Luận văn Thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp ở Việt Nam hiện nay

Trang phụ bìa

Lời cam đoan

Mục lục

Danh mục từ viết tắt

Danh mục các biểu đồ

MỞ ĐẦU . 4

Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ THỦ TỤC

ĐĂNG KÝ THÀNH LẬP DOANH NGHIỆP THEO PHÁP

LUẬT VIỆT NAM HIỆN NAY . 10

1.1. Khái niệm về thủ tục hành chính , doanh nghiêp̣ và đ ăng ký

thành lập doanh nghiệp. 10

1.1.1. Khái niệm, đặc trưng của thủ tục hành chính. 10

1.1.2. Khái niệm thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp. 13

1.2. Đặc trưng của thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp. 15

1.3. Ý nghĩa của thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp. 17

1.3.1. Ý nghĩa của thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp đối với cơ

quan quản lý Nhà nước . 17

1.3.2. Ý nghĩa của thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp đối với cá

nhân, tổ chức thành lập doanh nghiệp. 20

1.4. So sánh pháp luật về thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp

tại Việt Nam và một số nước trên thế giới . 20

Chương 2: PHÁP LUẬT VÀ THỰC TIỄN THỰC HIỆN VỀ THỦ

TỤC ĐĂNG KÝ THÀNH LẬP DOANH NGHIỆP Ở VIỆT

NAM HIỆN NAY . 21

2.1. Pháp luật về thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp tại

Việt Nam . 21

pdf25 trang | Chia sẻ: anan10 | Lượt xem: 4024 | Lượt tải: 4download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp ở Việt Nam hiện nay, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
nhiều ràng buộc chưa thực sự tạo hành lang thông thoáng cho doanh nghiệp trong bước đầu tiên để gia nhập thị trường kinh tế như về vấn đề “ngành nghề kinh doanh”. Theo quy định của Luật doanh nghiệp 2005 đến Luật doanh nghiệp 2014 cho phép doanh nghiệp được phép kinh doanh những gì pháp luật không cấm, nhưng không có hướng dẫn cụ thể rằng những ngành nghề cấm kinh doanh và không cấm kinh doanh khiến cho doanh nghiệp gặp nhiều trở ngại trong việc lựa chọn ngành nghề kinh doanh. Bên cạnh đó, ở một góc độ khác Luật doanh nghiệp 2014 có nhiều tư tưởng mở rộng tạo môi trường đầu tư cho doanh nghiệp. Nhưng trong thực tiễn kinh doanh hiện nay có những rào cản do quy định pháp luật đặt ra, nhưng cũng tồn tại những rào cản do vấn đề thực thi. Một đạo luật mới được sửa đổi để phát triển mà đội ngũ thực thi không chịu sửa đổi thì không thể phát triển theo đúng tinh thuần của Luật đề ra. Chính vì vậy , Luâṇ văn lưạ chọn đề tài : “Thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp ở Việt Nam hiện nay”nhằm đánh giá thưc̣ traṇg của pháp luâṭ về đăng ký thành lâp̣ doanh nghiêp̣ qua đó làm rõ những điểm mới , điểm haṇ chế còn tồn taị và đề ra phương án giải quyết góp phần nâng cao 6 hiêụ quả của quản lý nhà nước trong liñh vưc̣ đăng ký thành lâp̣ doanh nghiêp̣ , tạo một môi trường cạnh tranh và cởi mở cho các nhà đầu tư phát triển nền kinh tế trong nước . 2. Tình hình nghiên cứu Phát triển kinh tế luôn là hướng đi hàng đầu để xây dựng một quốc gia phồn thịnh.Trong đó trọng tâm của vấn đề phát triển kinh tế đó chính là thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp trong nước.Nhận thấy được điều này Đảng và Nhà nước ta luôn chú trọng xây dựng một môi trường kinh doanh cởi mở cho doanh nghiệp đặc biệt là vấn đề thành lập doanh nghiệp- bước khởi đầu để doanh nghiệp gia nhập vào hoạt động kinh tế trong nước cũng như quốc tế. Bởi vậy, vấn đề thủ tục thành lập doanh nghiệp đã được Chính phủ chú trọng cải cách cũng như được rất nhiều các học giả, nhà nghiên cứu lựa chọn nghiên cứu, đã có rất nhiều đề tài nghiên cứu về vấn đề này trong các giai đoạn phát triển kinh tế của đất nước, điển hình như: - “Nghiên cứu so sánh pháp luật về thành lập doanh nghiệp” Luận văn Ths Luật của Nguyễn Thị Phương Thảo (Khoa Luật, năm 2010) - “Pháp luật Việt Nam về góp vốn thành lập doanh nghiệp” Luận văn Ths Luật của Nguyễn Thị Thu Hà (Khoa Luật, năm 2013) - “Pháp luật về đăng ký kinh doanh ở Việt Nam thực trạng và phương hướng hoàn thiện” Luận văn Ths Luật của Trần Tố Uyên (Khoa Luật, năm 2005) - “Cải cách thủ tục thành lập doanh nghiệp ở Việt Nam trong chặng đường 10 năm hội nhập kinh tế quốc tế (2000- 2010)” Ths. Trần Huỳnh Thanh Nghị (Tạp chí Luật học số 08/2011) - “Những quy định về thủ tục thành lập doanh nghiệp cần được tiếp tục hoàn thiện” Ths. Nguyễn Thị Yến (Tạp chí Luật học số 9/2010) Tuy nhiên, những đề tài kể trên mới chỉ ra được những tiến bộ và hạn chế của thủ tục thành lập doanh nghiệp như các quy định về điều kiện thành 7 lập, ngành nghề, trụ sở doanh nghiệp, ở thời kì trước khi mà Luật doanh nghiệp 2005 còn có hiệu lực song đến nay khi mà Luật doanh nghiệp 2014 đi vào có hiệu lực thì những vấn đề được nghiên cứu trong các công trình trên đã không còn đáp ứng kịp thời với thực tiễn thi hành. Bởi luật doanh nghiệp 2014 đã có rất nhiều điểm mới và khác biệt so với bộ luật doanh nghiệp 2005. Do tính mới của Luật doanh nghiệp 2014 mới có hiệu lực từ ngày 01/07/2015 vậy nên hầu hết các công trình nghiên cứu hiện nay vẫn còn chưa cập nhập hay cập nhập chưa đầy đủ những đổi mới của thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp hiện tại.Do vây, Luận văn là những cập nhập, những phát hiện về những mặt tích cực và hạn chế còn xót của những quy định pháp luật được ghi nhận trong bộ Luật doanh nghiệp 2014 nhằm hoàn thiện- xây dựng thủ tục đăng ký doanh nghiệp đơn giản gọn nhẹ phù hợp với xu thế của thế giới. Đồng thời, hy vọng rằng sau đề tài này, các nhà làm luật cũng như các cơ quan tổ chức hành chính nhà nước cùng các cá nhân, tổ chức có nhu cầu trong đầu tư, thành lập doanh nghiệp sẽ có cái nhìn khách quan về thực tiễn pháp lý đối với các thủ tục hành chính trong vấn đề thành lập doanh nghiệp theo quy định của pháp luật Việt Nam hiện nay. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn Mục đích nghi ên cứu của luâṇ văn là nhằm làm sáng tỏ những điểm mới và haṇ chế của viêc̣ đăng ký thành lâp̣ doanh nghiêp̣ theo pháp luâṭ Viêṭ Nam hiêṇ nay và giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp ở Việt Nam hiện nay. Nhiêṃ vu ̣của luâṇ văn là phải chỉ ra đươc̣ những điểm mới về thủ tuc̣ hành chính của pháp luâṭ Viêṭ Nam mà cu ̣ thể là trong Luâṭ doanh nghiêp̣ 2014, Luâṭ đầu tư 2014 trong đăng ký thành lâp̣ doanh nghiêp̣ và n hững haṇ ch ế còn tồn tại về thủ tục hành chính trong đăng ký thành lâp̣ doanh nghiêp̣ , đưa ra những vấn đề bất cập trong thực tiễn từ đó đưa ra những đề x uất giải pháp để khắc phuc̣ góp phần nâng cao chất 8 lươṇg quản lý nhà nước trong liñh vưc̣ đăng ký thành lâp̣ doanh nghiêp̣ cũng như taọ lâp̣ môṭ môi trường caṇh tranh thu hút đầu tư trong ngoài nước thúc đẩy phát triển kinh tế. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn là những vấn đề lý luâṇ và thưc̣ tiêñ của thủ tục thành lập doanh nghiệp theo pháp luật Việt Nam hiện nay trong phạm vi các quy định cụ thể của Luật doanh nghiệp 2005, Luâṭ đầu tư 2005, Luâṭ doanh nghiêp̣ sửa đổi bổ sung 2014, Luâṭ đầu tư 2014, Hiến pháp 2013, Luâṭ dân sư ̣2005, Luật hợp tác xã 2012 và các văn bản hướng dẫn thi hành. 5. Phương pháp nghiên cứu Luâṇ văn s ử dụng một số phương pháp để làm sáng tỏ về mặt khoa học của lý luận và thực tiễn của đề tài trong từng nội dung cụ thể; đó là các phương pháp như: các phương pháp luận logic, phương pháp phân tích, phương pháp lý giải, phương pháp đánh giá được sử dụng nhiều trong nghiên cứu các vấn đề lý luận về thủ tục hành chính trong việc thành lập doanh nghiêp̣ ; các phương pháp bình luận, đối chiếu, so sánh, thống kê, hệ thống, phương pháp chứng minh, phương pháp lịch sử... được sử dụng nhiều trong nghiên cứu về thực trạng pháp luật về thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiêp̣ theo pháp luâṭ Viêṭ Nam hiêṇ nay . 6. Ý nghĩa lý luận và thưc̣ tiêñ của luâṇ văn Luâṇ văn phản ánh cái nhìn khách quan về thủ tuc̣ hành chính trong lĩnh vực đăng ký thành lập doanh nghiệp của Việt Nam hiện nay.Luận văn chỉ ra những điểm mới , những vấn đề còn tồn taị cần phải tiếp t ục sửa đổi bổ sung để taọ môṭ môi trường kinh doanh caṇh tranh thu hút đầu tư trong và ngoài nước.Trên quan điểm thay đổi quan niêṃ đối với các doanh nghiêp̣ và cả cách thức quản lý nhà nước như : hiêṇ thưc̣ hóa đầy đủ quyền tư ̣ do kinh doanh theo nguyên tắc doanh nghiêp̣ đươc̣ tư ̣do kinh doanh những ngành 9 nghề mà pháp luâṭ không cấm hoăc̣ không haṇ chế , áp dụng thống nhất các thủ tục hành chính không phân biệt nhà đầu tư trong nước và nhà đầu tư nước ngoài trong đăng ký thành l ập doanh nghiệp tại Việt Nam. Luận văn cũng chỉ ra những tác đôṇg tích cưc̣ đến côṇg đồng doanh nghiêp̣ mà Luật doanh nghiệp- Luật đầu tư sửa đổi mang lại như giảm đáng kể chi phí tuân thủ thủ tục hành chính tron g gia nhâp̣ thi ̣ trường , quản lý kinh doanh , giảm đáng kể rủi ro thương mại và rủi ro pháp lý cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiêp̣; nâng cao tính linh hoaṭ trong hoaṭ đôṇg kinh doanh và t ạo điều kiêṇ xây dưṇg môṭ môi trường ki nh doanh thông thoáng , thuâṇ lơị, công minh và minh bạch hơn. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu kết luận và phần danh mục tài liệu tham khảo , nôị dung của luâṇ văn gồm 3 chương: Chương 1: Những vấn đề lý luâṇ cơ bản về thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiêp̣ theo pháp luâṭ Viêṭ Nam hiêṇ nay. Chương 2: Pháp luật và thực tiễn thực hiện thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp ở Việt Nam hiện nay. Chương 3: Sự cần thiết, yêu cầu và giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp tại Việt Nam. 10 Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ THỦ TỤC ĐĂNG KÝ THÀNH LẬP DOANH NGHIỆP THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM HIỆN NAY 1.1. Khái niệm về thủ tục hành chính , doanh nghiêp̣ và đăng ký thành lập doanh nghiệp 1.1.1. Khái niệm, đặc trưng của thủ tục hành chính Theo từ điển Tiếng Việt thông dụng, thủ tục là “cách thức tiến hành một công việc với nội dung, trình tự nhất định, theo quy định của Nhà nước” [24]. Như vậy, hoạt động quản lý nhà nước nào cũng đều được tiến hành theo những thủ tục nhất định mà thực chất là một chuỗi các hoạt động diễn ra theo trình tự, ở đó mỗi hoạt động diễn ra được thực hiện bởi các chủ thể khác nhau trong những thời điểm khác nhau. Kết quả của hoạt động quản lý phụ thuộc nhiều yếu tố nhưng trong đó chủ yếu phụ thuộc vào số lượng, thứ tự các hoạt động cụ thể, mục đích, nội dung, cách thức thực hiện các hoạt động cụ thể trong một chuỗi các hoạt động thống nhất. Thủ tục đóng vai trò quan trọng trong quản lý Nhà nước cũng như đảm bảo quyền và lợi ích người dân. Thủ tục hành chính là thủ tục tiến hành các hoạt động quản lý hành chính Nhà nước được thực hiện bởi các chủ thể thực hiện quyền hành pháp. Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng còn tồn tại nhiều ý kiến khác nhau về thủ tục hành chính nhưng về bản chất thì thủ tục hành chính do quy phạm pháp luật hành chính quy định nên thủ tục hành chính chính là nội dung của một nhóm quy phạm pháp luật hành chính chứ thủ tục không phải là quy phạm pháp luật. Bở lẽ quản lý hành chính là một hoạt động vô cùng phức tạp cho nên thủ tục hành chính cũng đa dạng phức tạp theo. Thủ tục hành chính hợp lý sẽ tạo nên sự hài hòa, thống nhất trong bộ máy Nhà nước, rút ngắn thời gian giải 11 quyết công việc, góp phần thúc đẩy phát triển xã hội. Thủ tục hành chính bất hợp lý sẽ là rào cản cho sự phát triển xã hội cũng như trở thành mảnh đất màu mỡ cho nạn tham nhũng, cửa quyền, gây mất lòng tin của nhân dân vào chính quyền. Vậy nên, thủ tục hành chính luôn được quan tâm và xây dựng bằng hệ thống quy phạm pháp luật đã dạng. Tóm lại, Thủ tục hành chính là trình tự, cách thức quản lý của cơ quan hành chính Nhà nước khi thực thi công vụ, là công cụ có tính pháp lý, giúp cho hoạt động chấp hành và điều hành của cơ quan Nhà nước được thống nhất về trình tự và cách thức giải quyết công việc trong mối quan hệ với tổ chức và công dân. Mặc dù thủ tục hành chính mà một phạm trù đa dạng và phức tạp nhưng do tính thống nhất của quản lý Nhà nước nên các thủ tục hành chính bao gồm một số đặc điểm sau đây: Thứ nhất, thủ tục hành chính là thủ tục thực hiện các hoạt động quản lý Nhà nước hay thủ tục hành chính được thực hiện bởi các chủ thể quản lý hành chính Nhà nước. Các hoạt động quản lý diễn ra trong lĩnh vực nào được thực hiện theo thủ tục pháp luật quy định trong lĩnh vực đó. Thứ hai, thủ tục hành chính do quy phạm pháp luật hành chính quy định. Quy phạm pháp luật hành chính bao gồm quy phạm nội dung và quy phạm thủ tục. Trong đó, quy phạm nội dung trực tiếp quy định những quyền và nghĩa vụ của các chủ thể quản lý và đối tượng quản lý Nhà nước. Quy phạm thủ tục quy định cách thức thực hiện nội dung. Thứ ba, thủ tục hành chính có tính mềm dẻo, linh hoạt. Đặc điểm này là do quản lý hành chính Nhà nước vốn phong phú và đa dạng. Việc thực hiện chịu tác động của rất nhiều yếu tố khác nhau như: thẩm quyền, năng lực của chủ thể quản lý, đặc điểm của đối tượng quản lý, điều kiện, hoàn cảnh diễn ra hoạt động quản lý. Mặt khác, do để đảm bảo sự thích ứng với sự biến đổi linh 12 hoạt của hoạt động quản lý mà thủ tục hành chính thường xuyên có nhu cầu bãi bỏ những thủ tục đã cũ, đưa ra những thủ tục mới phù hợp hơn cũng diễn ra thường xuyên. Khi xây dựng thủ tục hành chính nếu nhận thức đúng đắn về đặc điểm này sẽ tạo ra sự linh hoạt, mềm dẻo cho hoạt động quản lý nhưng nếu phủ nhận đặc điểm này có thể làm xơ cứng hoạt động quản lý, kìm hãm quá trình phát triển xã hội dẫn đến tình trạng đặt ra quá nhiều thủ tục hành chính không cần thiết hoặc thay đổi thủ tục một các tùy tiện làm cho hoạt động quản lý thiếu ổn định. Như vậy, thủ tục hành chính là cách thức tổ chức thực hiện hoạt động quản lý hành chính Nhà nước được quy định trong các quy phạm pháp luật hành chính bao gồm trình tự, nội dung, mục đích, cách thức tiến hành các hoạt động cụ thể trong quá trình giải quyết các công việc của quản lý hành chính Nhà nước.Thủ tục hành chính có ý nghĩa quan trọng trong quản lý Nhà nước và đời sống xã hội.Trước hết, nếu không thực hiện các thủ tục hành chính cần thiết thì mọi quyết định hành chính sẽ không được đưa vào thực tế hoặc bị hạn chế tác dụng.Điển hình như nếu không tiến hành thủ tục công bố thì mọi quyết định có thể không được thi hành.Không được tuyển vào làm việc tại một doanh nghiệp hay một cơ quan nếu không thực hiện đúng các thủ tục mà cơ quan hay doanh nghiệp đó đòi hỏi. Hay như một doanh nghiệp có thể bị đình chỉ hoạt động nếu không tiến hành thủ tục đăng ký hoạt động. Nói cách khác, thủ tục hành chính đảm bảo các quyết định hành chính được thi hành. Một ý nghĩa khác của thủ tục hành chính đó là đảm bảo cho việc thi hành các quyết định được thống nhất và có thể kiểm tra được tính hợp pháp, hợp lý của các hệ quả do việc thực hiện các quyết định hành chính tạo ra. Ý nghĩa của thủ tục hành chính còn thể hiện ở chỗ, khi được xây dựng và vận dụng một cách hợp lý, thủ tục hành chính sẽ tạo ra khả năng sáng tạo trong việc thực hiện các quyết định quản lý đã được thông qua, 13 đem lại hiệu quả thiết thực cho quản lý Nhà nước. Thủ tục hành chính liên quan đến quyền lợi công dân do vậy khi được xây dựng và vận dụng tốt vào đời sống nó sẽ có ý nghĩa rất thiết thực, làm giảm sự phiền hà, bồi đắp mối quan hệ giữa Nhà nước và nhân dân trở nên tốt đẹp hơn nữa. Công việc có thể được giải quyết một cách nhanh chóng, chính xác theo đúng yêu cầu của cơ quan Nhà nước và nhu cầu của nhân dân góp phần chống tệ nạn tham nhũng, sách nhiễu, cửa quyền. 1.1.2. Khái niệm thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp Để xây dựng một nền kinh tế phát triển mạnh theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế trước hết Nhà nước cần khuyến khích mọi chủ thể trong xã hội phát huy tiềm năng của mình, mở rộng kinh doanh, không ngừng tìm tòi sáng tạo trong hoạt động sản xuất kinh doanh, xây dựng các sản phẩm hàng hóa – dịch vụ chất lượng để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và có phần khắt khe của thị trường kinh tế mở cửa. Trong Hiến pháp và hầu hết các văn bản pháp luật của mọi quốc gia đều đề cao quyền tự do kinh doanh của công dân, tự do kinh doanh được tôn trọng và xác định là một trong những quyền cơ bản của mọi công dân. Điều này cũng được ghi nhận rất rõ trong Hiến pháp 2013 của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam: “Mọi người có quyền tự do kinh doanh trong những ngành nghề mà pháp luật không cấm” [17, Điều 33]. Tự do kinh doanh cũng như tự do lựa chọn nghề nghiệp và mưu cầu hạnh phúc là một trong những quyền công dân cơ bản đảm bảo cho nền kinh tế thị trường phát triển bền vững. Tự do kinh doanh được hiểu là mọi công dân không phân biệt tôn giáo, giới tính, trình độ khi đáp ứng được đủ các điều kiện mà pháp luật quy định đều có thể tiến hành hoạt động kinh doanh nếu có nhu cầu. Không một cơ quan, tổ chức, cá nhân nào có quyền được ngăn cấm hay cản trở hoạt động kinh doanh của họ. Tự do kinh doanh còn được thể hiện ở chỗ công dân khi có nhu 14 cầu thực hiện hoạt động kinh doanh có quyền được lựa chọn ngành nghề, địa điểm, nhân lực phương thức hoạt động phù hợp với nhu cầu của cá nhân công dân, hay của một nhóm công dân cùng thực hiện hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, để đảm bảo tính hợp pháp cho hoạt động kinh doanh của mình, tránh sự can thiệp trái pháp luật của các cá nhân, tổ chức nhằm cản trở hoạt động kinh doanh đồng thời cũng để đảm bảo cho hoạt động quản lý Nhà nước, lợi ích chung của cộng đồng, quyền và lợi ích hợp pháp của người khác trong các quan hệ dân sự, kinh tế, thương mại, hợp tác quốc tế thì các chủ thể kinh doanh cần phải tiến hành thủ tục đăng ký hoạt động kinh doanh của mình với các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Do vậy, việc thực hiện thủ tục đăng ký hoạt động kinh doanh của chủ thể kinh doanh với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cũng là một trong những phương thức thể hiện sự tự do trong kinh doanh. Vậy, đăng ký kinh doanh (thành lập doanh nghiệp) là việc Nhà nước ghi nhận về mặt pháp lý sự ra đời của một chủ thể kinh doanh (chủ thể kinh doanh ở đây bao gồm các cá nhân, tổ chức).Kể từ thời điểm đăng ký kinh doanh chủ thể kinh doanh có đầy đủ các năng lực pháp lý (tư cách chủ thể) để tiến hành hoạt động kinh doanh theo quy định của pháp luật. Nhà nước cung cấp những đảm bảo đầy đủ về mặt chính trị- pháp lý để chủ thể kinh doanh có điều kiện thực hiện hoạt động kinh doanh của mình. Đăng ký kinh doanh (thành lập doanh nghiệp) là một thủ tục hành chính bắt buộc theo đó chủ thể kinh doanh tiến hành đăng ký với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền và công khai hóa sự ra đời và hoạt động kinh doanh của mình với giới thương nhân và cộng đồng. Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền có nghĩa vụ xem xét và cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho chủ thể kinh doanh theo đúng quy định của pháp luật. Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh là căn cứ pháp lý xác lập quyền và nghĩa vụ của 15 chủ thể kinh doanh dưới sự quản lý của Nhà nước đồng thời cũng ghi nhận tư cách pháp nhân, tính hợp pháp của hoạt động kinh doanh, sự bảo hộ của Nhà nước với chủ thể kinh doanh. Tóm lại, Thủ tục đăng kí thành lập doanh nghiệp là một thủ tục hành chính bắt buộc theo đó các chủ thể kinh doanh bắt buộc phải thực hiện theo đúng trình tự, tuân thủ cách thức quản lý của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền trong lĩnh vực đăng kí kinh doanh để tiến hành đăng ký hoạt động đồng thời công khai hóa sự ra đời của mình với giới thương nhân và cộng đồng. Ngược lại, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền có nghĩa vụ xem xét và cấp Giấy Chứng nhận đăng ký kinh doanh theo đúng trình tự theo quy định của pháp luật. 1.2. Đặc trưng của thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp Đăng ký thành lập doanh nghiệp là một thủ tục hành chính bắt buộc đối với chủ thể kinh doanh. Hành vi đăng ký kinh doanh làm phát sinh mối quan hệ giữa chủ thể kinh doanh và cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh là một chứng thư pháp lý (hay một văn bản mang tính pháp lý) do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp cho chủ thể kinh doanh theo trình tự, thủ tục luật định để ghi nhận sự tồn tại về mặt pháp lý của chủ thể đó và hoạt động kinh doanh của họ. Vì vậy, thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp mang đậm đặc trưng của một thủ tục hành chính như: Một là, để được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hay thay đổi nội dung đăng ký kinh doanh chủ thể kinh doanh phải tuân thủ những trình tự, thủ tục về đăng ký kinh doanh theo luật định mà ở đây là Luật doanh nghiệp 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành. Cụ thể là việc hoàn thiện hồ sơ, nộp hồ sơ đăng ký kinh doanh hoặc thông báo thay đổi nội dung đăng ký kinh doanh cho cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Trong phạm vi 16 có thẩm quyền cơ quan Nhà nước có nghĩa vụ tiếp nhận hồ sơ, đối chiếu các quy định của pháp luật hiện hành để cấp hoặc từ chối cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, quy trình này được thực hiện đúng trình tự thời gian theo quy định của luật định. Hai là, đồng nghĩa với việc được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, chủ thể kinh doanh đã chính thức được xác lập tư cách pháp nhân, được Nhà nước ghi nhận sự tồn tại dưới góc độ pháp lý, chịu sự quản lý trực tiếp bởi cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Hoạt động kinh doanh của chủ thể kinh doanh cũng đã được công khai trong giới thương nhân và cộng đồng. Từ đây, chủ thể kinh doanh đã có đầy đủ năng lực pháp luật để nhân danh mình tham gia vào các quan hệ kinh tế, dân sự, thương mại quốc tế và các quan hệ pháp luật khác. Để thực hiện hoạt động kinh doanh trên thị trường, chủ thể phải tiến hành hoạt động đăng ký kinh doanh với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Hay nói cách khác đăng ký kinh doanh là thủ tục gia nhập thị trường của doanh nghiệp, theo đó nó thể hiện các đặc trưng riêng biệt sau: - Thứ nhất, đăng ký kinh doanh là thủ tục đầu tiên của doanh nghiệp phải tham gia vào thị trường, trong hoạt động đăng ký kinh doanh, việc thành lập doanh nghiệp và các lĩnh vực kinh doanh của doanh nghiệp được thông tin rộng rãi, công khai trên thị trường, bên ngoài xã hội nhằm thu hút sự chú ý của cộng đồng doanh nghiệp (các đối tác tương lai) và cộng động xã hội(các đối tác có liên quan) tạo nền tảng cho bước đầu khởi sự kinh doanh. - Thứ hai, đăng ký kinh doanh được hiểu là quyền tự do kinh doanh, đây là một bộ phận của quyền tự do dân chủ của nhân dân. Tuy nhiên, quyền này phải tuân thủ theo nguyên tắc dân chủ tập trung và bình đẳng trước pháp luật. - Thứ ba, bất kỳ một doanh nghiệp nào khi gia nhập thị trường đều phải 17 thực hiện một trình tự gồm các thủ tục hành chính sau: 1) Đăng ký kinh doanh; 2) Thông báo mẫu dấu của doanh nghiệp; 3) Công bố thông tin doanh nghiệp trên cổng thông tin điện tử quốc gia. 1.3. Ý nghĩa của thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp 1.3.1. Ý nghĩa của thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp đối với cơ quan quản lý Nhà nước Đăng ký thành lập doanh nghiệp là một trong những công cụ để Nhà nước thực hiện chức năng quản lý đối với toàn bộ nền kinh tế quốc dân.Vậy nên, việc cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh là sự ghi nhận về mặt pháp lý của Nhà nước đối với sự ra đời và tư cách pháp nhân của chủ thể kinh doanh. Sự ghi nhận về mặt pháp lý này được quy định cụ thể tại các Điều 47, 73,110, 172 Luật doanh nghiệp 2014 đó là khi chủ thể kinh doanh lựa chọn loại hình doanh nghiệp và hoàn thất thủ tục đăng ký kinh doanh tại cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thì tư cách pháp nhân của chủ thể kinh doanh được xác lập “ kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp”. Như vậy, phải đến thời điểm được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh chủ thể kinh doanh mới có đủ năng lực pháp luật để tham gia vào các quan hệ dân sự, kinh tế và các quan hệ pháp luật khác trên thị trường kinh doanh. Những hoạt động kinh doanh tiến hành trước thời điểm này đều không nhân danh chính chủ thể kinh doanh và chỉ đơn thuần được coi là hoạt động đơn lẻ của cá nhân. Luật doanh nghiệp 2014 quy định về hợp đồng trước đăng ký thành lập doanh nghiệp đã nêu rõ điểm này: 1. Người thành lập doanh nghiệp được ký các loại hợp đồng phục vụ cho việc thành lập và hoạt động của doanh nghiệp trước và trong quá trình đăng ký doanh nghiệp. 2. Trường hợp doanh nghiệp được thành lập thì doanh nghiệp phải tiếp tục thực hiện quyền và nghĩa vụ phát sinh từ hợp đồng đã 18 ký kết quy định tại khoản 1 Điều này, trừ trường hợp các bên hợp đồng có thỏa thuận khác. 3. Trường hợp doanh nghiệp không được đăng ký thành lập thì người ký kết hợp đồng theo quy định tại khoản 1 Điều này chịu trách nhiệm hoặc người thành lập doanh nghiệp liên đới chịu trách nhiệm thực hiện hợp đồng đó [18, Điều 19]. Điều này cho thấy, khi chưa có Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, chủ thể kinh doanh chưa có đủ tư cách để tham gia giao kết và thực hiện các thỏa thuận nhân danh chính mình. Bản thân Điều lệ và tổ chức hoạt động của chủ thể kinh doanh chỉ có giá trị ràng buộc đối với thành viên trong tổ chức sau thời điểm được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.Kể từ thời điểm đó, chủ thể kinh doanh đã có đầy đủ các quyền và nghĩa vụ với tư cách chủ sở hữu (hoặc sử dụng) toàn bộ tài sản của tổ chức kinh doanh mà mình đăng ký thành lập và hoạt động. Đồng thời, sau đó các thành viên trong tổ chức tiến hành thủ tục chuyển quyền sở hữu góp vốn theo quy định tại Luật doanh nghiệp 2014: 1. Thành viên công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh và cổ đông công ty cổ phần phải chuyển quyền sở hữu tài sản góp vốn cho công ty theo quy định sau đây: a) Đối với tài sản có đăng ký quyền sở hữu hoặc giá trị quyền sử dụng đất thì người góp vốn phải làm thủ tục chuyển quyền sở hữu tài sản đó hoặc quyền sử dụng đất cho công ty tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Việc chuyển quyền sở hữu đối với tài sản góp vốn không phải chịu lệ phí trước bạ; b) Đối với tài sản không đăng ký quyền sở hữu, việc góp vốn phải được thực hiện bằng việc giao nhận tài sản góp vốn có xác nhận bằng biên bản. 19 Biên bản giao nhận phải ghi rõ tên và địa chỉ tr

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • pdf00050007893_0597_2003042.pdf
Tài liệu liên quan