Luận văn Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục hướng nghiệp của hiệu trưởng ở các trường THPT huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh

h, chọn nghề phù hợp năng lực, sở trường và tính cách của em không ? (thứ bậc 11); Nhà trường có tổ chức cho HS tham quan một số doanh nghiệp, cơ sở sản xuất nào đó đang hoạt động tại địa phương không ? (thứ bậc 12); Trong khi hướng dẫn HS làm hồ sơ đăng ký dự thi vào ĐH, CĐ, nhà trường và GVCN có tư vấn cho HS về việc chọn ngành, chọn trường để các em thi vào không ? (thứ bậc 13); Thầy (cô) HT, phó HT của trường có nói chuyện hay trao đổi với các em về việc chọn ngành, chọn nghề, chọn trường để học hay về những nội dung có tính chất HN không ? (thứ bậc 14) và Trường em có thực hiện 1 chủ đề/1 tiết GDHN cho mỗi tháng đối với từng khối lớp (10, 11, 12) không ? (thứ bậc 15). Theo kết quả khảo sát của bảng 2.17 về đánh giá của HS đối với việc CBQL và GV tiến hành tổ chức, quản lý và thực hiện các nhiệm vụ GDHN tại các trường THPT ở địa bàn huyện Bình Chánh (bảng có 15 nội dung đánh giá) cho thấy những khó khăn mà HS thường gặp trong việc được định hướng nghề nghiệp ở trường các em đang học được HS đánh giá theo 2 mức độ sau:  Mức độ trung bình có các nội dung:  Khó khăn về trình độ nhận thức: Theo em, tầm quan trọng trong việc chọn ngành, chọn nghề để học sau khi tốt nghiệp THPT (thứ bậc 1/15); Em có biết HN nghĩa là gì không ?(thứ bậc 3/15);  Khó khăn có nguyên nhân từ gia đình: Cha, mẹ em đã có lần nào HN cho em, khuyên em hay yêu cầu em phải chọn một ngành, một nghề, cũng như trường ĐH, CĐ nào để thi vào không ? (thứ bậc 2/15);  Khó khăn có nguyên nhân từ nhà trường và thầy, cô: Thầy (Cô) giảng dạy các bộ môn văn hóa có nói đến một ngành, một nghề nào đó liên quan đến môn học đó không ?(thứ bậc 4/15); Nhà trường có tổ chức hoạt động TVHN cho HS không ?(thứ bậc 5/15); Có khi nào nhà trường mời một ai đó hoặc một đoàn cán bộ nào đó đến trường để nói chuyện hay tư vấn cho HS về HN không ?(thứ bậc 6/15); Nhà trường có phổ biến những thông tin, thông báo về tuyển sinh của các trường ĐH và CĐ năm 2012 đến HS không ?(thứ bậc 7/15) và Nhà trường, Thầy (Cô) có cho HS biết những yêu cầu về phẩm chất và năng lực cần phải có ở người lao động để có thể làm tốt công việc của một ngành hay một nghề nào đó không ?(thứ bậc 8/15).  Mức độ kém có các nội dung:  Khó khăn có nguyên nhân từ thầy cô: Trong các buổi sinh hoạt lớp, có lần nào GVCN trao đổi với HS về việc chọn ngành, chọn nghề hay có HN cho các em không ?(thứ bậc 9/15); Nhà trường, Thầy (Cô) bộ môn, GV chủ nhiệm có giới thiệu cho HS biết về các trường ĐH hoặc CĐ nào đào tạo những ngành, nghề gì không ?(thứ bậc 10/15);  Khó khăn về phương tiện và điều kiện HN: Em có bao giờ được Thầy (Cô) giới thiệu hoặc hướng dẫn làm trắc nghiệm để biết xu hướng chọn ngành, chọn nghề phù hợp năng lực, sở trường và tính cách của em không ?(thứ bậc 11/15); Nhà trường có tổ chức cho HS tham quan một số doanh nghiệp, cơ sở sản xuất nào đó đang hoạt động tại địa phương không ?(thứ bậc 12/15);  Khó khăn về thời gian: Trong khi hướng dẫn HS làm hồ sơ đăng ký dự thi vào ĐH, CĐ, nhà trường và GVCN có tư vấn cho HS về việc chọn ngành, chọn trường để các em thi vào không ?(thứ bậc 13/15); Thầy (cô) HT, phó HT của trường có nói chuyện hay trao đổi với các em về việc chọn ngành, chọn nghề, chọn trường để học hay về những nội dung có tính chất HN không ?(thứ bậc 14/15) và Trường em có thực hiện 1 chủ đề/1 tiết GDHN cho mỗi tháng đối với từng khối lớp (10, 11, 12) không ? (thứ bậc 15/15). Sự phân chia nhóm khó khăn như trên chỉ mang tính chất tương đối để có thể thấy học sinh THPT huyện Bình Chánh đối mặt với rất nhiều dạng khó khăn khác nhau. Có khó khăn mang tính chủ quan (nguyên nhân nằm trong bản thân và cha mẹ, anh chị các em) và có khó khăn mang tính khách quan (do chương trình, nhà trường, gia đình, thầy cô,), có những khó khăn rõ ràng, áp lực trực tiếp từ tốt nghiệp cuối cấp THPT nên rất ít HS hiểu HN nghĩa là gì (TB: 2,71), các GV giảng dạy bộ môn thì chỉ tập trung giảng dạy và phải “chạy đua” với chương trình của bộ môn mà thầy cô trực tiếp giảng dạy nên thầy cô giảng dạy các bộ môn văn hóa có nói đến một ngành, một nghề nào đó lien quan đến môn học (TB: 2,62) ít khi được GV quan tâm đúng mức, nhưng cũng có những vấn đề khá đơn giản như nhà trường phổ biến những thông tin, thông báo về tuyển sinh của các trường ĐH và CĐ năm 2012 đến HS (TB: 2,54) hay nhà trường, thầy cô cho HS biết những yêu cầu về phẩm chất và năng lực cần phải có ở người lao động để có thể làm tốt công việc của một ngành hay một nghề nào đó khi bước vào cuộc sống nghề nghiệp (TB: 2,52) Bảng 2.18. Đánh giá của HS về việc CBQL và GV thực hiện các cách thức GDHN tại các trường THPT trong huyện Nội dung đánh giá của HS TB ĐLTC Thứ bậc 1. HN thông qua các môn học văn hóa 2.28 0,76 5 2. HN thông qua học tập lao động kỹ thuật và lao động sản xuất 1.97 0,74 13 3. Giới thiệu các ngành, nghề và hướng dẫn chọn nghề dưới hình thức các buổi GDHN 2.48 0,74 2 4. Chương trình GDHN cung cấp cho HS hiểu biết về cách lựa chọn nghề nghiệp cho tương lai 2.54 0,74 1 5. Chương trình GDHN cung cấp cho HS hiểu biết về tình hình và yêu cầu phát triển kinh tế, nghề nghiệp trong thời gian tới 2.25 0,75 7 6. Chương trình GDHN cung cấp cho HS hiểu biết về đặc điểm, yêu cầu tâm - sinh lý của hệ thống nghề cơ bản trong XH 2.23 0,78 9 7. Chương trình GDHN cung cấp cho HS hiểu biết về hệ thống trường, lớp dạy nghề của Trung ương và của địa phương 2.08 0,76 11 8. Chương trình GDHN cung cấp cho HS hiểu biết về các hướng đi của HS sau khi ra trường 2.47 0,76 3 9. HN thông qua các hoạt động ngoại khoá như HS tham quan các cơ sở sản xuất, các trường học nghề 2.27 0,78 6 10. HN thông qua các hoạt động ngoại khoá như tổ chức 2.25 0,76 8 các buổi gặp gỡ, trao đổi về nghề nghiệp với những người quản lý hoặc thành công trong nghề 11. HN thông qua các hoạt động ngoại khoá như phối hợp với Đoàn, Đội tổ chức các buổi tọa đàm, diễn đàn, ra báo tường về lựa chọn nghề nghiệp 2.21 0,77 10 12. HN thông qua các hoạt động ngoại khoá như tổ chức các nhóm nghiên cứu, sưu tầm các tài liệu có liên quan với nghề nghiệp mà HS thích thú 2.06 0,70 12 13. HN thông qua các hoạt động ngoại khoá như đọc báo, nghe đài, giới thiệu sách, xem phim để tìm hiểu đặc điểm và yêu cầu của các nghề đang cần phát triển 2.29 0,74 4 Kết quả bảng 2.18 trên cho thấy đánh giá của HS về việc CBQL và GV thực hiện các cách thức GDHN tại các trường THPT trong huyện theo thứ tự từ cao đến thấp như sau (bảng 13 nội dung): Chương trình GDHN cung cấp cho HS hiểu biết về cách lựa chọn nghề nghiệp cho tương lai (thứ bậc 1); Giới thiệu các ngành, nghề và hướng dẫn chọn nghề dưới hình thức các buổi GDHN (thứ bậc 2); Chương trình GDHN cung cấp cho HS hiểu biết về các hướng đi của HS sau khi ra trường (thứ bậc 3); HN thông qua các hoạt động ngoại khoá như đọc báo, nghe đài, giới thiệu sách, xem phim để tìm hiểu đặc điểm và yêu cầu của các nghề đang cần phát triển (thứ bậc 4); HN thông qua các môn học (thứ bậc 5); HN thông qua các hoạt động ngoại khoá như HS tham quan các cơ sở sản xuất, các trường học nghề (thứ bậc 6); Chương trình GDHN cung cấp cho HS hiểu biết về tình hình và yêu cầu phát triển kinh tế, nghề nghiệp trong thời gian tới (thứ bậc 7); HN thông qua các hoạt động ngoại khoá như tổ chức các buổi gặp gỡ, trao đổi về nghề nghiệp với những người quản lý hoặc thành công trong nghề (thứ bậc 8); Chương trình GDHN cung cấp cho HS hiểu biết về đặc điểm, yêu cầu tâm - sinh lý của hệ thống nghề cơ bản trong XH (thứ bậc 9); HN thông qua các hoạt động ngoại khoá như phối hợp với Đoàn, Đội tổ chức các buổi tọa đàm, diễn đàn, ra báo tường về lựa chọn nghề nghiệp (thứ bậc 10); Chương trình GDHN cung cấp cho HS hiểu biết về hệ thống trường, lớp dạy nghề của Trung ương và của địa phương (thứ bậc 11); HN thông qua các hoạt động ngoại khoá như tổ chức các nhóm nghiên cứu, sưu tầm các tài liệu có liên quan với nghề nghiệp mà HS thích thú (thứ bậc 12) và HN thông qua học tập lao động kỹ thuật và lao động sản xuất (thứ bậc 13). Theo kết quả khảo sát của bảng 2.18 về đánh giá của HS đối với việc CBQL và GV thực hiện các cách thức GDHN tại các trường THPT trong huyện (bảng có 13 nội dung đánh giá) cho thấy những khó khăn mà HS thường gặp trong việc được tiếp cận các cách thức định hướng nghề nghiệp ở trường các em đang học được HS đánh giá theo 2 mức độ sau:  Mức độ trung bình chỉ có 1 nội dung duy nhất: Chương trình GDHN cung cấp cho HS hiểu biết về cách lựa chọn nghề nghiệp cho tương lai (TB: 2,54)  Mức độ kém có các nội dung:  Khó khăn về chương trình GDHN: Giới thiệu các ngành, nghề và hướng dẫn chọn nghề dưới hình thức các buổi GDHN (TB: 2,48); Chương trình GDHN cung cấp cho HS hiểu biết về các hướng đi của HS sau khi ra trường (TB: 2,47); Chương trình GDHN cung cấp cho HS hiểu biết về tình hình và yêu cầu phát triển kinh tế, nghề nghiệp trong thời gian tới (TB: 2,25); Chương trình GDHN cung cấp cho HS hiểu biết về đặc điểm, yêu cầu tâm - sinh lý của hệ thống nghề cơ bản trong XH (TB: 2,23) và Chương trình GDHN cung cấp cho HS hiểu biết về hệ thống trường, lớp dạy nghề của Trung ương và của địa phương (TB: 2,08);  Khó khăn qua các cách thức được tiếp cận GDHN: HN thông qua các hoạt động ngoại khoá như đọc báo, nghe đài, giới thiệu sách, xem phim để tìm hiểu đặc điểm và yêu cầu của các nghề đang cần phát triển (TB: 2,29); HN thông qua các môn học (TB: 2,29); HN thông qua các hoạt động ngoại khoá như HS tham quan các cơ sở sản xuất, các trường học nghề (TB: 2,27); HN thông qua các hoạt động ngoại khoá như tổ chức các buổi gặp gỡ, trao đổi về nghề nghiệp với những người quản lý hoặc thành công trong nghề (TB: 2,25); HN thông qua các hoạt động ngoại khoá như phối hợp với Đoàn, Đội tổ chức các buổi tọa đàm, diễn đàn, ra báo tường về lựa chọn nghề nghiệp (TB: 2,21); HN thông qua các hoạt động ngoại khoá như tổ chức các nhóm nghiên cứu, sưu tầm các tài liệu có liên quan với nghề nghiệp mà HS thích thú (TB: 2,06) và HN thông qua học tập lao động kỹ thuật và lao động sản xuất (TB: 1,97). Qua kết quả cả bảng 2.18 trên và quan sát thực tế cho thấy, công tác GDHN trong nhà trường THPT có vị trí rất quan trọng vì đó là một hệ thống các biện pháp GD trong và ngoài nhà trường, nhằm bồi dưỡng, hướng dẫn HS có định hướng đúng trong việc lựa chọn nghề phù hợp với năng lực, nguyện vọng, sở trường của bản thân và cũng đáp ứng được nhu cầu nhân lực mà XH đang đặt ra. Trong nhà trường THPT công tác GDHN phải được tiến hành theo 4 con đường đó là: Phải được thực hiện đồng bộ qua dạy các môn văn hóa, qua dạy lao động kỹ thuật và lao động sản xuất, qua sinh hoạt HN và qua hoạt động ngoại khóa. Từ đó, giúp cho HS biết lựa chọn hướng học tập và nghề nghiệp sau này một cách có ý thức. Những tri thức về ngành, nghề khác nhau trong XH được chứa đựng trong nội dung các môn học, nếu được mỗi GV bộ môn khai thác triệt để những tri thức và làm cho HS hiểu được những ứng dụng của tri thức khoa học vào cuộc sống lao động sản xuất, sẽ làm cho nội dung môn học trở nên thực tiễn. Mặt khác nó cũng đem lại cho HS những hiểu biết tối thiểu về các ngành, nghề, sự phát triển và triển vọng của các ngành, nghề chủ yếu và cơ bản của địa phương, từ đó tác động kích thích HS hăng say học tập, định hướng thế hệ trẻ vào những lĩnh vực sản xuất mà nhà nước và địa phương đang cần phát triển. Qua lao động sản xuất nhằm GD cho HS thái độ đúng đắn đối với lao động, tạo điều kiện cho HS tiếp xúc với những hoạt động nghề khác nhau trong XH, phát triển hứng thú, năng lực nghề nghiệp, giúp cho HS lựa chọn nghề một cách tốt nhất. Qua các buổi GDHN nhằm mục đích giới thiệu, giải thích, tuyên truyền nghề, góp phần tích cực vào việc chuẩn bị nghề và tư vấn nghề cho HS. Việc tổ chức các hoạt động ngoại khóa nhằm tạo điều kiện để các em bộc lộ những phẩm chất, năng lực cá nhân là cơ sở để tư vấn nghề cho HS. Nhưng thực tế kết quả khảo sát ở 3 trường THPT huyện Bình Chánh HS đánh giá các yêu cầu trên ở các trường ở mức độ trung bình và kém. Bởi vì, phần lớn ở GV của các bộ môn văn hóa đều cho rằng chính việc truyền thụ những nội dung kiến thức trọng tâm của bộ môn mà các thầy cô đang giảng dạy đã phải chịu một áp lực lớn về thời gian, nên mục đích HN qua các môn học chưa được GV bộ môn văn hóa quan tâm. Mặt khác, do điều kiện CSVC, kinh phí hạn hẹp và trang thiết bị trong nhà trường cũng chưa đáp ứng được yêu cầu của các HĐGDHN, đa số các trường THPT trong huyện chủ yếu thực hiện hình thức GDHN qua các buổi GDHN (thứ bậc 1). Các hình thức GDHN trong nhà trường chưa thật sự phong phú và chưa được tổ chức thường xuyên, còn những hình thức hứng thú có sức thuyết phục đối với HS như tham quan thực tế các CSSX, các doanh nghiệp, các cơ sở đào tạo nghề tại địa phương, nghe các chuyên gia tư vấn HN, giao lưu học hỏi kinh nghiệm của những nhà thành đạt hoặc nghe các nghệ nhân nói chuyện về nghề rất ít được nhà trường tổ chức thực hiện và hầu như các trường lại bỏ ngõ luôn các hình thức này. 2.2.2.3. Kết quả khảo sát trên Cha mẹ HS: Bảng 2.19. Xác định của CMHS về tính cần thiết của GDHN ở gia đình N % Cần 99 95,2 Không cần 5 4,8 Bảng 2.20. Xác định của CMHS về quá trình tự HN cho con em của họ N % Không trả lời 1 1,0 Có 54 51,9 Thỉnh thoảng 43 41,3 Không 6 5,8 Bảng 2.21. Đánh giá của CMHS về việc cập nhật thông tin về các ngành, nghề trong XH của HS N % Không trả lời 1 1,0 Có biết 100 96,2 Bảng 2.22. Đánh giá của CMHS trong việc GVCN xác định tính hiệu quả của GDHN để CMHS định hướng cho HS N % Không trả lời 1 1,0 Có 92 88,5 Không 11 10,6 Bảng 2.23. Đánh giá của CMHS về việc HT hoặc phó HT của trường tư vấn cho CMHS về cách HN cho HS N % Có 70 67,3 Không 34 32,7 Bảng 2.24. Đánh giá của CMHS về tính hiệu quả của việc HN hiện tại của nhà trường trong việc chọn ngành, chọn nghề của HS N % Có 93 89,4 Không 11 10,6 Bảng 2.25. Xác định của CMHS về thái độ của gia đình đối với việc chọn ngành, chọn nghề của HS N % Gia đình cần phải can thiệp thật nghiêm khắc đối với việc chọn ngành, chọn nghề của con và buộc con phải nghe theo 1 1,0 Gia đình chỉ đóng góp ý kiến cho con tham khảo rồi để cho con có suy nghĩ và tự quyết định trong việc chọn ngành, chọn nghề cho bản thân 78 75,0 Gia đình nên cho con mình tự do trong việc lựa chọn ngành 12 11,5 Không biết 3 2,9 nghề và không nên có ý kiến gì cả Gia đình nên GD con thật sâu sát và khuyên con nên tìm hiểu thêm các thông tin về HN và xin ý kiến tư vấn của thầy cô trước khi quyết định chọn một ngành, một nghề nào đó cho phù hợp 13 12,5 Bảng 2.26. Xác định của CMHS trong việc chọn hướng học tập cho HS sau tốt nghiệp THPT N % Không trả lời 5 4,8 Du học nước ngòai 11 10,6 Cho con tôi sống với người thân ở nước ngòai để đi học tiếp 3 2,9 Cho con tôi học Trung học chuyên nghiệp rồi liên thông ĐH sau 39 37,5 Cho con tôi học Trung cấp nghề để ra trường đi làm kiếm sống 3 2,9 Cho con tôi đi làm ngay để kiếm sống 3 2,9 Thi đại học, cao đẳng 37 35,6 Theo hướng nó thích 3 2,9 Bảng 2.27. Đánh giá của CMHS trong việc theo dõi các thông tin HN trên báo, đài về “Mùa tư vấn hướng nghiệp tuyển sinh” ở Thành phố Hồ Chí Minh năm 2012 N % Không trả lời 1 1,0 Có 76 73,1 Không 27 26,0 Các bậc cha mẹ thường có tấm lòng hy sinh cao cả, chỉ cần nhìn thấy con cái học thành tài, đỗ đạt cao là có thể làm mọi thứ, chịu đựng mọi vất vả để lo cho con ăn học. Rất nhiều bậc phụ huynh và các HS khối lớp 12 cho rằng, chỉ có thi đỗ ĐH mới có một “bến đỗ” an toàn nhất hoặc mới xứng đáng là con nhà “danh giá”, xứng với truyền thống hiếu học của gia đình. Thực tế cho thấy, nhu cầu phấn đấu học tập vươn lên không ngừng của mỗi thành viên trong XH là điều đáng khích lệ, càng học cao, học giỏi, hiểu biết rộng, chúng ta càng có cơ hội làm việc, tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị cho XH. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa phải thi đậu ĐH bằng mọi giá. Đã nhiều lần Bộ GDĐT lên tiếng, trong đó kêu gọi những sĩ tử hãy biết chọn trường, chọn ngành thật sự phù hợp với năng lực và sở thích của bản thân cũng như phù hợp với điều kiện kinh tế gia đình. Ngoài ĐH, còn nhiều con đường khác để chúng ta bắt đầu cho một tương lai tốt đẹp. Nếu chúng ta chưa “khỏe” để tự tin bước thẳng lên những bậc thang cao, thì chúng ta có thể bước từng bậc thang nhỏ. Cùng một thời gian như nhau, cái đích đến là có được tấm bằng ĐH đều sẽ đạt được. Bởi cơ chế liên thông từ Trung cấp lên Cao đẳng và từ Cao đẳng lên Đại học sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho HS muốn vươn lên những nấc thang cao hơn trong sự nghiệp. Chúng ta đã biết, GD gia đình chiếm một vị trí ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý lựa chọn ngành, chọn nghề của HS và có tác động lớn đến sự định hướng nghề nghiệp của các em. Vì thế, CMHS cần phải có những nhận thức đúng để GD và phối hợp cùng nhà trường GD cho HS định hướng đúng trong việc lựa chọn ngành, chọn nghề phù hợp với các em. Qua kết quả điều tra (bảng 2.19) về nhận thức của 104 cha mẹ của ngẫu nhiên 436 HS lớp 10, 11 và 12 thuộc 3 trường THPT trong huyện Bình Chánh cho thấy hầu hết CMHS đều cho là việc chọn ngành, chọn nghề của HS cần có sự GDHN của gia đình (tỉ lệ 95,2%). Tuy nhiên, cũng có một bộ phận không nhỏ CMHS nghĩ rằng sự định hướng nghề nghiệp của con em HS không cần đến sự GD của gia đình (tỉ lệ 4,8%) . Theo kết quả thống kê, có 25% CMHS là thành phần nội trợ, buôn bán (tỉ lệ 19,2%), công nhân (tỉ lệ 16,3%) nên ít có thời gian và điều kiện để tìm hiểu những thông tin về yêu cầu nghề, về thị trường lao động và nhu cầu nhân lực của địa phương và do các CMHS mãi lo làm kinh tế nên ít có điều kiện tìm hiểu đến tâm tư, nguyện vọng, sở trường của con em để kịp thời có hướng GD và điều chỉnh những định hướng trong việc lựa chọn ngành, chọn nghề của các em cho phù hợp (chỉ có 51,9% - bảng 2.20). Mặt khác, có 96,2% CMHS (bảng 2.21) cho rằng con em họ biết về các thông tin về các ngành, nghề đang có trong XH để tiếp tục tư vấn HN cho con em mình trong việc lựa chọn ngành, chọn nghề cho bản thân. Ngoài ra, qua phỏng vấn cũng cho thấy không ít CMHS lại muốn con em mình thi vào một ngành, một nghề nào đó miễn sau này đi làm có được nhiều tiền của, có quyền lực và có một vị trí cao trong XH, tâm lý thích làm “thầy” trong nhận thức của nhiều CMHS khó có thể thuyết phục Như vậy, đòi hỏi ở CMHS phải có thời gian tâm sự, trò chuyện với con để tìm hiểu về tâm tư, nguyện vọng, sở trường của con mình, mà từ đó có sự GD sâu sắc, tư vấn đúng hướng cho con em mình trong việc lựa chọn ngành, nghề hay khuyên con nên tìm hiểu thêm thông tin về HN và xin ý kiến tư vấn của thầy cô trước khi quyết định chọn một ngành, một nghề nào đó cho phù hợp (có 88,5% CMHS cho biết GVCN có đề cập đến vấn đề HN như thế nào cho đúng để HN cho con em của mình – bảng 2.22). Có nghĩa là, bên cạnh việc GDHN của gia đình, CMHS cũng cần có sự phối hợp với nhà trường để giúp HS có những định hướng đúng trong việc lựa chọn ngành, chọn nghề cho phù hợp (có 67,3% CMHS cho rằng Hiệu trưởng hoặc phó HT của các trường tư vấn về cách HN cho con em họ - bảng 2.23). Mặt khác, kết quả khảo sát của bảng 2.25 cho thấy có 75% CMHS cho rằng gia đình chỉ đóng góp ý kiến cho con tham khảo rồi để cho con có suy nghĩ và tự quyết định trong việc chọn ngành, chọn nghề cho bản thân. Tuy nhiên, cũng theo bảng khảo sát này chỉ có 12,5% CMHS cho rằng gia đình nên GD con thật sâu sát và khuyên con nên tìm hiểu thêm các thông tin về HN và xin ý kiến tư vấn của thầy cô trước khi quyết định chọn một ngành, một nghề nào đó cho phù hợp. Kết quả này cho thấy, hầu hết mọi nghề trong XH đều thay đổi và có nhiều nghề mới xuất hiện, muốn chọn một nghề không còn đơn giản như trước đây mà cần phải tìm hiểu kỹ những yêu cầu về năng lực, tính cách, trình độ học vấn mà nghề đòi hỏi và phải đối chiếu với khả năng của mình xem có phù hợp hay không, muốn vậy trước khi chọn ta phải định hướng nghề (bảng 2.26 cho thấy, có 37,5% CMHS cho con học Trung học chuyên nghiệp rồi liên thông ĐH sau, cũng có 35,6% CMHS cho con thi ĐH, CĐ). HN có thể được hiểu một cách đơn giản là một quá trình hoạt động tích cực, tự giác của HS dưới sự hướng dẫn của nhà trường, của gia đình cùng sự hỗ trợ của các tổ chức xã hội để giúp HS tìm hiểu về thế giới nghề nghiệp và chọn được ngành nghề phù hợp (bảng 2.27 cho thấy có 73,1% CMHS cho biết họ thường xuyên theo dõi các thông tin HN trên báo, đài về “Mùa tư vấn HN tuyển sinh 2012” ở Thành phố Hồ Chí Minh). Chọn cho mình một nghề cũng có nghĩa là chọn cho mình một tương lai. Việc chọn nghề thực sự quan trọng và vô cùng cần thiết. Chọn nghề sai lầm nghĩa là đặt cho mình một tương lai không thực sự an toàn và vững chắc. Trước thực trạng khá phổ biến là nhiều bạn trẻ chuẩn bị đi vào cánh cửa ĐH, vẫn lung túng về việc chọn cho mình một ngành học; thực tế rất nhiều sinh viên sau khi tốt nghiệp ĐH mới nhận ra là mình đã chọn sai ngành học và rất nhiều sinh viên phải học lại, chọn lại những ngành nghề mới, gây bao nhiêu lãng phí về thời gian, tài chính cho gia đình và XH Do đó, việc HN cho HS có những vai trò vô cùng quan trọng và cần thiết trong nhà trường và gia đình. 2.3. Thực trạng quản lý hoạt động GDHN của Hiệu trưởng các trường THPT huyện Bình Chánh 2.3.1. Thực trạng quản lý mục tiêu GDHN ở các trường THPT tại huyện Bình Chánh Bảng 2.28. Đánh giá kết quả quản lý của nhà trường trong việc hướng dẫn nghề nghiệp cho HS về chuẩn bị tư tưởng, nhân sự và cơ sở vật chất Nội dung đánh giá kết quả quản lý của nhà trường TB ĐLTC Thứ bậc 1. HT có nhiệm vụ kết hợp với địa phương trong việc sử dụng hợp lý HS ra trường 2,05 0,93 6 2. HT có nhiệm vụ cuối mỗi năm học, tổ chức bàn giao HS ra trường cho địa phương, báo cáo rõ phẩm chất, năng lực của từng em để địa phương có hướng sử dụng và tiếp tục 1,88 0,89 10 bồi dưỡng một cách hợp lý 3. HT có nhiệm vụ đề nghị với cấp ủy và Ủy ban Nhân dân địa phương mở các hướng đi đúng đắn, các lớp học nghề thiết thực cho HS ở lại địa phương sản xuất và công tác 1,84 0,93 11 4. GV bộ môn tham gia tổ chức phòng triển lãm HN 2,10 0,70 5 5. GV bộ môn hướng dẫn HS lao động sản xuất HN 2,13 0,76 4 6. GV giảng dạy kỹ thuật giảng dạy nội dung HN mỗi tháng một buổi (lấy trong thì giờ lao động quy định) 2,17 0,86 1 7. Hội CMHS giải thích cho CMHS về sự cần thiết phải giúp con em trong việc lựa chọn nghề phù hợp với những yêu cầu phát triển KT-XH 2,02 0,92 7 8. Hội CMHS hướng dẫn dư luận của CMHS trước việc chọn nghề của con em mình 1,94 0,91 9 9. Hội CMHS đề cử những đại biểu có nhiệt tình với công tác HN vào Ban HN của nhà trường 1,83 0,87 12 10. Hội CMHS lôi cuốn CMHS vào công việc tư vấn nghề nghiệp cho con em 1,82 0,88 13 11. Hội CMHS tham gia xây dựng phòng triển lãm HN cũng như những biện pháp HN khác 1,77 0,80 14 12. Phòng tư vấn HN thực hiện tư vấn hướng học, HN cho HS có nhu cầu được tư vấn 2,15 0,84 2 13. Phòng tư vấn HN hướng dẫn cho HS cách thức lựa chọn nghề nghiệp tương lai, trên cơ sở phù hợp với phẩm chất, năng lực của cá nhân và yêu cầu của nghề cũng như nhu cầu của XH 2,14 0,82 3 14. Phòng tư vấn HN hướng dẫn cho HS làm trắc nghiệm HN để HS tự đánh giá năng lực bản thân 2,01 0,82 8 Kết quả của bảng 2.28 cho thấy các hoạt động được đánh giá theo thứ bậc từ cao xuống thấp như sau: GV giảng dạy kỹ thuật giảng dạy nội dung HN mỗi tháng một buổi (lấy trong thì giờ lao động quy định) (thứ bậc 1); phòng tư vấn HN thực hiện tư vấn hướng học, HN cho HS có nhu cầu được tư vấn (thứ bậc 2); phòng tư vấn HN hướng dẫn cho HS cách thức lựa chọn nghề nghiệp tương lai, trên cơ sở phù hợp với phẩm chất, năng lực của cá nhân và yêu cầu của nghề cũng như nhu cầu của xã hội (thứ bậc 3); GV bộ môn hướng dẫn HS lao động sản xuất HN (thứ bậc 4); GV bộ môn tham gia tổ chức phòng triển lãm HN (thứ bậc 5); HT có nhiệm vụ kết hợp với địa phương trong việc sử dụng hợp lý HS ra trường (thứ bậc 6); Hội CMHS giải thích cho CMHS về sự cần thiết phải giúp con em trong việc lựa chọn nghề phù hợp với những yêu cầu phát triển KT-XH (thứ bậc 7); phòng tư vấn HN hướng dẫn cho HS làm trắc nghiệm HN để HS tự đánh giá năng lực bản thân (thứ bậc 8); Hội CMHS hướng dẫn dư luận của CMHS trước việc chọn nghề của con em mình (thứ bậc 9); HT có nhiệm vụ cuối mỗi năm học, tổ chức bàn giao HS ra trường cho địa phương, báo cáo rõ phẩm chất, năng lực của từng em để địa phương có hướng sử dụng và tiếp tục bồi dưỡng một cách hợp lý (thứ bậc 10); HT có nhiệm vụ đề nghị với cấp ủy và Ủy ban Nhân dân địa phương mở các hướng đi đúng đắn, các lớp học nghề thiết thực cho HS ở lại địa phương sản xuất và công tác (thứ bậc 11); Hội CMHS đề cử những đại biểu có nhiệt tình với công tá