Luận án Nghiên cứu điều chỉnh thông khí và mối tương quan giữa PaCO2và PetCO2 trong mổ nội soi ổ bụng

) tăng cao hơn so với nhóm chứng (không tăng thông khí) có ý nghĩa thống kê với p < 0,01. - Giữa ba nhóm tăng thông khí ALTMTT khác nhau không có ý nghĩa thống kê với p > 0,05. ∗ p < 0,01 so với tr−ớc bơm hơi T1 † p < 0,01 so với nhóm chứng Biểu đồ 3.3: Thay đổi áp lực tĩnh mạch trung tâm tr−ớc và sau bơm hơi Bảng 3.9: Chênh lệch áp lực tĩnh mạch trung tâm (Δ ALTMTT) giữa các thời điểm sau bơm hơi so với tr−ớc bơm hơi (cmH2O) Thời điểm Thông số Δ ALTMTT T2 so với T1 SDX ± Δ ALTMTT T3 so với T1 SDX ± Δ ALTMTT T4 so với T1 SDX ± Δ ALTMTT T5 so với T1 SDX ± Nhóm chứng (n=30) 8,9 ± 2,2 (139,0±68,5%) 8,2 ± 2,1 (128,1±60,6%) 8,1 ± 2,1 (126,5 ±56,2%) 1,3 ± 1,4 (20,3 ± 19,8%) Nhóm tăng f (n=30) 10,6 ± 1,2† (173,0±79,5%) 10,2 ± 1,5† (167,3±64,4%) 9,8 ± 1,7† (160,6±64,6%) 1,3 ± 0,9 (25,6±20,9%) 4 8 12 16 20 T1 T2 T3 T4 T5 Nhóm chứng Nhóm tăng f Nhóm tăng Vt Nhóm tăng Vt+ f ALTMTT(cmH2O) Thời điểm † * † * † * * * * Nhóm tăng Vt (n=30) 10,6 ± 1,4† (174,1±73,5%) 10,1 ± 1,6† (166,3±73,5%) 9,4 ± 1,8† (156,0±76,4%) 1,1 ± 1,0 (20,7±23,6%) Nhóm tăng Vt+f (n=30) 10,7 ± 1,6† (175,1±73,3%) 9,5 ± 1,8† (157,2±72,7%) 8,9 ± 1,6† (147,8±68,9%) 1,1 ± 0,8 (19,4±16,9%) † p < 0,01 so với nhóm chứng Nhận xét: ALTMTT sau bơm hơi và xả hơi đều tăng cao hơn so với tr−ớc bơm hơi. Các nhóm tăng thông khí, ALTMTT có giá trị chênh lệch cao hơn so với nhóm chứng có ý nghĩa thống kê với p < 0,05. 3.3. Thay đổi áp lực đ−ờng thở, tần số thở, thể tích khí l−u thông, thông khí phút, PetCO2 trung bình tr−ớc vμ sau bơm CO2 Bảng 3.10: Thay đổi áp lực đỉnh đ−ờng thở (PEAK) tr−ớc và sau bơm hơi (cmH2O) PEAK trong bơm hơi SDX ± Thời điểm Nhóm PEAK tr−ớc bơm hơi SDX ± T1 T2 T3 T4 PEAK sau xả hơi SDX ± T5 Nhóm chứng (n=30) 13,4 ± 1,5 20,5 ± 2,3 ∗ 20,0 ± 2,3 ∗ 20,0 ± 2,6 ∗ 14,0 ± 1,4 ∗ Nhóm tăng f (n=30) 13,7 ± 1,4 20,9 ± 2,0 ∗ 22,8 ± 2,5∗† 22,8 ± 2,6 ∗† 14,7 ± 1,3 ∗ Nhóm tăng Vt (n=30) 13,1 ± 1,7 21,6 ± 2,7 ∗ 26,0 ± 2,8 ∗†• 26,0 ± 2,6 ∗†• 14,0 ± 1,5 ∗ Nhóm tăng Vt+ f (n=30) 12,9 ± 1,8 21,1 ± 2,4 ∗ 23,1± 2,6 ∗† 23,3 ± 2,5 ∗† 14,0 ± 1,8 ∗ Tổng (n=120) 13,3 ± 1,6 21,0 ± 2,4 ∗ 22,9 ± 3,3 ∗ 23,0 ± 3,3 ∗ 14,1 ± 1,5 ∗ ∗ p < 0,01 so với tr−ớc bơm hơi T1 † p < 0,01 so với nhóm chứng • p < 0,01 so với nhóm tăng f và tăng Vt+f Nhận xét: - Sau bơm hơi, áp lực đỉnh đ−ờng thở (PEAK) tăng cao ở cả 4 nhóm tại tất cả các thời điểm so với tr−ớc bơm hơi, có ý nghĩa thống kê với p < 0,01. - Sau bơm hơi 40 phút (T3) và 60 phút (T4), PEAK ở các nhóm tăng thông khí cao hơn so với nhóm chứng, có ý nghĩa thống kê với p < 0,01. - PEAK nhóm tăng Vt tại thời điểm 40 và 60 phút sau bơm hơi tăng cao hơn so với nhóm tăng f và tăng Vt+f, có ý nghĩa thống kê với p < 0,01. ∗ p < 0,01 so với tr−ớc bơm hơi T1 † p < 0,01 so với nhóm chứng • p < 0,01 so với nhóm tăng f và tăng Vt+f Biểu đồ 3.4: Thay đổi áp lực đỉnh đ−ờng thở tr−ớc và sau bơm hơi Bảng 3.11: Chênh lệch áp lực đỉnh đ−ờng thở (Δ PEAK) giữa các thời điểm sau bơm hơi so với tr−ớc bơm hơi (cmH2O) Thời điểm Thông số Δ PEAK T2 so với T1 SDX ± Δ PEAK T3 so với T1 SDX ± Δ PEAK T4 so với T1 SDX ± Δ PEAK T5 so với T1 SDX ± Nhóm chứng 7,1 ± 1,8 6,6 ± 2,1 6,5 ± 2,4 0,53 ± 1,0 10 15 20 25 30 T1 T2 T3 T4 T5 Nhóm chứng Nhóm tăng f Nhóm tăng Vt Nhóm tăng Vt+ f PEAK(cmH2O) ( O) Thời điểm • * † * * * • * † * *† *† * * (n=30) (52,2 ± 13,4%) (48,8 ± 15,6%) (48,5 ± 18,5%) (4,5 ± 7,4%) Nhóm tăng f (n=30) 7,2 ± 1,7 ∗ (53,3 ± 15,4%) 9,0 ± 2,3 ∗ (67,0 ± 19,2%) 9,1 ± 2,4∗ (67,1 ± 19,2%) 0,9 ± 0,8∗ (7,2 ± 6,0%) Nhóm tăng Vt (n=30) 8,5 ± 2,4∗ (66,2 ± 21,2%) 12,9 ± 2,9∗ (101,4± 29,6%) 12,9 ± 2,9 ∗ (101,3 ± 30,1%) 0,9 ± 0,7∗ (7,4 ± 5,3%) Nhóm tăng Vt+f (n=30) 8,2 ± 1,7 ∗ (64,4 ± 15,9%) 10,1 ± 2,0∗ (79,8 ± 20,6%) 10,2 ± 2,1∗ (80,4 ± 20,9%) 1,0 ± 0,86 ∗ (7,6 ± 7,0%) ∗ p < 0,05 so với nhóm chứng Nhận xét: áp lực đỉnh đ−ờng thở ở các thời điểm sau bơm hơi và xả hơi đều tăng cao hơn so với tr−ớc bơm hơi, các nhóm tăng thông khí có giá trị chênh lệch (ΔPEAK) cao hơn so với nhóm chứng, có ý nghĩa thống kê với p < 0,05. Bảng 3.12: Thay đổi áp lực bình nguyên (PLATEAU) tr−ớc và sau bơm hơi (cmH2O) PLATEAU trong bơm hơi SDX ± Thời điểm Nhóm PLATEAU tr−ớc bơm hơi SDX ± T1 T2 T3 T4 PLATEAU sau xả hơi SDX ± T5 Nhóm chứng (n=30) 12,2 ± 1,3 17,3 ± 1,8 ∗ 18,6 ± 2,2 ∗ 18,5 ± 2,7 ∗ 13,6 ± 1,8 ∗ Nhóm tăng f (n=30) 11,9 ± 1,6 18,3 ± 1,7 ∗ 19,7 ± 2,3∗† 19,8 ± 2,7 ∗† 13,8 ± 1,3 ∗ Nhóm tăng Vt (n=30) 12,0 ± 1,4 19,8 ± 1,9 ∗ 23,9 ± 2,1 ∗†• 23,8 ± 2,3 ∗†• 13,1 ± 1,2 ∗ Nhóm tăng Vt+ f (n=30) 12,2 ± 1,2 19,1 ± 2,2 ∗ 21,3± 1,8 ∗† 21,7 ± 2,2 ∗† 13,6 ± 1,5 ∗ Tổng (n=120) 12,1 ± 1,3 18,7 ± 2,0 ∗ 20,9 ± 2,1 ∗ 20,9 ± 2,5 ∗ 13,5 ± 1,5 ∗ ∗ p < 0,01 so với tr−ớc bơm hơi T1 † p < 0,05 so với nhóm chứng • p < 0,05 so với nhóm tăng f và tăng Vt+f Nhận xét: - Sau bơm hơi, áp lực bình nguyên (PLATEAU) tăng cao ở cả 4 nhóm tại tất cả các thời điểm so với tr−ớc bơm hơi, có ý nghĩa thống kê với p < 0,01. - Sau bơm hơi 40 phút (T3) và 60 phút (T4), PLATEAU ở các nhóm tăng thông khí cao hơn so với nhóm chứng, có ý nghĩa thống kê với p < 0,05. - PLATEAU nhóm tăng Vt tại thời điểm 40 và 60 phút sau bơm hơi tăng cao hơn so với nhóm tăng f và tăng Vt+f, có ý nghĩa thống kê với p < 0,05. Bảng 3.13: Tần số thở (f), thể tích khí l−u thông (Vt), thể tích thông khí phút ( • V ) trung bình ở các thời điểm nghiên cứu (nhóm tăng f) Bơm hơi SDX ± Thời điểm Thông số Tr−ớc bơm hơi SDX ± T1 T2 T3 T4 f (CK/phút) 12,26 ± 0,69 15,73 ± 1,1∗ 18,10 ± 1,06 ∗ 18,96 ± 1,20 ∗ Vt (ml) 498,0 ± 78,31 498,0 ± 78,31 498,0 ± 78,31 498,0 ± 78,31 • V (lít) 5,71 ± 1,08 7,84 ± 1,46 ∗ 9,02 ± 1,64 ∗ 9,44 ± 1,66 ∗ ∗ p < 0,001 so với thời điểm tr−ớc bơm hơi Nhận xét: Tần số thở (f) tăng dần sau bơm hơi đến phút thứ 40 và phút thứ 60, thể tích khí l−u thông (Vt) giữ nguyên, thể tích thông khí phút ( • V ) tăng có ý nghĩa thống kê so với tr−ớc bơm hơi trong mọi thời điểm với p < 0,001. Bảng 3.14: Tần số thở (f), thể tích khí l−u thông (Vt), thể tích thông khí phút ( • V ) trung bình ở các thời điểm nghiên cứu (nhóm tăng Vt) Bơm hơi SDX ± Thời điểm Thông số Tr−ớc bơm hơi SDX ± T1 T2 T3 T4 Vt (ml) 474,0 ± 65,9 579,6 ± 83,6∗ 673,6 ± 76,1∗ 698,6 ± 77,8∗ f (CK/phút) 11,85 ± 0,40 11,85 ± 0,40 11,85 ± 0,40 11,85 ± 0,40 • V (lít) 5,68 ± 0,79 6,95 ± 1,03 ∗ 8,08 ± 0,91∗ 8,37 ± 0,93∗ ∗ p < 0,001 so với thời điểm tr−ớc bơm hơi Nhận xét: Thể tích khí l−u thông (Vt) tăng dần sau bơm hơi đến phút thứ 40 và phút thứ 60, tần số thở giữ nguyên, thể tích thông khí phút ( • V ) tăng có ý nghĩa thống kê so với tr−ớc bơm hơi trong các thời điểm T2, T3, T4 với p < 0,001. Bảng 3.15: Tần số thở (f), thể tích khí l−u thông (Vt), thể tích thông khí phút ( • V ) trung bình ở các thời điểm nghiên cứu (nhóm tăng Vt+f) Bơm hơi SDX ± Thời điểm Thông số Tr−ớc bơm hơi SDX ± T1 T2 T3 T4 f (CK/phút) 11,9 ± 0,40 14,1 ± 0,44∗ 14,6 ± 0,93∗ 14,9 ± 1,09∗ Vt (ml) 460,0 ± 70,1 542,0 ± 62,88∗ 593,3 ± 78,6∗ 602,0 ± 73,9∗ • V (lít) 5,57 ± 0,86 7,64 ± 0,93 ∗ 8,66 ± 1,28∗ 8,97 ± 1,29∗ ∗ p < 0,001 so với thời điểm tr−ớc bơm hơi Nhận xét: Thể tích khí l−u thông (Vt), tần số thở (f) và thể tích thông khí phút ( • V ) tăng dần sau bơm hơi, có ý nghĩa thống kê so với tr−ớc bơm hơi trong các thời điểm T2, T3, T4 với p < 0,001. Bảng 3.16: Thay đổi thể tích thông khí phút trung bình ( • V ) giữa các nhóm sau bơm hơi (lít/phút) • V trong bơm hơi SDX ± Thời điểm Nhóm • V tr−ớc bơm hơi SDX ± T1 T2 T3 T4 Nhóm tăng f (n=30) 5,71 ± 1,08 7,84 ± 1,46 ∗ 9,02 ± 1,64 ∗† 9,44 ± 1,66 ∗† Nhóm tăng Vt (n=30) 5,68 ± 0,79 6,95 ± 1,03 8,08 ± 0,91 8,37 ± 0,93 Nhóm tăng Vt+ f (n=30) 5,57 ± 0,86 7,64 ± 0,93 ∗ 8,66 ± 1,28 ∗ 8,97 ± 1,29 ∗ ∗ p < 0,05 so với nhóm tăng Vt † p < 0,05 so với nhóm tăng Vt và Vt+f Nhận xét: - Tại các thời điểm sau bơm hơi 15 phút, 40 phút và 60 phút, • V nhóm tăng Vt thấp hơn so nhóm tăng f và tăng Vt+f có ý nghĩa thống kê với p < 0,05. - Nhóm tăng f có • V cao hơn so với nhóm tăng Vt và (Vt+f) trong các thời điểm bơm hơi, có ý nghĩa thống kê tại các thời điểm 40 phút và 60 phút với p<0,05. ∗ p < 0,05 so với nhóm tăng Vt Biểu đồ 3.5: Thay đổi thể tích thông khí phút ( • V ) giữa các nhóm sau bơm hơi Bảng 3.17: Chênh lệch thể tích thông khí phút (Δ •V ) trong các thời điểm sau bơm hơi (%) Thời điểm Thông số Δ •V T2 so với T1 SDX ± Δ •V T3 so với T1 SDX ± Δ •V T4 so với T1 SDX ± Nhóm tăng f (n=30) 37,4 ± 8,5 57,0 ± 8,1 59,2 ± 8,3 Nhóm tăng Vt (n=30) 22,5 ± 8,0 42,9 ± 10,5 44,0 ± 10,2 Nhóm tăng Vt+f (n=30) 37,6 ± 20,2 55,7 ± 20,4 60,9 ± 24,5 Nhận xét: 4 6 8 10 12 T1 T2 T3 T4 Nhóm chứng Nhóm tăng f Nhóm tăng Vt Nhóm tăng Vt+ f Thời điểm • V (lít/phút) * * * - So với thời điểm tr−ớc bơm hơi (T1), chênh lệch thể tích thông khí phút sau bơm hơi tăng trong mọi thời điểm ở cả 3 nhóm tăng thông khí. - Để duy trì PetCO2 và PaCO2 gần với giá trị ban đầu, nhóm tăng Vt cần thể tích thông khí phút thấp hơn so với nhóm tăng f và tăng Vt+f. Từ thời điểm 40 phút sau bơm hơi cần mức tăng thông khí cao nhất. - Nhóm tăng f và tăng Vt+f có mức tăng thông khí phút gần t−ơng đ−ơng nhau. Bảng 3.18: Thay đổi PetCO2 tr−ớc và sau bơm hơi (mmHg) PetCO2 trong bơm hơi SDX ± Thời điểm Nhóm PetCO2 tr−ớc bơm hơi SDX ± T1 T2 T3 T4 PetCO2 sau xả hơi SDX ± T5 Nhóm chứng (n=30) 31,6±3,0 41,8±4,7∗∗ 46,2±5,5∗∗ 46,8±5,9∗∗ 41,8±4,2∗∗ Nhóm tăng f (n=30) 31,3±1,8 39,2±2,6∗∗† 40,6±3,1∗∗† 40,1±3,9∗∗† 35,8±4,0∗† Nhóm tăng Vt (n=30) 31,6±2,6 38,1±2,0∗† 36,7±3,0∗†• 34,9±3,4∗†• 32,0±2,8†• Nhóm tăng Vt+ f (n=30) 31,2±2,4 36,9±2,3∗†• 35,6±2,4∗†• 34,5±3,4∗†• 31,7±2,1∗†• ∗ p < 0,05 so với tr−ớc bơm hơi ∗∗ p < 0,01 so với tr−ớc bơm hơi † p < 0,01 so với nhóm chứng • p < 0,05 so với nhóm tăng f Nhận xét: - Nhóm chứng, PetCO2 tăng cao đạt đỉnh sau 40 phút bơm hơi có ý nghĩa thống kê với p < 0,01. - Mặc dù tăng thông khí sau bơm hơi nh−ng PetCO2 vẫn tăng so với thời điểm tr−ớc bơm hơi T1 có ý nghĩa thống kê với p < 0,01 ở nhóm tăng f, p < 0,05 ở nhóm tăng Vt và Vt +f. - Các nhóm tăng thông khí sau bơm hơi PetCO2 thấp hơn so với nhóm chứng có ý nghĩa thống kê với p < 0,01. - Nhóm tăng Vt và Vt+f sau bơm hơi PetCO2 thấp hơn so với nhóm tăng f có ý nghĩa thống kê với p < 0,05. Hiệu quả thải trừ CO2 ở hai nhóm tăng Vt và Vt+f tốt hơn nhóm tăng f. ∗ p < 0,05 so với tr−ớc bơm hơi ∗∗ p < 0,01 so với tr−ớc bơm hơi † p < 0,01 so với nhóm chứng • p < 0,05 so với nhóm tăng f Biểu đồ 3.6: Thay đổi PetCO2 tr−ớc và sau bơm hơi 3.4. Thay đổi khí máu động mạch tr−ớc vμ sau bơm hơi Bảng 3.19: Thay đổi PaCO2 tr−ớc và sau bơm hơi (mmHg) PaCO2 trong bơm hơi SDX ± Thời điểm Nhóm PaCO2 tr−ớc bơm hơi SDX ± T1 T2 T3 T4 PaCO2 sau xả hơi SDX ± T5 Nhóm chứng (n=30) 37,7 ± 2,1 50,1±4,5∗∗ 55,3±7,3∗∗ 56,0±8,1∗∗ 50,7±6,6∗∗ Nhóm tăng f (n=30) 37,3 ± 2,3 43,7±3,1∗† 46,8±3,8∗† 47,6±3,4∗† 40,6±3,2∗ Nhóm tăng Vt (n=30) 37,2 ± 1,5 42,0±3,0∗†• 42,1±3,2∗†• 41,2±4,0∗†• 37,7±2,3†• 25 30 35 40 45 50 55 T1 T2 T3 T4 T5 Nhóm chứng Nhóm tăng f Nhóm tăng Vt Nhóm tăng Vt+ f PetCO2 (mmHg) Thời điểm * • † ** ** ** ** ** ** † ** † ** † * • † * • † * • † Nhóm tăng Vt+ f (n=30) 37,1 ± 2,0 40,5±3,8∗†• 42,2±3,0∗†• 41,8±3,8∗†• 38,2±2,9†• ∗ p < 0,01 so với tr−ớc bơm hơi ∗∗ p < 0,001 so với tr−ớc bơm hơi † p < 0,01 so với nhóm chứng • p < 0,05 so với nhóm tăng f Nhận xét: - Sau bơm hơi: PaCO2 ở nhóm chứng tăng cao > 50 mmHg trong tất cả các thời điểm ngay cả khi xả hơi, thay đổi có ý nghĩa thống kê với p < 0,001. - Nhóm tăng tần số f: sau bơm hơi và xả hơi, PaCO2 vẫn tăng cao so với tr−ớc bơm hơi trong mọi thời điểm, có ý nghĩa thống kê với p < 0,01. - Nhóm tăng Vt và Vt+f: sau bơm hơi PaCO2 tăng có ý nghĩa thống kê với p<0,01 tại các thời điểm T2, T3, T4 nh−ng nằm trong giới hạn bình th−ờng. - Ba nhóm tăng thông khí: sau bơm hơi và xả hơi, PaCO2 thấp hơn so với nhóm chứng có ý nghĩa thống kê với p < 0,01. - So với nhóm tăng f, PaCO2 sau bơm hơi ở nhóm tăng Vt và Vt +f đều thấp hơn trong mọi thời điểm, có ý nghĩa thống kê với p < 0,05. ∗ p < 0,01 so với tr−ớc bơm hơi ∗∗ p < 0,001 so với tr−ớc bơm hơi † p < 0,01 so với nhóm chứng • p < 0,05 so với nhóm tăng f Biểu đồ 3.7: Thay đổi PaCO2 tr−ớc và sau bơm hơi 30 40 50 60 15 phút 40 phút 60 phút 5 phút Nhóm chứng Nhóm tăng f Nhóm tăng Vt Nhóm tăng Vt+ f PaCO2 (mmHg) Thời điểm * • † ** ** ** ** * † * † * † * † * • † * • † * • † Bảng 3.20: Thay đổi pH tr−ớc và sau bơm hơi pH trong bơm hơi SDX ± Thời điểm Nhóm pH tr−ớc bơm hơi SDX ± T1 T2 T3 T4 pH sau xả hơi SDX ± T5 Nhóm chứng (n=30) 7,42±0,021 7,33±0,030∗ 7,28±0,024∗∗ 7,26±0,023∗∗ 7,30±0,034∗ Nhóm tăng f (n=30) 7,41±0,021 7,37±0,024∗† 7,34±0,022∗† 7,32±0,029∗† 7,36±0,027∗† Nhóm tăng Vt (n=30) 7,41±0,020 7,37±0,039∗† 7,37±0,030∗†• 7,39±0,034∗†• 7,40±0,027†• Nhóm tăng Vt+ f (n=30) 7,41±0,025 7,39±0,019∗†• 7,38±0,034∗†• 7,39±0,040∗†• 7,41±0,026†• ∗ p < 0,05 so với tr−ớc bơm hơi ∗∗p < 0,001 so với tr−ớc bơm hơi † p < 0,001 so với nhóm chứng • p < 0,01 so với nhóm tăng f Nhận xét: - Nhóm chứng: Sau bơm hơi xuất hiện toan máu ngay từ phút thứ 15 (T2) và xu h−ớng tăng dần ở phút thứ 40 (T3) và 60 (T3), pH thấp hơn so với tr−ớc bơm hơi có ý nghĩa thống kê với p < 0,001. - Nhóm tăng tần số (f): pH cải thiện hơn so với nhóm chứng, toan máu nhẹ ở phút thứ 40 (T3) và 60 (T4), pH thấp hơn so với tr−ớc bơm hơi có ý nghĩa thống kê với p < 0,05. - Hai nhóm tăng thông khí Vt và Vt+f, không xuất hiện toan máu (giá trị pH nằm trong giới hạn bình th−ờng) mặc dù giá trị pH thấp hơn so với tr−ớc bơm hơi ở thời điểm T2, T3, T4 (có ý nghĩa thống kê với p < 0,05). - So với nhóm chứng, pH sau bơm hơi ở ba nhóm tăng thông khí cao hơn có ý nghĩa thống kê với p < 0,001 trong mọi thời điểm. - So với nhóm tăng f, nhóm tăng Vt và Vt+f sau bơm hơi có giá trị pH cao hơn có ý nghĩa thống kê với p < 0,01. ∗ p < 0,05 so với tr−ớc bơm hơi ∗∗p < 0,001 so với tr−ớc bơm hơi † p < 0,001 so với nhóm chứng • p < 0,01 so với nhóm tăng f Biểu đồ 3.8: Thay đổi pH tr−ớc và sau bơm hơi Bảng 3.21: Thay đổi áp lực oxy máu động mạch tr−ớc và sau bơm hơi (mmHg) PaO2 trong bơm hơi SDX ± Thời điểm Nhóm PaO2 tr−ớc bơm hơi SDX ± T1 T2 T3 T4 PaO2 sau xả hơi SDX ± T5 p Nhóm chứng 153,8±23,9 154,3±24,1 154,0±23,3 156,4±24,1 157,7±23,6 >0,05 Nhóm tăng f 147,9±23,5 149,3±23,7 151,6±24,0 152,2±22,8 158,5±23,1 >0,05 Nhóm tăng Vt 147,6±19,0 149,4±21,0 150,6±20,5 149,9±23,1 153,2±21,9 >0,05 Nhóm tăng Vt+ f 150,4±26,4 151,1±25,9 151,8±25,5 152,2±28,3 153,6±25,2 >0,05 p >0,05 >0,05 >0,05 >0,05 >0,05 Nhận xét: PaO2 giữa các nhóm và giữa các thời điểm bơm hơi t−ơng đối ổn định, khác nhau không có ý nghĩa thống kê với p > 0,05. 7.2 7.3 7.4 7.5 T1 T2 T3 T4 T5 Nhóm chứng Nhóm tăng f Nhóm tăng Vt Nhóm tăng Vt+ pH Thời điểm * *• † *• † *• † * † * † * † ** ** *• † * † ** Biểu đồ 3.9: Thay đổi áp lực oxy máu động mạch (PaO2) tr−ớc và sau bơm hơi Bảng 3.22: Thay đổi SaO2 tr−ớc và sau bơm hơi (%) SaO2 trong bơm hơi SDX ± Thời điểm Nhóm SaO2 tr−ớc bơm hơi SDX ± T1 T2 T3 T4 SaO2 sau xả hơi SDX ± T5 Nhóm chứng (n=30) 100,0 ± 0,0 100,0 ± 0,0 100,0 ± 0,0 100,0 ± 0,0 100,0 ± 0,0 Nhóm tăng f (n=30) 100,0 ± 0,0 100,0 ± 0,0 100,0 ± 0,0 100,0 ± 0,0 100,0 ± 0,0 Nhóm tăng Vt (n=30) 100,0 ± 0,0 100,0 ± 0,0 100,0 ± 0,0 100,0 ± 0,0 100,0 ± 0,0 Nhóm tăng Vt+ f (n=30) 100,0 ± 0,0 100,0 ± 0,0 100,0 ± 0,0 100,0 ± 0,0 100,0 ± 0,0 p > 0,05 > 0,05 > 0,05 > 0,05 > 0,05 Nhận xét: Độ bão hòa oxy máu động mạch đạt giá trị tuyệt đối (100%) ở mọi thời điểm tr−ớc và sau bơm hơi trong tất cả các nhóm. PaO2 (mmHg) Thời điểm 120 130 140 150 160 170 180 T1 T2 T3 T4 T5 Nhóm chứng Nhóm tăng f Nhóm tăng Vt Nhóm tăng Vt+ f Bảng 3.23: Thay đổi nồng độ HCO3 - tr−ớc và sau bơm hơi (mmol/l) HCO3 - trong bơm hơi SDX ± Thời điểm Nhóm HCO3 - tr−ớc bơm hơi SDX ± T1 T2 T3 T4 HCO3 - sau xả hơi SDX ± T5 Nhóm chứng (n=30) 24,3 ± 1,4 25,9 ± 1,8 25,9 ± 2,0 26,2 ± 1,4 24,9 ± 1,1 Nhóm tăng f (n=30) 24,2 ± 1,8 25,4 ± 1,8* 26,0 ± 1,6* 25,5 ± 2,0* 23,7 ± 1,5† Nhóm tăng Vt (n=30) 23,1 ± 0,84 24,8 ± 1,9* 25,5 ± 1,9* 24,4 ± 1,6* 23,2 ± 1,2† Nhóm tăng Vt+ f (n=30) 24,7 ± 2,1 24,8 ± 2,1 25,3 ± 2,1* 25,3 ± 2,6* 23,8 ± 2,0† * p < 0,05 so với tr−ớc bơm hơi † p < 0,05 so với nhóm chứng Nhận xét: Nồng độ HCO3 - có xu h−ớng tăng dần sau bơm hơi trong cả 4 nhóm nghiên cứu, có ý nghĩa thống kê so với tr−ớc bơm hơi trong một số thời điểm (*) với p<0,05 nh−ng vẫn nằm trong giới hạn bình th−ờng và không có ý nghĩa lâm sàng. Bảng 3.24: Thay đổi chỉ số BE tr−ớc và sau bơm hơi (mmol/l) BE trong bơm hơi SDX ± Thời điểm Nhóm BE tr−ớc bơm hơi SDX ± T1 T2 T3 T4 BE sau xả hơi SDX ± T5 Nhóm chứng (n=30) - 0,32 ± 1,5 -1,22 ± 1,6* -1,8 ± 1,4* -1,9 ± 1,3* -1,7 ± 0,92* Nhóm tăng f (n=30) 0,9 ± 1,7 0,28 ± 1,6* -0,36 ± 1,9* -1,0 ± 1,9* -0,89 ± 1,4* Nhóm tăng Vt (n=30) 0,46 ± 1,5 -0,01 ± 1,7* -0,81 ± 1,7* -0,97 ± 1,8* -0,43 ± 1,4* Nhóm tăng Vt+ f (n=30) 1,1 ± 2,4 0,27 ± 2,2* -0,04 ± 2,1* -0,06 ± 2,1* 0,24 ± 1,7* * p < 0,01 so với tr−ớc bơm hơi Nhận xét: Chỉ số BE sau bơm hơi có xu h−ớng giảm, có ý nghĩa thống kê trong tất cả các nhóm nghiên cứu với p < 0,01 nh−ng vẫn nằm trong giới hạn bình th−ờng ± 2 và không có ý nghĩa lâm sàng. 3.5. một số rối loạn chức năng sinh lý gặp trong các nhóm nghiên cứu Bảng 3.25: Một số rối loạn chức năng sinh lý gặp trong bơm hơi Các rối loạn th−ờng gặp Nhóm chứng n=30 Nhóm tăng f n=30 Nhóm tăng Vt n=30 Nhóm tăng Vt+f n=30 Tổng (n=120) Tỉ lệ % Ngoại tâm thu thất 2 2 1 3 8 (6,7%) Nhịp chậm xoang <50 l/phút 2 2 0 1 5 (4,2%) ST chênh >1 mm 1 0 1 1 3 (2,5%) Nhịp xoang nhanh >140 l/phút 1 1 0 0 2 (1,6%) Nôn và buồn nôn sau mổ 4 2 2 1 9 (7,5%) Nhận xét: Các rối loạn nhịp chủ yếu gặp trong bơm hơi là ngoại tâm thu thất và nhịp chậm xoang, ST chênh > 1 mm gặp 3 tr−ờng hợp nh−ng không gây hậu quả nguy hiểm, không gặp tr−ờng hợp nào tràn khí màng phổi hay trung thất, 1 tr−ờng hợp tràn khí d−ới da mức độ vừa (đã loại ra khỏi nghiên cứu). 3.6. Mối T−ơng quan vμ sự phù hợp giữa PaCO2 vμ PetCO2 3.6.1. Mối t−ơng quan Bảng 3.26: T−ơng quan giữa PaCO2 và PetCO2 của các nhóm nghiên cứu trong các thời điểm Nhóm Các thời điểm Số mẫu Hệ số t−ơng quan r Ph−ơng trình p T1 30 0,450∗ y = 0,56x + 19,2 < 0,05 T2 30 0,665∗∗∗ y = 0,63x + 23,68 < 0,001 T3 30 0,711∗∗∗ y = 0, 93x + 12,25 < 0,001 T4 30 0,737∗∗∗ y = 1,02x + 8,257 < 0,001 NN hh óó mm cc hh ứứ nn gg T5 30 0,473∗∗ y = 0,74x + 19,47 < 0,01 T1 30 0,513∗∗ y = 0,67x + 18,45 < 0,01 T2 30 0,136 y = 0,16x + 37,41 > 0,05 T3 30 0,588∗∗ y = 0,73x + 17,34 < 0,01 T4 29 0,551∗∗∗ y = 0,47x + 28,6 < 0,001 NN hh óó mm tt ăă nn gg ff T5 30 0,347 y = 0,28x + 30,54 > 0,05 T1 30 0,428∗ y = 0,24x + 29,55 < 0,05 T2 30 0,319 y = 0,47x + 23,86 > 0,05 T3 30 0,414∗ y = 0,43x + 26,1 < 0,01 T4 29 0,533∗∗ y = 0,61x + 19,63 < 0,01 NN hh óó mm tt ăă nn gg VV tt T5 30 0,287 y = 0,40x + 23,38 > 0,05 T1 30 0,679∗∗∗ y = 0,57x + 19,38 < 0,001 T2 30 0,227 y = 0,38x + 26,35 > 0,05 T3 30 0,364∗ y = 0,45x + 26,1 < 0,05 T4 30 0,427∗ y = 0,68x + 18,2 < 0,05 NN hh óó mm tt ăă nn gg VV tt + + FF T5 30 0,262 y = 0,35x + 27,02 > 0,05 ∗∗∗ Có ý nghĩa thống kê với p < 0,001, mức độ t−ơng quan t−ơng đối chặt. ∗∗ Có ý nghĩa thống kê với p < 0,01, mức độ t−ơng quan vừa. ∗ Có ý nghĩa thống kê với p < 0,05, mức độ t−ơng quan yếu. Nhận xét: * Tr−ớc bơm hơi, sau tăng thông khí nhân tạo: Giữa PaCO2 và PetCO2 có mối t−ơng quan thuận, mức độ t−ơng quan vừa và chặt với r từ 0,428 đến 0,679 trong tất cả các nhóm, ứng với xác suất tin cậy p<0,05. * Sau bơm hơi và xả hơi: + Nhóm chứng: Sau bơm hơi PaCO2 và PetCO2 có mối t−ơng quan thuận, mức độ t−ơng quan chặt với r từ 0,665 đến 0,737 trong các thời điểm, ứng với xác suất tin cậy p < 0,001. Thời điểm xả hơi, PaCO2 và PetCO2 có mối t−ơng quan thuận, mức độ t−ơng quan vừa với r = 0,473, ứng với xác suất tin cậy p < 0,01. + Các nhóm tăng thông khí: - Ngay sau bơm hơi và tăng thông khí 15 phút (T2), PaCO2 và PetCO2 có mối t−ơng quan thuận nh−ng mức độ t−ơng quan yếu với r từ 0,136 đến 0,319,, ứng với xác suất tin cậy p >0,05. - Sau bơm hơi và tăng thông khí 40 phút (T3) và 60 phút (T4), giữa PaCO2 và PetCO2 có mối t−ơng quan thuận, mức độ t−ơng quan vừa, r từ 0,354 đến 0,588, ứng với xác suất tin cậy p < 0,05. - Thời điểm xả hơi (T5) giữa PaCO2 và PetCO2 có mối t−ơng quan thuận, mức độ t−ơng quan yếu, r từ 0,262 đến 0,347, ứng với xác suất tin cậy p > 0,05. 3.6.2. Hệ số t−ơng quan và sự phù hợp giữa PaCO2 và PetCO2 Bảng 3.27: T−ơng quan và sự phù hợp giữa PaCO2 và PetCO2 theo ph−ơng pháp Bland-Altman Nhóm Các thời điểm Số mẫu Hệ số t−ơng quan r ILA (mmHg) SLA (mmHg) X (mmHg) T1 30 0,450∗ 0,6 13,7 7,2 T2 30 0,665∗∗∗ 0,9 15,8 8,3 T3 30 0,711∗∗∗ -1,0 19,2 9,1 T4 30 0,737∗∗∗ -1,6 20,1 9,2 NN hh óó mm cc hh ứứ nn gg T5 30 0,473∗∗ -3,0 20,5 8,7 T1 30 0,513∗∗ 1,9 10,3 6,1 T2 30 0,136 -3,1 12,0 4,5 T3 30 0,588∗∗ -0,2 12,6 6,2 T4 29 0,551∗∗∗ 0,6 14,5 7,6 NN hh óó mm tt ăă nn gg ff T5 30 0,347 -3,5 13,1 4,8 T1 30 0,428∗ 0,8 10,4 5,6 T2 30 0,319 -2,3 9,9 3,8 T3 30 0,414∗ -1,2 12,1 5,4 T4 29 0,533∗∗ -0,9 13,4 6,2 NN hh óó mm tt ăă nn gg VV tt T5 30 0,287 0,8 10,5 5,7 T1 30 0,679∗∗∗ 2,3 9,5 5,9 T2 30 0,227 -4,3 11,5 3,6 T3 30 0,364∗ 0,6 12,7 6,6 T4 30 0,427∗ 0,2 14,3 7,3 NN hh óó mm tt ăă nn gg VV tt ++ F F T5 30 0,262 0,4 12,7 6,5 ∗∗∗ p < 0,001; ∗∗p < 0,01; ∗ p < 0,05. ILA : Giới hạn d−ới của sự chấp nhận {( X - 2SD) của (a-et)PCO2}. SLA: Giới hạn trên của sự chấp nhận {(X +2SD) của (a-et)PCO2}. X : Số trung bình Nhận xét : * Nhóm chứng: - Giới hạn d−ới của sự chấp nhận ở các thời điểm từ -3,0 đến 0,9 mmHg. - Giới hạn trên của sự chấp nhận ở các thời điểm từ 13,7 đến 20,5 mmHg. Nhóm chứng có giới hạn chấp nhận rộng hơn các nhóm tăng thông khí . * Các nhóm tăng thông khí: Nhóm tăng f: - Giới hạn d−ới của sự chấp nhận ở các thời điểm từ -3,5 đến 1,9 mmHg. - Giới hạn trên của sự chấp nhận ở các thời điểm từ 10,3 đến 14,5 mmHg. Nhóm tăng Vt: - Giới hạn d−ới của sự chấp nhận ở các thời điểm từ -2,3 đến 0,8 mmHg. - Giới hạn trên của sự chấp nhận ở các thời điểm từ 9,5 đến 13,4 mmHg. Nhóm tăng Vt+f: - Giới hạn d−ới của sự chấp nhận ở các thời điểm từ -4,3 đến 2,3 mmHg. - Giới hạn trên của sự chấp nhận ở các thời điểm từ 9,5 đến 14,3 mmHg. Các nhóm tăng thông khí có giới hạn của sự chấp nhận hẹp hơn so với nhóm chứng. 3.6.3. Mối t−ơng quan, sự phù hợp giữa PaCO2 và PetCO2 nhóm chứng Biểu đồ 3.10a. Đồ thị t−ơng quan giữa PaCO2 và PetCO2 sau bơm hơi 15 phút (T2) nhóm chứng y = 0,632x + 23,68 r = 0,665 p < 0,001 y x 0 15 30 45 60 PetCO2 sau 15 phút 0 15 30 45 60 P aC O 2 sa u 1 5 p h ú t E E E E E EE E E E E E E E E E E EEEE E E E E E E Sau bơm hơi 15 phút nhóm chứng 35 40 45 50 55 60 (Pa CO2 + Pet CO2)/2 (mmHg) 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 -2 P a C O 2 - P e t C O 2 ( m m H g) Mean 8,3 -1.96 SD 0,9 +1.96 SD 15,8 Biểu đồ 3.10b. Sự phù hợp giữa PaCO2 và PetCO2 theo ph−ơng pháp Bland- Altman sau bơm hơi 15 phút (T2) nhóm chứng Biểu đồ 3.11a. Đồ thị t−ơng quan giữa PaCO2 và PetCO2sau bơm hơi 40 phút (T3) nhóm chứng y = 0,932x + 12,25 r = 0,711 p < 0,001 y x 0 15 30 45 60 PetCO2 sau 40 phút 15 30 45 60 75 P aC O 2 sa u 4 0 p h ú t E E E E E E E E E E E EE E EE E E E E E E E E E E E E Sau bơm hơi 40 phút nhóm chứng 40 45 50 55 60 65 70 (Pa CO2 + Pet CO2)/