Giáo án môn Tin học khối 8 - Bài 1: Máy tính và chương trình máy tính

Tuần 1 Ngày soạn : 18/8/2018 Tiết 1 Ngày dạy : 20/8/2018 BÀI 1: MÁY TÍNH VÀ CHƯƠNG TRÌNH MÁY TÍNH (T1) I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức - Biết con người chỉ dẫn cho máy tính thực hiện công việc thông qua lệnh. - Hiểu chương trình là cách để con người chỉ dẫn cho máy tính thực hiện nhiều công việc liên tiếp một cách tự động. 2. Kĩ năng - Giúp các em làm quen với ngôn ngữ lập trình. 3. Năng lực hướng tới: - Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác. II. CHUẨN BỊ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC Ÿ Giáo viên: Giáo án, sách giáo khoa Ÿ Học sinh: Đọc trước bài ở nhà III. TIẾN TRÌNH GIỜ HỌC Œ Tổ chức lớp: Ổn định, kiểm diện  Kiểm tra bài cũ: Không Ž Bài mới: þ Hoạt động1. Viết chương trình ra lệnh cho máy tính làm việc. Mục tiêu: - Biết con người chỉ dẫn cho máy tính thực hiện công việc thông qua lệnh. - Biết chương trình là cách để con người chỉ dẫn cho máy tính thực hiện nhiều công việc liên tiếp một cách tự động. (2) Phương pháp/Kĩ thuật: Phát hiện và giải quyết vấn đề. (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động nhóm. (4) Phương tiện dạy học: Máy chiếu. (5) Sản phẩm: Phát biểu được khái niệm chương trình máy tính và viết được một chương trình đơn giản bằng tiếng việt. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung ghi bảng Giáo viên trình chiếu hình ảnh mô phỏng vị trí của rô-bốt, rác và thùng rác. GV giao nhiệm vụ: Cả lớp quan sát trên màn chiếu kết hợp SGK và trả lời nhanh các câu hỏi sau: GV quan sát và hưỡng dẫn HS - Trong thực tế rô-bốt có thể di chuyển với các thao tác cơ bản nào? - Vậy với các thao tác di chuyển cơ bản đó, bạn nào có thể điều khiển rô-bốt từ vị trí ban đầu đến nơi có rác và bỏ rác vào thùng. - Theo chương trình trên ta có thể thay đổi các bước thực hiện không? - Ngoài cách trên còn có cách thực hiện khác để rô-bốt có thể nhặt rác và bỏ rác vào thùng không? GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức: F Như vậy các bước điều khiển rô-bốt người ta gọi đó là các câu lệnh, và để tránh nhắc rô-bốt thực hiện từng câu lệnh, ta tập hợp các câu lệnh này vào trong rô-bốt với tên gọi “ Hãy nhặt rác”. Việc tập hợp các câu lệnh này người ta gọi là viết chương trình. - Tương tự để điều khiển máy tính làm việc, chúng ta cũng phải viết chương trình. Vậy bạn nào có thể cho thầy biết viết chương trình là gì? - Yêu cầu HS quan sát SGK tr.7 Thảo luận theo nhóm trong vong 3 phút và trả lời các câu hỏi sau: - Tại sao cần viết chương trình máy tính. - Để phân biệt công việc này với công việc khác khi viết chương trình ta cần làm gì? - GV mời một số HS nhận xét - GV chính xác lại câu trả lời của học sinh. - Giới thiệu và viết cấu trúc của chương trình về ví dụ rô-bốt nhặt rác. Học sinh quan sát. HS nhận nhiệm vụ: - Chú ‎ý lắng nghe câu hỏi, quan sát và tìm câu trả lời. HS thực hiện nhiệm vụ Câu trả lời mong muốn: - Tiến 1 bước, quay phài, quay trái, nhặt rác và bot vào thùng. 1. Tiến 2 bước ; 2. Quay trái, tiến 1 bước ; 3. Nhặt rác ; 4. Quay phải, tiến 3 bước ; 5. Quay trái, tiến 2 bước ; 6. Bỏ rác vào thùng. - Không, robot sẽ lần lượt thực hiện các lệnh này theo đúng thứ tự nhận được. - Ghi nhận kiến thức. - HS trả lời theo cảm nhận của mình Báo cáo, góp ý, bổ sung để hoàn thiện: - Học sinh chú ý lắng nghe. - Đưa ra khái niệm thông tin theo hiểu biết của mình. Câu trả lời mong muốn: - Chương trình máy tính là 1 dãy các câu lệnh mà máy tính có thể hiểu và thực hiện được. - Để con người điều khiển máy tính một cách đơn giản và hiệu quả hơn. - Thực hiện các câu lệnh trong chương trình một cách tuần tự - HS chú ý lắng nghe và ghi nhớ. 1. Con người ra lệnh cho máy tính như thế nào? - Chương trình máy tính là 1 dãy các câu lệnh mà máy tính có thể hiểu và thực hiện được. - Ví dụ : chương trình rô-bốt nhặt rác : Hãy nhặt rác ; Bắt đầu Tiến 2 bước ; Quay trái, tiến 1 bước ; Nhặt rác ; Quay phải, tiến 3 bước ; Quay trái, tiến 2 bước ; Bỏ rác vào thùng ; Kết thúc.  Củng cố: Giáo viên đặt các câu hỏi, học sinh trả lời, giáo viên tóm tắt lại nội dung: - Chương trình máy tính là gì? - Lấy ví dụ về một công việc nào đó mà máy tính sử dụng câu lệnh để thực hiện.  Hướng dẫn về nhà: - Học bài, trả lời các câu hỏi 1. - Chuẩn bị các mục : 2 của bài MÁY TÍNH VÀ CHƯƠNG TRÌNH MÁY TÍNH + Xem lại ngôn ngữ máy là gì? Các đơn vị đo cơ bản? Tuần 1 Ngày soạn : 18/8/2018 Tiết 2 Ngày dạy : 20/8/2018 BÀI 1: MÁY TÍNH VÀ CHƯƠNG TRÌNH MÁY TÍNH (T2) I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức - Biết được các khái niệm cơ bản về chương trình và ngôn ngữ lập trình. - Biết chương trình là cách để con người chỉ dẫn cho máy tính thực hiện nhiều công 2. Kĩ năng - Giúp các em làm quen với ngôn ngữ lập trình. 3. Năng lực hướng tới: - Năng lực tự học. II. CHUẨN BỊ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC Ÿ Giáo viên: Giáo án, sách giáo khoa Ÿ Học sinh: Đọc trước bài ở nhà III. TIẾN TRÌNH GIỜ HỌC Œ Tổ chức lớp: Ổn định, kiểm diện  Kiểm tra bài cũ: Không Ž Bài mới: 1. Kiến thức: - Biết ngôn ngữ dùng để viết chương trình máy tính gọi là ngôn ngữ lập trình. - Biết vai trò của chương trình dịch. 2. Kĩ năng: Phát hiện và lấy ví dụ minh họa. 3. Thái độ: Học tập nghiêm túc, có ý thức tự giác, có ý chí và yêu thích môn học. II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: Sách giáo khoa, máy tính điện tử, giáo án, máy chiếu. 2. Học sinh: Vở ghi, sách giáo khoa. III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: * Chương trình máy tính là gì? 3. Bài mới: þ Hoạt động1. Chương và ngôn ngữ lập trình. (1) Mục tiêu: Hiểu khái niệm ngôn ngữ lập trình. (2) Phương pháp/Kĩ thuật: phát hiện và giải quyết vấn đề. (3) Hình thức dạy học: thảo luận nhóm, tự học. (4) Phương tiện dạy học: máy chiếu, bảng phụ. (5) Sản phẩm: Phát biểu ngôn ngữ lập trình là ngôn ngữ dùng để viết chương trình máy tính. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung ghi bảng - Để máy tính có thể xử lí, thông tin đưa vào máy phải đuợc chuyển đổi dưới dạng một dãy bit (dãy số gồm 0 và 1) - Các dãy bít là cơ sở để tạo ra ngôn ngữ dành cho máy tính, đó tính là ngôn ngữ máy. F Để chỉ dẫn cho máy tính những công việc cần làm ta phải dùng ngôn ngữ máy. - Tuy nhiên, do sử dụng ngôn ngữ máy rất kho khăn và mất nhiều công sức, thời gian. Bởi vậy, các câu lệnh viết dưới dạng các dãy bít khác xa với ngôn ngữ tự nhiên nên khó nhớ, khó sử dụng. F Tạo ra một ngôn ngữ có thể thay thế ngôn ngữ bít khô khan đó chính là ngôn ngữ lập trình ra đời. - Vậy theo em ngôn ngữ lập trình là gì? - Nhưng máy tính cũng chưa hiểu được chương trình viết bằng ngôn ngữ lập trình vì vậy cần chuyển đổi sang ngôn ngữ máy bằng một chương trình dịch. - Nhưng như thế nào là chương trình dịch? Chương trình dịch đóng vai trò "người phiên dịch" và dịch những chương trình đọc viết bằng ngôn ngữ lập trình sang ngôn ngữ máy để máy tính có thể hiểu được. - Để có một chương trình mà máy tính có thể thực hiện được cần qua mấy bước? - Em có thể kể một số loại ngôn ngữ lập trình hiện nay không? - Học sinh chú ý lắng nghe => ghi nhớ kiến thức. Học sinh chú ý lắng nghe. Câu trả lời mong muốn: - Ngôn ngữ lập trình là ngôn ngữ dùng để viết các chương trình máy tính. Chương trình dịch là dịch những chương trình đọc viết bằng ngôn ngữ lập trình sang ngôn ngữ máy để máy tính có thể hiểu được - Để có một chương trình mà máy tính có thể thực hiện được cần qua 2 bước: + Viết chương trình theo ngôn ngữ lập trình. + Dịch chương trình sang ngôn ngữ máy để máy tính có thể hiểu được - C, C++, Java, Pascal.... 2. Chương trình và ngôn ngữ lập trình. - Ngôn ngữ lập trình là ngôn ngữ dùng để viết các chương trình máy tính. Chương trình dịch là dịch những chương trình đọc viết bằng ngôn ngữ lập trình sang ngôn ngữ máy để máy tính có thể hiểu được - Để có một chương trình mà máy tính có thể thực hiện được cần qua 2 bước: + Viết chương trình theo ngôn ngữ lập trình. + Dịch chương trình sang ngôn ngữ máy để máy tính có thể hiểu được  Củng cố: Thê nào là ngôn ngữ lập trình? Viết chương trình máy tính gồm các bước nào? Lí do cần viết chương trình để điều khiển máy tính?  Hướng dẫn về nhà: Học sinh học kiến thức về ngôn ngữ lập trình, các bước để điều khiển máy tính. Lí do cần viết chương trình máy tính.