực tế còn đòi hỏi, đó còn là sự hiểu biết về nền kinh tế TG, hiểu biết về WTO, hiểu biết về luật lệ quốc tế, văn hoá của các vùng lãnh thổ khác nhau mà chúng ta thiết lập quan hệ thương mại. Đồng thời củng cố chất lượng của nguồn lao động vốn không được đào tạo bài bản. Có như vậy, chúng ta mới nghĩ đến chuyện cạnh tranh, học hỏi cái này, cái kia, rồi nghĩ đến chuyện vươn ra đuổi kịp TG. Chúng ta không thể phó thác cho may rủi, hay cho những nhận định chủ quan rằng doanh nghiệp năng động, người dân năng động tự khắc sẽ “hội nhập thành công”. Tự họ sẽ tìm ra cách để cạnh tranh được với doanh nghiệp nước ngòai, tự họ sẽ ý thức được tầm quan trọng của việc học hỏi cho mình một kĩ năng để có thể “tồn tại” trong hội nhập. Chúng ta đặt lên vai người dân, đặt lên vai doanh nghiệp những thử thách rất lớn, mà chưa giúp họ được nhiều trong việc nhận thức về nó, càng chưa giúp họ được nhiều những điều kiện ban đầu “chắc chắn” để có họ thể chiến thắng.

 

doc37 trang | Chia sẻ: leddyking34 | Lượt xem: 2184 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Thực trạng thương mại điện tử Trung Quốc hiện nay và bài học cho Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
kinh doanh và liên lạc, hợp lý hoá quá trình quản lý bán hàng và cung 3)Các nhân tố ảnh hưởng đến thương mại điên tử ở các nước: Ở hầu hết cá nước trên thế giới,để có được thị trường thương mại điện tử lớn mạnh như vậy phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố.Trước hết đó là sự phát triển chung của nền kinh tế tại nước đó,bởi thương mại điện tử cũng là trao đổi mua bán.Muốn có một ngành thương mại điên tử mạnh thì trước đó ngành thương mại truyền thống phải có một nền tảng vững chắc.Nền kinh tế xã hội phát triển tạo điều kiện nâng cao kết cấu cở sở hạ tầng,khoa học kĩ thuật phát triển kéo theo công nghệ thông tin cũng phát triển,đăc biệt là mạng internet.Muốn người tiêu dùng sử dụng việc mua bán qua mạng nhiều thì trước hết phải có thật nhiều người sử dụng mạng internet.Nếu như không có internet thì thương mại điện tử không tồn tại bởi thương mại điện tử giao dịch chủ yếu bằng internet.Bởi vậy muốn phát triển thương mại điện tử trước hết phải có một mạng internet có băng thông đường truyền đủ lớn để doanh nghiệp và khách hàng có thể dễ dàng giao dịch qua mạng hơn. Thứ hai,yếu tố góp phần không nhỏ vào việc tạo điều kiện cho việc phát triển thương mại điện tử đó là sự quản lí của Nhà nước. Sự phát triển của Thương mại điện tử trên thế giới đã làm thay đổi cách thức kinh doanh, giao dịch truyền thống và đem lại những lợi ích to lớn cho xã hội. Tuy nhiên bên cạnh đó cũng phải thừa nhận rằng những rủi ro gặp phải trong quá trình giao dịch, kinh doanh trên mạng là hiện thực và việc này đòi hỏi phải có các giải pháp không chỉ về mặt kỹ thuật mà còn cần phải hình thành được một cơ sở pháp lý đầy đủ. Những kinh nghiệm thực tế trên thế giới cho thấy để thúc đẩy thương mại điện tử phát triển thì vai trò của Nhà nước phải được thể hiện rõ nét trên hai lĩnh vực: cung ứng dịch vụ điện tử và xây dựng một hệ thống pháp luật đầy đủ, thống nhất và cụ thể để điều chỉnh các quan hệ thương mại điện tử. Nếu như chúng ta thiếu đi một cơ sở pháp lý vững chắc cho thương mại điện tử hoạt động thì các doanh nghiệp và người tiêu dùng sẽ rất lúng túng trong việc giải quyết các vấn đề có liên quan và về phía các cơ quan Nhà nước cũng sẽ rất khó có cơ sở để kiểm soát được các hoạt động kinh doanh thương mại điện tử. Hơn thế nữa thương mại điện tử là một lĩnh vực mới mẻ cho nên tạo được niềm tin cho các chủ thể tham gia vào các quan hệ thương mại điện tử là một việc làm có tính cấp thiết mà một trong những hạt nhân là phải tạo ra được một sân chơi chung với những quy tắc được thống nhất một cách chặt chẽ. Trong tiến trình hội nhập với thế giới với tư cách là thành viên của APEC, Việt nam đang tích cực tham gia và ủng hộ "Chương trình hành động chung" mà khối này đã đưa ra về thực hiện "Thương mại phi giấy tờ" vào năm 2005 đối với các nước phát triển và năm 2010 đối với các nước đang phát triển. Việt nam cũng tích cực tham gia vào lộ trình tự do hoá của Hiệp định khung e-ASEAN và thực hiện theo "Các nguyên tắc chỉ đạo Thương mại điện tử" mà các nước trong khối đã thông qua. Chính vì thế những đòi hỏi của pháp lý quốc tế chúng ta phải đáp ứng để có thể hoà nhập và theo kịp các nước trong khu vực và trên thế giới. Một yếu tố nữa góp phần không nhỏ đối với phát triển thương mại điện tử,đó là nhu cầu của người tiêu dùng.Khách hàng luôn là yếu tố quan trọng nhất,họ có quan tâm đến hinh thúc mua bán giao dịch qua mạng internet hay không?Doanh nghiệp cần phải có chiến lược phú hợp để phát hiên nhu cầu ,gơi mở nhu cầu của khách hàng,cần phải xem xem họ có thực sự quan tâm đến việc trao đổi mua bán qua mạng intermet hay không hay họ ưa kiểu thương mại truyền thống nghĩa là được nhìn tận mắt sản phẩm mà họ định mua. Chương II:Phân tích thực trạng thương mại điện tử Trung Quốc hiện nay 1)Đặc điểm và quá trình phát triển thương mại điện tử Trung Quốc trong những năm vừa qua: Một trong những nước đang phát triển ở châu Á thành công trong việc phát triển TMĐT là Trung Quốc. Khái niệm TMĐT được đưa vào Trung Quốc năm 1993, và giao dịch trực tuyến đầu tiên ở Trung Quốc được thực hiện vào năm 1996. Dự án đẩy mạnh phát triển  TMĐT giữa các doanh nghiệp nhằm đẩy mạnh thông tin hóa của nền kinh tế quốc dân được bắt đầu thực vào năm 1998. Việc chuyển từ khái niệm sang thực hành của TMĐT bắt đầu từ năm 1999. Mở rộng từ B2C đến C2C và B2B (nổi lên từ cuối năm 1999), TMĐT đã thể hiện được vị trí quan trọng của mình ở Trung Quốc. Tốc độ tăng trưởng Internet ở Trung Quốc thật đáng kinh ngạc. Theo CNNIC (Trung tâm Internet Trung Quốc), tính đến 30 tháng 6 năm 2007 có 162.000.000 người sử dụng Internet, số lượng Computer Hosts là 67.100.000, số lượng website là 1.311.600, với tốc độ băng thông ra quốc tế là 312.342 Mbit/s. Các con số này đã lý giải vì sao TMĐT ở đất nước đông dân nhất thế giới này phát triển nhanh chóng ngang tầm các quốc gia phát triển về công nghệ. Bảng 1: Tốc độ tăng trưởng Internet ở Trung Quốc Năm Số người           sử dụng Dân số % Dân số Nguồn cung cấp 2000 22.500.000 1.288.307.100 1,7% ITU 2001 33.700.000 1.288.307.100 2.6% ITU 2002 59.100.000 1.288.307.100 4,6% ITU 2003 69.000.000 1.288.307.100 5,4% CNNIC 2004 94.000.000 1.288.307.100 7,3% CNNIC 2005 103.000.000 1.289.664.808 7,9% CNNIC 2006 137.000.000 1.317.413.495 10,4% CNNIC Công ty IResearch vừa cho biết rằng tổng doanh số quảng cáo trực tuyến của Trung Quốc đã vượt qua 3 tỷ Nhân Dân Tệ (NDT) trong năm 2005, tức khoảng 374 triệu USD. Thị trường quảng cáo trực tuyến ở Trung Quốc hiện đang có tốc độ tăng trưởng hàng đầu thế giới, với tổng doanh số năm 2005 là 3,13 tỷ NDT, tăng 77,1% so với năm 2004 và tăng đến 760% so với năm 2001. Tỷ lệ của quảng cáo trực tuyến trong tổng doanh số quảng cáo đã tăng từ 0,5% trong năm 2001 lên 2,3% trong năm 2005. Tổng doanh số quảng cáo trên mạng Sina đạt đến 680 triệu NDT, chiếm 21,7% thị phần quảng cáo online Trung Quốc; mạng Sohu chiếm 15% thị phần; NetEase chiếm 8%; QQ chiếm 3,8% và TOM chiếm 2,2%. Tổng thị phần của 5 mạng lớn nhất Trung Quốc này đã chiếm đến 53,4% thị phần quảng cáo trực tuyến tại Trung Quốc. Quảng cáo về nhà đất, sản phẩm CNTT và dịch vụ trực tuyến là 3 lĩnh vực quảng cáo đứng hàng đầu trong lĩnh vực quảng cáo. Riêng Samsung đã chi đến 60,35 triệu NDT để quảng cáo cho các sản phẩm của mình, trở thành công ty đứng hàng đầu về số tiền chi cho quảng cáo online tại Trung Quốc; tiếp sau là China Mobile với 41,1 triệu NDT và NetEase với 39,13 triệu NDT. IResearch dự báo rằng quảng cáo trực tuyến ở Trung Quốc trong năm 2006 sẽ đạt gần đến 5 tỷ NDT và sẽ lên tới 36,7 tỷ NDT (khoảng 4 tỷ USD), vào năm 2010 Theo số liệu của một cuộc nghiên cứu mới đây, doanh thu từ thương mại điện tử trong năm 2005 của Trung Quốc đạt kỉ lục 553,1 tỉ Nhân Dân Tệ (NDT) (68,72 tỉ USD), tăng 58% so với năm 2004. Theo kết quả cuộc nghiên cứu của Trung Tâm Nghiên Cứu Phát Tiển Internet Trung Quốc (China Internet Development Research Centre - CIDRC) thuộc Học Viện Khoa Học Xã Hội Trung Quốc, thị trường khách hàng-với-khách hàng (consumer-to-consumer - C2C) đã trở thành điểm nhấn của sự phát triển, với doanh thu 13,5 tỉ NDT (1,68 tỉ USD), gấp 3 lần năm 2004. Năm 2005, trang web đấu giá nội địa Taobao.com có 70% người dùng của thị trường C2C Trung Quốc, kiểm soát số giao dịch trị giá 9,7 tỉ NDT (1,2 tỉ USD), đánh bại chi nhánh dịch vụ đấu giá eBay của Mỹ tại Trung Quốc, trở thành website C2C số 1 quốc gia này nhờ đưa ra các dịch vụ miễn phí. Tháng 12/2005, trong một cuộc điều tra của CIDRC với 3.483 nhười dùng mạng tại 5 thành phố là Bắc Kinh, Thượng Hải, Trùng Khánh, Tây An, Tề Nam cho thấy, đến cuối năm 2005, hơn 71,3% người dùng mạng đã từng mua bán trực tuyến (con số này ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương trung bình là 70%). 95% số người được hỏi lạc quan về tương lai của kinh doanh trực tuyến, cho thấy sẽ tiếp tục có sự tăng trưởng của thương mại điện tử trong năm 2006. Ông Ma Haitao, người lãnh đạo cuộc nghiên cứu của CIDRC nói, có hơn 60 triệu mặt hàng trực tuyến. Sách và các mặt hàng nghe-nhìn được mua bán trực tuyến nhiều nhất, nhưng doanh thu từ máy tính, điện thoại di động, máy ảnh số, máy nghe nhạc MP3, vé máy bay, các đồ phụ kiện cũng đã tăng lên. Sự phát triển của các hình thức thanh toán trực tuyến như Paypal và Alipay đã khiến 70% người mua hàng trực tuyến thích giao dịch trực tuyến hơn là trả tiền mặt. Tuy nhiên, 43% người được hỏi vẫn còn băn khoăn về chất lượng hàng hóa trực tuyến và các dịch vụ hậu mãi Khi nói về thương mại điện tử Trung Quốc chúng ta không thể không nói đến những gương mặt điển hình trong thương mại điển tử.Ở đây chúng tôi muốn nói tới Jack Ma, Jack Ma hiện được coi là ông trùm lớn nhất trong ngành kinh doanh công nghệ thông tin ở Trung Quốc. Giới trẻ nước này từ vài năm nay đã tôn ông là thần tượng kinh doanh của họ.  Những gì mà Jack Ma đạt được với Alibaba.com đã được người Trung Quốc ghi nhận chẳng kém gì tỉ phú giầu nhất thế giới Bill Gates, ông chủ của Microsoft. Jack Ma hiện cũng đã trở thành một trong những tỉ phú Đôla của thế giới sau phi vụ bán lại 35% cổ phần của công ty cho tập đoàn Yahoo. Đây là một phi vụ nổi tiếng đã thu hút sự quan tâm bất thường của giới truyền thông trong năm 2005. Cả Alibaba.com và Yahoo đều rất hài lòng với hợp đồng đã được ký kết của mình. Theo đó, có thể biết rằng đây là một hợp đồng đầu tư có giá trị lớn nhất của một tập đoàn nước ngoài vào thị trường Trung Quốc. Các phương tiện truyền thông đều đưa tin Jack Ma và Công ty Alibaba.com đã thu về 1,7 tỉ USD trong đó có 1 tỉ USD tiền mặt để đổi lấy việc Yahoo nắm giữ 35% cổ phần của Alibaba.com cùng với 1 trong 4 ghế thành viên quản trị của công ty. Trong khi tập đoàn Yahoo, cũng của một ông chủ người Mỹ gốc Trung Quốc là Jerry Yang, loan tin về một hợp đồng liên doanh thì ông chủ Jack Ma lại nói theo một chiều hướng khác. Ông thông tin lại rằng đây không phải là một liên doanh “Joint Venture” và khẳng định ban lãnh đạo cũ vẫn nắm toàn quyền kiểm soát Alibaba. Yahoo còn phải đồng ý đưa các khách hàng của hệ thống chi nhánh Yahoo tại Trung Quốc về với Alibaba.com. Jack Ma tự hào rằng như thế chính ông mới là người kiểm soát lại các chi nhánh của Yahoo. Các chuyên gia tính rằng giá trị thật sự của hợp đồng mà Jack Ma đã ký kết với Yahoo phải là 4 tỉ USD. Được coi là thần tượng của lĩnh vực kinh doanh công nghệ cao nhưng điều đáng ngạc nhiên là ông trùm kinh doanh Internet Jack Ma lại là một người ngoại đạo thật sự. Chính bản thân Jack Ma cũng không hề giấu giếm điều này. Tuy nhiên bên cạnh những thành tựu mà thương mại điện tử Trung Quốc đạt được,thì nó còn gặp phải rất nhiều những khó khăn. Báo cáo mới đây của Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết, thương mại điện tử nước này hiện chưa phát triển mạnh do 3 trở ngại chính là thanh toán qua mạng không thuận lợi, thiếu chính sách thuế và sự yếu kém của dịch vụ chứng thực điện tử. Thanh toán qua mạng đóng vai trò quan trọng trong thương mại điện tử. Song sự an toàn, thuận tiện cũng như hiệu quả của loại hình này là một đòi hỏi không thể thiếu. Tuy nhiên, nhận thức về vấn đề đó ở Trung Quốc vẫn chưa cao. Mặt khác, do thiếu các chế tài bảo vệ của pháp luật, trọng tài kinh tế và sự hiểu biết về trách nhiệm pháp lý nên rất khó khăn khi có tranh chấp xảy ra. Thêm vào đó, hiệu quả thanh toán qua mạng của Trung Quốc vẫn còn rất thấp, thời gian thanh toán qua ngân hàng thường kéo dài (khoảng 10 ngày), chi phí lại cao... Thứ hai là vấn đề thuế. Trong khi thương mại điện tử là một loại hình kinh doanh hoàn toàn mới, khác xa so với các loại hình truyền thống, Trung Quốc vẫn chưa có chính sách thuế cho lĩnh vực này. Bản báo cáo của Bộ Thương mại đề xuất với chính phủ các dự thảo luật phù hợp để đảm bảo cho sự phát triển thương mại điện tử trong tương lai. Trên thực tế, các quốc gia có nền kinh tế phát triển ở mức độ khác nhau sẽ có chính sách thuế khác nhau đối với thương mại điện tử. Chẳng hạn, ở Mỹ, thương mại điện tử, các sản phẩm kỹ thuật số và truy cập Internet được miễn thuế hoàn toàn, trong khi ở châu Âu chỉ tính thuế giá trị gia tăng đối với thương mại điện tử. Trở ngại thứ ba là hạn chế trong hệ thống dịch vụ chứng thực điện tử của Trung Quốc. Trong số các tập đoàn cung cấp dịch vụ này cho thương mại điện tử nước này, khoảng 1.000 tập đoàn là làm việc theo lối truyền thống với chất lượng dịch vụ không cao. Do vậy, nhu cầu phải cung cấp một dịch vụ giao nhận và giao dịch nhanh chóng hiện đại đang rất bức thiết tại Trung Quốc. Bản báo cáo trên cho rằng chính phủ nên giữ một vai trò tích cực trong việc khuyến khích và hỗ trợ thương mại điện tử cho các tập đoàn kinh doanh truyền thống. Mặt khác cũng nhấn mạnh bản chất của thương mại điện tử và cảnh báo rằng các hoạt động thương mại theo hình thức này không chỉ cần xây dựng các mạng lưới là đã đủ. 2)Thương mại điện tử ở Việt Nam: Nghèo đói và tụt hậu! đó là nỗi “sợ hãi” chung của bất kì một dân tộc nào. VN cũng vậy. Có lẽ trong lịch sử chưa lúc nào người Việt Nam chịu cúi đầu trước giặc ngoại xâm. Bất kể kẻ đó có sức mạnh lớn đến thế nào. Thế nhưng hiện nay, dường như chúng ta lại đang phải vật lộn trước sự nghèo đói, và lạc hậu, thậm trí là đang “ngủ quên” trên sự đói nghèo và trì trệ! …hãy để tôi giải thích cho ý kiến đó…Đa số người dân, đều thỏa mãn với chỉ số phát triển “một con số”, thỏa mãn với những điều kiện hiện tại! Cả báo đài, dường như cũng tập trung về những cái chúng ta “đã làm được” nhiều hơn là những cái chúng ta chưa làm được, hay những cái chúng ta cần làm,cần khắc phục ngay để có thể đuổi kịp các nước trong khu vực. Mô hình chung, nó tạo ra một sự ngộ nhận rằng Việt Nam đang “vững bước” tiến lên, không hề sai sót! - Mọi thứ trôi qua, bất kể đó là cơ hội – hay thách thức, bất kể VN lắm bắt – hay bỏ qua người dân vẫn sống, tỷ lệ đói nghèo vẫn giảm, tăng trưởng vẫn đều đặn. Đôi khi là một số thông tin về tham nhũng, về tệ nạn, hay về sự xuống dốc của đạo đức, lối sống. Sự mất đi của giá trị đạo đức và tinh thần. Nhưng nó không đủ để cho người dân “thực sự quan tâm” trước những mối lo lắng thường nhật của bản thân, của gia đình. Dần dà dường như người dân, đặc biệt là giới trẻ trở lên “lãnh đạm” với chính trị, với những thách thức mà Việt Nam đáng phải đối mặt. - Hội nhập ngay trước mắt, không chỉ ở nguyên nhân lao động không được đào tạo mà chính sự thiếu hiểu biết về làn sóng toàn cầu hóa, về kinh tế thế giới, thậm trí cả kinh tế Việt Nam của tuyệt đại đa số người dân đã và sẽ trở thành “rào càn lớn nhất” cho việc thúc đẩy nền kinh tế Việt Nam phát triển hậu gia nhập WTO. Liệu chúng ta đã “sẵn sàng”, liệu chúng ta đã “chuẩn bị” kĩ lưỡng để “chiến thắng” khi vào WTO? Đó không chỉ là sự chuẩn bị về luật pháp, về thể chế, mà thực tế còn đòi hỏi, đó còn là sự hiểu biết về nền kinh tế TG, hiểu biết về WTO, hiểu biết về luật lệ quốc tế, văn hoá của các vùng lãnh thổ khác nhau mà chúng ta thiết lập quan hệ thương mại. Đồng thời củng cố chất lượng của nguồn lao động vốn không được đào tạo bài bản. Có như vậy, chúng ta mới nghĩ đến chuyện cạnh tranh, học hỏi cái này, cái kia, rồi nghĩ đến chuyện vươn ra đuổi kịp TG. Chúng ta không thể phó thác cho may rủi, hay cho những nhận định chủ quan rằng doanh nghiệp năng động, người dân năng động tự khắc sẽ “hội nhập thành công”. Tự họ sẽ tìm ra cách để cạnh tranh được với doanh nghiệp nước ngòai, tự họ sẽ ý thức được tầm quan trọng của việc học hỏi cho mình một kĩ năng để có thể “tồn tại” trong hội nhập. Chúng ta đặt lên vai người dân, đặt lên vai doanh nghiệp những thử thách rất lớn, mà chưa giúp họ được nhiều trong việc nhận thức về nó, càng chưa giúp họ được nhiều những điều kiện ban đầu “chắc chắn” để có họ thể chiến thắng. -Mọi việc sẽ không quá phức tạp nếu chúng ta chỉ so sánh với mình trong quá khứ, tiếp tục bảo hộ và “sống một mình”. Nhưng mọi chuyện sẽ là tệ hại khi chúng ta thực sự tham gia vào toàn cầu hóa. Chưa nói đến việc các giá trị truyền thống có thể bị đe dọa, rằng cây oliu có thể sẽ bị “chiếc lexus đè bẹp”. Chỉ riêng nói về kinh tế, động lực chính buộc chúng ta hội nhập. Có “quá nhiều” điều chúng ta phải lo lắng trong tương lai “không xa lắm”. Đặc biệt là cho cộng đồng các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Nhưng cũng chính họ, sẽ là những cơ cấu “năng động” hơn cả, là những “bộ phận” của nền kinh tế, có khả năng hội nhập nhanh chóng nhất,ít đau đớn nhất và thành công nhất vào nên kinh tế TG. - Hơn lúc nào hết, chúng ta cần mau chóng tìm ra một con đường (đường tắt thì càng tốt) để có thể củng cố sức mạnh của cộng đồng các doanh nghiệp VN trước thềm hội nhập. Đồng thời củng cố “sức mạnh và giá trị” của nguồn lao động, vốn chưa được đào tạo của đất nước. Bởi vì đó chính là những động lực và là cơ sở để Việt Nam vững bước trong nền kinh tế TG. - Có lẽ sẽ lạc đề, nếu tôi đi quá sâu vào nền kt VN hiện tại, và những thách thức trong hội nhập vì chủ đề chúng ta đề cập tới chỉ là TMĐT. Nhưng TMĐT càng có ý nghĩa quan trọng ở VN hơn, khi chúng ta nhận thấy rằng, rất nhiều những khó khăn chúng ta đang gặp phải thì Thương mại điện tử, có thể là một phần lời giải cho bài toán đã được đề cập ở trên. Một trong những trở ngại lớn nhất của Thương Mại VN là sự vắng bóng gần như hoàn toàn của mạng lưới phân phối “của VN” tại nước ngoài. Bên cạnh đó việc quảng bá doanh nghiệp, xây dựng thương hiệu, điều tra thị trường gặp rất nhiều khó khăn và tốn kém, nằm ngoài sức của đa số doanh nghiệp VN. Điều này đã khiến các doanh nghiệp của ta, không có nhiều lựa chọn khi đầu tư ra nước ngoài. Họ có thể đơn giản là “chọn một lối tắt”, kiểu như xuất khẩu dưới nhãn hiệu của một công ty nhập khẩu, hoặc nhận là đơn vị gia công cho một thương hiệu sẵn có mạng lưới phân phối trên thị trường. Chịu sự “thua thiệt” về lợi nhuận, với vị thế của kẻ yếu. Thậm trí còn luôn luôn đối mặt với nguy cơ bị “hủy hợp đồng”. Các doanh nghiệp gia công hàng may mặc và giầy dép, đã có không chỉ một dẫn chứng về câu chuyện của một số doanh nghiệp đứng trước bờ vực phá sản do không thể kí tiếp hợp đồng ngay sau khi đã vay tiền và mở rộng nhà máy để sản xuất, bởi “càng về sau” thì giá “càng giảm”, doanh nghiệp “không chịu được” đành Chia tay. Đây là điển hình khiến không ít các doanh nghiệp phải cân nhắc kĩ trước khi ký hợp đồng gia công cho nước ngoài, hoặc vay tiền mở rộng cơ sở sản xuất để đáp ứng nhu cầu của đói tác về quy mô. Khi mà người nắm đằng chuôi lại là các công ty có được mạng lưới phân phối. - Kết hợp với những hạn chế về phân bổ hạn ngạch, rất nhiều ngành của ta phát triển còn ở mức “dưới tiềm năng’ hoặc chưa đạt được lợi nhuận “xứng đáng”. Hạn ngạch đã được rỡ bỏ sau khi ta ra nhập WTO, “vòng kim cô” đã đựơc tháo. Và sẽ ra sao nếu TMĐT giúp chúng ta xd kênh phân phối, kênh nghiên cứu thị trường, quảng bá thương hiệu và sản phẩm, nó sẽ giúp chúng ta tiếp cận gần hơn với người tiêu dùng trên khắp thế giới với chi phí không đáng kể. Khi đó, chúng ta có thể chủ cho “số phận doanh nghiệp mình”. “lời ăn lỗ chịu” – đó là những thách thức nhưng cũng là những cơ hội mà doanh nghiệp VN cần chớp lấy, vì sự phát triển lâu dài. - Khó khăn thứ 2 là nguồn nhân lực quản lí, điều hành của ta còn yếu kém, và thiếu kinh nghiệm hoạt động trong môi trường cạnh tranh cần tính chuyên nghiệp cao.TMĐT lại một lần nữa giúp chúng ta các công cụ quản lí sản xuất và điều hành và phân tích kinh doanh hữu hiệu. Đó là sự xuất hiện của thư kí, của kế toán, của “chiến lựợc” gia điện tử, điều đó cũng đồng nghĩa với việc giảm được tối đa chi phí nhân công “không cần thiết”, tăng tính cạnh tranh và chuyên nghiệp của doanh nghiệp. - Giáo dục nói chung và đào tạo đại học, cao đẳng, trung cấp nói riêng, đó là những nơi đào tạo trực tiếp ra nguồn lao động phục vụ phát triển, dường như đáng quá tải, đó là chưa kể đến chất lượng chưa đáp ứng được nhu cầu. Thì bên cạnh đó, việc phát triển như vũ bão của CNTT, của TMĐT, có thể giải quyết nhu cầu rât lớn của việc tự đào tạo, tự nghiên cứu hay đào tạo trực tuyến, tìm kiếm và tra cứu tài liệu với chi phí rẻ chưa từng thấy. - Hay nói cách khác, chính những thiếu sót mà các doanh nghiệp VN gặp phải khi hội nhập sẽ là cơ hội để TMĐT của VN cất cánh. - “TMĐT không phải là một phương thức mới của thương mại. Thực ra nó đánh dấu sự bắt đầu của một hệ thống tạo ra của cải vật chất mới. Nó là một cơ hội thương mại tuyệt vời để phát triển kinh tế”. Đó là lý do tại sao cả những nước nghèo lẫn các nước giầu đang đổ tiền vào khai thác TMĐT, dựa vào TMĐT đề theo đuổi những “tham vọng riêng của mình”. - Nhờ sự phát triển vượt bậc của CNTT những năm gần đây, các nước đã bắt đầu ý thức được việc phải xây dựng một hệ thống tạo ra của cải vật chất mới trong một nền văn minh mới. Cũng giống như hệ thống nhà máy, đường xá, cầu cống, cửa hàng.. là những yễu tố của một hệ thống tạo ra của cải vật chất trong xã hội công nghiệp. Bất cứ ai làm chủ được hệ thống tạo ra của cải vật chất mới này sẽ làm chủ nền văn minh mới, trong tương lai không xa. - Và điều đáng nói ở đây là, cũng giống như xã hội tư bản,(xã hội có một hệ thống tạo ra của cải vật chất lớn gấp nhiều lần công xã nguyên thủy,chiếm hữu nô lệ hay phong kiến). Hệ thống tạo ra của cải vật chất mới ở thời đại thông tin này cũng có khả năng tạo ra của cải vật chất lớn hơn nhiều so với tích lũy ở xã hội tư bản. Tuy mới chỉ ở giai đoạn đầu xây dựng cơ sở hạ tầng cho một xã hội mạng, tuy nhiên, những doanh nghiệp ứng dụng được những hạ tầng cơ bản ấy đã có một “sức mạnh” cực kì to lớn, đóng góp vai trò quan trọng trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới. - Một vd điển hình là vụ sát nhập “lịch sử” giữa American Online và Time Warner, tổng tài sản của 2 công ty này khoảng 185 tỷ đô, trong khi đó dự chữ ngoại tệ của Đài Loan (hàng thứ ba - thứ tư trên thế giới) chỉ chưa tới 100 tỷ đô. 2 tập đoàn lớn có tài sản lớn hơn cả số tiền mà 200 triệu người Đài Loan tích góp suốt mấy chục năm. Nguyên nhân là ở đâu, đó là do tại Mỹ nơi có hạ tầng mạng tốt nhất, họ đã và đang xây dựng một “xã hội mạng” mà Cái cốt lõi của xã hội mạng là TMĐT. Không quá nếu khẳng định rằng bất cứ ai làm chủ được TMĐT thì sẽ làm chủ nền văn minh sắp tới. Nền văn minh của xã hội thông tin. - Việc gia nhập WTO đông nghĩa với việc chúng ta “chấp nhận” tham gia vào Toàn Cầu Hóa, một xu thế tất yếu của lịch sử thế kỉ này. Tuy nhiên, để có thể đứng vững trong cơn lốc toàn càu hóa, chúng ta phải triệt để khai thác những công cụ, những sức mạnh, những lợi thế nó đem lại, trước khi, những yếu kém của chúng ta nhấn chìm chính chúng ta, trước những cơ hội,những thách thức vô cùng mới mẻ và khắc nghiệt. Thương mại điện tử là một trong những lực mạnh mẽ nhất thúc đẩy toàn cầu hóa trong thời kì mới. Và đây là một cơ hội lớn chưa từng có trong lịch sử để các công ty nhỏ, các nước nhỏ có cơ hội đuổi kịp các nước giầu có. - Nhắc đến Trung Quốc, người ta nghĩ ngay đến đây là “công xưởng” của TG, nghĩ đến nguồn nhân công khổng lồ và hàng hóa rẻ tiền, thì có lẽ ,chỉ trong vài năm trở lại đây, người ta đã bắt đầu thay đổi cái nhìn về TQ. Nếu như nhắc đến TQ, nhắc đến thành công của hội nhập tại đây thì người ta hay liên tưởng ngay đến sự phát triển “vượt bậc – bất ngờ” của ngành xe hơi nước này, nhưng với tôi đó chỉ là “phần nổi của tảng băng”. Không chỉ công nghiệp của họ bắt đầu đuổi kịp thế giới, mà trong những ngành kĩ thuật cao, ứng dụng những công nghệ hiện đại nhất, họ cũng tạo được vị thế nhất định của mình. Một trong những ngành mới mẻ nhất đó là TMĐT. Cần nói thểm rằng, cho đến thời điểm này, chưa có bất kì một trang web hay một dịch vụ công nghệ cao nào của nước ngoài được đánh giá là “thành công” tại TQ. Tất cả các dịch vụ của yahoo, google, ebay, đều có những “đối trọng nội địa” không dễ bị khuất phục, mà thực tế là họ đã vượt mặt những “ông trùm lắm tiền nhiều của” này với ngay cả những dịch vụ “tâm đắc nhất”. Đó là Baidu với dịch vụ tìm kiếm, Shanda với trò chơi, Sina với cổng thông tin. Và đặc biệt đó là mạng alibaba trong lĩnh vực “môi giới hôn nhân” trong thương mại (là nơi các doanh nghiệp giới thiệu sản phẩm, gặp gỡ và kí kết hợp đồng), trang Taobao chuyên về đấu giá là đối thủ đã “giành lại TQ” trong lĩnh vực này từ tay ebay. Với những cơ sở dữ liệu đầu tiên được xây dựng vào năm 1995, Jack Ma chỉ với 2000$ tạo dựng lên trang web tiền thân mạng alibaba.com, rồi sau đó là Taobao. Đó là kể cả việc Jack Ma và mạng Alibaba đã từng bị “đóng cửa” 2 năm (kể từ năm 1997) trong một đợt “chống internet” của TQ, nó mở cửa trở lại vào 1999 và nhận được 25 triệu đô đầu tư từ nước ngoài để xây dựng lên mạng Alibaba ngày nay. - Đó là ở Trung Quốc, và chẳng có lí do gì để chúng ta nghi ngờ việc hình thành một alibaba, một ebay, một Taobao của Việt Nam, mở rộng và chiếm lĩnh thị trường TMĐT toàn cầu. Sự cố chodientu.com của gần đây, cũng là một bài học đắt giá cho những ai đã, đang và sắp lập nghiệp “bằng thương mại điện tử” và đó còn là bài học cả cho những người quản lí, điều hành, hoạch định chính sách về yêu cầu nâng cao trình độ, nâng cao hiểu biết và nâng cao “ý thức” trong cộng đồng những người sẽ xây dựng bộ mặt TMĐT Việt Nam. Tất cả mọi hành động phải vì một mục đích chung là “phát triển TMĐT Việt Nam” bất kì ai “có những hành động gây tổn hại” đến lợi ích chung của quốc gia (trong trường hợp này là TMĐT) sẽ phải bị “trừng phạt đích đáng”. Có rất nhiều lựa chọn cho nh

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docThực trạng thương mại điện tử Trung Quốc hiện nay.DOC