Đề tài Một số giải pháp chỉ đạo giáo dục đạo đức cho học sinh trường THPT số I Sa Pa

sắc những vấn đề chung của quá trình giáo dục đạo đức. Từ đó mới có những định hướng, mục tiêu sát thực, xây dựng được những chương trình, kế hoạch khả thi và có những biện pháp tổ chức chỉ đạo thích hợp để nâng cao chất lượng và hiệu quả của quản lý giáo dục nói chung, quá trình giáo dục đạo đức nói riêng. 1.6. Nội dung giáo dục đạo đức Trong giai đoạn hiện nay, ở nước ta đang diễn ra công cuộc đổi mới sâu sắc trong phạm vi toàn xã hội. Sự nghiệp giáo dục đang được coi trọng, là "Quốc sách hàng đầu". Công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức cho học sinh cần được coi trọng và cần thiết. Giáo dục chính trị, tư tưởng đạo đức cần phải tăng cường giáo dục thế giới quan khoa học. Trên cơ sở tăng cường thế giới quan khoa học cần tăng cường giáo dục tư tưởng cách mạng XHCN cho học sinh. Qua giáo dục đạo đức nâng cao lòng yêu nước, tăng cường ý thức lao động và tự lao động (động cơ, thái độ đúng đắn, chăm chỉ, nỗ lực vươn lên làm chủ khoa học xã hội…). Bên cạnh đó cũng phải đồng thời tăng cường giáo dục pháp luật, giáo dục lòng thương yêu con người và hành vi ứng xử có văn hoá (không ăn nói cục cằn, thô lỗ, thiếu văn hoá, thiếu tôn trọng người khác… biết ứng xử lễ phép tế nhị, lịch sự…) Trong nhà trường phổ thông, các phẩm chất đạo đức cần trau dồi cho học sinh một cách liên tục, khoa học, hợp lý, và được phân thành từng nhóm theo từng quan hệ xã hội: quan hệ cá nhân với xã hội, cộng đồng (trung thành với lý tưởng CNXH và CNCS, yêu nước XHCN, yêu hoà bình, tự hào dân tộc, tin yêu Đảng và kính yêu Bác Hồ…) quan hệ cá nhân với lao động (chăm chỉ học tập, say mê khoa học kỹ thuật, quý trọng lao động…) quan hệ cá nhân với bản thân, với người đúng mực, như bạn bè, đồng chí…) đồng thời cũng phải giáo dục đạo đức gia đình, quan hệ bạn bè, tình yêu. 2. Một số cơ sở pháp lý của việc chỉ đạo giáo dục đạo đức học sinh trong trường THPT Trong văn kiện Hội nghị lần thứ 2 Ban chấp hành TW Đảng khoá VIII đã nêu rõ: "Nhiệm vụ mục tiêu cơ bản của giáo dục là nhằm xây dựng những con người và thế hệ thiết tha gắn bó với lý tưởng độc lập dân tộc và CNXH, có đạo đức trong sáng, có ý chí kiên cường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, CNH-HĐH đất nước, giữ gìn và phát huy các giá trị văn hoá của dân tộc, có năng lực tiếp thu tinh hoa văn hoá của nhân loại, phát huy tiềm năng của dân tộc và con người Việt Nam, có ý thức cộng đồng và phát huy tính tích cực của cá nhân, làm chủ tri thức khoa học và công nghệ hiện đại, có tư duy sáng tạo, có tính tổ chức kỷ luật cao là những con người kế thừa và xây dựng CNXH vừa Hồng vừa Chuyên". Quan điểm của Đảng về phát triển giáo dục trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2001 - 2010 đã khẳng định: "Giáo dục con người Việt Nam phát triển toàn diện có đạo đức, có tri thức, có sức khoẻ và thẩm mỹ… góp phần làm cho dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ văn minh, phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc". Điều 2 chương I của Luật Giáo dục nêu rõ: "Mục tiêu giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc". Trong Điều 23 mục 2 chương II Luật Giáo dục cũng khẳng định: "Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản nhằm hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc". Giáo dục đạo đức học sinh phải được tiến hành bằng nhiều biện pháp, có mục tiêu phù hợp. Phải được xây dựng nội dung, kế hoạch cụ thể và được làm thường xuyên liên tục, có hệ thống mới đạt kết quả cao. Giáo dục đạo đức cho học sinh được tiến hành bằng nhiều hình thức phong phú linh hoạt phù hợp với lứa tuổi học sinh. Thông qua các hoạt động giáo dục trong và ngoài nhà trường. Đồng thời phải biết kết hợp nhà trường - gia đình - xã hội để tạo nên sức mạnh tổng hợp. Huy động mọi nguồn lực, mọi sự hỗ trợ của tất cả các tổ chức, các cơ quan ban ngành, các đoàn thể cùng phối hợp để thực hiện tốt xã hội hoá giáo dục, góp phần nâng cao đạo đức lối sống học sinh Nghị quyết chi bộ giáo dục huyện Sa Pa nhiệm kỳ 2005-2008 đề ra các mục tiêu, phương hướng nhiệm vụ cụ thể cho công tác giáo dục, rèn luyện cho học sinh các cấp học trong ngành của huyện nói chung và học sinh THPT số 1 Sa Pa nói riêng cụ thể: - Tham gia công tác phổ cập giáo dục ở địa phương - Rèn luyện đạo đức, học tập văn hoá, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ để nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục - Tìm hiểu và nắm vững học sinh trong lớp về mọi mặt để có biện pháp tổ chức giáo dục sát đối tượng, nhằm thúc đẩy sự tiến bộ của học sinh... Chương 2 Thực trạng về việc Chỉ đạo giáo dục đạo đức cho học sinh trường THPT số i sa pa. Huyện Sa Pa là một huyện vùng cao của tỉnh Lào Cai chủ yếu là đồi núi, trình độ dân trí thấp, kinh tế chưa phát triển, hạ tầng cơ sở chưa đầy đủ thu nhập chủ yếu bằng trồng nông nghiệp, các cây chính: Ngô, Lúa nhưng chỉ trồng được một vụ, cây dược liệu: Đỗ trọng xuyên khung, thảo quả và một số cây khác. Sản xuất lương thực cung chưa đủ cầu, phần lớn ngân sách còn dựa vào Nhà nước. 1. Một số nét về trường THPT số I huyện Sa Pa – Tỉnh Lào Cai Trường THPT số I huyện Sa Pa – Tỉnh Lào Cai là trường nằm ở trung tâm thị trấn Sa Pa thành lập từ 1966 và 2 lần chuyển vị trí, 2 lần nhập và tách cấp THCS .Cho đến năm 2004 mở thêm phân hiệu tại trung tâm cụm xã Bản Dền xã Bản Hồ huyện Sa Pa cách điểm trường chính 18 km đường đi lại rất khó khăn do đó có nhiều ảnh hưởng đến công tác quản lý dạy và học của nhà trường. Địa bàn tuyển sinh của trường gồm tất cả các xã trong huyện , ngoài ra nhà trường còn tiếp nhận các em của các gia đình làm dịch vụ du lịch từ nơi khác tới. Cho nên việc quản lý học sinh ngoài giờ học và việc liên lạc giữa nhà trường với gia đình học sinh gặp rất nhiều hạn chế. Hiện nay trường có 12 lớp với 462 học sinh trong đó 2/5 là học sinh dân tộc (chủ yếu là dân tộc Mông,Dao,Tày..) đại đa số các em là con nông dân . Nhìn chung các em dễ bảo, ngoan, hiền, thật thà. Tuy nhiên trong trường vẫn còn có học sinh gia đình buôn bán, gia đình làm dịch vụ du lịch thường xuyên các em tiếp xúc với thị trường kinh doanh, dịch vụ, mải chơi, đua đòi... nên đã ảnh hưởng không nhỏ tới mặt đạo đức của học sinh. 2. Một số kết quả đã đạt được - Trường có 1 tổ Đảng với 6 đảng viên ghép với chi bộ phòng Giáo dục và Đào tạo, đồng chí hiệu trưởng làm phó bí thư, nhiều năm đạt tổ Đảng trong sạch vững mạnh. - Công đoàn trường liên tục là công đoàn vững mạnh - Đoàn trường được huyện đoàn, tỉnh đoàn tặng nhiều giấy khen và nhiều thành tích khác. - Ban giám hiệu gồm 2 đồng chí có phẩm chất đạo đức tốt, nhiệt tình công tác. - Đội ngũ nhà trường gồm 31 cán bộ, giáo viên, nhân viên hầu hết đã đạt chuẩn (còn 01 giáo viên tốt nghiệp cao đẳng KTCN) . Phần lớn giáo viên của trường là giáo viên trẻ nên rất nhiệt tình, năng nổ, đoàn kết, tính gắn bó cao. - Chi đoàn giáo viên có 14 đồng chí trong đó có 1 Đảng viên, năm học 2006 - 2007 chi đoàn có 2 giáo viên giỏi, 2 đoàn viên ưu tú giới thiệu cho chi bộ xem xét kết nạp, 1 có đồng chí đang đi học trình độ thạc sĩ, 1 đồng chí GV đang theo học tiến sĩ. - Chất lượng giảng dạy năm sau cao hơn năm trước, tỷ lệ học sinh chuyển lớp 89 - 95%, tỷ lệ học sinh tốt nghiệp năm 2006-2007 đứng thứ 5 trong tỉnh, tỷ lệ thu hút học sinh năm sau cao hơn năm trước. Chất lượng giáo dục đạo đức ngày càng có sự chuyển biến rõ rệt, tỷ lệ học sinh bị kỷ luật giảm, không có học sinh sử dụng ma tuý, không mắc vào các tệ nạn xã hội khác (tính từ năm học 2002 - 2003 đến nay). Cụ thể xếp loại đạo đức 3 năm học: Năm học Số học sinh Xếp loại đạo đức Tốt Khá TB Yếu Kém Kỷ luật Đuổi học 2004 - 2005 300 120 40,0% 145 49,3% 14 4,7% 15 5,1% 15 6 2005 - 2006 326 139 43,1% 151 46,8% 22 6,8% 10 3,1% 10 4 2006 - 2007 404 164 40,5% 194 48,0% 31 7,6% 15 3,7% 0 0 0 3. Những tồn tại, khó khăn + Công tác xây dựng kế hoạch chỉ đạo giáo dục đạo đức cho học sinh chưa khoa học + Sự phối hợp giữa các tổ chức bộ phận trong nhà trường đôi khi còn chưa ăn khớp, nhịp nhàng + Đội ngũ GV trẻ làm GVCN lớp còn ít kinh nghiệm + Nhiều gia đình học sinh còn chưa quan tâm đến con em mình mà chủ yếu dựa vào việc quản lý của nhà trường. + Cơ sở vật chất trường lớp không được ổn định, thiếu sân chơi, bãi tập, dụng cụ, trang thiết bị phục vụ giảng dạy học tập còn thiếu + Kinh phí phục vụ các hoạt động còn hạn chế, chủ yếu từ nguồn đóng góp của nhân dân Qua những năm công tác tại trường, tôi nhận thấy do một số nguyên nhân khách quan và chủ quan học sinh ở trường chúng tôi còn một số hạn chế về mặt đạo đức như sau: - Do các em chưa xác định mục tiêu học để làm cái gì, quan niệm đến trường chỉ là để học chữ nên việc chấp hành các nội quy, quy định của nhà trường chưa được tốt, các em đến trường với động cơ học tập chưa cao. - Các giờ lên lớp của 1 số giáo viên đặc biệt là giáo viên trẻ, còn nặng về truyền đạt kiến thức chú ý đến rèn luyện đạo đức cho học sinh. - Do phần lớn các em là học sinh dân tộc thiểu số, sống ở nơi vùng sâu các em ít được giao tiếp nên trong giao tiếp các em rất vụng về, hay nói trống không hoặc nói năng còn cục cằn không suy nghĩ, nhiều lúc còn phát ngôn bừa bãi. - Một số em ở trung tâm thị trấn còn mải chơi, đua đòi, thiếu trung thực trong học tập, thậm chí có em còn uống rượu khi đến lớp, đặc biệt có em chơi bời lêu lổng cho nên tác động lớn đến phong trào học tập và rèn luyện. - ý thức bảo vệ của công, ý thức tập thể chưa cao, có một số em vi pham Luật giao thông: đi xe hàng 2, hàng 3, đi xe máy đi học khi chưa đủ tuổi, ý thức bảo vệ môi trường còn hạn chế. Có những em nói dối bố mẹ, thầy cô giáo bỏ nhà đi chơi - Do địa bàn là một huyện du lịch, cho nên đã tác động rất lớn tới tâm lý lứa tuổi của các em. Nhất là các tệ nạn xã hội , nhiều học sinh còn bỏ học đi chơi tác động xấu đến nhận thức của các em. Do vậy ảnh hưởng đến thời gian học tập của các em. 4. Một số vấn đề đặt ra trong chỉ đạo giáo dục đạo đức cho học sinh ở trường THPT số I huyện Sa Pa – Tỉnh Lào Cai Dựa trên cơ sở lý luận, cơ sở pháp lý và phân tích cụ thể một số vấn đề đặt ra trong chỉ đạo giáo dục đạo đức cho học sinh ở trường THPT số I huyện Sa Pa – Tỉnh Lào Cai, tôi nhận thấy có một số vấn đề đặt ra là: a. Tăng cường nâng cao vai trò, trách nhiệm của tổ Đảng trong nhà trường b. Tăng cường vai trò, trách nhiệm của cán bộ quản lý trong công tác giáo dục đạo đức học sinh c. Nâng cao vai trò, trách nhiệm của đội ngũ giáo viên trong việc giáo dục đạo đức học sinh d. Phát huy vai trò, trách nhiệm của giáo viên chủ nhiệm, tổ chủ nhiệm trong việc giáo dục đạo đức học sinh e. Phát huy vai trò xung kích, sáng tạo của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và Hội liên hiệp thanh niên. f. Phối hợp với các tổ chức đoàn thể trong và ngoài trường thường xuyên tổ chức các cuộc thi tìm hiểu, thường xuyên giáo dục truyền thống g. Đẩy mạnh công tác hoạt động tự quản của tập thể học sinh h. Đẩy mạnh sự kết hợp giữa nhà trường - gia đình - xã hội, làm tốt công tác xã hội hoá giáo dục. Chương 3 Những biện pháp chỉ đạo giáo dục đạo đức Cho học sinh ở trường THPT số i huyện sa pa - tỉnh lào cai 1. Tăng cường sự lãnh đạo của tổ Đảng trong trường học Trong trường học, tổ Đảng nắm quyền lãnh chỉ đạo các hoạt động của nhà trường, là hạt nhân, là nền tảng của sự đoàn kết, chính vì thế phải xây dựng tổ Đảng nhà trường luôn luôn trong sạch vững mạnh, thực hiện tốt vai trò của mình, luôn thực hiện theo phương châm "Đảng lãnh đạo, nhân dân làm chủ, Nhà nước quản lý". Thường xuyên cập nhật thông tin, quán triệt các quan điểm, đường lối, nghị quyết của Đảng và các cấp chính quyền, đề ra các kế hoạch cụ thể tổ chức thực hiện để công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức học sinh đạt chất lượng hiệu quả cao. Chi bộ họp theo đúng quy định của Điều lệ Đảng. Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, thường xuyên tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về Đảng, về Bác Hồ… Tổ chức tốt các ngày lễ lớn như: Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, 66 năm ngày thành lập quân đội nhân dân Việt Nam và ngày Quốc phòng toàn dân, ngày thành lập Đảng 3/2, ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh 26/3… để thu hút, lôi kéo mọi lực lượng trong trường học tham gia. Phân công nhiệm vụ cho đảng viên trong các hoạt động của nhà trường cụ thể như phân công các đảng viên phụ trách các khối lớp hoặc tập thể lớp (tập thể lớp còn yếu kém) nhằm tăng cường kiểm tra, đánh giá đạo đức của học sinh thông qua các đợt thi tìm hiểu, các đợt thi đua theo từng đợt thi đua, theo học kỳ và cuối năm học. 2. Tăng cường vai trò, trách nhiệm của cán bộ quản lý trong công tác giáo dục đạo đức học sinh Cán bộ quản lý là người đứng mũi chịu sào trong mọi hoạt động của nhà trường, cho nên người cán bộ quản lý cần nắm vững cơ sở khoa học để xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục đạo đức cụ thể, phù hợp, sát thực đúng với từng thời điểm. Thường xuyên thực hiện tốt công tác kiểm tra, đánh giá, theo dõi quá trình thực hiện kế hoạch, để có sự điều chỉnh, xử lý kịp thời các trường hợp có thể xảy ra, hoặc mới xảy ra tránh các hậu quả đáng tiếc Trong Điều 17 chương II về nhiệm vụ và quyền hạn của hiệu trưởng, phó hiệu trưởng có ghi: "Quản lý giáo viên, nhân viên, học sinh; quản lý chuyên môn, phân công công tác, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ của giáo viên, nhân viên và quản lý và tổ chức giáo dục học sinh". Người cán bộ quản lý phải nắm vững Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng về công tác giáo dục đào tạo, Luật Giáo dục, Điều lệ trường Trung học, các văn bản hướng dẫn của Sở Giáo dục và Đào tạo. Theo từng năm học người quản lý phải xây dựng được kế hoạch, phương án chỉ đạo, tổ chức thực hiện, kiểm tra đánh giá các hoạt động phù hợp với mục tiêu và nhiệm vụ năm học. Người cán bộ quản lý phải đi đầu, gương mẫu trong mọi hoạt động giáo dục, trang phục, lời ăn tiếng nói, tác phong làm việc, thời gian làm việc, biết kết hợp hài hòa giữa lý và tình trong mọi tình huống. Xây dựng củng cố vững chắc khối đoàn kết trong hội đồng sư phạm nhà trường, biết phát huy các nhân tố tích cực, tiêu biểu làm tấm gương để thu hút các thành viên khác để tạo nên một khối cộng đồng vững mạnh. Người làm công tác quản lý phải biết hoà mình vào tập thể, luôn luôn quan tâm đến cuộc sống, vật chất của cán bộ, giáo viên, công nhân viên trong nhà trường, tìm hiểu cụ thể về những khó khăn, khát vọng, năng lực và sở trường của mọi cá nhân, từ đó tạo các điều kiện để động viên khuyến khích giúp họ vượt qua các trở ngại mà phát huy, cống hiến hết mình cho sự nghiệp chung. Hiệu quả quản lý càng cao khi người cán bộ quản lý hiểu và đáp ứng được càng nhiều về nhu cầu chính đáng về vật chất và tinh thần phù hợp với đặc điểm tâm lý của từng thành viên trong tập thể sư phạm. Thường xuyên chủ động liên hệ, làm kết hợp với chính quyền địa phương và các tổ chức xã hội, các nhà hảo tâm ở khu vực thị trấn và các xã có học sinh học tại trường để có sự kết hợp chặt chẽ và tạo được nguồn hỗ trợ về kinh phí cho các hoạt động của nhà trường, tạo được sức mạnh trong việc giáo dục tư tưởng và đạo đức học sinh. Cùng với Công đoàn nhà trường xây dựng kế hoạch hoạt động, trong đó đưa phong trào thi đua thực hiện chức năng xây dựng "Kỷ cương - Tình thương - Trách nhiệm" có nội dung và tổ chức thực hiện cụ thể như: Ngày 20/11 hưởng ứng phong trào thi đua "Tôn sư trọng đạo" hoặc "Uống nước nhớ nguồn"… Cùng giáo viên chủ nhiệm để nắm được các tâm tư, nguyện vọng, hoàn cảnh của học sinh nhất là các em có hoàn cảnh khó khăn, học sinh có hoàn cảnh biệt. Từ đó đề ra các biện pháp phù hợp để giáo dục kịp thời. Cụ thể người cán bộ quản lý phải luôn luôn có sự thông tin 2 chiều với giáo viên, học sinh, phụ huynh học sinh, địa phương để kết hợp với đội ngũ giáo viên chủ nhiệm, các tổ chức trong và ngoài nhà trường, tìm hiểu thật kỹ hoàn cảnh của học sinh để có sự động viên kịp thời về vật chất và tinh thần với học sinh có hoàn cảnh khó khăn, có sự ngăn chặn và biện pháp kịp thời đối với học sinh cá biệt. Tăng cường các nguồn kinh phí của Nhà nước cũng như sự hỗ trợ đóng góp của địa phương và các nhà hảo tâm để xây dựng, tu bổ cơ sở vật chất nhà trường, chỗ ở của cán bộ giáo viên và nhà bán trú của học sinh các phòng học. Thường xuyên tu sửa trường, lớp tạo ra môi trường xanh, sạch, đẹp thực hiện "Trường ra trường, lớp ra lớp" và "Trò ra trò, Thầy ra thầy" để học sinh có tình cảm yêu trường, yêu lớp, tạo được mối quan hệ tốt giữa các thầy cô giáo và học sinh, và giữa học sinh với học sinh. Tạo được cảm giác cho các em ở trường cũng như ở nhà, từ đó hình thành trong các em một niềm tin vào nhà trường vào thầy cô giáo, một ý thức tập thể có những hành động thiết thực bảo vệ môi trường cảnh quan nhà trường. 3. Nâng cao vai trò, trách nhiệm của đội ngũ giáo viên trong việc giáo dục đạo đức học sinh Trong chỉ thị 40 của Ban chấp hành TW Đảng khẳng định: "Mục tiêu là xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục được chuẩn hoá, đảm bảo chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống, lương tâm, tay nghề của nhà giáo…" Như mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thẩm mỹ và kỹ năng cơ bản nhằm hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Điều 24 Luật Giáo dục nhấn mạnh: "Nội dung giáo dục phổ thông phải đảm bảo tính phổ thông, cơ bản và toàn diện, hướng nghiệp và hệ thống; gắn liền với thực tiễn cuộc sống, phù hợp với tâm sinh lý lứa tuổi học sinh đáp ứng mục tiêu giáo dục ở mỗi bậc học, cấp học" và "Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh phù hợp với từng môn học, lớp học… tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh". Bác Hồ vị Cha già kính yêu của dân tộc, sự nghiệp trồng người luôn được Bác quan tâm. Bác Hồ từng nói: "Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương sáng cho học sinh noi theo", vì thế vị trí vai trò của giáo viên trong nhà trường là rất quan trọng là tâm điểm là hình mẫu lý tưởng để học sinh học tập về phẩm chất, đạo đức, tác phong, về nhận thức và năng lực chuyên môn. Do đó đòi hỏi bản thân mỗi thầy giáo cô giáo phảo thực hiện tốt "Tất cả vì học sinh thân yêu", lấy cái "Tâm" của nhà giáo làm gốc, lấy cái "Nhân" làm trọng và lấy chuyên môn làm thước đo giá trị. Điều này đã đặt ra cho người cán bộ quản lý trách nhiệm: - Xây dựng được phong trào tự học, tự rèn luyện, không ngừng nâng cao phẩm chất chính trị, tư tưởng cho cán bộ giáo viên thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn họp hội đồng, các buổi học tập chính trị. - Tổ chức các buổi hội thảo, học tập chính trị để từ đó giáo viên thấy vai trò của mình và nhiệt tình cùng với Ban giám hiệu tham gia vào hoạt động giáo dục đạo đức học sinh thông qua các bài học trên lớp. Như hội thảo với chuyên đề "Các biện pháp giáo dục đạo đức học sinh trong giai đoạn hiện nay" - Thông qua các buổi học tập các giáo viên bộ môn có thể đan xen, lồng ghép, tích hợp các kiến thức vào giáo dục đạo đức học sinh như: Môn Văn học bồi dưỡng tâm hồn, tình cảm, lòng yêu thương con người, biết phân biệt các việc nên làm, biết ghét cái xấu, biết làm theo điều thiện, biết giúp đỡ những con người hoạn nạn khó khăn. Với môn học Lịch sử giúp học sinh hiểu biết lịch sử địa phương truyền thống đấu tranh dựng nước và giữ nước của ông cha ta, biết tự hào và trân trọng về những truyền thống đó mà thấy rõ trách nhiệm của mình với quê hương đất nước. Môn Địa lý qua các bài giảng giúp học sinh hiểu thêm về quê hương, đất nước những di sản thế giới, những danh lam thắng cảnh của đất nước, của địa phương từ đó giúp các em lòng trân trọng và bảo vệ các di sản, danh lam đó. Mặt khác giúp học sinh hiểu về môi trường và có trách nhiệm của bản thân trong việc bảo vệ môi trường. Đối với các môn Khoa học tự nhiên giúp học sinh nhận thức, lựa chọn đánh giá đúng đắn các giá trị và tìm ra những hành vi, biện pháp hợp lý trong đời sống đạo đức của mình. Đặc biệt thông qua môn Giáo dục công dân giúp học sinh nắm được các khái niệm cơ bản về các phạm trù đạo đức trong việc ứng xử hàng ngày, nắm được các chuẩn mực về đạo đức, các hành vi trong các hoạt động và các mối quan hệ, biết rõ trách nhiệm, nghĩa vụ, lương tâm, tiền đồ đạo đức để chuẩn bị bước vào cuộc sống mới. - Thường xuyên động viên, nhắc nhở các giáo viên bộ môn để họ hiểu ngoài việc truyền đạt kiến thức còn có trách nhiệm giáo dục đạo đức học sinh trong trường là một nhiệm vụ của mọi người, không của riêng ai. Từ đó trong các giờ lên lớp giáo viên sẽ chú ý hơn, quan tâm hơn để uốn nắn lời nói, tác phong, hành động của học sinh trong việc thực hiện những nội quy, quy chế nhà trường. Biện pháp này có tác động tích cực trong quá trình giáo dục đạo đức học sinh. Điều 29 chương IV Điều lệ trường Trung học nêu rõ: "Giữ gìn phẩm chất, danh dự, uy tín của nhà giáo, gương mẫu trước học sinh, thương yêu, tôn trọng học sinh, đối xử công bằng với học sinh.." Như vậy vai trò của giáo viên rất quan trọng trong việc giáo dục đạo đức học sinh. 4. Phát huy vai trò, trách nhiệm của giáo viên chủ nhiệm Giáo viên chủ nhiệm là người trực tiếp quản lý học sinh, gần gũi, gắn bó dễ tìm hiểu được tâm tư, nguyện vọng và hoàn cảnh của các em, là người mà các em cảm thấy thân thiết như cha mẹ, như người thân ruột thịt của mình, muốn thổ lộ, giãi bày. Vì thế để làm tốt công tác giáo dục đạo đức học sinh thì người cán bộ quản lý cần phải làm tốt các công việc sau: - Phân công giáo viên chủ nhiệm: Việc phân công giáo viên chủ nhiệm người cán bộ quản lý phải chọn trong các giáo viên vững vàng về lập trường chính trị tư tưởng, có phẩm chất tốt, có nhiều kinh nghiệm, yêu nghề, năng động, thương yêu học sinh, hết lòng vì sự nghiệp giáo dục, đặc biệt quan tâm đến giáo viên địa phương. - Thường xuyên bồi dưỡng đội ngũ giáo viên chủ nhiệm để học nắm vững được nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của mình để có kế hoạch cụ thể, phù hợp trong công tác chủ nhiệm. Đồng thời biết kết hợp với giáo viên bộ môn, ban cán sự lớp và ban đại diện phụ huynh để theo dõi, giúp đỡ để kịp thời uốn nắn, giáo dục học sinh. Nhất là các học sinh có vấn đề về đạo đức, như trong Điều 29 chương IV Điều lệ trường trung học quy định về nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm là: "Cộng tác chặt chẽ với phụ huynh học sinh, chủ động phối hợp với các giáo viên bộ môn… trong quá trình giảng dạy và giáo dục học sinh". - Thành lập tổ giáo viên chủ nhiệm, tổ chức hội nghị giáo viên chủ nhiệm để trao đổi và học tập lẫn nhau. Chú trọng công tác học tập kinh nghiệm bằng cách cho các giáo viên chủ nhiệm đi giao lưu với các giáo viên chủ nhiệm của trường bạn, để học hỏi và nâng cao năng lực chủ nhiệm. - Giáo viên chủ nhiệm phải kết hợp chặt chẽ với BCH Đoàn trường để kịp thời uốn nắn và xử lý kịp thời, nghiêm minh đối với những học sinh vi phạm nội quy, quy định của trường như: Đi muộn, trốn học, bỏ tiết, trang phục không đúng quy định… - Giáo viên chủ nhiệm phải thực sự khách quan, công bằng trong việc đánh giá xếp loại để tạo niềm tin cho các em. Đây là biện pháp tâm lý rất quan trọng, có hiệu quả tích cực. - Giữa giáo viên chủ nhiệm và người cán bộ quản lý luôn phải có thông tin 2 chiều với nhau để có biện pháp khắc phục trong quá trình giáo dục đạo đức học sinh nhất là các em học sinh cá biệt về đạo đức. Thông qua sổ liên lạc hàng tuần, hàng tháng để tạo mối lên hệ giữa nhà trường và gia đình. - Cuối mỗi đợt thi đua, Ban giám hiệu có trách nhiệm đánh giá, xếp loại để động viên kịp thời những giáo viên chủ nhiệm làm tốt công việc, bên cạnh đó cũng nhắc nhở các giáo viên, đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm làm chưa tốt công việc của mình. Trường hợp đã nhắc nhở mà vẫn không chuyển biến thì không để cho giáo viên đó làm công tác chủ nhiệm nữa. 5. Phát huy vai trò xung kích, sáng tạo của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và Hội liên hiệp thanh niên Đoàn trường và Hội liên hiệp thanh niên là môi trường sinh hoạt lành mạnh, sôi nổi trẻ trung, ở đó học sinh có điều kiện để tự khẳng định mình và rèn luyện đạo đức, vì thế chi bộ, ban giám hiệu phải hết sức quan tâm, tạo mọi điều kiện có thể kể cả vật chất tốt nhất cho Đoàn và Hội liên hiệp thanh niên hoạt động. Đoàn trường và Hội liên hiệp thanh niên có trách nhiệm trước chi bộ, ban giám hiệu giáo dục mục tiêu, lý tưởng cách mạng cho đoàn viên, thanh niên trong nhà trường thông qua nhiều hình thức: Hội thảo, thi tìm hiểu, dã ngoại, cắm trại giao lưu với các đoàn trường bạn để giúp các em lĩnh hội kiến thức một cách nhẹ nhàng từ đó hình thành các ước mơ và hoài bão cao đẹp. Hội liên hiệp thanh niên cùng với đoàn trường thành lập các câu lạc bộ theo sở thích như: câu lạc bộ yêu thơ, câu lạc bộ Toán học… Xây dựng và kiện toàn đội ngũ cán bộ chi đoàn là những người có phẩm chất đạo đức tốt, có năng lực chuyên môn, năng nổ nhiệt tình trong mọi công việc. Phối hợp thường xuyên với ban chấp hành huyện đoàn tổ chức các lớp bồi dưỡng tập huấn cán bộ đoà